Clemens episcopus servus servorum dei venerabilibus fratribus archiepiscopis et episcopis ac dilectis filiis abbatibus, prioribus, prepositis, decanis, archidiaconis et aliis ecclesiarum prelatis cunctisque personis ecclesiasticis tam religiosis quam secularibus predicantibus crucem pro subsidio terre sancte, ad quos litere iste per- venerint, salutem et apostolicam benedictionem. Plus lugendum quam legendum terre sancte statum vix absque lacrimis audire possumus, et de ipso loqui sine multe interventu tristitie non valemus, maxime, cum preter infinita discrimina, que in partibus illis olim frequentissime pertulit religio christiana, sit ibi de

novo multitudo perempta fidelium et ipsorum residuo in personis et rebus quasi per dies singulos multiplex immineat detrimentum, prout illa mestissima nos in presenti edocet coniectura, quod dilecti filii ... magister et fratres hospi- talis s. Marie Theutonicorum Ierosolimitani, devotissimi quidem Christi pugiles et predicte terre imperterriti defensores, licet in votis semper habeant, ut ad gloriam divini nominis bibant calicem salutifere passionis, nunc tamen ob illam causam afficiuntur vite tedio, quia per hostes crucis sublata est eis bonorum desiderabilium multitudo, ita ut nec solite hospitalitatis frequentare possint officium nec pia prestare subsidia necessitatibus egenorum, immo, quod est gravius et amarissime deplorandum, fratres ipsi, qui Saracenorum incursnm olim in partibus illis triumphaliter refrenabant, iam infra civitatis Acconensis menia coguntur tabescendo persistere gravati nimia paupertate. Hec etenim fratrum ipsorum afflictio cor nostrum in anxietatis augmento posuit et sibi cuiusdam novi doloris acerbitatem induxit, presertim cum olim fuerit nobis multittido fiducie, quod ab eisdem fratribus, aliorum fidelium favente subsidio, assidue conteri deberent christiani nominis inimici. Quia vero ad sedis apo- stolice pietatem spectare dinoscitur, ut ipsa personas pro exaltatione catholice fidei preliantes gratiosi favoris affluentia prosequatur, sed tunc potissime, quando persone huiusmodi sub egestatis multe sarcina lacrimosis coguntur suspiriis inundare; universitati vestre per apostolica scripta mandamus, quati- nus pro reverentia regis eterni, cuius in hac parte causa geritur cuiusque honor principaliter promovetur, vos fratrum ipsorum angustiis et pressuris pio condolentes affectu et circa ipsos fructuose benivolentie promptitudinem exer- centes in predicationibus, quas pro predicte terre subsidio facitis ad humilem requisitionem nuntiorum hospitalis eiusdem, Christi fideles ad predicationes huiusmodi concurrentes piis monitis effipaciter inducatis, quod ipsi obtentu perempnis glorie necessitati fratrum ipsorum de suis facultatibus studeant libe- raliter subvenire, ita quod iidem fratres talibus adiuti remediis sepe dicte terre negotium magnanimiter promovere valeant iuxta votum nobisque per consequens exultationis producatur inde materia et vobis gratie divine pre- mium ac nostri favoris proveniat incrementum. Datum Viterbii iii id. ianuarii pontificatus nostri anno secundo.

Orijjinale quondam Confluentinum, cum bulla in funiculo cannabino appensa in archivo ordinis Theutonici Vindobonensi; ed. Hennes I, 182 n. 207. In codem archivo etiam aliud origi- nale cum bulla in funiculo cannabino appensa. A. 10 p. 77 „Colonie". Antea ed. Duellius II, 15 n. 23. 1. ven. fr. archiepiscopis et episcopis et dilectis filiis abbatibus, prioribus, decanis,

archidiaconis et aliis ecclesiarum rectoribus A. 16 p. 77.