(') Ex archetype in tabulario III. Principum Radziwillorum Nieboroviae asseruato. Huic tabulae taeniolis pergarnenis appensa fuerant plura sigilla mediae formae. Ex its quatuor su- persunt, quorum duo exhibent tres tubas, videlicet insigne Principum Radziwillorum; tertium repraesentat insigne Leliwa dictum, quartum deletum.

46'

— 364

caritatis augumentum (sic). Reverendissimi in Christo Patres, Magnifici а�? Generosi, et Nobiles doraini fratres, et amici nostri charissimi. Mittimus ad R. paternitates et dominaciones vestras, de consensu et volúntate speciali Serenissimi Principis et domini, domini Sigismundi dei gracia Magni Ducis Lithvanie, Russie, Samogilhieque etc. domini et heredis nostri graciosissimi, Reverendos in Christo Patres, et Magníficos dominos: Albertum Episcopum Luceoriensem, Stanislaum Piotrovicz Campiductorem generalera, et Johan- nem Juriovicz Marsalcum Magni Ducatus Lithvanie, fratres nostros, de medio consilij nostri, quibus dedimus et presentibus damus plenum mandatum, et omnimodam facultatem, irrevocabiliter cum V. [estris] dominacionibus loquendi, consulendi et conferendi, ac omnium in omnibus mutue nostre Rei- publice negocijs agendi, tractandi, ordinandi et concludendi. Promittentes, omnia et singula, quecumque per ipsos oratores, fratres nostros, acta, facta, ordinata, et conclusa fuerint; rata, grata, alque firma tenere, et inviolabili- ter conservare perpetuo. Harum, quibus sigilla nostra sunt subappensa, testimonio literarum. Datum Grodne, feria secunda próxima ante festum Beate Katherine Virginis et Martiris gloriose. Anno domini millesimo quingentésimo sexto.

cc.

Grodnae, anno 1506 d. 7 mensis Decembris.

Privilegium terrestre, a Sigismundo magno Dace Lituaniae eidem Ducatui concessum, quo omnia jara libertatesque Magni Ducatus conflrmantur (')•

In nomine Sánete et Individué Trinitatis, amen. Ad perpetuara rei memoriam. Ea, que magnifica Principum decernit auetoritas, dignum est

(l) Ex arebetypo membranáceo in tabula rio III. Principum Radziwillorum Nieboroviae asseruato. Huic tabulae appensum sigillum magnum funículo sérico coloris rubri, e.vbibet equitem lithuanicum vulgo Pogoií dictum in medio parvi rotundi clypei exaratum, circumdatum insignibus terrarum et provinciarum lithuanicarum. In ambitu leguntur verba: „Sigismundus

Dei gratia Magnus Dux Lithwanie Russie Sam." etc. Fragmentum hujus privilegii

in opere „Zbior Praw Litewskich" est typis exaratum. Sed quoniam auetor illius operis profitetur: se tabulam authenticam ejusdem privilegii non vidissc, ideo totum hoc Privilegium reeudendum esse duximus.

- 365 —

ipsa literarum apicibus confirmare, et fidedignorum testimonio perhennare. Proinde nos Sigismundus dei gracia Magnus Dux Lithvanie, Samagitie, Terrarumque Russie dominus et hères etc. Significamus tenore presencium, universis quibus expedit presentibus et futuris, harum noticiam habiluris: Quomodo revolventes in animo, qua quantave sinceritatis affectione et integre fîdei constancia, Prelati tarn spirituales quam seculares, Principes, Barones, Milites, Proceres, Nobiles, Consiliarij, ceterique subditi et incole Terrarum Magni Ducatus nostri Lithvanie, personam nostram venerati sunt atque dilexerunt, ut tandem, decedente felicis memorie Serenissimo Principe et domino, domino Alexandro Rege Polonie, Magno Duce Lithvanie, ger mano et predecessore nostro carissimo, nos tanquam verum heredem et legittimum successorem, ipsis in Suppremum et Magnumducem ac dominum, concordibus votis et voluntatibus assumserunt, elegerunt, et sublimaverunt Posteaquam igitur, Allissimo dirigente, volis eorumdem Prelatorum spiritu- alium et secularium, Consiliariorum, et Incolarum Magni Ducalus nostri Lithvanie, avitiim, paternum, et fraternum eiusdem amplissimi Ducatus nacti sumus solium, supplicaverunt nobis ijdem Prelati, Consiliarij, Incole et Subditi nostri, qui nostre felici aderant sublimacioni, quatenus jura, liberlates et privilegia, ipsis per predecessores noslros, Magnos Duces Lithvanie, data et concessa, confirmare et ratificare, а�? artículos infrascriptos approbare dignaremur. Quorum arliculorum tenor sequitur talis: Imprimis promillimus Prelatos, Principes,' dominos Consiliarios nostros Magniducatus Lithvanie, Samagitie, Russieque, ac eciam Barones, Nobiles Lithvanos et Rutenos, in ipsorum honoribus et dignitatibus non minuere, sed, secundum exigenciam idoneitatis et meritorum, promoveré, ac sublimare. Item omnia jura, liber- tates, privilegia, literas latinas et rutenicas, immunitatesque Magniducatus Lithvanie ecclesiasticas et seculares, ecclesiis cathedralibus, collegiatis, conventualibus, parrochialibus, et quibusvis sacris pijsque locis, ac Magno- ducatui, eiusdem Prelatis, Principibus, Baronibus, Nobilibus, Civitalibus, Civibus, Incolis, et quibuslibet personis, cuiuscumque status vel condicionis existentes (sic), per divos predecessores nostros Principes: Magnos Duces, et quoscumque dominos et heredes Magniducatus Lithvanie, precipue per Regem Wladislaum alias Jagielo awum nostrum, Vitowdum, Sigismundum, Regem Kazimirum parentem nostrum, et germanum nostrum Regem Ale

- 366 -

xandrum, iuste, licite, et legittime data et donata, а�? datas et donatas: eciam super bonis immobilibus hereditarijs, quorum possessionem hactenus habuerunt, et nunc ipso facto habent: signanter vero Privilegium genérele terrestre Regis Alexandri, circa sui in Magnumducem sublimacionem datum, manutenebimus, conservabimus, custodiemus, ac atlendemus, in omnibus articulis, clausulis, atque punclis. Item bona ducalia eiusdem Magniducatus non minuemus, sed iniuste alienata, et illicite distracta, surreplicieque impétra te, ad proprietatem eiusdem reducemus, et reducere curabimus. Item si domi nus Deus favebit nobis assequi dominium tarn Regni Polonie, quam aliarum Terrarum; extunc dominia nostra Magniducatus Lithvanie, et dominos Consiliarios, in nullo iniuriemus (sie): sed ab omni levitate а�? depressione, prout diwus genitor noster, tempore felicis sui regiminis, faciebat, hec domi nia custodiemus. Item quicumque subditorum noslrorum, in predictis Terris Magniducatus, super suis bonis immobilibus, hereditarias literas aul muni- menta non habentes, sulficienti tarnen fide dignorum testimonio probaverint: bona huiusmodi tempore Magnorum Ducum Lithvanie Vitowdi vel Sigis mund^ aut divi Kazimiri, parentis nostri, se vel suos legitlimos parentes, aut predecessores paeifice possedisse: remanebunt circa eadem, perinde ac si certas literas aut munimenta haberenl super eisdem. Item si quis obloquendo accusaverit quempiam ad infamiam, aut capitis diminucionem, nec probaverit; punietur pena talionis, ac si se inscripsisset ad eandem. Item super stalutis et consuetudinibus approbatis et laudatis, antiquis servandis, aut novis condendis, promulgandisque, et plurimis, que erunt ordinanda pro communi ulilitate reipublice ac nostra: nonnisi cum matura deliberacione, ac cum scitu et consilio, consensuque dominorum Consiliariorum nostrorum Magni Ducatus Lithvanie, tractabimus ac disponemus. Nos itaque Sigismundus, Magnus Dux, peticionibus prefatorum Prelatorum status utriusque, Consi liariorum et Subditorum nostrorum, tanquam iustis favorabiliter annuentes: dignum duximus, in ipsos oculos pietalis nostre aperire, et eis hanc, quam aclu et opere, veluli athlete fidèles, in nos exhibuerunt sinceritatem et con- stanciam, gratitudine nostra, ut decet, compensare. Inde ex certa nostra sciencia, prehabitaque sufficienti deliberacione, animo benevolo, el volúntate nostra ultrónea, ipsis prefatis Baronibus, Dignitarijs, Mililibus, Proceribus, Nobilibus, Civitalibus, et eorumdem (sic) Communitatibus, celerisque Subditis

— 367 —

et Incolis Terrarum Magniducatus nostri Lithvanie, cuiuscumque status, condicionisque existant, omnia ipsorum jura et privilegia, tara ecclesiastica, quam secularia, que a dive memorie Regibus et Magnis Ducibus, et ab olim genitore nostro Kazimiro, et fralre nostro Alexandre, predecessoribus nostris, super quibuscumque bonis et liberlatibus habere dinoscuntur et habent, sub quibuscumque datis et caracteribus latinis et rulhenis, in vita ipsorum, do naciones et libertates in se continentes (sic), iuste, licite et legiltime, emanata, . data et concessa: que perinde esse ac valere volumus, tanquam his nostris de verbo ad verbum insería essent literis: ac artículos superius insertos, quos in verbo nostro ducali, et sub juramento corporali ad sancta Dei ewangelia prestito, tenere et observare promissimus (sic), prout et presentibus promillimus ac spondemus: in omnibus eorum punctis, clausulis, posicio- nibus, capitulis, condicionibus et articulis, de gracia, virtute, et munificencia nostris, duximus confirmandum, approbandum et roborandum; prout confîr- mamus, approbamus, et presentes (sic) perpetuo patrocinio roboramus: de- cementes ea et eos, robur habere perpétue firmitatis, tenore presencium mediante, in ewum. In cuius rei testimonium, sigillum nostrum presentibus est subappensum. Actum et datum in Grodno, feria secunda in vigilia Concepcionis Beate Virginis Marie. Anno domini millesimo quingentésimo sexto. Presentibus ibidem Reverendo paire, et Magnificis, Generosis а�? Nobilibus: Alberto Episcopo Vilnensi, Nicolao Radzivilovycz Palatino Troczensi, Duce Alexandre Jurievicz Castellano Vilnensi, Johanne Za- brzesinsky Marsalco Magni Ducatus nostri Lithvanie generali, Stanislao Janowicz Castellano Troczensi, et Capitaneo Terre Samagithie, Ivan Lwo- vicz, Duce Hlinskj Palatino Kijoviensi, Stanislao Janovicz Zabrzesinskj Tenutario in Merecz, Alberto Narbulhowicz Tenutario in Jasvoni, et Geor- gio Gilijncz (2) Marsalcis nostris, ac alijs quam plurimis Consiliarijs nostris sincere et fidelibus dilectis, testibus circa premissa. Per manus Venerabilis Nicolai de Zukovo Prepositi Srzedensis, et Canonici Vilnensis, Secretary nostri, qui presencia a nobis habuit in commissis.

(2) Forsan Ilinicz.

FINIS Т0Ш PRIM.