•

(') E tabula authentica membranácea tabulara provinciae Posnaniensis publici, quo scripta sublatorum coenobiorum collecta sunt, doct. Stronczynscius descripsit, sigillumque Premislai II. cereum filis sericis rubei, viridis et violacei coloris appensUm esse tradidit

(2) Castrum Wyszográd, quod Dlugossius (L. VI. 696, L. IX. 999) tum in Pomerania tum in Cujavia, tabula autcm anni 1243, apud Lucam Davidem [Prems, thron. T. III. appendicis) Pomeraniae vicinum fuisse dieit, quo loco situm fuerit, accurate definiré nequeo. Haec tarnen, quae e Boguphali (Sommersb. II. 51) et Dlugossii (I. c. p. 696) narratione de non magno intervalle iilius castri ab oppido (olim castro) Sartowice, e tabula autein apud Dogielum (T. IV. p. 15) de possessione ejusdem a Casimiro Duce Cujaviensi acquisita effici cogique poseunt; tum haec, quae ex Roepelli libro [Gesch. v. Pol. Beil. XI.) de villa Trzeciewiec (parochiae Dubrscensis) et e tabula hau nostra de villa Trzesacz districtui Vissogrodensi olim adscripta, haec denique, quae, eodem Roepello auctore, de via olim Vissogradia Svicciam per campos villae Gqdecz (parochiae itidem Dubrscensis) ducenle, novimus, in earn nos indueunt opinionem, Ut Castrum praedictum in littore Vistulae, in regione villae „Fordon Germanorum" dictae, et quidem forsan loco, quod nunc etiam Zamkowa kçpa [Schlosskempé] io Bidgostiensi regione appel- latur, situm fuisse arbitremur. Quae omnia, uti egregie conveniunt cum iis, quae Dusburgii Cbronicorum continuator (c. 12), de eruptionibus e castro iilo in naves Vistula praeternavigantes factis, refert, ita vix ullam dubitationem relinquunt, hoc, non vero aliud Castrum Wyszográd fuisse, quod anno 1330 vel 1329, a cruce signatis equitibus ordinis Theutonici in Prussia, com- bustum et dirutum, (Anonym, in ed. Gedan. Cadlubc p. 102) ex eo tempore nunquam restauratum fuisse videtur. Erratque vehementer Voigtius [Gesch. Preuss. IV. 439), qui banc combustionem et destructionem castri ad aliud a sede belli hujus nimis remotum oppidum IVyszogród Plocensis territorii et regionis refert, quod ad ostia fluvii Bzurae Vistulam intrantis situin est Si ad ostia

17*

— 132 —

possessionem devoluto, considerate necessitate et indigencia Abbatís а�? convenlus monasterii de Byssovia Cysterciensis ordinis, Wladislaviensis diócesis, debito pietatis motu eis considere prodesseque cupientes, ad per- fectum (? profeclum ?) ipsorum ac divini cultus promocionem, concedimus Abbati et conventui jam dictis monasterii prelibati, ut hereditatem, quam habent super Wyslam fluvium, quam eisdem in presenlibus confirmamus, in districtu premisso Wissegrodnensi, qui Transchacz (3) wlgariter appellatur, locent jure thewtonico Meydeburgensi vel alio quocumque, sicut eis videbitur expediré, cum tolo districtu suo; etipsumjus per to la m hereditatem habeant, tarn in eo quod pro propriis aratris sibi reservabunt, quam in eo, quod ad villam disponent; et in lotum ipsam hereditatem ordinent, secundum suam utilitatem, tarn ~sub terra, quam supra terram, in agris, pratis, silvis, pascuis, aquis, molendinis, piscacionibus, venacionibus; et navigium seu passagium supra Wizlam; dantes eis liberam facultatem ibidem forum faciendi cum omni jure fori, ac per Scoltelum et Scabinos omne judicium nomine Abbatis pro causa qualibet exercendi. Ipse eciam Abbas et cui ipse commiserit, omne judicium judicabunt, tarn magnum quam parvum, in omnibus omnino locis dicte ville, et etiam in viis publicis ac semilis, vel viis privalis, volenles ipsam hereditatem et habitatores ejus in libértate tewtonica ab omnibus juribus et solucionibus ac serviciis esse semper quietam et exemptam, vide licet: a prevod, a povoz, vivoz, podvoda, vimot, nastava, vesniza, a naraz, moztne, poradlne, povolove, podvorove, strosa, a socal, canibus, castorum captoribus, et ab aliis juribus omnibus sive antiquis, sive noviter adinventis; a vacca, a bove, et a stan. Castra el pontes non edificabunt nec emenda- bunt, nec alicui juridictioni Castellanorum, Palatinorum, Judicum, officialium aut camerariorum, nec eorum judiciis subjacebunt, nec ad eos citabuntur. Omne autem jus eisdem Abbati et conventui monasterii sepedicti conferimus in bonis mernoratis, quod nobis competil vel compelere in eis videbatur, jure

fluvii alicujus Vistulam intrantis Castrum Cujavíense Vissegrod quaerendum sit, is certe fldvius Brda, non autem Bzura esscL—In ditionem Premislai Castrum Wyssogrod rediit, commutatione bonorum quorundam cum Mestvino (al. Mstivogio) Duce Pomeraniae facta. De qua vide sis Jabczynscii Archivum theologicum 1. 364, 365.

(3) Trz§sacz villa est parochiae Wtucensis ad Vistulam in M. Ducatu Posnaniensi, terri- torii et regionis Bidgostiensis.

— 133 —

Kroprietatis perpetuo possidendum. Actum et datum in Brezt, anno domini Io CC° LXXX0 IXo. Indictione secunda (4), in festo beati Adalberti. Testes sunt: Nicoiaus Palatinus Kalisensis, Buguslaus Castelianus de Usee, Phalo Castellanus de Scharncov (5), Nicoiaus Subcamerarius, Mathias Judex de Brezte in Cuyavia, et dominus Tilo Prepositus de Santok. Datum per manus Notarii curie nostre. In cujus rei testimonium et pérhennem memoriam, presentem paginam ipsis dedimus, sigilli noslri munimine roboralam.

(4) Indictionis numerus recte indicatus est

(■•) Czarnków oppidum ad Noteciam parochiale, territorii Bidgostiensis, regionis autem sai nominis caput