137.

In nomine Domini. Amen. Anno Nativitatis Domini millesimo CCC tricesimo

sexto, indictione quarta, die lune (1) domini nostri, domini Benedicti,

divina Providencia pape XII, in presentia mei notarii publici et testium sub- scriptorum presens scriptum ex parte ipsius domini pape presentavit et tradidit venerabili et discreto viro domino Oliverio de Cerzeto auditori causarum priori

aud. quamdam petitionis seu commissionis cedulam tenoris et continentie

subsequentis, quam aud. de manibus ipsius cursoris reverenter recipiens, ut decuit, eam mihi Johanni Petri de materiis registrandam man das mihi, ut tam ipsam petitionis seu commissionis cedulam, quod omnia et

singula causam et negocium continet et quotiescumque

opus fuerit publicarem seu publicari facerem, partibusque petentibus copiam et habere debentem tenor vero dicte petitionis seu commissionis cedule talis est.

Significat S V servulus vir, frater Johannes de Montecornuto,

monachus monasterii sancti Andree, ordinis sancti Benedicti, Avionensis diocesis, а�? prior prioratus de Kauqlers, ejusdem ordinis, Tornacensis diocesis, quod cum vigore gratie sedis apostolice sibi facte eumdem prioratum debite accep- tasset et sibi de eo provided fecisset, dominus abbas et conventus monasterii sancti Bertini, in sancto Audomaro, ordinis predicti, Morinensis diocesis, se eidem fratri Johanni a jure sibi in dicto prioratu competenti opposuerunt, nec permiserunt, nec permittunt, quod dicta gracia suum fuerit consecuta effectum, etiam tempore juris non servato ad sedem apostolicam appellando, et male

(I) Nous remplaçons par des . de conservation de ce document.

quelques mots enlevés par suite du mauvais étal

m

cujus appellationis et negocii principalis causam super dicto prioratu et ejus occasione verti spectabatur inter ipsos abbatem et conventum ex parte una et dictum fratrem Johannem ex altera, de consensu ambarum partium predictarum, abbati... monaco sancti Auberti et decano, et Guillelmo de Montecornuto, cano nico ecclesie Cameracensis, bone memoric dominus Johannes papa XXII prede cessor noster, ut eam audiendam et decidendam commisit, quorum delegatorum precensorum vel alterius eorum jurisdictio perpetuata non fuit, demum ad instantiam dicti fratris Johannis, licet tempora juris ab interpositione interjecte appellationis

non servasset, eadem causa per eumdem dominum papam venerabili

viro domino Rolando de Scarampis, primi gradus sacri palatii nostri causa rum domino, commissa extitit, ipseque dominus Rolandus in causa ipsa proce- dens, de consilio coauditorum suorum, pronunciavit ipsa m causam ad curiam Romanam legitime esse devolutam, et in ipsa tractari et finiri debere; a qua pronunciatione nundum est nec fuit pro parte dictorum abbatis et conventus, seu per procuratorem vel procuratores ab eis ad hoc suflicienter constitutum seu constitutos appellatum; nunc autem dictorum abbatis et conventus prius nititur auctoritate S. V. occasione pretensi prestiti consensus ipsum fratrem Johannem per litteras diversas et sub diversis formis et ad diversos judices contra jura in Cameracum in causam prefatam trahere et vexari, quare humiliter supplicat quot cum predictam appellationis et negotii principalis alicui de aud. vestri sacri palatii causarum primi gradus aud. committere digneris redimendam resumendam in eo statu, in quo erat coram dicto domino Rolando, et ulterius audiendam et fine debito tractandam cum connexis annexis emergentibus et dependentibus ex eadem, mandantes nihilominus duas litteras per venerabiles viros dominos Ayme- ricum et Rolandum jam arrestatas, instantes arrestan et impediri et cassari, in fme vero dicte petitionis seu commissionis cedule scripta erant de alia manu et littera littere superiori totaliter dissimilis, videlicet hec verba: Audiat magister Oliverius et instantiam faciat. Acta sunt luec Avinione in palatio apostolico, in quo aud. . . . ipsius sacri palatii ad jura reddendum pro tribunali sedere consuerunt, presentibus discretis viris magistro Petro Pabri, notario publico , et Johanne Crifbni, Pictavensis diocesis, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis.

Anno, indictione et pontificatu predictis, die mercurii XIII mensis martii, comparuit in judicio coram prefato domino auditore mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico supradicto, pro tribunali sedente, magister Jacobus de Villa, absente parte adversa, et produxit quandam exceptionum cedulam tenoris infrascripti; primomodo et incontinenti comparuit ibidem frater Johannes de Montecornuto, principalis, absente parte adversa, et petiit copiam exceptio- num sibi decerni; et tunc dictus dominus auditor copiam dictarum exceptionum sibi fieri decrevit, et ad replicandum contra easdem dicto fratri Johanni -ad diem lune proxime sequentem terminum penitus assignavit.

ш .

Tenor autem dicte exceptionum cedule dinoscitur esse talis: Procurator abbatis et conventus monasterii sancti Bertini excipit et dicit, quod commissio vobis, domine reverende auditor, ad supplicationem fratris Johannis de Montecornuto contra dictos abbatem et conventum facta fuit et est obrep ticia et supreptia et invalida, et in ejus supplicatione et impetratione predicta idem frater Johannes impetras scienter et fraudulenter expressit falsas et tacuit vera, quibus falsis tacitis et veris expressis in ipsa supplicatione non fuisset facta commissio vobis predicta, et inter cetera predicta tacita sunt appellatio pro parte dictorum abbatis et conventus a domino Rolando, de qua in dicta supplicatione fit mentio, interposita, et sentencia super eadem appellatione pro parte appellantis promul gata per auditorem secundi gradus .... dependencia esse inter partes easdem coram auditore tercii gradus, coram quo restat solum sentencia promulganda; et sunt etiam acta habita coram auditore predicto et alia, si expedient, ple- nius exprimenda.

Item protestatur, quod possit declinare predicta et alia dicere, si sit opus.

Die veneris xv predicti mensis martii comparuit in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico supradicto, pro tri buna! i sedente, frater Johannes de Montecornuto, absente parte adversa, et exhibuit et produxit quandam replicationum cedulam tenoris infrascripti:

Contra exceptiones datas ultimo per partem adversam replicat frater Johannes de Montecornuto et replicando dicit, quod ipse exceptiones non sunt admittende pro eo maxime, quia sunt nimis generales, incerte, obscure et ambiguë, а�? false et falso modo concepte et fabricate, ne�? sunt date in certo dato et assignato eidem parti ad dicendum contra commissionem, de qua in ipsis fit mentio, prout ex productorum, seu actorum in presenti causa habitorum inspectione evidenter apparet et plenius dicetur verbo et in scriptis, si et quotiens opus erit; de quo protestatur idem frater Johannes, et quod premissa possit corri- gere et reformare et declarare et alia de novo dare.

Die lune, xvin predicti mensis martii, comparentibus in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico supradicto, pro tribunali sedente, fratre Joanne principali et magistro Jacobo procuratore predictis, dictus frater Johannes exhibuit et produxit quandam in- terrogationum cedulam tenoris infrascripti, quibus interrogationibus petiit per magistrum Jacobum procuratorem predictum renderi; et tune dictus dominus auditor ad rendendum dictis interrogationibus, quantum de jure fuerit rendendum, et nisi proposita obstant, ad diem veneris proxime sequentem, si dies ipsa juridica fuerit, et idem dominus auditor ad jura reddendum pro tribunali sede- rit, alioquin ad proximam diem juridicam extunc immediate sequentem, qua pro tribunali sedebit dicto magistro Jacobo terminum .... assignavit.

I

m

Tenor vero dicte interrogationum cedule, per fratrem Johannem principalem predictum, ut premittitur, exhibite, talis est.

Interrogetur ex officio et per juramentum magister Jacobus de Villa, qui se dicit procuratorem abbatis et conventus monasterii sancti Bertini in sancto Audo- maro, ordinis sancti Benedicti, Morinensis diocesis, utrum sciat vel credat dominum Henricum, olim abbatem predicti monasterii sancti Bertini, esse mortuum et de anno Domini millesimo CCC° XXXV0 et de mense januarii vel februarii, et ante XV diem mensis martii ejusdem anni, et antequam dominus Rolandus de Scarampis causam, que vertitur inter ipsos abbatem et conveutum ex parte una et fratrem Johannem de Montecornuto ex altera, super prioratu de Kauqlers et ejus occasione pro- nuntiaret ad Romanam curiam legitime devolutam.

Die mercurii predicti mensis martii Vivianus de Solungello, domini nostri pape cursor, retulit domino auditori et mihi notario hujus palatii apostolici se citasse dominum Johannem Cresalem, canonicum sancti Audomarii, heri personaliter inven tum, ut hodie compareat coram dicto domino auditore ad perhibendum testimonium veritatis; retulit etiam se citasse magistrum Jacobum de Villa ad videndum jurare dominum Johannem predictum. Post comparentibus in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum , in palatio apostolico supradicto, pro tribunali sedente, fratre Johanne principali et magistro Jacobo de Villa procuratore predictis, dictus frater Johannes pro- duxit in testem predictum dominum Johannem de Cresalc, qui juravit ad sancta Dei evangelia corporaliter manu tacta non esse ad futurum, et tunc dictus dominus auditor mandavit eidem domino Johanni, ut sub pena excommunicationis non recederet de romana curia, donec deposuerit in hac causa.

Die veneris, xxii predicti mensis martii, comparuit in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico supradicto, pro tribunali sedente, magister Jacobus de Villa, procurator pre- dictus, absente parte adversa, et ipsius partis adverse non comparentis contumaciam aecusavit et eam petiit contumacem reputari.

Anno, indictione et pontificatu predictis, die lune, vni mensis aprilis, comparuit in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico supradicto, pro tribunali sedente, frater Johannes princi palis predictus, absente parte adversa, et ipsius partis adverse non comparentis contumaciam accusavit, et eam petiit contumacem reputari; post comparuit in judicio coram prefato domino auditore in loco suo solito, pro tribunali sedente, magister Jacobus de Villa, absente parte adversa, et dixit, quod paratus erat au- dire voluntatem dicti domini auditoris.

Die lune, xv predicti mensis aprilis, comparentibus in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico supradicto, pro tribunali sedente, fratre Johanne principali et magistro Jacobo

161

de Villa procuratore predictis, dictus frater Johannes exhibuit et produxit quan- dam interrogation um cedulam tenoris infrascripti et eisdem interrogationibus petiit per partem adversam rendire; et tunc dominus auditor ad rendendum dictis interrogationibus quantum de jure fuerit rendendum, ad primam diem curie, qua pro tribunali sedebit, magistro Jacobo predicto procuratori terminum perhemptus assigna vit.

Tenor vero dicte interrogationum cedule per fratrem Johannem principalem predictum, ut premittetur, exhibite talis est.

Interrogetur de subscriptis per juramentum eorum magistri Jacobus de Villa, Nicolaus de Parma, dominus Matheus de Modecia, dominus Ruffinus, auditor camere domini cardinalis Neapolitani, Petrus dictus Cousins, canonicus sancte Valemburgis Furnensis, Morinensis diocesis, magister Johannes Treselle, cano nicus sancti Audomarii in sancto Audomario, Morinensis diocesis, Jacobus de Tor- naco, cursor domini nostri pape. Item Jacobus Picerna Card. Ednen. (?).

Utrum sciant vel credant dominum Henricum, quondam abbatem monasterii sancti Bertini, ordinis sancti Benedicti, Morinensis diocesis, esse vel fuisse mor- tuum et de anno Domini millesimo CCC° XXXVo et de mense januarii vel februarii et ante XV diem mensis martii ejusdem anni et antequam dominus Rolandus de Scarampis causam, que vertitur inter ipsos abbatem et conventum mouasterii sancti Bertini predicti ex parte una et fratrem Johannem de Montecornuto ex parte altera, super prioratu de Kauquelers et cujus occasione, pronunciaret ad curiam Romanam legitime esse devolutam.

Die mercurii, xvii predicti mensis aprilis, comparentibus in judicio coram nobis prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico pro tribunali sedente, fratre Johanne principali et magistro Jacobo procuratore predictis, dictus dominus auditor terminum ad hodie assignatum ad diem veneris proxime sequentem, si dies ipsa juridica fuerit, et idem dominus auditor ad jura reddendum pro tribunali sederit, alioquin ad proximam diem juridicam extunc immediate sequentem, qua pro tribunali sedebit, prorogavit ad idem.

Die lune, ххn predicti mensis aprilis, comparentibus in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico supradicto pro tribunali sedente, fratre Johanne principali et magistro Jacobo procuratore predictis, dictus frater Johannes dixit, quod processus facti et habit i coram dominis Willelmo de Norwyco et Aymerico Gerardi a tempore interposite appellationis per magistrum Jacobum de Villa, procuratorem predictum, sunt uulli et cassi et nullius valoris, et petiit litteras per audienciam contradictarum

impetratas et tunc dominus auditor ad audiendum voluntatem suam, sicut

propositis hinc inde ad primam diem curie, qua pro tribunali sedebit.... assignavit.

Die veneris, xxvi predicti mensis aprilis, comparentibus in judicio, mane

21

m

hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico supradicto, pro tribunali sedente, fratre Johanne principali et Jacobo de Villa procuratore predictis, pre- fatus dominus auditor terminum ad hodie partibus assignatum ad seram diem curie, qua pro tribunali sedebit, prorogavit ad idem.

Anno, indictione et pontificatu predictis, die veneris, decima mensis maii, com- parentibus in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico suprascripto, pro tribunali sedente, fratre Johanne principali et magistro Jacobo procuratore predictis, dictus frater Johannes exhibuit et produxit quandam interrogationum cedulam tenoris infrascripti, et produxit in testes dominum Lambertum, monachum sancti Martini de Tornaco, Joannem dictum le Forbisseur, qui quidem testes juraverunt ad sancta Dei evan- gelia corporaliter manibus tacta, dicere veritatem; et tune dictus dominus auditor copiam dicte interrogationis magistro Jacobo procuratori predicto decrevit et fieri mandavit, et ad respondendum eidem, interrogatus ad primam diem curie, qua pro tribunali sedebit, terminum peremptus assignavit, non tamen prejudicando eidem magistro Jacobo propter receptionem dictorum testium, nisi si et inquantum de jure tenetur.

Tenor vero dicte interrogationis per fratrem Johannem principalem predictum, ut premittitur, exhibite, talis est.

Interrogetur ex officio et per juramentum magister Jacobus de Villa, qui se dicit procuratorem abbatis et conventus monasterii sancti Bertini in sancto Audomaro, ordinis sancti Benedicti, Morinensis diocesis, utrum sciat vel credat dominum Henricum, olim abbatem predicti monasterii sancti Bertini, esse mortuum de anno Domini millesimo CCC° XXXVo et de mense januarii vel februarii et ante XV diem mensis martii ejusdem anni, et antequam dominus Rolandus de Sca- rampis causam, que vertitur inter ipsos abbatem et conventum ex parte una et fratrem Johannem de Montecornuto ex altera, super prioratu de Quauquelers et ejus occasione, pronuntiaret ad Romanam curiam legitime esse devolutam.

Die lune, xiii mensis maii, comparentibus in judicio coram prefato domino audi tore, mane hora causarum ad judicia reddendum, in palatio apostolico supradicto, pro tribunali sedente, magistris Johanne de Cameraco et Jacobo de Villa pro curator predictis , dictus magister Johannes petiit suis interrogationibus renderi, et dictus magister Jacobus dixit, quod non tenetur rendere, quia dedit bonas exceptiones; et tunc dictus dominus auditor ad rendendum dictis interrogationi bus, si et inquantum fuerit de jure rendendi, ad secundam curie, qua pro tribunali sedebit, magistro Jacobo procuratore predicto terminum perhemptus assignavit.

Die mercurii, xv predicti mensis maii, comparuit in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico pro tribunali sedente, magister Johannes de Cameraco, predictus procurator, absente parte adversa, et ipsius partis adverse non comparentis contumaciam accusa

163

vit, et eam petiit contumacem reputari, et in ejus contumaciam petiit attesta- tiones, et dicta test in m in hujus causa productorum publicari et aperiri; et tunc dictus dominus auditor dictam partem adversam non conparentem , expectatam prius usque ad horam debitam, quoad hunc actum, reputavit contumacem, et in ejus contumaciam dictas attestationes et dicta testium in causa hujusmodi pro ductorum publicavit et apperuit, et eas habuit pro publicatis et appertis, et copiam hinc inde decrevit et fieri mandavit. Post comparuit in judicio coram dicto domino auditore, loco suo solito adhuc pro tribunali sedente, magister Jacobus de Villa, procurator predictus, absente parte adversa, et petiit litteras suas re laxan , et obtulit se paratum audire voluntatem domini auditoris, et dixit, quod insistebat exceptionibus suis, et protestatus fuit, quod non currant sibi tempora appel- landi. Et deinde comparentibus in judicio coram sepedicto domino auditore, adhuc in suo loco solito pro tribunali sedente, fratre Johanne de Montecornuto , principali, et magistro Jacobo de Villa, procuratore, predictis, dictus dominus auditor copiam dictarum attestationum hinc inde decrevit et fieri mandavit, et ad dicendum contra dictas attestationes seu dicta testium ad viii dies , si dies ipsa octava juri dica fuerit, et idem dominus auditor ad jura reddendum pro tribunali sederit, alioquin ad primam juridicam diem extunc immediate sequentem, qua pro tribunali sedebit, dicto magistro Jacobo terminum peremptus assignavit.

Die mercurii, xxn predicti mensis maii, comparuit in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio aposto lico suprascripto, pro tribunali sedente, magister Jacobus de Villa, procurator predictus, absente parte adversa, dictus dominus auditor terminum ad hodie assignatum ad diem lune proxime sequentem, si dies ipsa juridica fuerit, et idem dominus auditor ad jura reddendum pro tribunali sederit, alioquin ad proximam diem juridicam extunc immediate sequentem, qua pro tribunali sede bit, prorogavit ad idem.

Die lune, xxvii predicti mensis maii, comparentibus in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico supradicto, pro tribunali sedente, fratre Johanne de Montecornuto principali et magistro Jacobo de Villa procuratore predictis, dictus Jacobus petiit litteras suas relaxari, et tunc dictus dominus auditor terminum ad hodie assignatum ad primam diem curie, qua idem dominus auditor pro tribunali sedebit, prorogavit ad idem.

Die mercurii, xxix predicti mensis maii, comparuit in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico supradicto, pro tribunali sedente, magister Johannes de Cameraco, procurator predictus, absente parte adversa, et ipsius partis adverse non comparentis contu maciam accusavit. Et tunc dictus dominus auditor terminum ad hodie assignatum,

i и

et id quod hodi'e agi debebat, ad primam diem curie, qua ipse pro tribunali sedebit, prorogavit ad idem.

Die veneris, ultima predicti mensis maii, comparuit in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico supradicto, pro tribunali sedente, fratre Johanne de Montecornuto, principali, cum protestatione per eum facta, quod per aliquam comparitionem sive actum, quam vel quod tacit in presenti seu faciet in futurum, non intendit procuratores suos revocare, et magistro Jacobo de Villa, procuratore, predictis, dictus magister Jacobus petiit suas litteras de audiencia publica revocatas relaxari , et dixit, quod super hoc paratus erat audire voluntatem domini auditoris prefati. Et dietus dominus auditor terminum ad hodie assignatum, et id quod hodie agi debebat, ad primam diem cty-ie, qua ipse dominus auditor pro tribunali sedebit, proro gavit ad idem.

Anno, indictione et pontilicatu, quibus supra, comparentibus in judicio coram prefato domino auditore mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apos tolico supradicto, pro tribunali sedente, fratre Johanne, principali, cum protesta tionc de non revocando procuratores suos, et magistro Jacobode Villa, procuratore, predictis, quolibet eorum pro parte sua, et dictus dominus auditor terminum ad hodie assignatum, et id de quo hodie agi debebat, ad primam diem curie, qua ipse pro tribunali sedebit, prorogavit ad idem.

Die veneris, vu predicti mensis junii, comparentibus in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico supradicto, pro tribunali sedente, fratre Johanne, principali, cum protestatione per eum facta de non revocando procuratores suos, et magistro Jacobo de Villa, procuratore, predictis, quolibet eorum ex parte sua, dictus magister Jacobus salvis exceptionibus suis alias per eum in hujusmodi causa datis ad probandum, quod dictus frater Johannes secum convenit de loco et judicibus in audiencia contradictarum domini pape, exhibait et produxit quandam litteram in pargameno scriptam ac in pendenti sigillatam, cujus tenor dinoscitur esse talis.

Omnibus presentes litteras inspecturis, Aymericus Guirardi, archidaconus Elnensis, domini pape capellanus, ipsius audiencie litterarum contradictarum officium gerens, salutem in Domino. Noveritur, quod, cum inter magistrum Jacobum de Villa, (procuratorem) venerabilium virorum abbatis et conventus et monachorum monasterii sancti Bertini de sancto Audomaro, ordinis sancti Benedicti, Morinensis diocesis, et pro ipsis infrascriptis litteras apostolicas impetrantem ex parte una, et fratrem Johannem de Montecornuto, monachum monasterii sancti Andree, ordinis sancti Benedicti, Avionensis diocesis, eisdem litteris contradicentem , fuisset coram nobis super conventione loci et judicum diutius litigatum, tandem prefatus ma gister Jacobus impetrans venerabilem virum .., decanum, et dictus frater Johannes discretum virum Guillelmum de Montecornuto, canonicum ecclesie Cameracensis,

m

judices pro suis partibus elcgerunt. Et nos ex officio nostro discretum virum .., officialem Cameracensem, tanquam medium et communem judicem ipsis partibus duximus deputandum, ad quos judices dicte apostolice litiere diriguntur sub hac forma: Benedictus, episcopus, servus servorumDei, dilectis filiis .., decano, et Guillelmo de Montecornuto, canonico Cameracensi, ac .., ofliciali Cameracensi, salutem et apostolicam benedictionem. Conquesti sunt nobis dilecti filii Alerinus, abbas, Eustachius et Johannes dicti de Gandavo, Jacobus Lavarrez, Egidius et Jacobus de Bolonia, Guillelmus Maure, Ingerramnus de Tenbionne, Johannes Caver, Ingerramnus de Querka, Michael de Wervi, Egidius Aubert, Guillelmus de Bosco, Petrus Lonis, Johannes de Pratis, Theodoricus Seul, Symon de Bior- tebourch, Johannes de Vasselin, Petrus de Cura, Martinus Destroes, Walterus Bac, Robertus de Mons, Rogerius de Bа�?, Petrus de Alewargue, Guido de Mazerini, Jacobus de la Denrene, Johannes de Prato, Balduinus de Baerch, Lambertus de Enkene, Egidius de Ardenbourch, Arnulphus de Vissant, Petrus Bourkemt, Johannes Zocuit, Eustachius Cokebin, Johannes de Tornaco, Jacobus Gronche, Johannes de Bellovisu, Johannes de Oyem, Johannes de Brequerel de Insula, Jordanus de Mari, Petrus Escariot, Petrus Lezurt, Symon Locacheur, Michael de Aqua, Henricus don Briart, Johannes Mais, Raynaldus de Ponte epeni, Johannes de Cokes, Willelraus de Oyelare et Willelmus de Gandavo, monachi, et conventus monasterii saneti Bertini de saneto Audomaro, ordinis saneti Benedicti, Morinensis diocesis, quod licet ipsi nullius essent excommu- nicationis vel suspensionis vinculis innodati, tamen Johannes de Camberona, succentor ecclesie Laudunensis, ad instanciam Johannis de Montecornuto, monachi monasterii saneti Andree, ordinis saneti Benedicti, Avionensis diocesis, teme- ritate propria fecit et facit abbatem et monachos excommunicatos et conventum predictos suspensos publice nunciari; ideoque discretioni vestre per apostolica scripta mandamus, quatenus vocatis, qui fuerint evocandi, et auditis hinc inde propositis appellatione remota, quod justum fuerit decernatis, facientes, quod decreveritis per censuram ecclesiasticam firmiter observari. Testes autem, qui fuerint nominati, si se gracia, odio vel timore subtraxerint, censura simili, appel latione cessante, cogatis veritati testimonium prohibere; quod, si non omnis hiis exequendis potueritis interesse, duo vestrum ea Nicholaus exequantur. Datum Avionensi, V Kal. julii, pontificatus nostri anno primo. In cujus conventionis testimonium presentes litteras fieri fecimus e^ predicte audiencie litterarum con- tradictarum sigillo muniri. Datum Avionensi, ni Non. julii, pontificatus domini Benedicti pape xii anno primo, anno vero Domini M° CCC" tricesimo quinto.

Die lune, x predicti mensis junii, comparuit in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico supra- dicto, pro tribunali sedente, frater Johannes principalis predictus, absente parte adversa, et protestatus fuit de non revocando procuratores suos, ac produxit

1 66

quandatn interrogationum cedulam, cujus tenor inferius describetur, quibus petiit per partem adversam renderi. Postmodum vero Vivianus de Solumgello, domini nostri pape cursor, retulit domino auditori et mihi notario hujusmodi cause predictis se de mandato ipsius domini auditoris citasse magistrum Jacobum de Villa, procuratorem predictum, statim personaliter inventum, ut prima die curie, qua dictus dominus auditor pro tribunali sederet, peremptus compa- reret coram ipso domino auditore ad rendendum predicte interrogationum cedule per dictum fratrem Johannem superius exhibite, cujus tenor talis est.

Interrogetur per juramentum proprium magister Jacobus de Villa, qui se dicit procuratorem abbatis ct conventus monasterii sancti Bertini in sancto Au- domaro, ordinis sancti Benedicti, Morinensis diocesis, an sciat vel credat, quod collatio prioratuum et beneficiorum subjectorum dicto monasterio sancti Ber- tini pertinuerit et pertineat ad abbatem dicti monasterii solum et in solidum sine suo conventu.

Die mercurii, xii predicti mensis junii, comparentibus in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio aposto lico supradicto, pro tribunali sedente, fratre Johanne principali, cum protesta- tione de non revocando procuratores suos, et magistro Jacobo de Villa, pro curatore , predictis, dictus frater Johannes petiit predicte sue interrogationi per dictum magistrum Jacobum renderi, et dictus magister Jacobus petiit litteras suas memoratas de audiencia revocatas relaxari; et tune dictus dominus auditor ad audiendum voluntatem suam super propositis hinc et inde ad diem lune

proxime sequentem, si dies ipsa juridica fuerit reddendum pro

tribunali sederit, alioquin ad diem juridicam extunc immediate sequentem .. terminum peremptus assignavit.

Die veneris, xnn predicti mensis junii, comparait in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico supradicto, pro tribunali sedente, frater Johannes, principalis predictus, cum protestatione de non revocando procuratores suos, absente parte adversa, et exhibuit а�? produxit quandam papiri cedulam, cujus tenor talis est.

Interrogetur, per juramentum proprium, magister Jacobus de Villa, qui se dicit procurator abbatis et conventus monasterii sancti Bertini in sancto Audo- maro, ordinis sancti Benedicti, Morinensis diocesis, an sciat vel credat, quod collatio prioratuum et beneficiorum ^ubjectorum dicto monasterio sancti Benedicti pertinuerit et pertineat ad abbatem dicti monasterii solum et in solidum sine suo conventu.

Die lune, xvii predicti mensis junii, comparentibus in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico pro tribunali sedente, magistris Johanne de Cameraco et Jacobo de Villa, pro- curatoribus predictis, quolibet eorum pro parte sua, dictus autem dominus auditor

167

terminum ad hodie predictis partibus assignatum, et id quod hodie agi debebat, ad diem mercurii proxime sequentem, si dies ipsa juridica fuerit, et idem dominus auditor ad jura reddendum pro tribunali sederit, alioquin ad proximam diem juridicam extunc immediate sequentem, qua eundem dominum auditorem pro tribunali sedere contigerit, prorogavit ad idem.

Die mercurii, xix predicti mensis junii, comparuit in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico supradicto, pro tribunali sedente, magister Jacobus de Villa, procuraror pre- dictus, absente parte adversa, et petiit litteras suas de audiencia revocatas relaxari et ad audienciam remitti.

Die veneris, xxi predicti mensis junii, comparentibus in judicio coram prefato domino, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico supradicto, pro tribunali sedente magistris Johanne de Cameraco et Jacobo de Villa, procu- ratoribus predictis, quolibet eorum pro parte sua, dictus dominus auditor terminum ad hodie ipsis partibus assignatum, et id quod hodie agi debebat, ad diem lune proxime sequentem, si dies ipsa juridica fuerit, et idem dominus auditor ad jura reddendum pro tribunali sederit, alioquin ad proximam diem juridicam extunc immediate sequentem, qua eundem dominum auditorem pro tribunali sedere contigerit, prorogavit ad idem.

Die mercurii, xxvi predicti mensis junii, comparuit in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico supradicto, pro tribunali sedente, magister Jacobus de Villa, procurator pre- dictus, absente parte adversa, et petiit litteras suas de audiencia publica do- mini pape revocatas relaxari et ad ipsam audienciam remitti; et protestatus fuit, quod non currant sibi tempora prosequendi appellationem suam, de qua fit mentio in dictis litteris, cum per eum non stet, quominus dictam appellationem suam, de qua fit mentio in dictis litteris, prosequatur coram judicibus in dictis litteris contentis, sed per impedimenta, que sibi prestantur per fratrem Johannem de Montecornuto, principalem predictum; et de hoc petiit sibi fieri publicum instrumentum, presentibus discretis viris domino Johanne Willelmi de Maceriis, presbitero, et Petro Fabri de Metulo, clerico, notario publico, Remen- sis et Pictavensis diocesis, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis; postmodum veroVivianus de Solumgello, domini nostri pape cursor, retulit domino auditori et mihi notario hujusmodi cause predictis, se de mandato ipsius domini auditoris, ad instanciam fratris Johannis principalis predicti mandasse magistro Jacobo de Villa, procuratore predicto, quod sub excommunicationis pena aliquas litteras apostolicas in audiencia domini nostri pape per eum impetratas seu im- petrandas contra dictum fratrem Johannem hujusmodi causam tangentes non alienet sine ipsius domini auditoris licencia speciali et mandato. Die veneris, xxviii predicti mensis junii, comparentibus in judicio coram prefato

m

domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio aposto lico supradicto, pro tribunali sedente, fratre Johanne de Montecornuto, princi pan, protestante de non revocando procuratores suos, et magistro Jacobo de Villa, procuratore, predictis, quolibet eorum pro parte sua dicta, dictus magister Jacobus petiit predictas suas litteras relaxari et ad audienciam remitti, et protestatio fuit, quod non currant sibi tempora prosequendi appellationem, de qua fit mentio in eisdem litteris; dictus vero frater Johannes dixit, quod non debent relaxari, sed potius retineri; ct dictus dominus auditor terminum ad hodie assignatum, et id quod hodie agi debebat, ad diem lune proxime sequentem, si dies ipsa juridica fuerit, et idem dominus auditor ad jura reddendum pro tribunali sede- rit, alioquin ad proximam diem juridicam extunc immediate sequentem, qua eundem dominum auditorem pro tribunali sedere contigerit, prorogavit ad idem.

Anno, indictione et pontificatu, quibus supra, die lune prima mensis julii, comparuit in judicio coram prefato domino auditore, mane hora causarum ad jura reddendum, in palatio apostolico supradicto, pro tribunali sedente, magis ter Jacobus de Villa, procurator predictus, absente parte adversa, et protes- tatus fuit, quod non currant dominis suis tempora prosequendi appellationem, de qua in litteris de audiencia publica domini pape revocatis sepedictis men tio habetur.

Die mercurii, ш predicti mensis julii, Vivianus de Solumgello, domini nostri pape cursor, de mandato prefati domini auditoris et ad instanciam fratris Jo hannis de Montecornuto, in hujusmodi causa principalis, arrestavit, et de au diencia publica dicti domini pape dicto domino auditori apportavit v litteras, per dictum auditorem ad instanciam dicti fratris Johannis arrestatas, quarum litterarum tenor inferius describetur.

Benedictus, episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio Symoni Varreti, canonico Atrebatense, salutem et apostolicam benedictionem. Conquestus est nobis Jacobus de Villa, canonicus ecclesie Sancte Crucis Cameracensis, quod Johannes de Camberone, succentor ecclesie Laudunensis, in eum, in quem nullam ha bebat jurisdictionem ordinariam seu etiam delegatam, ad instanciam Johannis de Montecornuto, qui se dicit priorem de Coquelers, ordinis saneti Benedict]', Torna- censis diocesis, contra instanciam excommunicationis sentenciam promulgavit, ipsumque fecit et facit excommunicationem publice nunciari, ideoque discretion-i tue per apostolica scripta mandamus, quatenus partibus convocatis audias causam et appellatione remota debito fine decidas, faciens quod decreveris per censuran! ecclesiasticam firmiter observan. Testes autem, qui fuerint nominati, si se gracia, odio vel timore subtraxerint, censura simili, appellatione cessante, compellas veritati testimonium perhibere. Datum Avionensi, iiii Idus junii, pontificatus nostri anno secundo.

Benedictus, episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio .., abbati monasterii

169

sancti Vedasti Atrebatensis, salutem et apostolicam benedictionem. Quia nobis dilecti filii, Petrus de Castellione sancte Aldegundis, Johannes sancte Margante, Johannes sancti Sepulcri, Hugo et Johannes sancti Dionisii, per duos solite gubernari rectores, Willelmus sancti Johannis in villa sancti Adomari, Johannes sancti Martini extra muros dicte ville ecclesiarum rectores, Johannes de Bou- veraing, Symon Langhota, Quemini, Johannes Ortoul, Johannes de Lebore, Guil- lelmus Guittoris, Johannes de Foveis, Johannes de le Compele, Johannes Finais, Adam de Machiel, Michel de Marisco, Jacobus de Boules alias de Casleto, et Johannes Leonardi, presbiteri in villa predicta commorantes, Morinensis diocesis, petitione monstrarunt, quod, licet de Quokelers, de Warneston, de Baswarneston , de Oxelare, de Monekebure, de Longhenesse, de Rokestor, de Caumont et de Effredicapella, domus ad dictum monasterium pertinentes, prefate diocesis, cum omnibus juribus et pertinenciis earumdem, ad usum et sustentationem abbatis et conventus predictorum, ab antiquo deputate fuerint et existant, nec un- quam consueverint monachis predicti vel alterius monasterii in beneficium assig- nari; tamen Johannes de Montecornuto, monachus monasterii sancti Andree, ordinis sancti Benedicti, Avionensis diocesis, asserens, quod felicis recordations Johannes papa XXII, predecessor noster, volens eum prosequi gratiose beneficium ecclesiasticum cum cura vel sine cura, etiam si administrado, digoitas vel personatus seu oflicium existeret consuetum per monachos monasterii sancti Bertini in sancto Adomaro, ordinis et diocesis predictorum, ad collationem, presentationem vel quameumque aliam dispositionem abbatis et conventus dicti monasterii sancti Bertini pertinens communiter vel divisim, cujus fructus, redditus et proventus centum libra- rum Turonensium parvorum, secundum taxationem decime, valorem annuum non excederent, si quod tune vacabat vel cum vacaret, quod dictus Johannes per se vel procuratorem suum ad hoc legitime constitutum infra unius mensis spatium, postquam sibi vel eidem procuratori vacatio illius innotesceret, duceret acceptandum, conferendum sibi donationi apostolice reservarat et decreverat ipsum Johannem de Montecornuto fore de dicto monasterio sancti Andree, circa pos sessionem dicti beneficii assecutus existeret ad prefatum sancti Bertini monasterium transferendum magistro Johanne de Sinemuro, preposito de Beligneyo, in ecclesia Eduense, et Johanne de Camberona, canonico Laudunense, et quodam alio eo- rum in hac parte collega, prefato Johanni de Montecornuto super hoc per ejusdem predecessorem certi tenoris litteras executoriales deputatas, et menda- citer pretendens prefatas domos in beneficium assignari et per. monachos dicti monasterii sancti Bertini gubernari consuetas fore easque vacare, a�? sibi illas deberi per litteras antedictas domos ipsas pretextu litterarum hujusmodi accep tavit; a qua quidem acceptatione pro parte abbatis et conventus predictorum quamprimum ad eorum notitiam pervenerit sencientium exinde iudebite se gra- vari, fuit ad sedem apostolicam appellatum. Postmodum vero dicto Johanne

22

170

de Montecornuto appellatione hujusmodi dictas domos pretexta litterarum hujusmodi, infra cujus tempos prosecutionis ipsi abbas et conventus existebant, prout existant penitus, tacito suggerente mandaciter dicto Johanni de Camberona , quod, licet ipse Johannes de Camberona sibi dictas domos pretextu litterarum hujusmodi contulisset, ac abbati et conventui sub excommunicationis in singulares eorum et suspensionis in conventum a�? interdicti predictos sententiarum penis mandasset, ut ipsum Johannem de Montecornuto ad possessionem dictarum domorum admitterent, sibique de ipsarum fructibus et redditibus responderent; ipsi tamen abbas et conventus hujusmodi man dato parere sine aliqua rationabili causa contempserant, ac etiam contempnebant, propter quod ipsi dictas sententias, ut fleto dicebant, incurrerant, et quod prefati rectores et presbiteri mandatum ipsius Johannis de Camberona ipsis rectoribus et presbiteris directum continens, ut abbatem et monachos excommunicatos ac con- ventum suspensum et ccclesiam dicti monasterii sancti Bertini interdictam, ipsi rectores et presbiteri deberent publice nunciare, contumaciter excequi non cura- runt, prefatus Johannes de Camberona dictos sanete Aldegundis et sancte Mar gante rectores pretextu dictarum litterarum ad flagitatam suggestionem hujus modi citari fecit, ut coram eo in civitate Laudunensi certo termino comparere deberent, sibi de inobediencia et conceptu satisfactionem plenariam inpensuri. Ex parte vero sancte Aldegundis et sanete Margante rectorum predictorum, de hujus litteris et processibus merito hesitantium, fuit ab eodem Johanne de Camberona humiliter postulatum, ut eorum copiam, quam numquam habuerant eis fieri, facere procuraret, et quia dictus Johannes de Camberona eis hujusmodi copiam facere contra justiciam denegavit, pro parte dictorum sanete Aldegundis et sancte Margarete rectorum sencientium ex hoc indebite se gravari, nomine suo et omni in hac parte ipsis adherere volentium, fuit infra dictum terminum et tempus legitimum ad sedem apostolicam appellatum; quorum appellationi prefati alii rectores et presbiteri infra tempus legitimum adheserunt. Quocirca discre- tioni tue per apostolica scripta mandamus, quot vocatis qui fuerint evocandi et auditis hincinde propositis, quod justum fuerit appellatione remota decernas, faciens, quod decreveris per censuram ecclesiasticam firmiter observari. Testes autem, qui fuerint nominati, si se gratia, odio vel timore subtraxerint, censura simili, appellatione cessante, compellas veritati testimonium peihibere. Datum Avionensi, vi kal. julii, pontificatus nostri anno secundo.

Benedictus, servus servorum Dei, dilecto filio abbati monasterii sancti Vedasti Atrebatensis, salutem et apostolicam benedictionem. Sua nobis dilecti filii abbas et conventus monasterii sancti Bertini in sancto Adomaro, ordinis sancti Bcnedicti, Morinensis diocesis, petitione monstrarunt, quod, licet de Kokelers, de Bas Warreston, de Oxelare, de Monekebure, de Longhenesse, de Warreston, de Rokestor, de Caumont et de Fredicapella, domus ad dictum monasterium pertinentes, prefate diocesis, cum omnibus juribus et pertinentiis earumdem,

m

ad sustentationem abbatis et conventus predictorum, ab antiquo deputate fuerint et existant, nec unquam consueverint monachis predict i vel alterius monasterii in beneficium assignari; tamen Johanne de Montecornuto, monacho monasterii sancti Andree, dicti ordinis, Avionensis diocesis, asserente, quod felicis recordationis Johannes papa XXII, predecessor noster, volens eum prosequi gratiose beneficium ecelesiasticum cum cura vel sine cura, etiam si administratio, dignitas vel perso nalis seu officium existeret consuetu m per monachos dicti monasterii sancti Ber- tini gubernari, ad collatorum provisionem, presentationem vel quamque aliam dispo sitioneln abbatis et conventus predictorum pertinens communiter vel divisim , cujus fructus, redditus et proventus centum libr. Turon, parvorum secundum taxationem decime valorem annuum non excederent, si quod tunc ad hoc legi time constitutum infra unius mensis spatium, postquam sibi vel eidem procuratori

vacatio illius inno , . . ipsum Johannem de Montecornuto fore de

dicto monasterio sancti Andree, circa possessionem dicti beneficii

deSinemuro, preposito de Beligneyo, in ecclesia Eduense, et Johanne de Cambe-

rona canonico de Montecornuto, super hoc per ejusdem

predecessorem certi tenoris litteras executoriales deputatas, et mendaciter pretendens prefatas domos in beneficium assignatas et per monachos dicti monasterii sancti Bertini gubernari, consuetas fore easque vacare, а�? sibi illas per litteras ante dictas domos ipsas pretextu litterarum hujusmodi acceptavit. A qua quidem acceptatione, pro parte abbatis et conventus predictorum, quamprimum ad eorum noticiam pervenerit sentientium exinde indebite se gravari, fuit ad sedem apostoli- cam appellatum; postmodum vero dicto Johanne de Montecornuto de appellatione hujusmodi, infra cujus tempus prosecutionis ipsi abbas et conventus existebant, prout existunt penitus, tacito suggerente mandaciter dicto Johanni de Camberona, quod, licet dictus Johannes de Camberona sibi dictas domos pretextu litterarum hujusmodi contulisset, а�? abbati et conventui sub excommunicationis in sin gulares eorum et suspensionis in conventum ac interdicti in ecclesia predictis sentenciarum penis mandasset, ut ipsum Johannem de Montecornuto ad possessio nem dictarum doraorum admitterent, sibique de ipsarum fructibus et redditibus responderent; ipsi tamen abbas et conventus hujusmodi mandato parere sine aliqua rationabili causa contempserant, ac etiam contempnebant, propter quod dictas sententias, ut fleto dicebant, incurrerant, prefatus Johannes de Camberone ad falsam suggestionem hujusmodi, ex arrupto et de facto et dictis abbate et conventu etiam non vocatis sed absentibus, non per contumaciam, abbatem et singulos monachos dicti monasterii sancti Bertini excommunicatos ac conventum supensum et ecclesiam prefatos interdictam mandavit, et fecit publice nunciari, ipsosque abbatem et monachos ab omnibus arcius evitari; pro parte abbatis et conventus predictorum, cum hujusmodi denunciatio penen it ad eos, fuit iterato ad sedem appellatum eandem. Quocirca discretioni tue per apostolica scripta mandamus

m

quatenus vocatis, qui fuerint evocandi ct anditis hincinde propositis, quod justum fuerit, appellatione remota, simili appellatione cessante, compelías veritati testimo- nionum perhibere. Datum Avionensi, vin kal. julii, pontificatus nostri anno secundo.

Benedictus, episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio abbati monasterii sancti Vedasti Atrebatensis, salutem et apostolicam benedictionem. Conquestus est nobis Johannes dictus Crabbe, rector ecclesie sanete Margarete, de sancto Audomaro, Morinensis diocesis, quod Johannes de Camberone, succentor ecclesie Laudunensis, in eum, in quem nullam habebat jurisdictionem ordinariam vel etiam delegatam, ad instanciam Johannis de Montecornuto, qui se dicit priorem de Coke- lers, ordinis sancti Benedicti, Tornacensis diocesis, contra justiciam excommunica- tionis sententiam promulgavit, ipsumque fecit excommunicatum publice nunciari, ideoque discretioni tue per apostolica scripta mandamus quatenus vocatis, qui fuerint evocandi et auditis hincinde propositionis, quod justum fuerit, appellatione remota, decernas, faciens quod decreveris per censuram ecclesiasticam firmiter observari. Testes autem, qui fuerint nominati, si se gratia, odio, vel amore subtraxerint, censura simili appellatione cessante, compellas veritati testimonium perhibere.

Datum , pontificatus nostri anno secundo.

Benedictus, episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio abbati monasterii sancti Vedasti Atrebatensis, salutem et apostolicam benedictionem. Conquestus est .. Petrus de Castellione, rector ecclesie sanete Aldegondis, de sancto Audo maro , Morinensis diocesis, quod Johannes de Camberone, succentor ecclesie Laudunensis, in eum, in quem nullam habebat jurisdictionem ordinariam vel etiam delegatam, ad instanciam Johannis de Montecornuto, qui se dicit priorem de Coke- lers, ordinis sancti Benedicti, Tornacensis diocesis, contra justiciam excommunica- tionis sententiam promulgavit, propriumque fecit excommunieatum publice nunciari. Ideoque discretioni tue per apostolica scripta mandamus quatenus vocatis, qui fuerint evocandi et auditis hincinde propositis, quod justum fuerit, appella tione remota, decernas, faciens quod decreveris per censuram ecclesiasticam firmiter observan. Testes autem, qui fuerint nominati, si se gratia, odio vel timore, sub traxerint, censura simili, appellatione cessante, compelías veritati testimonium per hibere. Datum Avionensi, xn kal. julii, pontificatus nostri anno secundo.

Et ego Johannes Willelmi-de Maceriis, clericus Remensis diocesis, publicus auctoritate imperiali notarius, et prefati domini auditoris ac presentis cause scriba, premissis omni bus et singulis supradictis, una cum prenominatis test i bus, presens fui, eaque de mandato et auetoritate dicti domini auditoris scribi feci, et in banc publicam formam redegi, meoque signo consueto iu istis quatuor petiis simul sutis signavi, rogatus et requisitus in testimonium premissorum.

Original sur parchemin, dont les fragments sont attachés les uns à la suite des autres. Sans sceau. Avec monogrammes.

173