160.

Allen den ghuenen, die dese presente lettren zullen zien iof horen lesen, Pieter de Ruddere, priester, canonic te sinte Donaes ende tonser Vrauwen iu

2H

Brugghe, Clais vander Eeke, Jan Boyds ende Gervais de Vulre, saluut. Doen te wetene, dat als zeker ghescil langhen tyd hanghende voer den raed ons gheduchts heeren ende princhen shertoghen van Bourgoingnen, grave van Vlaendren, in zine camere te Ghend, scepenen vanden Vryen ende anders, tusschen eerwerdi- ghen heeren ende religieusen in Gode den abt ende convente van sinte Bertins in sint Omaers, hecsschers of een zide, den broederen ende zusteren vanden hospitale van sinte Jans in Brugghe, in den name ende over tvoerseide hospitael, Heinrick van Meetkerke over- hem selven, Jan den Broukere ende Bertelmeeuse vanden Walle, als voechden van Gillekine, Joris zone, vander Vlamingpoerte, in den name ende over tvorseide Gillekin, alle verweerers of ander zide, toecommende ende sprutende ute causen vander gaderinghe vanden tienden binnen den prochien van Coudekerke ende van Cnocken, metgaders den deelne vander tiende van zekeren polres daertoe behorende in de zelve prochien gheleghen, van welken vorzeiden ghescille ende al datter an cleven mach hem de vorzeide paertien ghesubmitteirt hebben ende ghebleven zyn in onse ordennanche ende wysdom, als arbitren ende vriendelike effenaers bi hemlieden daertoe ghecoren, in zulker manieren dat wy overnemen zouden heesch ende replike vanden vorzeiden heesschers, andwoerde ende duplike vanden vorseiden verweerers, ende naer die, ende naer informacien die zy daerof doen zouden met orcondscepen ende anders in beeden ziden onse ordennance ende wysdom up tvorseide ghescil termineren up dat wys eens worden, ende daer wys niet eens worden, dat Jan van Ogiaerlande, raed ons vorseids gheduchts heeren, de vyfste wesen zoude, ende daer hyt melgaders den tween van ons vieren stellen zoude binnen zekeren tyden daertoe besteeden, dat dat stede houden zoude ende van waerden bliven, ende omme ditte te vulcommene her Jan Verghetot, prior te sinte Bertins, als procureur machtich ende soutlisantelike ghefundeirt bi zekeren openen letteren bezeghelt met sabts ende convents zeghelen vorscreven, in den name ende over de vorzeide van sinte Bertins heesschers of een zide, breeder Loy Cauwe, als meester ende procureur in den name ende over de vorzeide broederen ende zusteren vanden vorseide hospitale daertoe machtich ghemaect van buerghmeesters, scepenen ende raed der stede van Brugghe, bi lettren ghezeghelt met der vorseide stede zeghele van zaken, als uppervooghden vanden vorseiden hospitale, Heinric van Meetkerke over hem selven, Jan de Broukere ende Bertelmeeus vanden Walle vorzeid als vooghden vanden vorzeiden Gillekine, machtich ghemaect als boven vanden vorseiden buergmeesters ende scepenen onder haerlieder vorzeide zeghele van zaken als uppervooghden van Weesen haerlieder poerters ende elc van hemlieden zonderlinghe in also verren alst elken van hemlieden angaen mochte , verweerers of ander zide, int jaer dusentich viere hondert ende neghene in wedemaent, hemlieden submitteerden voor Janne vanden Brouke ende Jan den Stovere, als mannen van leene ons vorzeids geduchts heeren te ziere Buergh te Brugghe daertoe gheroupen, omme

212

kennesse daerof te dragbene, np de paine van zesse hondert vranxsche cronen van sooninx slaghe van Yranckerike iof vander waerde daerover in andren payemente, ende verbonden daerin elke vanden vorzeiden partien baer deel vander vorseide tiende met datier toebeboord, omme de vorseide paine, beerlike daer- an te gbehaelne; bi also dat zoe verbuert worde, dats te wetene teen dardendeel tons vorseids gbeduchts beeren bouf als prinche validen lande van Vlaenderen, tander derdendeel tsgheestelixhoofs bouf daer ute causen van gbebreke ghevolch gedaen soude worden, ende tderde derdendeel der partie die vauden vorseiden gbebreke clagben zoude, tvorzeide wysdom onvermindert ofgaende, ende van bemlieden doende, ende elc sonderlingbe, in den name als boven, alle privilegen • graeien, vryheden, cavillatien, appellatien ende bescudden ter contrarie vanden vorzeiden blivene ende verbande, alsoot claerlikere bliken mochte biden lettren ende verbanden, daerup gliemaect ende ghezegbelt met der vorseiden mannen zegbelen, int jaer ende maend voerscreven. Naer welke submissie aldus gbedaen f es com men voer ons te zekeren daghe bem daertoe gbestelt ende besteeden de vorseide her Jan Verghelot, als prioor ende procurenr over de vorzeide van sinte Bertins heesschers, beesschende ende voortstellende in zine ghescriften, dat ute dien dat zy partien in bee«leu ziden ghemeene badden ende bemlieden toehoerden de vorseide tienden van Condekerke ende van Cnocken, de vorzeide verweerers, ende elc sonderlingbe, in also verren alst elken van bemlieden anegaen mochte, ghewvst ende gbeeondempneert zouden werden te gaderne iof te doene gaderne, te vorkene, te tellene, te tassene ende te menene, ende ghemeenlic te doene alle costen die behoorlic ende proffitelic ende van noode zyn van doene, in gaderne ende te menene de vorzeide tienden van Coudekerke ende van Cnocken, omme tbehoud ende oorbore vanden vorzeiden tienden, toter tyd dat zy gbebrocbt zouden zyn ende ghemeind ter scnere der religiensen van sinte Bertins, omme daer die te deelne ten proffite vanden partien vorseid in der manieren ghecostu- meert. Es te wetene dat de vorzeide van sinte Bertins zouden bebben de viere eerste scoven, de vorzeide broederen ende zusteren vanden hospitale voorseid, ende Heinric van Meetkerke, de vyfsten ende zesten scoven, ende daernaer de vorzeide van sinte Bertins den zevensten, echtsten, neghensten ende tiensten scoven; van welken tiensten scove, tvoorzeide Gillekin, iof zine voogbden over hem zouden nemen een vierendeel, ende de zelve van sinte Bertins van dien tiensten scove de drie deel draghende, elke van partien vorzeid baer avenant vanden costen naer der porcie van baren deele, te wetene de vorseide vanden hospitale ende Heinric, elc een tienste deel, tvoerseide Gillekin tviertichste deel, ende de vorseide heesschers alle dandre costen naer tavenant van haerlieder deele, segghende dat de voorseide verweerers alle ende elc zonderlinghe, die daerof ghebreclyc gheweist hadden die costen te doene ende te betaelne naer haerlieder porcie, de spcie van achte jaren vorleden, ghewyst zouden werden

215

ende ghecondempneert, behoorden te wesene ghewyst ende ghecondempneert te keerne, up te legghene ende te betaelne den vorseiden religieusen van sinte Bertins de somme van zestiene ponden groten, te wetene, over elke jaerscare twee ponden groten, iof also vele alst bevonden zoude worden dat de zelve heesschers iof baerlieder pachters daeromme te coste gheweist zouden hebben; voerd dat ghezeid worde ghewyst ende ghedeclareert dat de tienden, die commen vanden polres, toebehoren al gheheel den vorseiden van sinte Bertius, zonder den voorseiden verweerers iof eenighen van hemlieden daerin eenich deel te hebbene, ende dat zy den vorseiden van sinte Bertins daerof paisivelike zoude laten ghebruken, ende metgaders dien dat omme tghuend dat ziere ofghenomen hadden ghegadert iof ghedaen nemen den tyd van neghene jaren verleden, zy ghewyst zouden worden ende ghecondempneert, dat zy dat ghedaen hadden met onrechte ende met quader cause ende zonder redene, ende dat ele van hemlieden naer zynre porcie iof avenant van zinen deele ghewyst zouden worden up te legghene den vorseiden van sinte Bertins de somme van neghene ponden groten, te wetene over elke jaerscare een pond groten iof also vele als redene bewisen zoude; heesschende voord de vorseide van sinte Bertins, dat omme dat met onrechte ende met quader cause de vorseide verweerers tgoede rechte vanden vorseide heesschers in de vorseide sticken wederstaen hadden ende onthouden, dat zy ghecondempneert zouden worden ende ghewyst behoorden te wesene ghewyst ende ghecondempneert den zelven van sinte Bertins up te legghene, te restitueerne ende te betaelne over alle de costen, lemmer ende scaden, die zy ghehadt hadden ende hadden ter tyd van doe, iof zouden hebben in nacommenden tyde in de vorseide sticken , omme toecoyson vander wederstandicheid ende vanden onrechte vanden vorseiden verweerers, de somme van twintich ponden groten boven den zestiene ponden ende neghene ponden groten vorscreven te verclaersene in tiden, ende in wilen toghende dat zy goed recht hadden, ende dies waren in possessien ende ghebruuesamicheden daerof priesenterende also vele te prouvene als redene bewisen zoude, met vele meer woorden ende redenen in haerlieder heesch begrepen ende veclaerst. Ten welken de vorseide verweerers ende elc zonderlinghe in also verren alst elken aneghync te zekeren daghen daernaer hemlieden bi ons besteeden verandwoorden, dat de vorseide religieusen heesschers, die met quader cause, ende zonder redene daertoe te hebbene, hadden ghemaect baren heesch ende bare conclusien ghenomen jeghen de zelve verweerers, danof te vullen ghecondempneerd ende ghewyst zouden worden, van jare te jare te doene up haerlieder cost viere waghenen met paerden ende knapen daertoe behorende, ende nuttelye omme de tienden van Coudekerke ende Cnocken te gaderne, te menene ende te bringhene toter tiende scuere, zonder den cost vanden vorseiden verweerers, ende zonder hemlieden daerin eenichsins te contribueerne metten vorseide heesschers; dat oec ghezeid zyn zoude bi ons ende ghewyst, dat waert

ш

го dat teenighen tyden die viere waghenen, die de vorseide religieusen heesschers daer toe doèu zouden, de vorseide tiende niet toebringhen mochten, ende dat van nooden worde meer waghens te hebbene, dat danne ende niet eer de vorseide broederen ende zusteren van sinte Jans vorseid ende Heinric van Meetkerke, ter causen van haerlieder twee scooven, doen zouden up haerlieder cost den vyfsten waghen met cenen meinre ende met eenen andren knape, behouden dies dat de paerden ende knapen vanden vyfsten waghene haerlieder costen nemen ende hebben zouden vander gheheelre tiende, ende dat tvorzeide Gillekin vander Vlaming- poerte, als van zinen vierendeele vanden tieusten scoove, los ende quite ware sculdich te zine ende te blivene van eenigher contribucie te doene, noch van eenighen laste te hebbene vander voorseider tiende te gaderne, te menene ende ter scuere te bringhene, in der manieren dat van ouden tyden ghecostumeert ware, ende dat daermede de vorseide religieusen heesschers zouden de vor- zeide verweerers laten ghestaen zonder yet meer aldaer of yet hemlieden te heesschene; ende voord dat bi onsen vonnesse ghezeid en ghewyst zoude worden, dat van nu voordan de vorseide religieusen heesschers zouden laten de vorseide verweerers ende elken van hemlieden paisivelike ghebruken ende possesseren van haerlieder deele vander vorzeider tiende, als te wetene den vorseiden broederen ende zusteren vanden vorseiden hospitale ende Heinricke van Meetkerke vanden vyfsten ende zesten scooven, ende den vorseiden vooghden in den name vanden vorseiden Gillekine vanden vierendeele vanden tiensten scoove van allen den tienden van Coudekerke ende van Cnocken, also wel vanden polres als vanden anderen lande, in der manieren dat zys ende haerlieder voerders paisivelike ende van ouden tiden ghebruuct ende ghepossesseert hadden, zonder eenich empechement of onghebruuc, hemlieden iof eenighen van hemlieden daerin te wesene ghedaen. Ende daertoe dat de vorseide religieusen heesschers uplegghen ende betalen zouden den voorseiden verweerers, ende elken van hemlieden, even verre dat elken angaen mach, alle de costen die zy int vervolgh van desen sticken ghedaen hadden, ende die zy noch derin doen zouden toten hende van zaken hare vorseide andwoerde sustinerende, omme daerof te commene thaerlieder meeninghe, met vele meer redenen in de zelve bi hemlieden daertoe verclaerst, ende presenterende daerof te prouvene , also vele als hemlieden van nooden wesen zoude, loochenende den heesch vanden vorseiden heesschers; waerup daernaer bi den vorseiden heesschers repliken ghegheven waren, ende weder dupliken bi den vorseiden verweerers, sustinerende elc van hemlieden zine vorseide meeninghe ende ghescriflen, ende daerup bi hemlieden ende elken zonderlinghe te zekeren ende diversen daghen oorcondscepen met ons ghedaen horen, ende overbrocht vele ende diversche munimenten ende ghescriften in manieren van prouven up de vorseide sticken, reprochen ende salvacien, ieghen elc anders oorconden overghenomen ende ghegheven, ende oorcondscepen

245

bi elken daerup weder ghedaen hooren, so verre dat naer al ende ele zonderlinghe te zekeren daghe bi ons arbitren partien vorseid besceeden, zi in beeden ziden ende ele zonderlinghe, ghinghen of van meer prouven iof orcondscepen te doene iof te doen doene, versoukende daerof te hoorne onse zegghen, wysdom ende ordennance, metgaders van al dat an de vorseide sticken cleven soude moghen, ende daernaer mids zekeren beletten ons overcommende de tyd van onser macht, die ute gheghaen was, bi den vorseiden partien eendrachtelyc verlanghet ende verstellet was tote anderen zekeren daghe naervolghende; binnen welken daghen wy als vriendelike arbitren ende effenaers bi partien vorseid in beeden ziden daertoe ghecoren, also vorzeid es, ons metten vorzeiden sticke ghe- last hebbende, overghezien heesch , andwoerde, replike, duplike ons overgheghe- ven bi partien vorscreven in beeden ziden, oorcondscepen ende informacien ghehoord, ende al tghuend dats voer ons arbritren commen es, voorzienicheid ende ripen raed daerup ghehadt, hebben ter kennesse van Jacob Vilaerde ende Janne den Stovere, als mannen ons gheduchts heeren shertoghen van Bourgoingnen, grave van Vlaendren vorseid, te ziere Buergh te Brugghe, ende ter ieghenwoerde van partien vorscreven in beeden ziden bi ons daertoe gheroupen ende ghedach- vaerdt, alsoot behoerdt, onse zecghen, wysdom ende ordennance up tvorseide ghescil ghezeid , ghewyst ende gheordenneerd, ende bi desen lettren zegghen, wysen ende ordineren in der manieren hiernaer volghende: In den name sVaders, sZuens ende shelichs Gheests. Amen. Eerst dat die broederen ende zusteren vanden hos[)itale van sinte Jans vorseid, ende Heinric van Meetkerke, als die min souflisan- telike gheprouft hebben, dat zy eenich recht iof deel hebben iof sculdich zyn te hebbene in de tienden vanden polres in Coudekerke ende in Cnocken, danof voordan sullen laten ghebruken den vorseiden heesschers te henene ende te ontfane alleeulyc te hare proflite, behoudeu Gillekine vander Vlamyngpoerte vorseid, teeuweghen daghen, zyn vierendeel vanden tiensten scove, also wel in de vorseide polres als in de grote tienden, ende dat vry zonder eenighen cost, commer, iof last te draghene in gaderne, vorken iof menen ter scuere vander groter tiende in eenigher maniere. Item dat de vorseide van sinte Bertins heesschers zullen doen jaerlix int beghin Vanden ougste up haerlieder cost twee waghenen, metten paerden ende knapen daertoe behorende, omme de vorzeide grote tienden te gaderne, te menene ende te bringhene toter tiendescuere, zonder den cost vanden vorseiden verweerers, ende dit even lang dat de zelve twee waghenen goedlyx sullen moghen doen; ende zo wanneer, dat de last vanden ougste so groot up handen commen word, dat de vorseide twee waghenen niet sullen moghen doen, zo sullen de vorseide van sinte Bertins heesschers iof haerlieder pachters iof diennaers in de tiende vorseid de vorzeide broederen ende zusteren vanden vorseide hospitale, ende Heinricke van Meetkerken, iof haerlieder pachters iof diennaers in de zelve tiende, moghen inghebieden,

216

begheerende den last vander tiende voerdwaerd ghedaen te wesene te ghemeeneu coste, ende danne ende niet eer, zo sullen de vorzeide vanden hospitale ende Heinric van Meetkerke iof haerlieder pachters sculdich ende ghehouden zyn trechte vyfste deel van allen den costen ende lasten te doene ende te draghene, dat de vorseide tiende voordan costen sal te beghane, te voorkene ende te menene toter groter tiendescuere, ende dat ghedurende toter tyd dat de vorseide last zo verstoten sal zyn, dat ment goedlyx met tween waghenen voord sal moghen vuldoen; ende dat danne de vorseide van sinte Bertins heesschers, iof haerlieder pachters, iof diennaers in de vorseide tiende, sullen ghehouden syn te vuldoene, sonder cost iof last vanden vorseiden verweerers, altoes ter goeder trauwen ende sonder fraude iof malengien. Item dat de vorseide broederen ende zusteren vanden vorseiden hospitale van sinte Jans, ende Heinric van Meetkerke , over tghuend, dat zy tonrechte vanden tienden vanden polres gheheven ende ontfaen moghen hebben, de spacie van tiene jaren ghedurende, ende alsghelycx over tghebrec dat zy achterbleven zyn te contribueerne in de costen ende misen van der tiende te bringhene ter groter scuere naer haerlieder deele de spacie van neghene jaren ghedurende, hendende ende uutgaende metten ougste int jaer viertiene hondert ende tiene, ghehouden sullen zyn danof up te legghene ende weder te ghevene den vorseiden heesschers de some van hondert vichtich ponden Parisisen zulker munten als ghync ten daghe van desen bliverscepe, ende danof te betaelne deene helt te sinte Baven daghe ende dander helt te sinte Martins messe al eerst commende, ende mids desen omme zekere zaken ons daertoe porrende, zo recompenseren wy de costen van partyen voorscreven, omme danof elke de hare te betaelne ende an haer zelven te bchoudene, behouden altoes , dat waert zo, dat in toecommenden tiden eenighe donckerhede uten occoysoene van desen onsen zecghene, wysdomme ende ordinancen worde bevonden , ende daeromme ghescil rese tusschen den vorzeiden partien, dat de vorzeide doncker hede sal staen ten verclaersene van ons arbitren vornoomd. In kennessen der waerheden, ende omme dat dese dinghen te bet bliven zouden vast, ghestade ende wel ghehouden ten eeuwighen daghen, so hebben wy Pieter de Ruddre, priester, Clais vander Eeke , Jan Boyds ende Gervais de Vulre vorscreven, als arbitren ende zegghers van dies vorzeid es, ten verzouke van partien in beeden ziden vornoomd, dese lettren utehanghende bezeghelt met onsen zeghelen; veizocht ende ghebeden den vorseiden Jacobpe Vilaerd ende Janne den Stovere, mannen als boven, dat zy van desen onsen zegghene, wysdomme ende ordinancen kennesse draghen wilden, ende dese lettren bezeghelen met haerlieder zeghelen, metgaders den onsen alvoren daeran ghehanghen. Ende wy Jacob Vilaerd ende Jan de Stovere, manne van leene ons gheduchts heeren shertoghen van Bourgoingnen, grave van Vlaenderen, ten hove ter Buergh te Brugghe, omme dat wy te jeghen- woerde waren ende als mannen daerover gheroupen vanden vorseiden arbitren

217

metgaders van partien in beeden ziden, daer bi meester Pieter den Ruddere, canonic te sinte Donaes ende tonser Vrauwen in Brugghe, meester Claise vander Eeke, raed ons vorseid gheduchts heeren, Janne Boyds, pensionaris der stede van Brugghe, ende Gervaise den Vulre, als arbitren ende vriendelike effennaers in dese zaken dese vorzeide dinghen ghezeid, ghewyst ende gheordineirt waren, ter ieghenwoorde van partien in beeden ziden, diese naer den inhoudene vanden vorseiden bliverscepe aldaer daerof noch machtich kenden, ons biddende kennesse derof te draghene, so hebben wy vorseide manne, ter nerenster bede ende versouke vanden arbitren ende partien voerscreven dese lettren ute- hanghende bezeghelt met onsen zeghelen, metgaders den zeghelen vanden vorseiden arbitren alvoren daeran ghehanghen. Dit was ghedaen ende ghezeid te Brugghe, up slandshuus vanden Vryen, int jaer ons Heeren als men screef zyn Incarnation dusentich vierehonderd ende ellevene, den anderen dach in hoymaent.

Original. Sceaux enlevés.