Sanctissimo in Christo patri domino Innocentio dei gratia sancte Romane ecclesie summo pontifici Fridericus eadem gratia Romanorum imperator semper augustus Ierusalem et Sicilie rex salutem et teverentiam filialem. Audita summis expetita consiliis et ardentibus desideriis expectata summi substitutione pontificis, in qua venerabilium fratrum voluntate concordi et unica gene- ralis voti postulatione fuistis deo actore promoti, tanto maior nobis accessit ex vestra promotione mcunditas, quanto subtrac- tum dulce filii nomen, quod viduitas matris abstulerat, in data nobis novi subrogatione parentis non immerito gaudere confi- dimus restitutum, ut paterno nomini pie provisionis omen ad- veniat, per quod expectanti filio novercalem quodammodo du

8'

116

dum iniuriam iam perpesso recle dicat ecclesia: Fili, ecce pa- ter tuus, in cuius affectione filius respirabit; et ad patrem conversa respondeat: Pater, ecce filius, quem materna ubera lactaverunt, in cuius obsequiis pia paternitas requiescet. Datum est enim vobis e celo Innocentii predestinata sorte vocabulum, quod per vos nocentia subtrahi consultius innuat et pie suadeat innocentiam conservari. Advenistis quoque nobis e nobilibus imperii filiis verus amicus, novum creatus in patrem, per quem confidat imperium vota pacis et sue iustitie inviolata servari. Quapropter ad reverendum patrem dominum Innocentium apo- stolice sedis antistitem per fratrem Girardum de Malperg') ve- nerabilem magistrum domus sancte Marie Theutonicorum in Ierusalem, Ansaldum de Mari sacri imperii et regni Sicilie am- miratum, magistrum Petrum de Vinea et magistrum Tad eum de Suessa magne curie iudices, et magistrum Rogerium Por- castrellam Messanensern decanum capellanum et fideles nostros, quos de latere nostro ad vestram presentiam destinamus, nostre serenitatis nuncios et legatos, concepte spiritu devotionis acce- dimus et in eorum affatibus tam devote quam hilariter nos vestro conspectui presentamus. Iidem vero nuncii nostri, tanquam in- time couscii voluntatis nostre, devotionis ad patrem veraces erunt interpretes, tam nos quam potentiam nostram imperium et regna, quidquid et in bonis nostris existit, vestris benepla- citis ad honorem ecclesie et favorem omnimodum ecclesiastice libertatis, quantum cum deo salvis iure et honore sacri Romani imperii possumus, obnixius offerentes, illam ad nos utinam re- verendi pastoris benevolentiam relaturi, per quam erga debitam patris et omnem honorificentiam filialem totis affectibus ac ex- pertis effectibus plus quam aliquis devotus filius effundamur. Datum apud Beneventum, xxvi. iulii prime indictionis.

til.Pabst Innocenz iv. schreibt dem bischof von Preussen, dass er nach deti herrlichen vom deutschen orden in Preussen er- fochtenen siegen die in diesem lande gemachten eroberun- gen nebst dem Culmer lande in vier theile und vier dioze- sen habe eintheilen lassen, dass derselbe sich nun eine dio- zese wahlen und iiber den dritten theil des zu derselben gehorigen landes verfiigen diirfe. Anagni, 1243 iuli 30.

Innocentius etc. Episcopo Prussie etc. Iis que per dilec- tos filios fratres hospitalis sancte Marie Theutonicorum et alios

1) Matperg, nicht Marpurg, muss es hier heissen.

117

Christi fideles facta sunt in Prussie partibus divina propitiante potentia cum exultatione spiritus intellectis et considerata terre latitudine ibi per dei gratiam acquisite, venerabili fratri nostro episcopo quondam Mutinensi penitentiario nostro apud sedem apostolicam constituto legationis officium duximus committen- dum; eidem in ipsa Prussia et terra Culmensi limitandi diece- ses ac ipsius Prussie terram dividendi per partes de fratrum no- strorum consilio potestatem plenariam concedentes. Verum epis- copus ipse tres in terra Prussie et unam in terra Culmensi die- ceses limitavit; ac tres partes fecit de terra Prussie, quarum duas dictis fratribus ferentibus preliorum angustias et expensa- rum onera, quos oportet terram infeudare pluribus, deputavit: ita quod sive unus episcopus fuerit sive plures duas partes terre integre cum omni proventu habeant et episcopus vel episcopi tertiam similiter integre habeant cum omni iurisdictione et iure, salvis tamen episcopo in duabus partibus fratrum illis omnibus que non possunt nisi per episcopum exerceri. Verum cum nos limitationem et divisionem huiusmodi duxerimus auctoritate apostolica confirmandas, presentibus mandamus quatenus una ipsarum diecesum Prussie quam malueris et parte tertia terre ipsius diecesis contentus existens, terram vel iura ad partem diecesis quam eligendam duxeris pertinentia infeudare, alienare vel dare absque speciali mandato sedis apostolice non presu- mas: sciens quod quidquid de terra Prussie vel terra Culmensi aut ipsius alienasti proventibus, in irritum revocamus, et ex nunc inane decernimus, si quid contra inhibitionem nostram super predictorum alienatione de cetero attentabis. Si vero die- cesim Culmensem elegeris, tibi de ipsa terra Culmensi sulficiat, quod in forma compositioiiis facte super terra Culmensi per te ac legatum eundem et dictos fratres necnon ipsius terre inco- las plenius continetur. Ceterum temporalia que tibi episcopatus iure competunt, nomine nostro et Romane ecclesie de ipsius legati manu recipias, te talem sicut pontificalis dignitas et re- ligiosa requirit honestas in omnibus redditurus, quod deo et ecclesie sit ad gloriam, tibi redundet ad meritum et Christi fidelibus de Prussia veniat ad profectum. Dat. Anagnie, iii. kal. aug., pontificatus nostri anno primo.