LV.

1234, 11. October. Perusia.

Gregorius — patriarche Aquilecnsi, — et archiepiscopo Stri- goniensi. Dilecti lilii. magister et fratres hospitalis S. Marie Teu- tonicorum humili nobis et instanti conquestione monstrarunt: quod cum charissimus in Christo filius noster A. Hungarie rex illustris ..'.nun domui terram Borzc pia liberalitate donasset, sicut in ipsius privilegio aurea bulla munito plene perspeximus contineri, ipsi pro colenda et munienda terra eadem, per quam Cumanis regnum Hun garie multipliciter perturbantibus frequens introitus et exitus habe- batur, numerosam pecuniam expenderunt, ibi cum multo labore et proprii eflusione cruoris quinque eastra fortia exstruendo. Sed licet Wem rex eisdem terram abstulisset, eandem ipsam tandem restituit, ut debebat; quin 'etiam pro recomponsatione damnorum ipsis ultra montes nivium partem contulit Cumanie, in qua cum iidemmagister et fratres castrum munitissimum construxissent, Cumani perterriti et dolentes, ademtam sibi ingressus et exitus facultatem, congregata ingenti multitudine bellatorum. fratres inibi commorantes hostiliter aggressi fuerunt; sed domino propitiante devicti, confusi et reveriti destiterunt, quin etiam quidam ex illis dictis fratribus se reddentes, cum uxoribus et parvulis ad baptismi gratiam convolarunt. AI rex predictus terram ipsam ingrediens cultamque prospiciens fratres de terra, eis per sedem apostolicam confirmata, et sub ejus protectione suscepta, expulit violenter non absque romane ecclesie iniuria niani- festa, cum eadem terra nullum preter Romauum pontificem habens episcopum, vel praelatum, eidem ecclesie censualis existat. Et quamvis pie memorie H. papa, predecessor noster, ac nos postmodum pluries predicto regi aflectuosas preces et monita diligentia direxeri- mus, ut eis liberaliter redderet terram ipsam, nequaquam tamen l'ni- nms exauditi; quin potius ipse magister ad presentiam regis in spe vocatus, accedens frustratus rediit, fatigatus multis laboribus et expensis, alias domo sua propter buc attrita variis et enormibus

58

detrimentis. Quare idem magister et fratres suppliciter tlagitarunt, ut cum rex seductus suggestionibus malignorom inexorabilis videatur, nil aliud asseverans, nisi restitutio ipsius pro eo, quod magna est, suis filiis et baronibus displiceret, faceremus sibi iustitiam exhiberi. Ne igitur videamur deferre homini contra Deum, cui est contra omnes homines deferendum, fraternitati vestre, de quorum circumspectione plenam in Domino fiduciam obtinemus, per apostolica scripta in vir- tute obedientie precipiendo mandamus, quatenus eumdem regem et Belam, filium eius, ut conquerentibus restituant terram ipsam,de damnis illatis et irrogatis iniuriis satisfactionem congruam impen- dendo, sublato dilationis obstaculo, moneatis prudenter et eßicaciter inducatis. Quod si monitis non acquieverit, partibus convocatis audi- atis causam, et si de ipsorum voluntate processerit, fine debito termi- netis. facientes,quod decreveritis, per censuras ecclesiasticas firmiter observari, proviso, ne in terram ipsius regis excommunicationis vel interdicti sententiam proferatis, nisi mandatum super hoc receperitis a nobis speciale. Alioquin infra novem menses post susceptionem presentium eam remittatis ad nos sufficienter instructam et nibil- ominus, quod vos de huiusmodi — natura negotii nostis, plene nobis et fideliter exponatis. Preflgentes partibus terminum competentem, quo per procuratores idoneos et sufficienter instructos nostro se con- spectui representent, iustam, auctore Domino, sententiam recepture. Testes autem, non obstantibus litteris, super bis ad venerabiles fra tres nostros — Cracoviensem — Cuiaviensem episcopos, seu dilec- tum filium nostrum — Prenestinum electum, tunc in partibus illis fungentem legationis officio, a sede apostolica impetratis, de consti- tutione de duabus dictis edita in concilio generali. Datum Perusii V. idus Octobris, pontificatus nostri anno octavo.