No. 113. 1398. 5. März.

Bonifatius episcopus servus servorum dei venerabili fratri episcopo Tndensi et dilectis tiliis . . Nuemburgensis et Merseburgensis ecclesiarum decanis salutem et

70

apostolicam benedictionem. Petitio dilectorum filiorum Ciriaci de Petzma1) et Johannis Alber proconsulum laicorura opidi in Lipczyk Merseburgensis diocesis nobis exhibita continebat, licet ipsi fuerint et sint viri bonae famae et conversationis honestae ac aliquo et praecipue homicidii crimine minime irretiti, tarnen Hermannus Oldenbrugge qui se gerit pro clerico Verdensis diocesis falso asserens, ipsos proconsules dudum quondam Joliannem Wrede clericum ipsius Hermanni avunculum in opido praedicto cepisse ipsumque incarcerasse ac diris tormentis exposuisse et tandem eundem Johan- nem de aliquo crimine non convictum nee confessum temeritate propria igni concre- masse, ac eisdem proconsulibus se opponens eos super praemissis multipliciter impe- divit molestavit perturbavit inquietavit ac etiam impetiit, ortaque propterea inter eosdem proconsules et Hermannum super praemissis et ipsorum occasione materia questionis, nos venerabili fratri nostro Bcrtrando episcopo Eugubinensi tunc capellano nostro et causarum palatii apostolici auditori ad praedicti Hermanni instantiam com- misimus, ut eun'dem Hermannum ad prosecutionem causae iniuriarum huiusmodi admitteret ac causam huiusmodi audiret et fine debito terminaret; non obstante quod causa ipsa de sui natura ad Romanam curiam legitime devoluta et apud eam tractanda et linienda non esset, et deindc, postquam per dictum episcopuni tunc auditorem ad nonnullos actus in causa luiiusmodi inter partes ipsas processum fuerat, nos causam huiusmodi venerabili fratri nostro Nicolao episcopo Ferentinatensi tunc etiam capellano nostro et causarum dicti palatii auditori ex ccrtis causis primo et successive, cum ipse Nicolaus episcopus tunc auditor se a praedicta curia absentasset, dilecto filio magistro Johanni Prene capellano nostro et causarum praedicti palatii auditori usque ad reditum eitisdem Nicolai episcopi tunc auditoris ad eandem curiam audiendam commisimus. Coram quo quidem Johanne auditore magistris Jacobo de Submago substituto per magistrum Nicolaum Cruger procuratorem proconsulum, prout ad hoc ipse Nicolaus Cruger ab eisdem proconsulibus sufficiens mandatum habebat et prae dicto Johanni auditori apud acta causae huiusmodi legitime constabat, et Johanne Scriuani procuratore Hermanni praedictorum in iudicio comparentibus et per quemlibet eorum quodam pro parte sua in huiusmodi causa dato libello in certo termino ad hoc dato, in quo quidem libello per dictum Joliannem Scriuani dato idem Johannes Scriuani proposuit, quod iidem proconsules dudum praefatum Joliannem Wrede cepe- rant incarcerarant tormentis exposuerant necnon concremarant ut praefertur eidem Hermanno in praemissis graviter iniuriando ac petiit pronunciari decerni et declarari, captionem incarcerationem tormentationem et concremationem praedictas fuisse et esse temerarias illicitas iniustas et iniquas, praedictisque proconsulibus talia facere non licuisse eosque propterea fuisse et esse, homicidas et sacrilegos ac maioris excommuni- cationis sententia innodatos ipsosque condemnari et compelli ad dandum et solvendum eidem Hermanno certam florenorum auri summam tunc expressam ratione iniuriarum praedictarum. Deinde vero Jacobo et Johanne Scriuani praedictis coram eodem Jo hanne auditore in iudicio comparentibus ac lite per nos legitime contestata et per praedictum Jacobum de calumnia et veritate dicenda in ipsius Johannis auditoris praesentia praestito iuramento, dicto Johanne Scriuani tunc huiusmodi iuramentum

1) für Pana.

71 —

praestare non curante, in certo tcrraino ad hoc deputato idem Johannes auditor ad eiusdem Jacobi instantiam praedictum Jolianneiu Scriuani ad dandum et per alteram partem dari videndum positiones et articulos, si quos dare vellent in causa huius- modi, per quendam cursorem citari fecit ad certum terminum peremptoriuni compe- tentem, in quo dictus Jacobus coram eodem Johanne auditore in iudicio comparens praedicti Johannis Scriuani non comparentis contumaciam accusavit et in eius contu maciam quosdam positiones et articulos pro parte sua in huiusmodi causa dedit idem- que Johannes auditor ad eiusdem Jacobi instantiam praedictum Johannem Scriuani ad respondendum dictis positionibus et dicendnm contra eosdem articulos quicquid vellet per quendam cursorem nostrum citari fecit ad certum terminum peremptorium competentem. Deinde vero nos causam huiusmodi dilecto tilio magistro Lodouico Aber capellano nostro et causarum palatii praedicti auditori ex certis causis usque ad reditum dicti Nicolai episcopi tunc auditoris ad eandem curiam audiendam commi- simus, coram quo dictus Jacobus in praefato termino in iudicio comparens praedicti Johannis Scriuani non comparentis contumaciam accusavit, idemque Lodouicus auditor ad dicti Jacobi instantiam praedictum Johannem Scriuani ad produceiulum et per alteram partem produci videndum omnia iura et munimenta, qnil)us partes ipsae uti vellent in causa huiusmodi, per quendam cursorem nostrum citari fecit ad certum terminum peremptorium competentem. In quo dictus Jacobus coram eodem Lodouico auditore in iudicio comparens praedicti Johannis Scriuani non comparentis contuma ciam accusavit et in eius contumaciam nonnulla litteras autenticas instrumenta publica aliaque iura et munimenta, quibus pro parte sua in huiusmodi causa uti voluit, pro- duxit praefatusque Lodouicus auditor ad dicti Jacobi instantiam praefatum Johannem Scriuani ad dicendum contra huiusmodi producta quicquid vellet per quemdam curso rem nostrum citari fecit ad certum terminum peremptorium competentem, in quo dictus Jacobus coram praefato Nicolao episcopo tunc auditore ad praedictam curiam tunc reverso in iudicio comparens praedicti Johannis Scriuani non comparentis contu maciam accusavit. Et deinde praefatis Jacobo et Johanne Scriuani coram eodem Nicolao episcopo tunc auditore in iudicio comparentibus ipsoque Jacobo in huiusmodi causa concludi petente memoratus Nicolaus episcopus tunc auditor cum eodem Jacobo in huiusmodi causa concludente conclusit et habuit pro concluso in certo termino ad hoc praetixo ac eisdem Jacobo et Johanne Scriuani coram eodem Nicolao auditore in iudicio comparentibus ipsoque Jacobo diftinitivam in huiusmodi causa sententiam ferri petente in certa die ad hoc praetixa saepedictus Nicolaus episcopus tunc auditor, visis et diligenter inspectis Omnibus et singulis actis actitatis habitis et productis in causa huiusmodi ipsisque cum diligentia recensitis et examinatis ac facta super his omnibus coauditoribus suis dicti palatii relatione plenaria et fideli, de ipsorum coau- ditorum consilio et assensu per suam diffinitivam sententiam pronunciavit decrevit et declaravit, prout haec omnia in dicto libello pro parte dictorum proconsulum in huius modi causa exhibito petita fuerant, oppositiones molestationes perturbationes inquieta- tiones et impedimenta praedicta fuisse et esse temeraria illicita et praesumpta, dictoque Hermanno de et super oppositionibus molestationibus perturbationibus iiiquie- tationibus et impedimentis praedictis perpetuum silentiura imponendum fore et imposuit,

72

praefatosque Ciriacum et Johannem Alber ab impetitione dicti Hermanni absolvendos fore et absolvit, ipsumque Hermannum in expensis in huiusmodi causa legitime factis condemnandum fore et condemnavit, ipsarum expensarum taxatione sibi imposteruni reservata. A qua quidem sententia pro parte dicti Hermanni fuit ad sedem aposto- licam appellatum nosque causain appellationis huiusrnodi dilecto filio Johanni electo Lubucensi tunc capellano nostro et causarum palatii praedicti auditori audiendam commisimus et fine debito terminandam, qui ad instantiam praedicti Jacobi coram eo in iudicio comparentis praefatum Johannem Scriuani ad dandum et recipiendum libel- lum ac ad praestandum et per alteram partem praestari videndum iurainentum de calurnnia et de veritate dicenda necnon ad dandum et per eandem alteram partein dari videndum positiones et articulos, si quos dare vcllent in causa huiusmodi, per quosdam cursores nostros successive citari fecit ad certos terminos peremptorios competentes. In quibus dictus Jacobus coram eodem electo tunc auditore in iudicio comparens praedicti Johannis Scriuani non comparentis contumaciam accusavit et in eius contumaciam quendam dedit libellum et praedictum in ipsius electi tunc auditoris praesentia praestitit iuramentuni necnon quosdam positiones et articulos tradidit pro parte sua in causa huiusmodi in dictis terminis ad hacc statutis, idemque electus tunc auditor ad dicti Jacobi instantiam praedictum Johannem Scriuani ad responden- dum dictis positionibus et dicendum contra eosdcm articulos quicquid vellet per quen dam cursorem nostrum citari fecit ad certum termimim peremptorium competentem, in quo dictus Jacobus coram eodem electo tunc auditore in iudicio comparens praedic-ti Johannis Scriuani non comparentis contumaciam accusavit. Deinde vero praefatis Jacobo et Johanne Scruiaui coram eodem eleeto tunc auditore in iudicio comparenti- bus ac per eundem Jacobum nonnullis litteris autenticis instrumentis publicis aliisque iuribus et munimentis quibus pro parte sua in huiusmodi causa uti voluit productis ipsoque Johanne Scriuani tunc aliqua iura pro parte sua in huiusmodi causa pro- ducere aut aliquas exceptiones cojitra producta huiusmodi dare non curante in certis terminis ad haec assignatis et successive praedictis Jacobo et Johanne Scriuani coram eodem electo tunc auditore in iudicio comparentibus ipsoque Jacobo in huiusmodi causa concludi petente, memoratus electus tunc auditor cum eodem Jacobo in huius modi causa concludente conclusit et habuit pro concluso in certo termino ad hoc sta- tuto, ac eisdem Jacobo et Johanni Scriuani coram eodem electo tunc auditore in iudicio comparentibus ipsoque Jacobo diftinitivam in huiusmodi causa sententiam ferri petente, in certa die ad hoc praetixa saepedictus electus tunc auditor, visis et dili- genter inspectis Omnibus et singulis actis actitatis habitis et productis in causa huius modi ipsisque cum diligentia recensitis et exarninatis ac facta super his omnibus coauditoribus suis dicti palatii relatione plenaria et tideli, de ipsorum coauditorum consilio et assensu per suam difh'nitivam sententiam pronunciavit decrevit et deela- ravit, per praefatum Nicolaum episcopum tunc auditorem in huiusmodi causa bene et legitime fuisse et esse processum sententiatum et diftinitum ipsiusque sententiam con- firmandam fore et contirmavit, et pro parte dicti Hermanni ab eodem Nicolao episcopo tunc auditore et eius senteutia male fuisse et esse appellatum ipsumque Hermannum in expensis coram eo in huiusmodi causa legitime factis condemnandum fore et

condemnavit, ipsarum expensarum taxatione sibi imposterum reservata. Et subse- quenter Nicolaus episcopus tunc coram se in quadraginta et electus tunc auditores praefati coram eo factas expenaas huiusmodi in triginta octo florenis auri de camera boni et iusti ponderis in contumaciam dicti Johannis Scriuani, de mandatis Nicolai episcopi tunc et electi tunc auditorum praefatorum ad videndum taxari expensas huius modi ad instantiam dicti Jacobi per quosdam cursores nostros ad certos terminos peremptorios competentes successive citati et non curantis comparerc, praefato Jacobo in eisdem terminis coram Nicolao episcopo tunc et electo tunc auditoribus praedictis successive in iudicio comparente et praedicti Johaunis Scriuani non comparcntis con- turaaciam accusante et in eius contumaciam expensas ipsas taxari petente, successive providis moderationibus taxaverunt eiusdem Jacobi super expensis ipsis iuramentis secutis, prout in instrumentis pnblicis inde confectis Nicolai episcopi tunc et electi tunc auditorum praedictoruin sigillis uuiiutis dicitur plenius contineri. Nos itaque ipsorum proconsulum supplicationibus inclinati, quae super his ab eisdem Nicolao episcopo tunc et electo tunc auditoribus provide facta sunt rata habentes et grata, discretioni vestrae per apostolica scripta uiandamus, quatinus vos vel duo aut unus vestrum per vos vel alium seu alios praemissa executioni debitae demandantes dictas- que sententias, ubi et quando expedire videritis, auctoritatc nostra solemniter publi- cantes faciatis eisdem proconsulibus de praedictorum florenorum summis pro dictis expensis iuxta praefatorum instrumentonim earundem condemnationum et taxationum tenores plenam et debitam satisfactionem impendi, contradictores per censuram eccle- siasticam appellatione poatposita compescendo. Datum Romae aplid sanctum Pe-

trum III. Kon. Alartii pontiticatus nostri anno nono.

Pro B. de Beneuento Adolphus.

Auf der Rückseite, oben in der rechten Ecke: Ita proiiunciandas expensas taxavi. Jo. de Borsnicz. Nach dorn Orig. im Rathsarchiv zu Leipzig mit dem Bleisiegel an hänfener Schnur.