LXXXI.

Betreff der Pfarre Behamberg und Garsten.

In nomine sanete et indiuidue trinitatis. Alt тaн nн�? dei gratia patauiensis episcopus christi fidelibus in perpetuum. Qualiter nobilis uir Otakar marchio styrensis nobiscum et cum fratribus nostris fecit permutationem, propter rei memoriam pagine presenti conmendamus. Siquidem marebio predictus predium unum ad beheimperch et çccle- siam cum area, in qua constituta est ecclesia, per manus aduocati nostri Vdalrici in manus nostras libere tradidit et quiete remitiendo nobis etiam contiguarum uillarum decimationes. Econtra nos de no strorum consilio canonicorum et aliorum fidelium dominiums et tradi- dimus marchioni prenominato çcclesiam garstinam pleno iure, ut ipsa habeat liberam inuestituram et omne ius sacerdotale et parrochiale cum omnibus suis appenditiis, scilicet omnibus, que interiacent inter rubnicham inferius. urbem manantem et rubinicham superiorem et infra fluuium anesum et flumen styram usque in rotebach et ultra

117

styram dotem et molendinum cum iure suo et curtim iHam, ubi rubincha labitur in anesum, cum omni culta et inculta decimatione et toto iure sacerdotali. Adteudentes itaque hoc concambium siue hanc permutationem nichil iniquum continere, cum licitum sit, ecclesiam pro ecclesia, decimam pro decima, predium pro predio permutare, pre senti carta roborauimus eandem sigillum nostrum appendentes eidem. Siqua igitur ecclesiastica secularisue persona contra eam temere uenre (sic) presumpserit, ream se diuino iudicio existere de perpe- trata ininiquitate (sic) cognoscat atque propter hoc in extremo exa mine districte ultioni subiciendum non dubitet. Cunctis autem obser- uantibus et custodientibus sit pax domini nostri iesu christi, quatinus et hic fructum bone actionis percipiant et apud districtum iudicem premia cierne pacis inueniant amen. Huius autem rei testes fuerant archipresbiteri Arnoldas, Eberhardus. Decani, Sinbertus (sic) Vdal- ricus, Meingozus, Rudolfos. Capellani, Hartwic de chernzingen, Gerolt de matse, Adelhalm, Marquart, Reinhart. Milites niarchio- nis, Walchunn, Cholo, Vdalricus, Aribo, Hartnit, Arnhalm, Otto. De fítmiliaribus autem Alram, Duríngus, Erchenger, Pabo, Durin- gus, Alber, Perhtolt, Rycher, Volcholt, Duringus, Isingrim, gerun- gus, Reinhalmus, Otto. Acta sunt autem hec apud lauriacum anno incarnationis domini M.Ixxxii.

Urkunde mit Siegel im Archive zu Garsten. — Das Siegel in bräunlichem Wachse ist an einer aus ungebleichten Zwirnfäden geflochtenen Schnur ange hängt. Es zeigt den Bischof in halber Figur, wie an der Gleinker Urkunde

von 1088 am 19. August. Die Umschrift ist fast ganz verwischt. -J-. ALTM

SIS. 6PC. Das vorliegende Exemplar scheint eine um fast ein Jahrhundert jün gere Abschrift des Originals zu sein. — Pusch, Dipl. Garst. 17. — Kurz, Bei träge II. 472, ein Fragment bei Ludewig Reliqq. Mscptt. IV. 193.

3иД ЬХХХП.

1088. 19. Anguoti- Lorch. — Altmann, Bischof von Passau, bezeugt einen mit

dem Markgrafen Otaker von Steyer eingegangenen Tausch seiner am Haus-

ruck gelegenen Besitzungen gegen das Kirchengut Dietach.

С In nomine sanete et indiuidue trinitatis patris et filii et Spiri tus saneti amen. Altemannus dei gratia Patauiensis episcopus et apostolice sedis legatus cunctis christi fidelibus imperpetuum. Officii nostri ratio id postulare uidetur, ut iuxta apostolum sapientibus et insipientibus debitores effecti dominici tritici mensuram conseruis deuote dispensemus et tam fidelium laicorum quam etiam christi

118

ecclesiarum vtilitatibus uigilanter insudare curemus. Vnde notum facimus cunctis christi fidelibus tam futuris quam et presentibus, quod nos vniversorum conmuni consilio canonicorum videlicet atque Mini- sterialium nostrorum conmutationem fecimus cum inlustri marchione Stirie Otakkerio pro conmodo Sanete pataviensis ecclesie, cui in- digni deo fauente presidemus; Ipse quippe Marchio respectu christi Sed et nostra scdula conmonitione inductus resignauit ecclesie per manvni nostram plurima beneficia sua diu ab ipsa alienata Sita autem ubi ubi (sic) circa montem Husruke atque supra Kezelarwalde, Item sparsim posita circa istos riuuos (sic) trahtina, Innen atque Alisa usque in danubium, Item supra Trunvelde sua beneficia, que Mini steriales ecclesie ab illo suscepta in beneficio tenebant. Item resi gnauit ius petitionis ac decimationis parrocbiarum Puhele et gundes- kirchen. Hec omnia predictus marchio atque pater ejus Otakkerus, qui rome obiit, dudum ante etatem nostram a pilgrimo pataviensi episcopo in beneficium susceperat et ea ab Arnulfo magnifico comite de Welsa atque de Lambachha ipsorum consanguineo ad eos fuerant deuoluta atque possessa. Itaque nos deuotionj predictj marchionis obuiantes quandam capellam Twedick nominatam ex iure fundi eius propriam castro Stire contiguam ac pertinentem libertate ecclesia- stici iuris promouimus speciales ei terminos instituimus, ius altaris ac nostrum marchioni contulimus, ut ipse potestatiue possideat ipsam- que capellam incendio tum uiolatam denuo consecrauimus. Quam etiam a prefato pontifice P(ilgrimo) pridem consecratam, libertate donatam, prediis a kathedrali ecclesia exemptam paucasque ecclesias in illis locis tunc fuisse in euidenti ejusdem antistitis Pilgrimj priuilegio invenimus, relegimus ac, sicut congruebat, factum tanti pontificis ratum habuimus. Nomina autem tcrminorum ejusdem capelle, exordia et fines, dimensiones atque emensiones, sicut ab eodem institutas ac expressas inuenimus, Nos quoque ej damus et confirmamus, hie inter- serimus sicque illos assignamus. A terminis chremsmunstrensis eccle sie per siluas camposqtie, per plana et inuia, ipsius termini inchoant conplectentes culta et inculta sursumque e regionc in prepetem flu- ujum Stire protendunt et secundum illius defluxum in flumen anesum descendunt. In alio vero latere ab eisdem terminis et cum ipsis per uastum Nemus ac per uarias emensiones ipsj terminj decurrentes culta incultaque conplectentes profusius sese extendunt et usque ad terminos ecclesie S. martiris Floriani pertingunt, a quibus et in

119

quibus ad terminos Lauriacensis parrochie directim (?) permaneant atque cum illis uicissim e regioue decurrunt et in fluujvm anesum se determinant. Predicte itaque capelle potestatem conferimus ac con- firmamus integra iura in diuinis dispensationibus, in decimatione, in diuinorum plenaria administratione in iHis locis, que intra predictos terminos posita esse dinoscuntur. Cuj etiam concedimus, ut, si a dycesiano (sic) suspensio diuinorum exierit, ipsa libera existat atque ab eodem exconmunicatos ad sepulturam recipiat. Vtque istud pro bono factum nostrum ecclesie et marcbionj semper firmum per- maneat, paginam istam fecimus iude conscribi et sigillo nostro con-

о

muniri, testibus subnotatis, Dietmarus major prepositus, Vlricus, aguileiensis, Vlricus de Zwentendorf, Almarus, Heinricus, Hugo, Hugo, canonicj. Hartmmanus (sic) prepositus sancti Floriani, Engelbertus prepositus sancti Yppoliti archydiaconus *) Arnoldus, Eberhardus decani. Isembertus, Vlricus, Mengodus capellanj. Isti de lai eis, Fridericus comes de pilstein, Hartwicus de hagnowe, Pabo de zollinge, Dietricus de pomgarten. Ministeriales ecclesie, Hartwicus de Krenzinge, Gerolt de matse, Porno de holzhusen cum fHHs suis Rudigero, Vlrico, porno, Hartmvt pincerna, Siboto da- pifer. De multibus marcbionis, Walchun, cholo, Vlricus, aribo, Hart- nidus, Otto, arnehalmus, Renherus et alii multj

Data apud Lauriacum anno dominice incarnationis. M.lxxx.viii'.' XШ1. Kalendas Augusti, Anno pontificatus nostri XXIIII, Indictione XI°" Regnante domino nostro iesu cbristi (sic) in eternum. Amen.

Original mit Siegel im Archive zu Gleink. — Hansiz, Germ. sacr. I. 279. — Kurz, Beiträge III. 294. — Hormayr, Archiv 1815. 499. — Mon. boic. XXIX. II. 44. cf. Bernardus Noricus bei Pachmayr, 34.