DXX.

472 1287. ]\ach Johannis.

gotlandia, et Johannes dictus || de rigemunde, ciuis rigensis, quicquid poterunt dilectionis et honoris. Discretioni uestre ac honestati, sicut prius intimaueramus, declaramus, quod diem, quem nobis dominus A., capitaneus reualiensis, in || nati- vitate beati Johannis baptiste prefixerat, obseruauimus, conuenientibus reualiam nobiscum nunciis capituli rigensis, Osiliensis episcopi, Tharbatensis episcopi et ciuitatis tharbatensis, et nuncii(s) magistri et fratrum || domus teutonice, assidenti- bus consulibus terre et vasallis domini regis dacie, qui pauciores erant quam nobis complaceret, in quorum presencia perlegi fecimus literas domini regis et ceteras, que nobis erant commisse. Interim rogauimus dominum Odwardum de lode, militem, et dominum brunonem de dalen, ut ipsi res, prout eis esset noto- rium, propalarent. Tunc consurgens prescriptus dominus Odwardus protuht hec uerba: „Hoc non obmittam propter amicum aut inimicum, quin de mihi notis enarrem ueritatem. Quoniam uenerunt ad me Conradus stalbuc et quidam alter famulus cum rutgero de bremen et vrowino colnero, conquerentes, quod quidam de wironia pro bonis predictorum absque eorum licentia uiolenter nauigasserit; quare ipsis dedi litteras ad uasallos, qui homines suos pro predictis bonis miserant, mandaui ex parte domini regis, ut ipsi bona, que ad portum reduxerunt, insimul retinerent et taliter procederent, quod nec dominus rex, nec communis mercator eos posset inculpare: quod obmiserunt. Item misi literas domino brunoni de dalem, ut ipse vasallos conuocaret, eisque preciperet, quod cum bonis naufragis taliter procederent, quod nec dominus rex aut communis mercator eos inculparet: quod iterum non fecerunt. Tunc misit dominus bruno nuncios suos cum prefatis merca- toribus, mandans sepedictis uiolentis iterato, ut ipsi memorata bona ostenderent et cum eis taliter procederent, ne essent a rege et a mercatore communi culpabiles: quod iterum obmiserunt. Item mandaui consulibus reualie perVrowinum colnerum, quod ipsi interdicerent, quod nemo emeret bona naufraga sepedicta: quod minime fecerunt. Item ad preces sepedictorum mercatorum ueni reualiam et, consulibus ibidem consedentibus, intraui, rogans et mandans, quod ipsi, sicut cetere ciuitates et domini bona sepedicta emi et uendi prohiberent: quod iterum non fecerunt. Post hec in circumcisione domini communiter uasallos domini regis conuocaui, presentibus domino commendatore uelinensi et fratre holc, aduocato Gerwie, et tunc sepedictis mercatoribus nil fuit responsum uel diffinitum, quod eis esset pro- ficuum; sed quid plura referam nisi quod cum sepedictis iniuste et uiolenter est processum.t; Post hec ait dominus bruno, quod omnes domini taliter concordaue- rant, quod ipse dorninus bruno cum quibusdam aliis uasallis et sepedictis mercato- ribus deberet circuire, et in prima uilla, ad quam uenerunt, omnes estones erant

1287. Nach Johannis. 473

perfugi, nec eorum domini esse presentes uoluerunt. Ex hinc deuenimus in bona nicolaj de cundis, qui plurima de hiis bonis sub se continebat, qui similiter presens esse noluit, sed defuit. Hic bona possidet a domino ludero de becheshouede. Simi- liter et omnes alias uillas inhabitantes ita non fecerunt, sicuti de iure tenebantur. Item sciatis quod sepedictus miles dominus bruno recognouit, quod ipse et dominus mor pro hermanno a fegge fideiusserant, quod ipsi eum cum bonis ad iusticiam inducere deberent, quoniam sepedicti mercatores iam dicto hermanno de bonis, que habuit, non confidebant. Demum, lectis literis domini regis et aliis nobis com- missis, quidam uasalli tumultuose consurgebant, sed nos capitaneum et uasallos rogauimus, ut ipsi super premissis nobis responderent. Tunc capitaneus post deliberationem dixit, quod, sicut eum in Wesenberg rogaueramus, si dominum Johannem de Vrangele de sibi promissis certificaremus, ipse nobis restitutionem bonorum bene cuperet et faueret. Insuper si aliquis dej intuitu et respectu quicquid vellet restituere, quod hoc sibi minime displiceret; de quibus paucissimos inuenimus. Tunc iterum rogauimus capitaneum, quod ipse vasallos commoneret, ut ipsi bona restituerent, sicut in litera domini regis continebatur, et quod ad hoc nos adiuuaret; qui irato animo respondit, quod ipse nos nec iuuare uellet nec impedire. Tunc iterum rogauimus, ut ipse uasallis preciperet, quod ipsi nobis aliquod certum darent responsum, quod nos sapientioribus nostris possernus intimare; quod rogatj non fecerunt. Tunc iterum ex parte regis mandauit, quod responderent, qui dixerunt, quod transmisissent per dominum Johannem de uerden, cappellanum domini de rugia, literam ad dominum regem, que fuit sigillis domini episcopi de Reualia, capitanej, consulum terre et oppidi reualiensis, sigillata; quicquid eis de illa litera rernandaretur, secundum hoc vellent facere. Et sic iterum accedebamus capitaneum, rogantes, ut ipse nobis aliquod utile dare(t) consilium. Qui respondit, quot et quales et quante litere transmitti possent, tamen uasalli uellent apud iuri- dicionem terre sue remanere. Et si sic uobis bona uestra per preces uel per literas restituuntur, uolo quod mihi dextruin meum oculum eruatis. Irem sciatis, quod nullum habernus de aliquo responsum uel consilium palam uel occulte, quod nobis sit proficuum uel expediens, quia bona quasi omnia sunt dilapidata. Item fuimus coram consulibus oppidi reualie, rogantes, ut ea bona, que ciues eorum emerant, restiluerentur. Qui responderunt, quod quicquid de prenotata litera dominus rex eis demandaret, nullatenus uellent obmittere. Sed bona, que dominus Johannes de "Wrangele habuit, partem nostram nobis restituit, et nos ipsum certificauimus de promissis. Item recognouerunt ciues reualienses coram nobis, quod sepedicti mer- catores nunquam aliquid de bonis illi uendi uel emi licenciassent. Item sciatis, Bd. L 60

474- 1287. Nach Johannis.

quamplures primo bene locutos fuisse et egisse, qui nunc penitus sunt peruersi. Multa nobis occurrerunt et sunt responsa, que nimis longa essent ad scribendum, sed dum nos personalker transire contigerit, uobis oretenus referemus. Item roga- mus, quod quicquid uobis uideatur utilius, utrum quod repatriemus, aut adhuc in estonia permaneamus, nobis, quanto citius poteritis, rescribatis; et, ut de biis plenius confidatis, presentibus sigilla nostra duximus apponenda.

IVach detn Originale, auf der Tresc. Von den vicr daran bcfestigt gewesenen Sicgeln sind nur das erste und vierte, und auch diese durchaua unkenntlich, noch vorhanden.