CCI^XXXVII.

Feria quarta post Cecilie, dum ego Hinricus, prepositus Hammenburgensis, Judex delegatus a venerabili patre, domino || Gwidone, tituli sancti Laurencii in Lucina presbytero cardinale, apostolice sedis Legato, Judicio presiderem in causa,|| que vertitur inter nobilem virum Gerhardum, Comitem Holsacie, nomine tutele filiorum Johannis fratris sui, ex parte una, |j et consules, maiores, seniores et populares Civitatis Lubycensis, ex altera, exhibita sunt procuratoria utriusque partis; parte Consulum, maiorum et popularium protestante, ut quidquid propo- neret nobis, tamquam coram Judice proponeret, parte Comitis petente, ut libellus, quem parati erant exhibere, reciperetur. Assumptis nobis assessoribus, Canonicis et Consulibus Hammenburgensibus, hortatus fui partes ad concordiam. Demum spe concordie, que medio tempore poterit interuenire de voluntate parcium, diem prorogavi usque in proximum Sabbatum, hora tertia, Salvo Jure partis utriusque et causa utriusque in eodem statu manente, ut tunc conpareant, facturi, quod dictaverit ordo Juris. Acta sunt hec anno domini MLXVI, die prefato.

ccxxxxvin.

Prolocoll uber eine vor dem Hamburgischen Propste Heinrich, als delegirtem Richler in der Streitsache zwischen dem Grafen Gerhard I. von Holstein und der Stadt Lubeck, staltgehable weitere Verhandlung und die von den Liibeckischen Bevollmdchtiglen gegen den die voiddufigen Einreden Lubecks verwerfenden Bescheid eingewandte AppeUution an den Papsl.

, 1266. Nov. 27.

Anno domini MCCLXVi, proximo sabbatto ante festum Andree apostoli, ego H(enricus) prepositus Hammenburgensis, Judex a venerabili patre, Domino Gwidone, tituli sancti Laurentii in Lucina presbitero cardinale, apostolice sedis j| Legato, delegatus, dum judicio presiderem in causa, que uertitur inter nobilem virum G(erardum), comitem holtsacie, nomine tutele filiorum Joannis fratris sui, ex vna parte, et Consules, maiores et populares Ciuitatis Lubycensis, || ex altera, par- tibus et procuratoribus in nostra presentia constitutis, Ex parte consulum, maiorum

1266. Nov. 27.

et popularium Lubycensis Ciuitatis exhibite sunt exceptiones et rationes in scriptis in hec verba: Excipiendo proponunt Johannes [| dictus monachus, et Alfwinus de domo procuratorio nomine pro Consulibus, maioribus ac popularibus Ciuitatis Lu- bycensis coram vobis, domine preposite Hammenburgensis ecclesie, qui vos asseritis judicem delegatum a venerabili patre, domino Gwidone, tituli sancti Laurentii in Lucina presbitero cardinale, apostoiice sedis legato, in causa, que vertitur uel uerti speratur inter dominum G(erardum), comitem holtsacie, tutorio nomine filiorum fratris sui Johannis, ex vna, et ipsos, ex parte altera, ad declinandum locum istum: quod presens locus est eis minus tutus, minus idoneus, non accessibilis tvm ad ipsos tum ad alias personas, tam de sua Ciuitate quam de aliis Ciuitatibus, sibi in dicta causa seu negocio necessariis et vtilibus1, ut sunt arbitri eligendi in causa suspicionis, si proponatur ab eis, coram quibus causa suspicionis probetur sev cause probentur suspicionis, quam vel quas intendunt proponere; tvm ad testes producendos in dicta causa suspicionis seu etiam in negotio principali; tum quo ad patronos causarum et assessorum2, quorum copiam in hoc loco non habent nec habere possunt, quoniam a locis remotis et aliunde eas3 adducant; tum quo ad districtum seu territorii terminos sev iurisdicionem, quos ipsos transire oportet, in eundo et redeundo et personas supradictas; tvm ratione dominii, quod habet dominus Gerardus comes in hoc loco; tum ratione potestatis et Jurisdicionis, quas habet dominus Comes in hunc locum, et morantes in hoc loco et aduenientes; tum quia dominus Comes, et si non de jure, saltem de facto, cum sit terribilis aduersarius, ipsis tam in corpore quam in rebus, tam per se quam per alios graues iniurias inferendo, posset inpedire eas* et dictas personas, vel factum a suis dissi- mulare (vel) non defendere, cum tamen posset. Item quia uos proponerent recusare tamquam suspectum, et causas certas et rationabilis suspicionis et legitimas propo- nere contra personam vestram et probare, si locum tutum et accessibilem et iuri congruum eis assignaretis. Vnde petunt, quod ad hec, que sunt proposita probanda, et ad proponendas et probandas causas suspicionis locurn tutum et accessibilem et iuri congruum dignemini assignare. Hec autem, que consistunt in facto, non in- tendunt probare per omnia, nec se ad hec astringunt, sed tamen ad ea se offerunt probaturos in loco tuto et accessibili et iuri congruo, si eum eis assignaveritis, que suffitiant ad exceptionem istam et ad intentionem suam obtinendam. Ex parte Comitis holtsacie responsum fuit sub hiis verbis: Ex parte Comitis in contrarium fuit responsum: quod locus sit tutus, non obstantibus rationibus propositis, quia

1) Lies: neccssarias ct utiles. 2) Lies: asscssorcs. 3) Lies: ecs. 4) Lies: eos.

35 •

1266. IVov. 27.

ciuitas Hammenburgensis cum ciuitate Lubycensi habet fraternitatem et sotietatem, et sunt vnum par amicicie^ et Ciuitas Hammenburgensis est adeo munita liber- tatibus, quas etiam. ita defendit, quod non permittit aliquibus etiam extraneis ab aliquo fieri violentiam vel iniuriam. Item patet eisdem Consulibus de Lubeke securus accessus in domum domini Comitis ad eum vel alias ubicumque voluerint veniendi et redeundi sine omni impedimento, quia sepe de facto duo, quatuor uel octo ad eundem Comitem de dictis Consulibus uenerunt et in pace redierunt. Item per districtum domini Comitis vadunt et ineunt secure ipsi vel eorum burgenses in personis, rebus et mercimoniis, nec aliquis casus fortuitus eis accideret, qui de jure preuideri non potest. Responsum fuit etiam ex parte Comitis, quod Lubycen- ses petebant sibi locum tutum assignari, vt causas assignarent, quare non esset admittendus Judex$ locus esset tutus et possent tute et secure causas suspicionis assignare, testes, assessores atque alias personas, non obstante tali exceptione, adduxisse, sicut in propria persona uenerunt. Auditis exceptionibus, rationibus et responsionibus vtriusque partis diem et locum prorogaui et assignaui ad inter- loquendum, vtrum esset deferendum exceptionibus, rationibus et responsionibus, in hecverba: Ego Heinricus Hammenburgensis prepositus, Judex a venerabili patre, domino Gwidone, tituli sancti Laurentii in Lucina presbitero cardinale, apostolice sedis legato, delegatus, auditis exceptionibus et rationibus ab utraque parte propo- sitis in causa, que vertitur inter nobilem virum G(erardum), Comitem holtsacie, nomine tutele filiorum Johannis fratris sui, ab vna, et Consules, maiores et popu- lares Ciuitatis Lubycensis, a parte altera, quia ad presens non ualeo deliberare ad plenum super rationibus et exceptionibus partium, et indigeam consilio maturo, quod non. possum habere ad presens, cum non habeam copiam assessorum, et preterea sim adeo debilis, sicut constat concanonicis meis et medicis, quod huic cause non! possim comode interesse ad plene deliberandum: ad ferendam inter- locutoriam super exceptionibus et rationibus propositis prorogo et assigno partibus diem, quartam feriam proximam post Dominicam Quasi modo geniti, et locum hic in Capitolio Hammenburgensi. Hoc facto quedam appellatio a parte adversa, scili- cet Lubycensi Ciuitate, est emissa in hec uerba: Domine preposite hammenburgensis ecclesie, qui vos asseritis Judicem delegatum a venerabile patre, domino Gwidone, tituli sancti Laurentii in Lucina presbitero cardinale, apostolice sedis legato, in causa sev negotio, que vel quod vertitur vel verti speratur inter dominum G(erar- dum), Comitem Holtsacie, nomine tutorio filiorum Johannis fratris sui, ex vna, et nos Johannem dictum monachum, et Alfwinum de domo procuratores Consulum, maiorum ac popularium Ciuitatis Lubycensis, ex parte altera, procuratorio nomine,

126G. Nov. 27. 277

quia exceptionem sev exceptiones de loco niinus tuto, non accessibili nec juri congruo curti suis rationibus, quam sev quas in scripto uobis tradidimus, non addmittitis, nec locum tutum ad eas ad probandum nobis non prefigitis, in quo loco hec coram uobis nos offerimus probaturos, et non admittitis; Item quia causam sev causas suspicionis intendimus contra vos in loco tuto et accessibili et iuri con- gruo, si nobis a vobis assignaretur, vt petimus, proponere et probare, quem quia nobis non assignatis, immo contra Jura penitus denegatis, et quia dictam exceptio- nem sev exceptiones, prout est proposita vel sunt proposite, non admittitis, immo penitus nobis denegatis, Immo prefigitis nobis locum presentem, hammenburgen- sem Ciuitatem scilicet, terminum proximam quartam feriam post Dominicam, qua cantatur Quasi modo geniti, assignatis, et in loco minus tuto nos compellitis litigare: ex hoc et aliis sentienles nos indebite procuratorio nomine pregrauari, a premisso grauamine uel grauaminibus in hiis scriptis sedem apostolicam procuratorio nomine appellamus pro nobis et nobis adherentibus, nos et nostra, nostros adherentes et eorum bona, Jura nostra ac eorum eiusdem sedis protectioni supponentes, apostolos cum instancia supplicantes. Quos si denegaueritis, ex hoc ipso sine renunciacione prioris appellationis dictam sedem procuratorio nomine iterum appellamus. Hanc appellationem a nobis scriptam legimus anno domini M CC LXVI, die Sabbati post katherine in Ecclesia Hammenburgensi. In cuius rei memoriam Sigillo Capituli Hammenburgensis ecclesie et meo presentem litteram consignaui, Testibus presen- tibus: domino T. abbate Stadensi, Decano verdensi, Decano et Custode hammem- burgensibus, preposito, Scolastico et Cantore Lubycensibus, Item Canonicis Hamenburgensibus, magistro Thitmaro, magistro Jacobo, Johanne de Hamme et Hartwico et Consulibus et burgensibus de Hammenburg, Leone, Wiflekino dicto grus, Bernardo de Buestehude, Godekone filio domine Alheydis et aliis quampluri- bus. Appellationem autem premissam pro parte Lubycensis ciuitatis emissam inter acta de verbo ad uerbum redigi feci AlfSvino, dicto de domo, et Jo(hanni), dicto monacho, procuratoribus ciuitatis Lubycensis, primitus viua uoce renuntiantibus omni exceptioni et cauillationi, que possent eis ex hoc competere, Quod eandem appellationem inter acta sigillaui, quasi ex hoc dimiserim eos a iurisdicione mea; quod non feci, cum appellationem ipsam reputem friuolam et inanem. Acta sunt hec anno domini M CC LX VI, Sabbato ante festum beati Andree apostoli, in Hammenburg.

jYacA dem auf der Trese befindlichen Originale. Von den beiden angehdngt gcvesencn Siegeln ist nur das des Propstes, und iwar beschddigt, vorhanden. Auf dem Archive wird auch cin Vidimus aufbewahrt.

278 1266.