«XXII.

Testament der Frau Adelheid von Cöln in Lübeck. 1292.

(Ans v. Mclle's Privaksamml. lüb. Tkstam.)

In nomine Oomini, amen. IZZo ^IKevclis 6e Oolonia, soror ^rnolcli 6c Oo- lonia, »sna Oei graeia mente et corpore, sie meum sseio testsmentum. 8i morte preventa Luero, 6« Llie mee LlvssbetK X. msress srgenti, et e^u« ulie Mutten X maro. arg. Item Uli. maroas 6ensr. <Io eum quibus Uisse animarum pro meu anima Sebent 6iei, per eonsilium meorum proeuratorum. Item nlio meo I^enrico X. maro. srA. Item ^,I1iev6i, nlie mee, claustrsli in Xarntin, 6« IUI. marcas ar- Aenli, 6sn6as sibi successive, s6 sus necessaria, per oonsilium meorum procura- torum. Li bona mes suerint climinuts, tun« omnikus lleneiet, seeunclum numerum msrearum, et si czuiä residuum 5uerit, 6etur Henric-o, meo iilio, et Llie mee, elaustrsli memorate. proeurstores oonstituo, Dominum IZermannum ^igrum, Dominum ^nliannem ?iseem, et ^okannem dictum ^Veclclere. Omnia premisss stsbilia oonservsbo, quin ipsis «cienter euntraclieam. 'I'estes sunt Domini Oonsu- les, Kernarclus 6e O«s>veI6e, et Wolquinus Septem lratrum. ^ctumannoDo- mini ZVl. OO. I^XXXXII. 6. Viti.

«xxm.

Münzordnung der Grafen von Holstein für die Münze in Hamburg.

1293.

k^p«Fr. vet. in ^r«K. Lsnoell. 8Ie8vi««.Uo!».)

Viris *) nobiübus, Dominis suis, l^erardo, ^6oI5o, et Hinrieo, lüomitibu» Holtsaeis et de LcowenKoroK, (üonsules Dlammeoburgenses seruicium debitum ot Konorem. (üum eonsuetudinis longeuiqus usu» oon vilis autoritas noo expo^cat, vt, que raoionabiliter acta sunt, soripturarum testimonio roborentur, ne propter fragilem dominum memorism siue malieiosas oalumpnsntium msokinationes io du- bium reuocsta, de via reotitudinis aliquatenus suertaotur. ^ouerint iZitur uni- uersi presentis visuri, nos eum dominis nostris Oomitibus Lloltsacie eonuenisse de moneta eorum pro annus pensions loeanda, statuisse et ordinssse perpetuc,

') Bgl. Suhm's Dansk Historie XI. S. S7l.

137

pern'ursno'um, Viclelieet c^uiounczue monetarius eorum spucl nos exslilerit et sb ei« et iosorum veris Kereöübus suerit eonstitutus , ««1°««! et tenest clenarlos nobisr'um et per totum terrsm DIoltsscie, ita ut 6uo tslenta nummorum in pon6ere babesnt perieete et complete ponclvs czuo nonclere msresm srZenti nobiseum est eonsuetu- öinis et solitum ponclerari, et c^uocl e«6em 6uo tslenta nummorum babeant et ob- tinesnt slbecb'nem etpur!t»tem 6ebitsm IVlsrce ar»enti examinsti et puri, exeepto vslore climiclii lotonis. Item cjusn6oeum(zue clenarii sc! exsminanclum tolluntur, Ksbebit monetarins super lluobus tglentis l^uatuor cZenarios s6 «uocllibet vonclus msrce vnius ponclerste, sibiin sutZi «gium et »„xilium, bonorem suum, ssnitstem et vitsm proprism 6et"en6enciu. freieres nulli cZensrii in terra Doltsseie soluentur, <juin Ksbesnt in poncZers et puritste simintum'nem borum 6enariorum, eizuivslen- tism eorun6em, 8ivero plus vel minus pre6ietis 6enari!s valere clinosesniur, sol- vsntur seeunclum eorum meritum et valorem. Insuper si monet»rius preclietus sliuua vobiseum 6eprebensus kuerit tslsitste in nremissis, non iuclieeturs cjuuczuam neo slilzua sententis eonclempnetur, nisi hominis nostris Oomitibus Doltsacie inti- matis et exspectstis per tres menses, vt acl Iioe personaliter venisnt vel solempnes eorum nuntio» «6 no« mittant, czui 6e ipso iullieent et t"soiant, prout clietsuerit orcl« juris. Item nullum, ut monotam pro snnua pensione siki a Dominis nostris Ovmi- tibus sssumat, taeito aut in public» cle oster« probibere clebesmus, in ipsorum Oo- mitum preiu6icium et grsuumen. ^mplius c^uic:uno.ue monetsrius a Oominis nostris eonstituitur apucl nos, per totam terrsm Holtssoie monetarius esse 6ebet, nee in süo sliouo looo clenarios euclat et taeiat, czuam nobisoum, seruetc^ue eos in pon- clere et puritste, sicut superius est consoriptum. Vt sutem nee omni» et sinZuIa, preclicts robur perpetue lirmitstis optinesnt, et permsneant ineonuulss, presentes litterss eonseribi leeimus, et siZilli nostrs eiuitstis munimins roborari. Datum ^nno Oumini <ÜO. nonagesim« tercio, octsus psscbe.