useridguestuseridguestuseridguestERRORuseridguestuseridguestuseridguestuseridguestuseridguest
Charter: Wirtembergisches Urkundenbuch, ed. Königliches Staatsarchiv, 1858 (Google data)  CCCXLII.
Signature:  CCCXLII.

The transcription and metadata of this charter are scanned by a OCR tool and thus may have low quality.

Zoom image:
Add bookmark
Edit charter (old editor)
99999999
Pabst Eugen III. nimmt das Augustinerkloster Roth mit genannten zahlreichen Besitzungen in seinen unmittelbaren Schutz und verleiht demselben verschiedene andere Begünstigungen. Rom 1152. December 15. 1) Es ist matrona el vidua zu lesea, so wie welter anteo pertinentes statt pertinentias. Pabst Eugen III. nimmt das Kloster Ellwangen mit allen seinen Besitzungen in Schutz und bestätigt die demselben von den römischen Päbsten und Königen verliehenen Würden,
Source Regest: 
Wirtembergisches Urkundenbuch, Nr. CCCXLII. , S. 95
 

ed.
Current repository
Wirtembergisches Urkundenbuch, Nr. CCCXLII. , S. 95

    Graphics: 
    x

    CCCXLII.

    l Eugenius episcopus, servus servorum dei. Dilectis flliis eius Otinoni, abbati et prelato ecclesiç sanctç dei genitricis Marie, et beatç Yerenç virginis Rote, eiusque fratribus tarn presentibus quam i futuris regulärem vitam professis in perpetuum. Quooiam sine verç cultu religionis nee ecclesia potest salva subsistere, nee gratum deo exhiben servitium, oportet nos ubicumque possumus säen; religionis observantiam instituere et institutam exacta diligentia conservare. Eapropter, dilecti in domino íllii, vestris iustis postulationibus clementer annuimus et ecclesiam sánete dei genitrieis Marie et beatç Yerenç virginis de Rotha, quç a nobilis memoriç matrone et viduç ') nomine Hemmun, et (ilio eius Chönoue, liberis homiuibus, in proprio allodio suo constructa est, et sub unius bizuntii censu, sacrosanctç Romanç çcclesiç annis singulis persolvendo, beato Petro principi apostolorum oblata, et in qua divino inaii- cipati estis obsequio, sub beati Pétri et nostra protectione suscipimus et presentís script! privilegio conmunimus. Inprimis si quidem statuentes, ut ordo canonicus, qui sen nul u m dei timorem et beati Augustini regulam ibi auctore domino institutus esse dinoscitur, perpetuis ibidem temporibus iuviolabiliter observetur. Preterea possessiones, sive çcclesiasticas sive seculares ad se pertinent«'^, ut est çcclesia proprii fundi Rothe2), cum omni dote, cum omni iure çcclesiastico. Similiter çcclesia Berchhaim 3) cum hominibus censuwalibus, cum omni dote, cum omni iure çcclesiaslico, cum allodio proprio et ceteris prediis in eadem villa cum omni iure legitimo existentibus. Similiter çcclesia Scopheloch 4) cum hominibus censualibus, cum omni dote, cum omni iure çcclesiastico, et proprium allodium in eadem villa cum omni iure legitimo existens. Similiter capellana ecclesia Naltenbuch5) et allodium proprium ibidem cum omni iure legitimo existens, et allodium Tennishaim 6), et predia in villis videlicet Hóggenberch7), Yélthstetin 8), Grabanostétin 9). Ecclesia quoque Stáinbach ' °) cum hominibus censualibus, cum omni dote, cum omni iure ecclesiastico, et cçtera predia cum omni iure legitimo in eadem villa existentia. Predia quoque in villis videlicet Öshouen ' '), Ceizzereshouen 12), Mazzenhouen 13), in Mammingen I4), Harde ls), Hosen 16), Oye17), Crawinchele 18), Mámpen 1Я), Maizzelestain20), Stiuenhóuen31), capellana çcclesia Röthine32) cum proprio allodio et vinea ibidem plantata. In villa Curiensi quç dicitur Amedes33) predium unum. In villa \Vilperch24) predium unum. Ecclesia capellana Mowillare 3 5), et allodium ibidem cum omni iure legitimo existens. In villa quç dicitur superior Mowillare26) predium unum. AÎVelemanneswillare 27), lussunwillare38), Werenprehthes 29). In Wangen inferiori30) mansum unum. Dipoldeshóuen 31), Richenhóuen82), Púwenhóuen 33), Steinin-

    70 1152. December 15.

    thai34), Sumerspách 3S), Mittilinrfth 8e), Haselâha 3 7 ) allodium, Mörwanch 38) allodium, Habechégge 39), Chônrateswillare 40), Chônen41), Wilandes4 '-), Spinnelwach43), allodium Flornen44). Celia Pennenróthe45), Eichiberch 46), Bónlanden 47), Bácheim48), Haiden49), Egilse50), Obuingen51), Róthemun53), HérbrehthesS3), Walthônwillare 54), Éppenberch&s), Berihtrarameswillare 56), Haselaha 57), Meinzinwíllare 58), ÖrsendorfS9), Góncichhóuen 60), Löphaim61), Hundersingen 63), Huwunperch 63), Híttinishaím e4J, Dalmazzingen 6 5), Schaf- hösen66), Bérga67), Haseláha68). �?е�? et alia, quecumque bona, sive cancambiis, sive qualicumque alio precio conquisita, in villulis, prediolis, longe vel prope positis, eadem çcclesia in presentiarum iuste et canonice possidet, aut in futurum, concessione pontiflcum, largitione regum vel principum, oblatione fldelium, seu aliis iustis modis prestante domino poterit adipisci, firma vobis vestrisque successoribus et ¡Ilibata permaneant. Ut autem omnipotenti deo serviré quietáis valeatis, eundem locum ab omni potestate seu dominio advocati, aut cuiuslibet laicalis personç liberum permanere decernimus et quietum. Sane laborum vestrorum, quos propriis manibus aut sumptibus colitis, sive de nutrimentis anima- lium vestrorum nullus a vobis decimas presuma! exigere. Sepulturam quoque ipsius loci liberam esse sanctimus, ut eorum qui se illic sepelid deliberaverint devotioni, et extreme, voluntati eorum, nisi excommunicati sint, nullus obsistat; salvo iure matris çcclesiç. Obeunte autem in domino eiusdem loci quílibel prepósito, nullus ibi quálibet surreptionis astutia seu violentia preponatur, uisi quem fralres communi consensu, vel fratrum pars consilii sauioris secundum deum et beati Auguslini regulam previderint eligendum. Decernimus ergo ut иulli omnino hominum liceat prefatam ecclesiam temeré perturbare, aut eius possessiones auferre, vel ablatas retiñere, minuere, seu aliquibus vexationibus fatigare, set ¡Ilibata omnia et integra conserveiitur, eorum pro quorum gubernatione ac sustentatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Ad indicium autem quod eadem çcclesia beati Petri et sanctç Romanç çcclesiç iuris existât, ununi bizantium nobis nostrisque successoribus annis singulis persolvetis, deinde omnibus apostolicis viris iugum nostrum in vice Christi nobiscum portan- tibus, videlicet episcopis, presbyteris, menbris Christi et spiritualibus armis accinctis, aposlolicam benedictionem mandamus, et in vera Christi caritate rogamus et precipimus, ut ubicumque predicta ecclesia, predicti fratres Rothenses, ad sanctam Romanam çcclesiam pertinentes, vestrç indiguerint subventioni, spiritualibus armis vestris perversos homines, invidiç et odii fomite adversus eos inflammatos et vim acrioris potestatis sibi iuferentes, in vice nostra, immo omnipotentis dei, duráis increpando, excommunicando, analhematizando, sicut vobismet ipsis, subveniatis et ad sedem apostolicam, nisi forte communi consensu et rogatu fratrum, si ita expedit, subveniatur, severissime compellantur. Si qua igitur in futurum ecclesiastica secularisve persona hanc nostrç constitutionis paginara sciens, qualibet surreptionis astutia seu violentia, seu aliqua advocatiç occasione nefanda, quam sibi quidem et omni hominum deinceps, excepta sola regali persona, a nobis apostólica auctoritate sciât esse interdictam,

    1152. December 15. 71

    contra earn temeré venire temptaverit, bona eorum videlicet diripiendo, vel aliquam vim potestatis inferendo, sive in proprio fuhdationis loco, sive in possessionibus, villulis, prediolis, longe vel prope ad se pertinentibus, sive homines eorum suis servitiis subiugando, secundo terciove commonita, nisi reatum suum congrua satisfactione correxerit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se iudicio divino existere de perpetrate iuiquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore а�? sanguine dei et domini redemptoris nostri Ihesu Christi aliena flat. Insuper omnes sibi adhérentes, leventes, consentientes apostolice auctoritatis, inimo omnipotentis dei, nostri et omnium sanctorum pontiflcum et sacerdotum excommunicatione et anathematis alligatioue subiaceant, in extremitate vitç eorum omnium fidelium comraunione priventur, et ne a quoquam sacerdotum visitentur per sanctam obedientiam interdicimus, sed sepultura asini, sicut bene promeruerunl, sepeliantur, ut in extremo etiam examine district? et çternç ultionis pçna multentur. Cunctis autem eidem loco iura sua servantibus sit pax domini nostri Ihesu Christi, quatinus et hic fructum actionis bonç percipient, et apud suppremum iudicem [premia] çternç pads inveniant. Amen.

    (Rundzeichen6 9) J Ego Eugenius, catolice ecclesiç episcopus. (Monogramm für Bene válete.)

    Ego Chönradus, Sabinensis episcopus, subscripsi. Ego Gilbertus, indignus sacerdos sanctç Romanç çcclesiç, subscripsi. Ego Albericusr, Hostiensis episcopus, subscripsi. Ego Yniarus, Tusculanus episcopus, subscripsi. Ego Höbaldus, presbyter cardinalis sánete Praxedis virginis, subscripsi. Ego Gregorius, presbyter cardinalis tituli sancti Calisti, subscripsi. Ego Gwido, presbyter cardinalis tituli sancti Crisogoni, subscripsi. Ego Iordanis, presbyter cardinalis tituli sanctç Susannç, subscripsi. Ego Octouianus, diaconus cardinalis sancti Nicolai in carcere Tulliano, subscripsi. Ego Gwido, diaconus cardinalis tituli sancti Cosme et Damiani, subscripsi. Ego Odo, diaconus Cardinalis sancti Georgii ad velum aureum, subscripsi. Ego Berardus, diaconus sanctç Romanç çcclesiç, subscripsi. Ego Petrus, diaconus sanctç Mariç in via lata, subscripsi. Ego Iohannes, diaconus sanctç Mariç novç, subscripsi.

    Datum Romç apud sanctum Petrum per manum Bosonis, sanctç Romanç çcclesiç scriptoris, XVIII. kalendas Ianuarü, indictione XV., incarnatiouis dominicç anno MCLII., pontiflcatus vero domni Eugenii pape III. anno octavo.

    Nach einer, in der Art eines Facsimile genommenen Abschrift des zwölften Jahrhunderts, anf Pergament. Eine Abschrift, ohne Zweifel dieser Abschrift, hat sich Im Eingänge eines Copialbnchs des Klosters апГ Papier, in fol., ans dem fünfzehenten Jahrhundert erhalten. — Die Form des Facsimile erinnert an die misslichen Welngartener Versuche dieser Art. Die Worte abbati et prelalo im Eingang und die Formulierung des Textes der Bulle, insbesondere von Deinde omnibus apostolicis viris an bis Cunctis autem sind zum mindesten äusserst auffallend. — Abgedruckt ist die Bulle bei Hugo, Ord. Praem. Annal. Pars 1, Tom. II, Prob. S. CCCCXL1V. — Lünlg, Reichsarchiv XVIII. S. 450. — Stadelhofer, Hist. Colleg. Roth. I. Doc. nr. 1. S. 44.

    72 1152. December 15.

    1) Es ist matrona el vidua zu lesea, so wie welter anteo pertinentes statt pertinentias.

    2) and 3) Kloster Roth, früher, gleich dem südlich von Dinkelsbühl im Oettlnglscben gelegenen Bened.- Kloster hänflg ebenfalls Mönchsroth genannt, mit Berghelm, beide O.A. Lentklrch.

    4—9) Alle nicht sehr fern von einander anf der schwäbischen Alb gelegen: Schopfloch, O.A. Kirch heim; Nattenbnch, oder h.z.t. Nattbach, besonders eingesteinter Bezirk, südlich, nnd Denzheim, noch der Name eines Hügels nordöstlich von Feldstetten, O.A. Münsingen; Hohenberg, abgeg. Ort, ein Wald bezirk bei Granheim, O.A. Ebingen, trägt noch den Namen; Grabenstetten, O.A. Urach. 10) Steinbacb, links an der Hier, baier. L.G. Grünenbacb.

    11—13) Uttenhofen?? O.A. Lentklrch; Zalsenhofen, O.A. Wangen; Matzenhofen, O.A. Ravensburg, das M ist zwar wegen eines Bruches im Pergamente nicht mehr deutlich zu erkennen, allein die Abschrift im Coplalbuche liest ebenfalls M.

    14) nnd 15) Memmingen, Stadt, mit dem nahen Weiler Hart, baier. L.G. Grünenbach.

    16—18) Oberhausen, Oyhof, h. z. t. Sopblenhof, Kronwinkel, O.A. Lentklrch.

    19—21) Manzen? baier. L.G. Grünenbach; Maiseistein, Stiefenhofen, baier. L.G. Immenstatt.

    22) Von Stadelhofe г für Riedheim, mit eiuer Kirche zum H. Kreuz, Fil. von Bergheim, bad. B.A. Heili genberg, erklärt.

    23) und 24) Ems und Wildenberg, beide in Graubünden.

    25—30) Unter- und Ober-Mooweller, O.A. Wangen; Wellmutsweiler??, O.A. Tettnang; Jussenweiler, O.A.

    Saulgau; Wellbrechts, Niederwangen, O.A. Wangen. 31—34) Diepoldshofen, Reichenhofen, Bauhofen, Steinenthal, O.A. Lentklrch. 35) Sommersbach, O.A. Wangen.

    36—51) Mittelried, Haslach, Murrwangen, Habseck, Konradsweiler, Kunenberg, Wielandes, h. z. t. Verenahof oder Sanct. Verena, Spindel wag, Floders?, Zell (Ob.-, Unt.-), Binnroth, Elchenberg, Bonlanden, Illerbachen oder Oedenbachen, O.A. Biberach (Roth war an beiden Orten begütert), Haldau, Egelsee, Opflogeo, Ob.-, Un.-, O.A. Lentklrch.

    52—54) Rottum, O.A. Biberach, Herbrehthes unermittelt; Waldenweiler? O.A. Tettnang.

    55—58) Eppenberg, abgegangen bei Verenahof, O.A. Leutkirch; Berihtrammesw. unermittelt; Haslach, eines der beiden, O.A. Wangen (s. Anm. 68.);. Meiminw., h. z. t. Ergach, O.A. Lentklrch.

    59—61) Ursendorf, Günzkofen, O.A. Sanigau; Lauphelm, O.A.St.

    62—68) Hundersingen, O.A. Ehingen; Humberg, O.A. Waldsee; Hüttisheim, Dellmensingen, Gross-SchafThausen, O.A. Laupheim; Berg bei Roth, O.A. Leutkirch; Haslach, das andere der beiden d. N., O.A. Wangen (s. Anm. 57.), wenn nicht unter beiden die Einödhöfe bei Haslach, O.A. Lentklrch, gemeint sind.

    69) Wie S. 47. Die päbstllche Unterfertigung hat In der zu Grunde gelegten Quelle verlängerte Schrift. Das Zeichen für subscripsi am Ende derselben fehlt. Dadurch, dass der Abschreiber die Unterschriften seines Vorbilds queer herüberlas, statt eine Reihe nach der andern in bekannter Folge, 1st die erste Unterschrift (Cho^nradus) bei ihm unrichtig an die Stelle der fünften vor die Presbyter, und die fünfte (Hovbaldus) an deren Stelle, die achte Jordanie aber ganz an's Ende gerathen. Das gen. Copialbuch folgt derselben unrichtigen Ordnung.

    1153. Februar 20. 7a

    CCCXLIU.

    Pabst Eugen III. nimmt das Kloster Ellwangen mit allen seinen Besitzungen in Schutz und bestätigt die demselben von den römischen Päbsten und Königen verliehenen Würden,

    Rechte und Freiheiten.

    Rom 1153. Februar 20.

    ! Eugenius episcopus, servus servorum dei. Dilecto filio Adelberto Ëluacensi abbati eiusque successoribus regulariter substituendis in perpettmm. !| Piç postulado voluntatis effectu debet prosequente compleri, quatenus et devotionis sinceritas laudabiliter enitescat, et utilitas postulate || vires indubitanter assumât. Eapropter, dilecte in domino fili, tuis iustis postulationibus clementer annuimus et mouasterium Eluacen||se, quod in honore sanctorum martirum Viti et Sulpicii atque Seruiliaui coustructum est, cui deo auctore preesse dinosceris, sub beati Petri et nostra protectione suscipimus, et presentís scripti privilegio communimus. Statuentes ut quascumque possessiones, quecumque bona idem monasterium in presentiarum iuste et canonice possidet, aut in futurum concessione pontificum, largitione regum vel principum, oblatione fldelium, seu aliis iustis modis deo propitio poterit adipisci, firma tibi tuisque successoribus et illibata permaneant. Preterea dignitates, iura et libértales predicto monasterio a Romanis pontiflcibus vel a catholicis regibus concessas, tibi et per te eidem cenobio apestolicç sedis auctoritate nichilomiuus conflrmamus. Decernimus ergo ut nulli omniuo hominum liceat prefatum monasterium temeré perturbare, aut eius possessiones auferre, vel ablatas retiñere, minuere, seu aliquibus vexationibus fatigare. Sed omnia integra conserventur, eorum pro quorum gubernatione et sustentatione concessa sunt usibus omni- modis profutura, salva sedis apostolice auctoritate. Si qua igitur in futurum ecclesiastica secularisve persona banc nostre constitutions paginam sciens contra earn temeré venire temptaverit, secundo tertiove commonita si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino iudicio existere de perpétrate iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore а�? sanguine dei et domini redemptoris nostri Ihesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districte ultioni subiaceat. Cunctis autem eidem loco iusta servantibus sit pax domini nostri Ihesu Christi, quatenus et hic fructum bone actionis percipient, et apud districtum iudicem premia eternç pacis inveniant, Amen. Amen. Amen.

    (Rundzeichen 1)J Ego Evgenius, catholicç ecclesiç episcopus, subscripsi. (Monogramm für Bene válete.)

    f Ego Conradus, Sabinensis episcopus, subscripsi. f Ego Octauianus, presbyter

    cardinalis tituli sánete Ceciliç, subscripsi. f Ego Iohannes, presbyter cardinalis sanctorum

    II. 10

    74 (Um 1153.)

    Iohannis et Pauli tituli Pamachii, subscripsi. f Ego Henricus, presbyter cardinalis tituli sanctorum Nerei et Achillei, subscripsi.

    Datum Rome apud sanctum Petrum per manum Bosonis, sánete Romane ecclesie scrip- toris, XI. kalendas Marlii, indictione I., incarnationis dominice anno MCLII., pontiilcatus vero domni Evgenii III. pape anno yilll. •)

    An röthlicher seidener Schnur hängt die (S. 47 beschriebene) Bleiballe des Ausstellers. — Abdruck bei Khamm, Hierarch. aug. auetar. p. I. cathedr. cap. III. nr. 67. S. 32. — Lu ni g, Reichsarchiv XVIII. S. 120.

    1) Wie S. 47. Zwischen den Unterschriften der Cardinale ist Raum für weitere offen gelassen.

    2) Die Ind. I. fordert 1153, das Jahr ist bis zum 25. März, der annus Villi, aber um einige Tage zu früh berechnet. Vgl. S. 57, Anm. 4.

    CCCXL1Y.

    König Friederich (IJ genehmigt, dass das Eigengut Brache an der Stelle ron Eilfingen reichslehenbar, und dieses sammt der Kirche des Orts Eigenthum der Kirche

    in Maulbronn werde.

    (Um 1153.)

    (Chr.) j In nomine sanctç et individué, trinitatis.! Fredericvs, divina dementia favente Romanorum rex, in Christo semper victor cesar augustus. || Quamquam pro imperiali amplitudine circa secularia negotia discretionis nostrç applicare necesse habemus regimina, çcclesiastica tarnen et spiritalia ministeria a nostra || non credimus sequestranda esse sollertia, sed Christo famulantium gaudere debemus profectibus; quippe cum eomm orationibus, et regni cçlestis || nos adepturos esse consortia, et temporalis regni flrmam et inconvulsam credimus stabilitatem. Notum igitur fieri volumus regni nostri prineipibus, liberalibus, mini- sterialibus, cunetisque Christi fldelibus tarn presentibus quam posteris, quod piç conversations et boni testimonii Spirensis episcopus Gunterus peticionibus et benefleiis optinuerit a Lîdeuico de Werteneberch 1 ), quod idem Lvdeuicus allodium suum Brache 3) regiç nostrç potentiç maneipaverit, et idem allodium in feodum reeeperit, in conmutationem videlicet feodi Eluin- gen 3), quod idem Lvdeuicus a palatino comité, item palatinus a regali maiestate in feodum tenuerat. �?а�? itaque conmutatione, testimonio cemitum, liberalium et minist erialium nostrorum in presentía nostra facta atque flrmata, prefatus Lvdeuicus Eluingen, iam allodium sibi factum, cum çcclesia eiusdem loci, çcclesiç dei quç est in Mulenburne, in usus videlicet fratrum ibidem deo famulantium, per manum Marquardi de Heinuelde4) contradidit, ut videlicet memoria nostri, item episcopi Gunteri, nec non et eiusdem Lvdeuici in orationibus

    (Um 1153.) 75

    ibi iugiter habeatur. Quia igitur a provisione spiritualium nos non alíenos esse estimamus, spe conmunicandç orationis bonorum virorum hanc seriem in carta conscribi fecimus, sigilli nostri impressione munivimus, regia auctoritate interdicentes, ne quis hçc infringere vel inquietare présumât, ne imperiali maiestate percussus, condiguç suç pravitati habeat subiacere sententiç. Huius rei sunt testes: Zeyzolf canceüarius. Heinricus notarius. Emecho comes de Liningen 5). f lricus de Horuinge. Berengerus de Rauenstein. Hi liberales 6). Wernerus Krich. Vlricus Wayse. Erlefridus et frater eius de \dingen. Walterus de Tardingen. Cuno de Bluchingen. Hi ministeriales regis 7). Walterus Cudo. Couradus Colecnop. Wezzel de Driueles. Walterus de Schipph. Burchardus de Kesteneburcb. Bertolf de Scarphenberch. Rûdolf dapifer. Bertoldus de Niwenhusen. Conradus ministerialis prefali Lvdouici et alii complures.

    ! Signum domini Friderici, Romanorum regis invictissimi. I (Monogramm*).) [Siegel9)J

    1) Wirteinberg, vgl. die folgende UrknDde und Pfaff, Ursprung etc des wirtemb. Fürstenh. S. 53 nnd 54.

    2) nnd 3) Brach, jetzt ein Bestandtbeil des Orts Thamm, O.A. Ludwigsburg (einige Hänser nnd Güter im Ort nnd dessen Gemarkung führen iagerbüchlich noch den Namen der Bracher Höfe und Hofgüter); und der Eilfinger Hof, O.A. Manlbronn.

    4) Hainfeld, rheinbaier. Kant. Edenkoben.

    5) Dieser nnd die folgenden noch vorkommenden Ortsnamen sind Leiningen, zertr. Stammburg des bek. fiirstl. Hauses, Im Leinlngertbale oberhalb Altleiningen, rheinbaier. Kant. Grünstatt; Herlingen, O.A. Blaubeuren; Ravenstein, O.A. Geislingen; Eutingen, links von der Enz, bad. B.A. Pforzheim; Dertingen, O.A. Maulbronn; Plochingen, O.A. Esslingen; Trifels, bekannte zertr. Burg auf dem s.g. Sonnenberg in den Vogesen, südöstlich von Annweiler, im rheinbaier. Kant. d. N.; Schüpf, Ob., Un., bad. B.A. Boxberg; Kestenburg, über Hambach, das s.g. Hambacher Schloss, jetzt Maxburg, umgenannt (vgl. Remling, die Maxburg bei Hambach in der Rheinpfalz), rheinbaier. Kant. Neustatt; Scharfenberg, Burgruine, in näch ster Nähe südlich von Trifels (vgl. Frey, Beschr. des bayer. Rheinkr. I. S. 313); Neuhausen auf den Fildern, O.A. Esslingen.

    6) nnd 7) So schreibt und interpungiert genau das Origiual. Die Bezeichnung ist beidemal rückwärts zu beziehen.

    S) Die verlängerte Schrift der Schlussworte und das Monogramm sind von ziemlich flüchtiger und, wie es scheint, anderer Hand als der übrige Text. Der untere Raum, worauf der eigentliche Schluss der Urkunde mit Zeitangabe u. s. w. hätte zu stehen kommen sollen, ist leer und die Urkunde somit nicht vollständig ausgefertigt. Das Jahr 1153 wurde angenommen mit Rücksicht auf die in der nächstfolgenden Urkunde ebenfalls vorkommenden Lv°dewicus cornes de Werdeneberch und Heinricus notarius, nnd weil die Ausstellung jedenfalls vor dem 18. Juli 1155, dem Tage der Kaiserkrönung Friederichs, geschehen sein muss.

    9) Rechts in bräunliches Wachs aufgedrücktes Majestätssigill. Sicgelbild (etwas beschädigt): der König im weilen Mantel mit der Tiare auf dem Haupte (an Kinn und Wangen ist der Bart dentlich zu erken nen) hält, auf dem Throne sitzend, in der Rechten den Scepter mit einer Lille, in der Linken den Reichsapfel. Umschrift: FREDERICVS. DEI. GRaliA. ROMANOR?/»*. REX.

    10*

    76 1153. Juli 12.

     
    x
    There are no annotations available for this image!
    The annotation you selected is not linked to a markup element!
    Related to:
    Content:
    Additional Description:
    A click on the button »Show annotation« displays all annotations on the selected charter image. Afterwards you are able to click on single annotations to display their metadata. A click on »Open Image Editor« opens the paleographical editor of the Image Tool.