useridguestuseridguestuseridguestERRORuseridguestuseridguestuseridguestuseridguestuseridguest
Charter: Wirtembergisches Urkundenbuch, ed. Königliches Staatsarchiv, 1858 (Google data)  CCC1X.
Signature:  CCC1X.

The transcription and metadata of this charter are scanned by a OCR tool and thus may have low quality.

Zoom image:
Add bookmark
Edit charter (old editor)
99999999
Bischof Embrico von Wirzburg nimmt das dem Kloster Hirsau mit genannten Gütern und Rechten übergebene Kloster Schönrein unter ausgedrückten Bestimmungen in seinen Schutz. Wirzburg 1139. Februar 26. Pabst Innocem II. nimmt das Kloster Gengenbach mit genannten Gütern und Rechten in seinen Schutz, gestattet demselben die freie Abtswahl und bestätigt die ihm von den Kaisern verliehene Befreiung ton weltlichen Auflagen und Gerichten.
Source Regest: 
Wirtembergisches Urkundenbuch, Nr. CCC1X. , S. 31
 

ed.

Current repository
Wirtembergisches Urkundenbuch, Nr. CCC1X. , S. 31

    Graphics: 
    x

    CCC1X.

    (Chr.) !In nomine sánete et individué trinitatis. Embrico, Wirciburgensis episcopus. j| Notum sit omnibus Christi fldelibus, tarn futuris quam presentibus, quod in nostra diócesi locus quidam situs est, Sconenren l) vocatus ac monastic? religioui dicatus, qui temporibus Hein||rici regis quarti piçque memoriç Adelberonis, nostri praedecessoris, Hirsaugiensi cçnobio traditus est hoc modo. Ludewicus comes а�? frater eius Beringerus de Thuringia || pro remedio animarum suarum, pro redemptione maiorum, pro felicitate posterorum prefatum locum cum duobus molendinis, ortis, pratis, nemoribus, cultis et incultis, simul cum || predio quod habebant in Wisentfeit2), deo et beatis apostolis Petro et Pavlo sanctç memoriç Williheimo abbati libera donatione tradiderunt, ac cçnobialem vitam inibi instituí rogaverunt.

    6 1139. Februar 26.

    Quod quidem a venerabili patre Williheimo féliciter est inclíoatum. sed ab eins successoribus felicius est consumraatum, constructoque monasterio cçpit locus (lorère sub beatç dei genitricis sanctique Iohannis evangelistç patrocinio. Terminus autem loci sub monte, qui Sùmerberc dicitur, in Rotenclinga pertingit, et inde sursum versus usque ad viam, quç Chirwech sive Pfafemvech appcllatur, ascendit, et per eandem viam in Sciitibach descendit. Set quia fratres eiusdem loci iuxta Mogum tluvium nil proprietatis habebant, et ob hoc ab incolis villç, quç Spurca 3) dicitur, crebras molestias sustinebant, annuente venerabili Erlvngo episcopo, medianteque loci priore et Gerhardo comité, Bertholdo comiti, qui tune temporis prefatam villam beneflcii iure tenebat, tradita sunt XII iugera terrç arabilis in loco, qui Eigelmanneswert4) dicitur, ea uimirum conditione, ut illud prediolum in ins sancti Kyliani concederet, fratres autem viam ad Mogum ducentem, duarum hinc et inde perticarum, cum duabus partibtis agri et prato perpetualiter optinerent. Huius concambii pactum multis testibus astipulantibus est actum, ipsius Bertholdi hominibus fldeliter affirmantibus, se amplius et utilius accepisse, minus et vilius dédisse. Igitur cum sepedictus locus usque ad nostra témpora prospere procederé!, et ex lldelium donationibus in dies augesceret, homines mali- ciosi, invldfa diaboli permoti, eiusdem loci iura temerare, lines iiivadere, fratres ibidem deo militantes proturbare conati sunt. Quibus nos, deo animati zeloque iusliciç inílammati, satis impigre obviavimus, ac tempestatem diabólico spiritu concitatam deo lávente sedavimus. Quapropler, ne deinceps patiantur similia a similibus, perversis scilicet hominibus, ad per- ennem fratrum ibi degentium tutelam hanc cartam fleri, sigillique nostri impressione insigniri iussimus: per dei terribilem maiestatem et beati Petri apostolorum principis auctoritatem prohibentes et modis omnibus interdicentes, ut nullus mortalium predicto loco calumniam seu violentiam présumât inferre; sed fratres inibi positi, sub abbate Hirsaugiensi degentes eiusque preceptis obçdientes, ab omnium de cçtero dominatione liberi sint et absoluti, quatenus in pace quieteque viventes pro statu regni, pro pace nostrç, immo tolius çcclesiç liberius valeant deo supplicare. Advocatum sane vel subadvocatum nullum habebunt prêter quem abbas communi fratrum consilio parique consensu delegerit. Prediis illuc collatis et adhuc conferendis, maneipiis, familiis et omnibus omnino pertinentiis ea sit immúnitas, ut, nisi monasterii poposcerit utilitas, nullus ex his aiiquid dislrahendi, concambiendi, precariandi potestatem habeat. Quod si quis hçc infringere vel conveliere temptaverit, anathemate perpetuo se tenendum noverit, et, nisi resipiscat, vindictam sanctç dei genitricis et beati Iohannis eXcipiat, et cum maledictis et reprobis omnibus flat perdilionis Alius. Testes huius rei sunt: Adam, abbas de Eberaha 5). Wignandus, abbas de Tharissa. Hartman, abbas de Steinaha. Heinricus, abbas de Murrehart. Tietericus, abbas de Suarza. De clericis: Otto, prepositus maioris çcclesiç. Sigefridus, prepositus. WortMinus, decanus. Gebehart. Burchart. Emicho. Heinricus. De liberis: Goteboldus, urbis prefectus. Rdpertus de Castele et fllii eius Rûpertus et Heriman. Giso de Hildeiieburc. Reginher. Beringer de Gamburc et frater

    1139. Februar 28. 7

    eius Trageboto. De ministerialibus: Cûnrat de Bleichfeit et Alius eius Adelbertus. Ciinrat de Bozzensheim. Hartmüt. Cûnrat. Folcnant. Folcher. Otto de Wiudeheim et Alius eius Otto. Richalra. Billung. Rûtwic. Heinricus. Herolt. Wolfram. Gurlei. Sigeboto. (SiegelJ 6) Acta sunt hçc anno incarnationis dominicç MCXXXVIHI., indictione secunda, régnante Conrado, anno primo regni eius. Data Wirceburc per manum Gebebardi, IV. kalendas Martii.

    AbdruckíqTrithemil Anna!. Hirs.Tom. I. S. 406 und Uss ermann, Eplscopat. Wirceb. Cod. prob. S.33 nr. 33.

    1) und 2) Schöureln, am Main, baier. L.G. Gemünden; Wiesenfeld, baier. L.G. Karlstadt.

    3) Unermittelt, welcher Ort damit gemeint sein soll.

    4) Wohl der Name einer Flurgegeud.

    5) Dieser und die folgenden Ortsnamen sind:, Ebrach, L.G. Burgebrach, Kloster Theres, am Main, L.G. Hassfurt, Miinchsteinach, L.G. Neustadt a. d. Aisch, alle in Baiern; Murrhart, O.A. Backnang; Miinsterschwarzach, baier. L.G. Dettelbach; Castell (Stammsitz des gleichnam. Grafengeschlechts), baier. Herrsch.Ger. Riidenhausen; Hildenburg, zertr. Bergschloss bei den gleichnamigen Höfen, L.G. Meilerich statt; Gamburg, links a. d. Tauber, bad. B.A. Gerlachshelm; Bleich- oder Pleichfeld, Ober-, Unter-, baier. L.G. Dettelbach und Wirzburg; Possenheim, baier. Herrsch.G. Markt-Einersheim; Windheim, wohl das im baier. L.G. Hammelburg, Dekanats Gemünden.

    6) Das Siegel war auf dem freigelassenen Räume zwischen den Zeugenunterschriflen und den Zeitangaben aufgedrückt, und ist jetzt verloren.

    eeex.

    Pabst Innocem II. nimmt das Kloster Gengenbach mit genannten Gütern und Rechten in seinen Schutz, gestattet demselben die freie Abtswahl und bestätigt die ihm von den Kaisern verliehene Befreiung ton weltlichen Auflagen und Gerichten.

    Im Lateran 1139. Februar 28.

    Inuocentius episcopus, servus servorum dei, dilecto Alio Gotfrido, abbati monasterii Genbachcensis, quod in pago Mortunagensi iuxta Auvium Kinzicha situm est, eiusque successoribus regulariter substituendis in perpetuum. Pie postulatio voluntatis debet effectu prosequente compleri, ut devotionis sinceritas laudabiliter enitescat, et utilitas postulate vires iudubitanter assumât. Eapropter, dilecte in domino Ali Gotfride abbas, tuis rationa[bi]libus postulationibus clementer duximus annuendum, et Gengebacense monasterium, cui auetore domino presides, sub apostolice sedis tutela et "protectione suscipimus et presentís scripli pagina conmunimus, statuentes, ut quascumque possessiones, quecumque bona idem cenobium in presenliarum iuste et legitime possidet, aut in futurum 1), concessione pontificum, largi- tione regum vel principum, oblatioúe Adelium, seu aliis iustis modis auxiliante domino poteril '-) adipisci, firma tibi tuisque successoribus in perpetuum et ¡Ilibata permaneant. In

    8 1139. Februar 28.

    quibus hec propriis nominibus duximus annotanda. In Mortunagia 3) Gengenbach, Celia, Steinach, Hademarsbach, Richenbach, et quartam partem castri Gerolteshecke, Norderaha cum silvis et aquis et omnibus suis appendiciis vel pertinentiis, Ichenheim cum celia et omnibus ad earn pertinenlibus, Scopfheim, Rinsdorf, Lincgisen, decimas etiam curtís Tutsuelt. In Brisegaugia 4) Nuwershusen. In Alsalia s) üancratesheim, Westhusen, Belhen, Durningen, Franckenheim, Batenesdorf. — In quibus nimirum villis Alsatie, sicut usque ad hec témpora predecessores tui fecisse noscuntur, tibi tuisque successoribus advocatum liceat consliluere, quod nimirum que ad utilitatem et quietem vestri cenobii spectare videntur, studeat operari. — Decimationem quoque vini, ab Ricgardis quondam illustri regina vobis collafam in Kune- gesheim, Schenvilre. In Sueuia Rimigesdorfe), Vrslingen7), \illigen8), Aschaha9), Gruorn 10), Steten11), quatuor mansos in Wilershusen IS). Obeunte vero te, nunc eiusdem loci abbate, vel tuorum quolibet successorum, nullus inibi qualibet surre/tionis astutia seu violentia preponatur, nisi quem fratres conmuni consensu vel pars consilii sanioris secundum dei timorem et beati Benedict! regulam elegerint. Ut. autem quiecius omnipotenti serviré domino valeatis, libertatem ab imperatoribus monasterio vestro concessam presentí scripto flrmamus, ut videlicet nullus iudex vel iudiciaria potestas, seu aliqua magna vel parva persona vobis vel fratribus vestris aut monasterio, sive ecclesiis vel villis ad ipsura perti nenlibus, sive hominibus, tarn ingenuis quam servis, terram ipsius cenobii inhabitantibus, audeat aliquas pravas consuetudines imponere, aut ipsos aliquibus exaclionibus, sive iniustis iudiciis fatigare. Decernimus ergo, ut nulli omnino hominum liceat prefatum monasterium temeré perturbare, aut eius possessiones auferre, vel ablatas retiñere, minuere, aut aliquibus vexationibus fatigare. Sed omnia integra conserventur, eorum, pro quorum gubernatione et sustentalione concessa sunt, usibus omnimodis profutura, salva dyocesani episcopi canónica iusficia et reverentia. Si qua igitur in futurum ecclesiastica secularisve persona, hanc uostre constitutionis paginam sciens, contra ea[m] temeré venire temptaverit, secundo terciove commonita si non congrue satisfecerit, potestatis honorisque sui dignitate careat, reamque se divino iudicio existere de perpetrate iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore а�? sanguine dei et domini redemptoris nostri Ihesu Christi aliena flat, atque in extremo examine districte ultioni subiaceat. Cunctis autem eidem loco sua iura servantibus sit pax domini nostri Ihesu Christi, quatenus et hic fructum bone actionis percipient, et apud districtum iudicem premia eterne lucis 13) inveniant. Amen.

    Ego 1 *) Innocentius, catholice ecclesie episcopus. f Ego Egidius, TuscÄulanus episcopus. f Ego Theodwinus, sánete Ruflne episcopus. f Ego Petrus, presbyter cardinalis tituli sancti Marcelli. i" Ego Gerardus, presbyter cardinalis tituli saucte crucis in Ierusalem. f Ego An... 1 s), presbyter cardinalis tituli sancti Laurentii in Lucina. f Ego Lucas, presbyter cardinalis tituli sanctorum Iohannis et Pauli, f Ego Crisogonus, presbyter cardinalis tituli sánete Praxedis, f Ego Gregorius, diaconus cardinalis sanctorum Sergii et Bachi. f Ego

    1139. Februar 28. 9

    Otto, diaconus cardinalis sancti Georgii ad velum aureum. f Ego Gerardus, diaconus cardinalis sánete Marie in d.. 16) f Ego Hubaldus, diaconus cardinalis sancti Adriani.

    Datum Lateraui per manum Almerici, sánete Romane ecclesie dyaconi cardinalis et cancellarii, secundo kalendas Marcii, indictione П., incarnationis domini auno MCXXXVIIIL, pontificatus domni Innocentii pape anno X.

    Nach einem bischöflich strassbnrgischen Vidimns dieser Balle vom Monat December 1276 im General- Landes-Archive in Karlsruhe. — Abdruck nach demselben Vidimus bei Dümge, Reg. Bad. nr. 82. S. 130; nach dem verdorbenen „autographum tabulara summi chori ecclesiae cathedralis Argenlinensis" bei Wfirdtwein, N. S. VII. S. 107. Aus letzterem sind die in dem Vidimus fehlenden Unterschriften der päbstllchen Curie ergänzt. Rundzeichen und Bene tálele, so wie das subscripsi hinter jeder Unter schrift fehlen auch bei Wfirdtwein'. Einige im obigen Abdrucke bemerklich gemachte Unrichtigkeiten des Vidimus finden sich bei dlesenT nicht. Verschiedene bei demselben vorkommende weitere Abweichungen sind dagegen hier nicht angegeben, well die eigentlich bedeutenderen darunter schwerlich aus dem Original herrühren, sondern wohl einfach Fehler jenes Abdruckes sind. Von der Schlussformel Decernimus ergo u. s. w. bis inventant sind bei Würdtweln nnr die Anfangsworte aufgenommen.

    1) und 2) Das Vidimus fehlerhaft in finiturum und statt poteril, pont mit Abkürzungsstrich darüber.

    3) Die in der Ortenau gelegenen Orte sind: Gengenbach, bad. B.A.Stadt; Zell am Hammersbach, im gen. B.A.; Steinach, B.A.Haslach; (Ober-, Unter-) Hammersbach, Reichenbach, B.A. Gengenbach; Geroldseck, B.A. Lahr; Nordrach, B.A. Gengenb.; Ichenheim, Schopfhelm, B.A.St., oder Ober-, Nleder-Sch., B.A. Lahr und Oifenburg (in Scopfheim ist das f über der Zeile beigesetzt); Kinzdorf od. Kinzigdorf, abgeg. Ort ganz in der Nähe von Oifenburg; Llnx, B.A. Bischofsheim; Tntschfelden, B.A. Kenzingen.

    4) Ins Breisgan gehört Neuershausen, bad. B.A. Freiburg.

    5) Die angerührten elsässlschen Orte sind: Dangolsheim, Kant. Wasselnheiin, Arrond. Strassburg; West hausen, Kant. Mauermünster, Arrond. Zabern; Behlenheim, Dürningen, Kleinfrankenhelm, alle drei Kant. Truchtersheim, Arrond. Strassburg; Batzendorf? Kant. Hagenau, Arrond. Strassb.; Kinsheim, früher Königsheim, Kant, und Arrond. Schlettstatt; Scherrweiler, Kant. Weiler (Villé), Arrond. Schlettstatt.

    6) und 7) Römlensdorf, O.A. Oberndorf; Irslingen, O.A. Rotweil. 8) und 9) Villingén, bad. B.A.St. mit Niedereschach im gen. B.A.

    10 — 12) Gruorn, O.A. Urach; Stetten, O.A. Rotwell; Wittershausen, O.A. Sulz.

    13) Es wird ра�? in zu lesen sein.

    14) Die nun folgenden Namensunterschriften fehlen in dem oben zu Grunde liegenden Vidimus (vgl. die Anm. unter dem Texte).

    15) und 16) Es ist Anseimus und ohne Zweifel sánete Marie in porticu oder in Aquino (?) zn lesen.

    11. 2

    10 1139. April 14.

     
    x
    There are no annotations available for this image!
    The annotation you selected is not linked to a markup element!
    Related to:
    Content:
    Additional Description:
    A click on the button »Show annotation« displays all annotations on the selected charter image. Afterwards you are able to click on single annotations to display their metadata. A click on »Open Image Editor« opens the paleographical editor of the Image Tool.