XLIII.

Innocentitis episcopus. seruus seruorum dei. Dilectis filijs . . . Priori et fratribus heremitis in Alamania constitutis. tam presentibus quam futuris. regularem vitam professis. In per- petuum.

Religiosam uitam eligentibus apostolicum conuenit adesse presidium. ne forte cuiuslibet temeritatis ineursus aut eos a

4*

52

proposito reuocet. aut robur. quod absit. sacre religionis in- fringat. Eapropter dilecti in domino filij. uestris iustis postula- tionibus clementer annuimus. et domos uestras. in quibus diurno uacatis obsequio. sub beati Petri et nostra protectione suscipi- mus. et presentis scripti priuilegio communimus. In primis si- quidem statuimus. ut ordo monasticus. qui secundum deum et beati Benedicti regulam atque institutionem fratrum ordinis s. Wilhelmi in domibus ipsis institutus esse dinoscitur. perpetuis ibidem temporibus inuiolabiliter obseruetur. Preterea quascum- que possessiones. quecumque bona predicte domus impresenti iuste ac canonice possident. aut in futurum concessione ponti- ficum. largitione regum uel principum. oblatione fidelium seu alija iustis modis parante domino poterunt adipisci. firma uobis uestrisque successoribus et illibata permaneant. In quibus hec proprijs duximus exprimenda uocabulis. Loca ipsa. in quibus prefate domus site sunt cum omnibus pertinentijs suis. uidelicet cum ecclesijs. decimis. ortis. uineis. oliuetis. pratis. terris. ne- moribus. usuagijs et pascuis. in bosco et plano. in aquis et molendinis. in uijs et semitis. et omnibus alijs libertatibus et immunitatibus suis. Sane noualium uestrorum. que proprijs ma- nibus aut sumptibus colitis. de quibus aliquis hactenus non percepit. siue de ortis. uirgultis et piscationibus uestris. seu de uestrorum animalium nutrimentis nullus a uobis decimas exigere uel extorquere presumat. Liceat quoque uobis clericos uel laicos liberos et absolutos e seculo rugientes ad conuersionem recipere. et eos absque contradictione aliqua retinere. Prohibe- mus insuper. ut nulli fratrum uestrorum post factam in domibus uestris professionem fas sit sine prions sui licentia. nisi arctio- ris religionis obtentu. de locis eisdem discedere. Discedentem uero absque communium litterarum uestrarum cautione nullus audeat retinere. Insuper auctoritate apostolica inhibemus. ne ullus episcopus uel quelibet alia persona ad synodos uel forenses conuentus uos ire uel iudicio seculari de uestra propria sub stantia uel possessionibus uestris subiacere compellat. nec ad domos uestras causa ordines celebrandi. causas tractandi. uel aliquos conuentus publicos conuocandi uenire presumat. nec regularem electionem prioris uestri impediat. aut de instituendo uel remouendo eo. qui pro tempore fuerit. contra statuta uestri ordinis se aliquatenus intromittat. IUud adicientes. ut scilicet priores ipsi episcopo saluo ordine suo profiteri debeant. et

53

contra statuta ordinis sui nullam professionem facere compel- lantur. Pro consecrationibus uero altarium uel ecclesiarum siue pro oleo sancto uel quolibet ecclesiastico sacramento nullus a uobis sub obtentu consuetudinis uel alio modo quicquam audeat extorquere. sed hec omnia gratis uobis episcopi diocesani im- pendant. Alioquin liceat uobis quoscumque malueritis catholicos adire antistites. gratiam et communionem apostolice sedis ha- bentes. qui nostra freti auctoritate uobis quod postulatur im- pendant. Quodsi sedes diocesanorum episcoporum forte uacaue- rint. interim omnia ecclesiastica sacramenta a uicinis episcopis accipere libere et absque contradictione possitis. sie tamen. ut ex hoc in posterum proprio episcopo nullum preiudicium generetur. Quia uero interdum propriorum episcoporum copiam non habetis. si quos episcopos Komane sedis ut diximus. gratiam et communionem habentes et de quibus plenam notiam habeatis. per uos transire contigerit. ab eis benedictiones uasorum et uestium. con- secrationes altarium et ordinationes heremitarum auctoritate sedis apostolice reeipere ualeatis. Cum autem generale interdictum terre merit. Hceat uobis clausis ianuis. exclusis excommunicatis et inter- dictis. non pulsatis campanis. suppressa uoee diuina officia cele brare. dummodo causam nondederitis interdicto. Crisma uero. oleum sanctum. consecrationes altarium seu basilicarum. ordinationes cle- ricorum. qui ad ordines fuerint promouendi. a diocesano suseipietis episcopo. siquidem catholicus fuerit. et gratiam et communionem sacrosanete Romane sedis habuerit. et ea uobis uoluerit sine pravitate aliqua exhibere. Prohibemus insuper. ut infra fines parrochiarum uestrarum nullus sine assensu diocesanorum epis coporum et uestro capellam seu oratorium de nouo construere audeat. saluis priuilegijs pontificum Romanorum. Ad hec nouas et indebitas exaetiones ab Archiepiscopis et Episcopis. Archi- diaconis seu decanis alijsque omnibus ecclesiasticis seculari- busue personis a uobis omnino peti prohibemus. Sepulturam quoque in ecclesijs uestris liberam esse decernimus. ut eorum deuotioni et extreme uoluntati. qui se illic sepeliri deliberaue- rint. nisi forte excommunicati uel interdicti sint aut etiam publice usuarij. nullus obsistat. Salua tamen iusticia illarum ecclesiarum. a quibus mortuorum corpora assumuntur. Decimas preterea et possessiones ad ius ecclesiarum uestrarum speetan- tes. que a laicis detinentur redimendi et legitime liberandi de manibus eorum et ad ecclesias. ad quas pertinent. reuocandi

54

libera sit uobis de nostra auctoritate facultas. Obeunte uero generali Priore uestro uel suorum quolibet successorum. nullus ibi qualibet subreptionis astutia seu uiolentia preponatur. nisi quem fratres communi consensu. uel fratrum maior pars con- silij sanioris secundum deum et beati Benedicti regulam pro- uiderint eligendum. Paci quoque et transquillitati uestre paterna in posterum sollicitudine prouidere uolentes auctoritate aposto lica prohibemus. ut infra clausuras locorum seu grangiarum uestrarum nullus rapinam seu furtum facere. ignem apponere. sanguinem fundere. hominem temere capere uel interficere. seu uiolentiam audeat exercere. Preterea omnes libertates et immunitates a predecessoribus nostris Romanis pontificibus locis uestris concessas. nee non libertates et exemptiones secularium exactionum a regibus et principibus uel alijs fidelibus rationa- biliter uobis indultas auctoritate apostolica confirmamus. et pre sentis scripti priuilegio communimus. Decernimus ergo. ut nulli omnino hominum liceat. prefatas domos temere perturbare. aut earum possessiones auferre uel ablatas retinere. minuere seu quibuslibet uexationibus fatigare. sed omnia integra conser- uentur. eorum. pro quorum gubernatione ac sustentatione con- cessa sunt. usibus omnimodis profutura. Salua sedis apostolice auctoritate et diocesanorum episcoporum canonica iustitia. et in predictis decimis moderatione concilij generalis. Si qua igitur in futurum ecclesiastica secularisue persona haue nostre consti- tutionis paginam sciens contra eam temere uenire temptauerit. secundo tertioue commonita nisi reatum suum congrua satis- factione correxerit. potestatis honorisque sui careat dignitate. reamque se diuino iudicio existere de perpetrata iniquitate cog- noscat. et a sacratissimo corpore et sanguine dei et domini re- demptoris nostri Jesu Christi aliena fiat. atque in extremo examine subiaceat districte ultioni. Cunctis autem eisdem domi- bus sua iura seruantibus sit pax domini Jesu Christi. quatenus et hic fructum bone actionis percipiant. et apud districtum iudicem premia eterne pacis inueniant. Amen. Amen. Amen.

Ego Innocentius catholice ecclesie Episcopus.

Ego Rainaldus Ostien. et Velletrien. Episcopus.

Ego Stephanus prenestinus episcopus.

Ego Stephanus s. Marie Transtiberim titulo Calixti presb. Card.

Ego frater Johannes titulo s. Laur. in Lucin. presb. Card.

55

Ego frater Hugo titulo sanete Sabine presb. Card.

Ego Riccardus» s. Angeli Diacon. Card.

Ego Ottauianus s. Marie in uia lata diacon. Card.

Ego Johannes s. Nicolai in Carcere Tullian. diacon. Card.

Ego Willelmus s. Eustachij diacon. Card.

Ego Ottolimus 8. Adriani. diacon. Card.

Datum Anagnie per manum Guillielmi Magistri scolarum parmen. sanete Romane Ecclesie Vicecancellarij. ШI. Nonas Julij. Indictione XII. Incarnationis dominice anno M°. CC°. LDH. Pontificatus uero domini Innocentij pape TTTT. Anno Duoi- decimo.

Original auf Pergament; Bulle. -

Die Aufnahme dieses für die „Fratres Ereiuitae in Alamaunia" mid auch für diese nur ganz allgemein lautenden Diplomes möge dessen Vor handensein in unserem Archive entschuldigen, worin ich einen Fingerzeig zu erblicken glaubte, dass auch in unserem Hause einstmals die Institutiones Ord. S. Guilielmi — vielleicht durch Abt Conrad I. aus Wessobrunn mitge bracht — beobachtet wurden. Eine gleiche Urkunde kam mir übrigens bisher nur in den Mon. Boic. T. XXVI. S. 13 von P. Alexander IV. von 1263 vor.