In nomine sanete et indiuidue Trinitatis.

Odalricus gratia dei Patauiensis ecclesie episcopus. Omni bus Christi fidelibus perpetuam in domino salutem.

Etsi propter officium eure pastoralis, quam diuina ordi- nante gratia suseepimus, omnibus Christi fidelibus debitores existimus, preeipue tamen paci eorum et quieti prospicere debemus, qui uel priuato iure fundationis nostre tenentur ecclesie, uel qui maiori sanete religionis disciplina sub nostra cura nos- cuntur prepollere. Qua propter uniuersitati omnium ac presen- tibus scilicet et futuris notum facimus, quod quidam Udalscal- chus nobilis et liber homo de Stille cellam monachis in honore s. Marie dei genitricis in allodio suo Sitansteten construxit et omne patrimonium suum apud iam dictum locum uel apud

Grunenbach. et Stille. et Hefte. cum capellis inibi edificatis. et cum omni familia sua. larga et potestatiua manu in dotem pro remedio anime sue et omnium parentum suorum ad prenotatam cellam contradidit. Et hoc quoque factum suum ut ratum et inconuulsum in posterum permanere debeat. quasi sub tuitionem contra malignorum uiolentiam. ad altare s. Stephani in maiori ecclesia patauie eandem cellam delegauit. tali scilicet conditione. ut abbas et fratres eiusdem monasterii liberam in perpetuum habeant potestatem. elegendi sibi aduocatum de cognatione fundatoris. ita uidelicet. ut modios et animaba nullam habeat potestatem ab eiusdem ecclesie rusticis exigere. Idem etiam aduocatus si fuerit inutilis. et monasterium per aliquam uiolen tiam oppressent. item abbas et fratres nichilominus habeant libertatem. eundem aduocatum amouere. et utilem et bonum de predicta cognatione illi substituere. Patauiensis quoque episcopus si indiscrete iam dictum monasterium per uim aut iniusto do minio oppresserit. cognati fundatoris in altare S. Stephani aureum ponant. et iam deinceps libere idem monasterium ad aliam ecclesiam. ubi eis placuerit transmittant. Nos quoque cum consensu fratrum de choro et ministerialium nostrorum. parro- chiam aspach cum omnibus suis titularibus ecclesiis. adalhartes- perge scilicet. et Piberbach. et Chrebesteten. cum omnibus capel lis in ea iam edificatis uel edificandis. cum omni iure sacerdo- tali. et cum omnibus decimis. que uel socerdotis uel nostri iuris esse noscuntur. ad eandem cellam tradidimus his solis exceptis. quas secularibus in beneficium constat esse innodatas. Decimationes etiam noualium. que uel in presenti uel deinceps exculta fuerint ex utraque parte fluminis ybese. et ad occiden- tem usque karintscheide eidem eccelesie contulimus. et eas illi perpetuo iure firmamus. Hec autem nostra et predicti Vdals- chalci donatio et statuta ut rata et inconuulsa in perpetuum permaneant. et in carta describi ac sigilli nostri inpressioni precepimus muniri. et si quis ea ausu temerario umquam in- fringere aut uiolare temptauerit. hunc auctoritate domini nostri Jesu Christi et a communione s. ecclesie eliminamus. et cum diabolo perpetualiter cruciandum eterno anathemate comdemp- namus. Huius autem facti nostri testes hü sunt. Gumpoldus. prepositus S. Stephani. Odalricus prepositus S. Nicolaj. Ruper- tus de S. Sixto. Magister Odalricus. Sigeboldus abbas de mede- licha. Dietmarus prepositus de S. Floriane/. Dietericus comes de

1*

4

viehtensteine. Odalricus de Willeheringen. Erkenbertus de mose- bach. Reinbertus de hagenowe et tres filii eius. Wernhardus, Reinbertus et Hartwicus. Manegoldus de Wesen. Sigeboto de bornhaim. Hartmut de Persniche. et alii quam plures.

Hec autem acta sunt anno dominice Incarnat M". C°. XVI«. Indict. vma.

Original auf Pergament mit angehängtem Siegel.

Abgedruckt bei Pez. S. S. Eer. Austr. Band II. S. 301 und in den Mon. Boic. Bd. XXIX. Th. II. S. 32.

Grunenbach, im Hausr. Kreis, entweder in der Pfarre Gunskirchen oder Gaspoltshofen.

Alhartsberg, О. W. W., Decan. Waidhofen a. d. Ybbs.

Piberbach, O. W. W., desselben Decanates.

Krenstetten, O. W. W., Decan. Haag.

Ybese, die Ybbs, auf dem nordw. Abhänge der Zellerhüte entspringend, und bei der Stadt Ybbs sich in die Donau ergiessend.

Karintscheide halte ich für ein Collectiv, d. i. für Grenzscheide gegen Steiermark, das in unserem Urbare aus dem 13. Jahrhundert noch „Carinthia" genannt wird.