Heinricus Dei gracia Romanorum imperator angustus. Om- nibus Christi fidelibus, tam presentibus quam futuris, notum fieri volumus, qualiter nos pro remedio anime chari patris nostri, felicis memorie Heinrici imperatoris, consilio ac peti- cione principum nostrorum, Friderici videlicet Coloniensis archiepiscopi, Brunonis Trevirensis archiepiscopi, Brunonis Spirensis episcopi, Cuononis Strasburgensis episcopi, Udal- rici Constanciensis episcopi, Ottonis Babenbergensis episcopi, BurchardiMonasteriensis episcopi, Hermanni Augustensis epi- scopi, Friderici ducis, comitum quoque Gotfridi de Calwe, Fride- rici de Zolra, Hartmanni de Dilinga, Berengarii de Sulzbach, Gerhardi de Gelra, Henrici, Duodonis, Stephani, Gerungi, Waltheri, in ipsa die sepulture eius, omnes, qui in civitate Spirensi modo habitant, vel deinceps habitare voluerint, un- decunque venerint, vel cuiuscunque condicionis exstiterint, a lege nequissima et nefanda videlicet a parte illa, que vulgo budel vocabatur, per quam tota civitas ob nimiam pauper- tatem annihilabatur, ipsos eorumque heredes excusimus. Ne vero aliqua persona maior vel minor, non advocatus, non eorum naturalis dominus, illis morientibus de eorum suppellectili quicquam auferre presumat, interdicimus et ut omnes liberam potestatem habeant suis heredibus relinquendi bona sua, vel pro animabus suis dandi, vel cuicunque persone dare volu- erint, ipso episcopo Spirensi Brunone in pulpito adstante et consenciente, concessimus et confirmamus. Ea tamen interpo- sita condicione, ut in anniversario patris nostri sollempniter ad vigilias er" missam animarum omnes conveniant, candelas in manibus teneant, et de singulis domibus panem unum pro elemosina dare et pauperibus erogare studeant. Ut autem hec nostra concessio et confirmacio rata et inconvulsa omni tempore permaneat et ne aliquis imperator, aut rex, aut epi- scopus, aut comes, vel aliqua potestas maior vel minor in- fringere audeat, in perpetuam specialis privilegii memoriam hoc insigne stabili ex materia, ut maneat compositum, literis aureis, ut deceat, expolitum nostre imaginis interposicione, ut vigeat, corroboratum, in ipsius templi fronte, ut pateat, annitente nostrorum opera civium constat expositum, singu- larem ergo ipsos continens nostre dilectionis affectum. Datum XVIIII. kal. septembris, indictione fIII. anno dominice incar

1111 «ugust 1».

nacionis MCXl. regnante Ileinrico quinto, rege Romanorum anno VI. imperante I. Actum est Spire in Christo feliciter, sub Brunone venerabili presule Spirensi ecclesie presidente. Amen.

y uoniam superne pietatis amminiculante gracia lorium istum ob insignem patrum nostrorum memoriam et fidem civium ipsius erga nos semper constantissimam pre ceteris sublimare proponimus, iura ipsius imperiali auctoritate pro nostrorum principum consilio corroborare decrevimus, liberos ab omni theloneo, quod in civitate hactenus dari solebat, cives nostros statuimus. Nummos, quos volgo Banphenning, cum illis quos appellaverunt Schotzphenning, piper quoque quod de navibus exactum est, eis remittimus. Volumus eciam, ut nullus civium nostrorum extra urbis ambitum advocati sui placitum cogatur requirere. ([Volumus eciam, ut nullus civium eorundem alicui exactioni extra civitatem facere de rebus suis mobilibus vel immobilibus subiaceat.) Nullus prefectus aut alicuius domini nuncius suo serviturus domino, a panificibus vel a macellariis, seu ab aliquo genere hominum in civitate suppellectilem ali- quam presumat illis invitis accipere. Nulius prefatus vinum, quod appellatur Banwin, presumat vendere, aut alicuius civis navim ad opus sui domini illo invito accipere. Volumus eciam, ut nichil exigatur ab hiis, qui res proprias propriis sive con- ductis navibus transvehunt. Monetam quoque nulla potestas in levius aut in deterius imminuat aliqua racione, nisi com- muni civium consilio permutet. Nullus ab eis theloneum in toto episcopJtu aut in locis fiscalibus, id est ad utilitatem imperatoris singulariter pertinentibus extorqueat. Si quis cur-* tem aut domum per annum et diem sine contradictione pos- sederit, nulli hoc interim scienti ultra inde repondeat- Cau- sam in civitate iam inceptam non episcopus aut alia potestas extra civitatem determinari compellat.

V —