+ In nomine domini vicesimo secundo anno principatus domni nostri gisulfi gloriosi principis, mense aprelis, prima indictione. Ante me petrum iudicem venerunt mulier quedam nomine grusa maior viginti quinque annorum filia quondam iohannis, relicta quondam sergii atrianensis, qui cognominatus est bracza auria, et tres pupilli, nomina eorum iohannes, et gemma et maria filii ipsorum sergii et gruse maiores septem annorum, attamen infra quattuordecim annos, quorum tutela ipsa grusa, genitrix eorum legitime administrat romane legis viventes. Et ipsi pupilli proclamavant se fame et nuditate mori propter nefandam gentem normannorum, qui intra provinciam depredaverunt, et non haberent ipsi pupilli res moviles tam animalia quam his que anima earent, de quibus se de ipsis fame et nuditate possent eripere, nisi solummodo venumdare ex eis, que solo continentur. Quo audito, interrogavi eos quot de ipsis vendere vellent; at ipsi pupilli et iamdicta mater eorum dixerunt se velle vendere tota terra cum arbusto et insitetum uno tenientem quam sivi clarificaverunt pertinere foris hanc salernitanam civitatem in loco transboneia, de qua ostenderunt una cartula, que continebat: In nomine domini nono anno principatus domni nostri guaimarii, et primo anno principatus domne gaitelgrime matri eius gloriosis principibus, mense iunius, decima indictione. Ideoque ego leo filius roderici clarefacio habere rebus in locum transboneia mitilianensis finibus, quod michi pertinet per successionem meorum parentum, etiam et aliam preteritis temporibus per firmum brebem illud divisum habemus cum roderisi et alferii germanis meis; et congruum est michi exinde vindere una clusuria de terra cum vinea et arbusto, et insitetum uno teniente per has fines et mensuras: A parte orientis finis via, sunt inde passi quinquaginta duo: A septemtrione finis ipsa via, que inde rebolvit, abet inde passos triginta duo; et ibique da inde revolvente ipsa via paucum, hoc sunt passi quattuor usque unum terminum, Et ab ipso termine saliente in pars occidentis passi viginti nobem: A parte occidentis sunt inde passi septuaginta unum: A parte meridie habet passos triginta quattuor et medium, totum ad iusto passu hominis mensurati. Interea ego iamdictus leo, sicut michi congruum est, mea bona boluntatem, ante presentiam raiemprandi iudici, per hanc cartam venumdedimus vobis gemma filia quondam ciciri, que fuit uxor leoni atrianensi, qui cognominavit bracza auria, et iohanni, et ursi, et sergi, qui sitis mater et filii ipsa clusuria de terra cum vinea, et arbusto, et insitetum uno teniente per iamdictas fines et mensuras cum omnia intro se habentibus omnibusque suis pertinentiis, et cum vice de ipse vie. Ad securiter et firmiter amodo et semper vos predicta mater et filii et vestris heredibus illud avendum, dominandum, possidendum omnia exinde faciendum quod volueritis. Et pro confirmandam et staviliscendam hanc nostram vinditionem, a presenti recepimus inde a vos statutum pretium, hi sunt auri solidos tari viginti sex ana quattuor auri tari boni per solidum, sicut inter nos combenit, in omnis deliveratione. Finitoque pretium ipsum aput nos, ea ratione per combenientiam ego iamdictus leo vinditor guadiam vobis nominate emptori gemma et iohanni et ursi et sergii qui sitis mater et filii dedimus, et mediatorem vobis posuimus raccu filium quondam sassi et iohannes filius ursi, qui cognominatur piczulatu; et per ipsa guadia obligo me et meos filios et heredes amodo et semper defensandum vobis vestrisque heredibus perequaliter inter vos tota et inclita supradicta nostra vinditione, qualiter superius diximus, a pars uxori mee, et ab omnibus hominibus omnique partibus; etiam et venumdedimus vobis nominati pater et filii vicem et pertinentiam habentes in silvis nostris de ipso locum ad taglandum inde iuxta ratione omni tempore ligna pro palos, et clusamen ipsa curte et pro incendere ad focum iusta rationem cortesanum vestrum quam in ipsa curte ad residendum posueritis. Tantum castanee virdes non inde abscidatis nec vos nec cortesanum vestrum, et ista vice de ipse silvis nostris, qualiter prediximus, defensemus; similiter vobis exdicta mater et filii et ad vestris heredibus semper a parte uxori mee; et da omnes homines, et quando per vos ipsis volueritis inde esse auctores vice nostra licentiam et potestatem habeatis, qualiter volueritis cum omni monimine et ratione quam inde habere potueritis; nam quando vos inde quesieritis habere autores, ego autem et meis heredibus illud vobis vestrisque heredibus nominata mater et filii semper defensemus, et omnia vobis adimpleamus, quantum et quomodo superius legitur, per iamdicta guadia et obligata pena: quod si taliter omnia suprascripta ego et meis heredibus vobis nominata mater et filii et ad vestris heredibus non adimpleverimus, et quesierimus inde removere aut contrare, seu retornare, vel si quodcumque causationes vobis exinde emiserimus, aut preposuerimus, ante omnia questio et causatio nostra et de nostris heredibus adversus vos et vestris heredibus sit exinde tacita et vacua per iamdicta guadia componere obligo me ego predictus leo vinditor et meis filiis et heredibus vobis predicta gemma, iohanni et ursi et sergii, mater et filii, quam et ad vestris filiis et heredibus quinquaginta auri solidos constantinos; et omnia suprascripta et quemadmodum superius legitur, vobis adimpleamus. Tantum hoc stetit ut tu nominata mulier nomine gemma ipsa sortione aut de ipsa rebus per supradictas fines et mensuras abeatis solummodo diebus vite vestre ad frudiandum et de ipso frudium faciendum quod volueritis. Et post hovitum tuum ipsa sortione tua integra de ipsa rebus quod est quarta pars trasactive perbeniat ad potestatem de toti ipsi filii vestri et de illorum heredes per equaliter inter se faciendum omnia quod volueritis. Etiam stetit inter nobis ut omnis unum quod de ipsa rebus hoc anno exierit, medietatem tollatis illud vos et vestris heredibus, et medietatem ego vel meis heredibus, pro qua nos illud lavoravimus, et tollamus nos inde hoc anno omnes laures quod ibi seminatum habemus, et liceat nos inde excudere ipsa casella minore quod inde intus ipsa curte habemus, et una tractora nostra, et portare illud ubi voluerimus, absque omni vestra mater et filii vel de vestris heredibus contrarietate vel requisitione. Et ut cartula ista in aliis medis non fiat transmutata, due cartule per uno tinore inde scribere rogavimus, ista quod vobis nominati mater et filii emisimus ad tuendum, et aliud tale nobis inde retinemus. et taliter scribere rogavimus te mirandus notarius, actum salerni. Verumtamen hoc memoramus ut via que per ipsa rebus andare debet ipse roderisi germanus meus et suos heredes omni tempore per ipsa divisionem, que utrumque inter nos factam habemus non illam eorum contretis aliquando, set abeat ipsa via ipse roderisi et suos heredes, sicut ipsa divisione continet. Et taliter subiungere rogavimus te predictus mirandus notarius. Ego qui supra raiemprandus iudex. Ego iohannes notarius me subscripsi. Cum autem ipsa cartula ostensa fuit et lecta, ipsa grusa et predicti pupilli clarificaverunt sivi pertinere tota et integra suprascripta terra cum vinea et arbusto et insiteto per suprascriptas fines et mensuras. Et ex ea uno quoque eorum dixerunt pertinere quartam partem. Et quum institutione romane legis quod divus iustinianus instituit preceptum est, ut in venditione pupilli auctoritas tutoris necessaria esse, ideo ipsi pupilli suprascriptas tres partes quas eis de suprascripta terra habere pertinentes cum auctoritate ipsius gruse genitrix ac tutricem illorum vendere volevant, et ipsa grusa et predicti pupilli; tamen ipsi pupilli cum auctoritate ipsius tutricis eorum per hanc cartulam venumdederunt iohanni atrianensi filio quondam mastali, qui cognominatus est spiczacanzone, integram suprascriptam terram cum vinea et arbusto et insitetum per suprascriptas fines et mensurias, iusto passu hominis mensuratas, et integram ipsam vicem et pertinentiam de predictis silvis de eodem loco que et qualiter ipsi mater et filiis gemme et iohanni et ursi et sergii per suprascripta cartula venumdatum fuit, sicut in ipsa cartula legitur, eo quod ipsi Iohannes et ursus intestati absque liveris defuncti fuerunt ipse sergius germanus eorum genitor ac virum ipsorum gruse et iohanni et gemme et marie eis in omnibus rebus eorum heres existit cum omnibus intro illud habentibus omnibusque suis pertinentiis et cum vice de ipsis viis et cum suprascripta cartula. Ea ratione ut integra suprascripta venditio, qualiter prelegitur, sit semper in potestate ipsorum iohannis filii suprascripti mastali et heredum eius. Et liceat illum et eius heredes ex ea facere quod voluerint. Et propter confirmationem huius venditionis ipsa grusa et predicti pupilli susceperunt ab ipso iohanne filio mastali statutum pretium auri solidos sexaginta, quorum quisque habebat auri tareni quattuor in omni deliveratione. Et ipsa grusa et predicti pupilli tamen ipsi pupilli cum auctoritate suprascripte gruse tutricis eorum guadiam ipsi iohanni filii mastali dederunt et fideiussorem ei posuerunt sergium, qui cognominatur manganaru, filium quondam petri atrianensis. Et per ipsam guadiam obligaverunt se et suos heredes semper defendere ipsi iohanni filii mastali et eius heredibus integram suprascriptam terram cum vinea et arbusto et insiteto per suprascriptas fines et mensuras cum omnibus que intro eam sunt cunctisque suis pertinentiis et cum vice de ipsis viis ab omnibus hominibus; sic tamen, ut quando ipse iohannes filius mastali et eius heredes ipsos mater et filii et eorum heredes defensores de suprascripta venditione habere quesierint, per omnes vices ille et eius heredes dent eis et eorum heredibus suprascriptam cartulam iusta ratione salbam abendam diebus sexaginta, et tunc illis et eorum heredes per omnes vices integrum illud, sicut suprascriptum est, ipsi iohanni filio mastali et illius heredibus defendant. Et post completos ipsos dies per omnes vices cartulam ipsam salbam, qualem eis data fuerit, ipsi iohanni filio mastali et illius heredibus retdant, Et ipsam vicem et pertinentia de ipsis silbis quam eidem iohanni, sicut suprascriptum est, venumdederunt semper ipsi grusa et predicti pupilli et eorum heredes illud ipsi iohanni filio mastali et illius heredibus defendant ab omnibus hominibus, quibus per ipsos iohannem et ursum patruos suos et per eorum heredes illud vel ex eo datum vel obligatum seu manifestatum aut quocumque modum alienatum paruerit. Et quibus pro eorum parte et dato et de eorum heredes quascumque causationes ex eo ipsi iohanni filio mastali et illius heredibus preposuerint. Et tribuerunt ipsi iohanni filio mastali licentiam, ut quando ille et suos heredes voluerint potestatem habeant integram suprascriptam venditionem per se defendere qualiter voluerint cum omnibus muniminibus et rationibus, quas ex eo ostenderint. Verumtamen ut heredes ipsius roderisii omni tempore habeant ipsa via per suprascripta terra cum vinea et arbusto et insitetum quemadmodum suprascripta cartula continet. Et si, sicut superius scriptum est, ipsa grusa et predicti pupilli, iohannes scilicet et gemma et maria et eorum heredes ipsi iohanni filio mastali et illius heredibus non adimpleverint et suprascripta vel ex eis quicquam removere aut contradicere presumpserint, per ipsam guadiam obligaverunt se et suos heredes componere ipsi iohanni filio mastali et eorum heredibus centum auri solidos constantinos. Et sicut superius scriptum est adimplere. suprascripta fecerunt ipsi pupilli secundum legem et consuetudinem gentis romanorum et cum auctoritate ipsorum genitrici earum. Et ipsa grusa suprascripta fecit per semetipsam, eo quod illius etatis esse eam agnovi cui auctoris aut curatoris auxilium non indiget. quod autem superius disturvatum paruerit in uno loco legitur decima, et in alio suprascripta cartula. Et taliter tibi iohanni notario scribere precepi. + Ego qui supra petrus iudex.

Source Fulltext: Codex Diplomaticus Cavensis, vol. CDC.008, -, Estratto da ALIM