1151 Reverentissimo patri suo et domino E(ugenio) sancte Ro- mane aecclesiae summo pontifici W(alterus) decanus, archidia- coni, abbates, prepositi, clerus, honorati et universus populus Coloniensis aecclesiae, tam devotam quam debitam totius dile- ctionis ac subiectionis obedientiam.

Excellentiae vestrae notitiam preterisse non credimus, quod

b. reddetur c. b. nos addidi. c. an triplici? Cf. Eccle. 4,12 d. permittat c.

WIBALDI EPISTOLA 341. 473

mater nostra Coloniensis aecclesia, una utique de inclitis filiabus 1151 sacrosanctae matris" nostrae Romane aecclesiae, cui nunc Deo auctore feliciter presidetis, promta et alacri non solum constantia verum etiam efficatia militavit, tum videlicet, quando eadem Ro- mana aecclesia pro assertione veritatis et ortodoxe religionis ac sanctarum constitutionum defensione arma contra tirannos su- mere et sese viriliter tueri et in propriam libertatem vendicare coacta est. In quo certamine, quantum universalis status catho- licae ecclesiae virium et incrementi suscepisse visus est, tantum procul dubio res nostra familiaris tum in suae pacis perturba- tione tum in suarum possessionum diminutione detrimenti accepit. Siquidem tunc patria nostra occubuisse credenda est, cum ex- tinctis iustitiae defensoribus inermis et absque protectore relicta est, tanto ruinae suae maiorem factura iacturam, quanto subli- mitatis suae potiorem perceperat gloriam. Nam ex prelatorum suorum et nostra communi negligentia de celsitudine sua venit in abiectionem, de regula in abusionem, de divitiis in egestatem, in commotionem de tranquillitate, in ignominiam de splendore, in infamiam de nobilitate. Et hoc quidem factum est sanctissi- mis ac iustissimis divine providentiae iuditiis, set a nostra cogni- tione penitus remotis; cum in omni patrum nostrorum decessu nostra mens omnium fere et concordia fuerit, ut tales Deo auctore in patres et pastores animarum eligere possemus, qui ad tale onus portandum et ad tantam dignitatem decorandam suffitientes et idonei crederentur. Omni enim capite languido,'necesse est omne cor merens existere et a planta pedis usque ad verticem in eodem corpore nullam esse sanitatem. Set divini ordinis sa- pientia, quae attingit a fine usque ad finem fortiter et disponit omnia suaviter1, nostras voluntates ad suum nutum convertebat, ut non in edificationem set potius in subversionem nostrae pro- cederet electionis coniventia. Omnium tamen sufiragiis et pre- cipuis votis expetebatur iam tercio is, qui nunc Deo res nostras miserante electus est, quia, ut de patriarcha Iacob legitur, erat vir in cunctis prospere agens*; sed cum suam nimis importune

a. matri c.

1. Sap. 8,1. 2. Gen. 39, 2.

474 WIBALDI EPISTOLA 341.

1151 pretenderet humilitatem, celestem ut credimus offendebat maie- statem. Verum cur diximus electus, cum universorum non solum lacrimis et precibus quin etiam violentis manibus sit tractus

Apr.s et coactus? Etenim post obitum patris nostri Arnoldi archiepi- scopi, Coloniensis aecclesia, salutem et protectionem suam iam a longis retro temporibus esuriens, triduanum ieiunium cum de- siderio cunctorum indixit et, comportatis per omnes vicos urbis sanctorum confessorum corporibus Severini, Cuniberti et Ailulfi, qui Coloniensem aecclesiam viventes in carne plantaverant et in caritate divina dilataverant, Dei omnipotentis clementiam hu- mili prece et sincera devotione interpellabant: ut pastor aeternus talem suis ovibus pastorem per merita et intercessiones predi- ctorum pastorum ostendere et ordinare dignaretur, qui, eorum imitando vestigia, populo Dei posset et utiliter preesse et effi- caciter prodesse. Die vero, qua futuri antistitis erat formanda electio, invocata devotius et attentius sancti Spiritus gratia, votis concordibus et pari cunctorum ordinum acclamatione traximus ad inthronizandum virum venerabilem, vestrae sanctitatis filium, Arnoldum, maioris aecclesiae prepositum; qui ita ministraverat, ut bono gradu esset" dignior, et in modico antea fidelis1, post- modum supra multa constitutus, demum in sui domini gaudium introiret. Renitens vero et reclamans excusabat se ipsum, pre- tendens humilius quam verius virium suarum inbecillitatem, et ad memoriam reducens multiplices ecclesiae nostrae conquassa- tiones et ruinas, et eos precipue defectus merens, quod Coloniensis aecclesia omni fere dignitate ac potestate, quam a sede aposto- lica priscis temporibus gloriose acceperat, nudata prorsus et spo- liata videretur. Et licet nostrae fraternitatis universitas in eodem merore iam diu contabuerit, tamen, de vestra misericordia con- fisi, spe bona consolabamur eum; futurum non dubitantes, quod vestra clementia ipsius desiderium et nostram peticionem nequa- quam desereret. Mittimus itaque ad vestrae sublimitatis pedes unum de senioribus Israel, quem nos novimus, quod senex po- puli sit ac magister, non solum aetate corporis legitima sed

a. esse cod.

1. Luo. 19,17.

WIBALOI EPISTOLAE 341 -343. 475

etiam senectute mentis et gravitate sacerdotali: quatinus divinae 1151 potentiae operatio per vestrae benedictionis gratiam de spiritu vestro tradat ei, ut sustentet vobiscum onus populi. Si enim a vestra benignitate non fuerit clementer, quod Deus avertat, sus- ceptus et stola prima, quam Coloniensis aecclesia iam dudum se amisisse dolet, vestitus, elegit abiectus esse in domo Dei sui magis, quam habitare in tabernaculis peccatorum1; et sic fructus, qui iam in flore apparuit uberrimus, peribit, et terra nostra du- plici contritione conteretur.