H(einrico) Mindensi episcopo W(ibaldus) Corbeiensis abbas, nso

spiritu scientiae et pietatis habundare.

a. incerti sumus cx ignoramus correctnm cst. b. nt om. c. c. scitillas c. d. non om. c.

1. Bernhardum. 2. Wernerum. 3. Luc. 12, 49. 4. Philipp. 2,21. 5. 3 Reg. 19,10. 6. Adone abbate Rosenfeldensi.

JaiH, Bibliotheca I. 25

386 WIBALDI EPISTOLA 260.

1150 Postquam a colloquio vestro ad monasterium nostrum re- gressi sumus et tam fratribus nostris quam aliis fidelibus Cor- beiensis aecclesiae, quae apud Hamele gesta sunt, intimavimus, valde mirati sunt et doluerunt, quod Corbeiensis aecclesia, quae vos aliquanto tempore et educavit et erudivit, in nostra persona tantum sit a vobis et a vestris despecta et tam indiscrete tra- ctata. Siquidem mandaveratis nobis primo per prepositum1 aecclesiae nostrae, deinde secundo per Heinricum sacerdotem, quod ad pacificum colloquium nos vocaretis, et causam nostram, quae inter vos et nos iam etiam anno fere quarto* non absque fatigatione magna tractatur, benigno fine terminaretis. Hoc ipsum, cum ad vos venissemus*, in conspectu tocius multitudi- nis, sicut dignitatem vestram decuit, confessus fuistis; set finis ostendit, quod non ita in opere sicut in sermone exhibuistis. Nam cum vobis tam veraciter quam humiliter innocentiam no- stram probavissemus, et de offensa vestra, sive iure sive iniuria concitata esset, vobis satisfactionem preberemus, non solum non recepistis, set totum consilium et verbum vestrum in ore laico- rum, cum de causa canonica ageretur, posuistis; eorum scilicet, qui personam nostram gravibus contumeliis affecerunt et bona aecclesiae nostrae violenter et per sacrilegium diripuerunt; quo- rum vos communionem immo familiare contubernium et collo- quium atque consilium, sicut aecclesiastica docet disciplina, non devitastis. Nos, qui scripseramus vobis, quod ad pacem veni- remus, hoc habentes in corde quod habuimus in ore, pacem vobis obtulimus et opere et veritate. Set quia pax nostra non respondit vobis, poteramus iure nostro pro multis gravaminibus nostris appellasse, nihil verentes, quod hoc nobis posset accidere, quod vestro abbati de Insula' in sua appellatione contigit. Solent enim laici vestri districtis gladiis de appellationibus, quae ad domnum papam fiunt, iudicare. Qui nunc in colloquio vestro

1. Adelbertum. 2. Hinc liquet, epistolam hanc anno 1150 esse scriptam. Controversiam illam enim scimus iam ex m. Februario anni 1147 fluxisse. V. ep. 180 supra p. 301 n. 2. 3. Hamelam. 4. monasterii S. Mauritii de Insula (auf dem Werder) prope Mindam.

WIBALDI EPISTOLAE 260. 261. 387

duces verbi vestri fuerunt, ut in nobis compleretur, quod per 1150 Moysen dictum est: Et inimici nostri sunt iudices1. Illi ipsi vestri homines, vestri parrochiani, nobis, ad vos pacifice tenden- tibus et de vestro securo conductu nobis firmiter promisso con- fidentibus, nocere tam in persona quam in rebus voluerunt.

Propterea non est consilium aecclesiae nostrae, ut ad collo- quium vestrum, sicut dictum fuerat, veniamus; precipue ne excu- sationem apud domnum regem habeatis, quod pro causa nostra ad curiam ipsius, ad quam iam tercio ex coequalium vestrorum iudicio vocatus estis, venire supersedeatis. De iniuriis vero et dampnis, que nobis ex vestro mandato a vestris inferuntur, videat Deus et iudicet; et nos, qui hactenus tacuimus et pacientes fuimus tum pro reverentia personae vestrae tum pro honore aecclesiae vestrae, quasi parturientes loquemur*, et ea, quae per- tulimus, quae vidimus et audivimus, in aecclesia Romana annun- tiare maturabimus. Siquidem in verbo nostro nulla potuit inve- niri tergiversatio, cum electorum iudicum, a quibus appellare non licet, sentenciam subire vellemus, domini videlicet et patris nostri karissimi Patherburnensis episcopi* nec non reverendi Monaste- riensis episcopi* atque dilectissimi nostri Osenbrugensis episcopi5.