In nomine sanctae et individuae trinitatis. Henricus divina favente clementia rex. Qai bonorum dona data laudant, laudataque confinnant, summam beatitudinem adepturos satis felices se credant; fidelium eciam paratior estdevotio, si benigniorem se exhibet illo- rum precibus domini dilectio. Quapropter noverit tam futurorum quam presencium indus- tria, qualiter fidelis noster Hugo sanctae Chrysopolitanae ecclesiae venerabilis archiepis- copus adhiit nostram presentiam humiliter obsecrans,- ut auctoritate confirmaremus regali que ipse tradidit ecclesie sancte Marie misericordiae matris et sancti Pauli. Hec denique ecclesia prius 1 in honore sancti Pauli apostoli consecrata erat a beato Donato eiusdem urbis archiepiscopo, qui eam edificaverat2 et multa libertate pollentem fecerat. Sed post3 malorum ingruente nequicia tota paene in nichilum erat redacta. Hic autem archiepisco- pus gerebat in mente ecclesiam a fundo edificare in honore sancte dei genitricis Marie, verum in conimune cogitanti hoc demum utile visum cst sibi, et non utile tantum quam4 honestum, ut que disposuerat nove ecclesie habenda et quae erant sancti Pauli uniret bona. Quodque diu sagaci animo concepit, oblata teinporis oportunitate parturivit. Ecclesiam ridelicet in honore virginis matris, genciumque doctoris et egregii inartiris Anthidii restau- ravit, et que priori surgende devovit et bona memorati apostoli, ut suae potestatis erant, accuinuJavit, necnon canonicorum obsequio pro loci possibilitate decoravit, locuinque sepul

54 . HUINRICH III. 1045 {MAliZ).

ture sue ibi preelegit. Cuius rei examussim digesta serie dignum duxit archiepiscopus a nobis petere, quatinus nostra auctoritate esset consolidatum, quod idcm constituit insti- pendium fratrmn. Concessit quidem illis medietatem decimarum ccclesie Leuniensis et altare totum et capellarum omnia altaria et de decimis quantum designabunt sequentia. Scilicet apud villare5 sancti Lazari medietatem decjmarum et altare totum, apud Qssans6 quartam partem decimarum et altare totuin, apud Rengavillam mejdietatem decimarum et altare totum. Hanc ecclesiam cmn capellis rex Rodulphus bone memorie, avunculus nos- ter, cum precepto contulit ei suo dilecto adhuc capellano7. Post .autem piissimus pater noster Conradus, ut sub ditione sua regni deVenerant iura, fautorem se exhibuit in omni- bus, quae illi dederat-amore noster iivunculus. Nos vero non ininori dilectione amborum8 facta. equa lance tunc pensavimus. Nunc autem, iuterventu- nostrae lateralis Agnotis re- gine, et propter smceritatis9 devocionem, qua ipse usus est erga me*, preceptali auctoritate et hoc donum corroboramus, et quod dicetur in sequentibus; eandem ecclesiam sancte Marie et sancti Pauli cum oirmibus appendiciis scilicet, famuiis, famulabus, vineis, pratis, silvis, aquis, molendinis, terris, et omnia quae modo possidet ecclesia et quae olini acqui- rere poterit ex liiis, que sibi male fuerant ablata; apud Salmas etiam caldarias duas, quas idem archiepiscopus adquisivit suis pecuniis. Laiidamus etillis. terckm partemde theloneo civitatis, qilod exigitur a negociatoribus in annuis et cottidianis mercatis. Ilanc vero liber- tatis graciam huic ecclesie annuimiis, ut neque urbis villici preceptis siibiaceat, nec quis- quam cogat inferre quod. displiceat. Ip$e denique petiit ne in loco supra nominato abbas ponaturnec prepositus ordinetur14', quia hoc magistrormn genus^ posthabitis fratrtnn com- 'modis, lucro- inhiat pro^rietatis. Decanus constituatm ad regimen, qui11 a fratribus eli- gatur. Rogavit eciam petitione humili, ne hic ordo immutetur cleri, quia sibi prae ceteris semper adheserat cordi.. Ilaec omnia, quae divino instinctu provocatus postulavit archi- episcopus, regio decreto confirmamus, necnon successoribus nostris mandamus, ut et ipsi inconvulsa teneant et alios quidquam.contrarietatis inferre molientes tenere-cogant, Et ut haec laudatio rata et stabilis permaneat, inanu propria signavimus et sigilli nostri iiupres- ' sione insigniri iussimus.

Signum regis invictissimi nenrici tercii12 Burgundiormn primi Romanorum secuudi.

Ego Hermannus13 cancellarius recognovi ad viceiu Hugonig arclucapellani et

• archiepiscopi. •

Anno ab incarnatione domini m.xlv., indictione xii., anno autem ordinationis regis Henrici tercii xvi., regni vero vi. Actum apud Babcnberc, xvi. kal. marcii14..

Aus einer abschr. sec. 15 in. zu Bisanz. — Gedr, Dunod Histoire de Besangon 1, pr. 50 aus beglaubigter abscbrift vom iahre 1420, mit vielen liicken und abwoichungen, von welchen nur die bedeutendern angegeben. — Stumpf nr. 2273. — ' Hs. preiens. — - Dunod: fundaverat. — 3 D. pro. — * D. quantum. — 4 D. villas. — • D. Ortan. — ' D. contulit dilecto adhuc sito capel- lana. — • D. avorum. — * D. servitutis.'— 10 D. uec pr^ ord. fehlt. — lx D. Sed dec. const. talis tamen qui. — 11 D. Henr. terl. reg. inv. — 11 D. C. Ztmamis. — 14 D. Vatum apud Bam- bergam jeliciter, ohnc tagesangabe; die der hs. entspricht dem itincrar nicht.