I. Annus 1413. Vladislaus rex Poloniae et Witoldus magnus dux Lithuaniae declarant, fore, ut post excessum snum Samogitia ordini reddatur. Magister generalis Henricus de Plauen donationem hanc recusat. Rok 1413. W tady staw król polski i Witotd wielki ksiqzç litewski oswiadczajq ie po ich smierci Zmudz Zakonowi oddana, bçdzie. Mistrz wielki, Henryk de Plauen nieprzyjmuje tej darowizny. In nomine Domini Amen. Anno natiuitatis einsdem millesimo quadringente- simo Tredecimo Indiccione sexta die uero Veneris nicesima quarta mensis Fe- bruarii hora nonarum uel quasi Pontificates in Christo Sanctissimi patris et do 157 mini domini nostri Johannis dinina prouidencia pape nicesimi tercii anno eius ter cio In Reuerendissimi in Christo patris et domini domini Johannis Dei et Apos tolice sedis gracia Archiepiscopi Rigensis nec non Maguifici Principis domini Heinrici de Plawen Ordinis beate Marie Thentonicorum Irlimitani Magistri ge neralis notariorumque publicorum et testium subscriptorum presencia persona- liter constitué bonorabiles et discreti uiri Benedictus Archidiaconns Lancicie et Stanislaus Czolek, Canonicus Sandomirieusis habentes quandam litteram Incliti Principis Domini Wladislai dei gracia Regis Polonie nee non Maguifici Princi pis Domini Alexandri alias Wytowdi Magni Ducis Lithuanie quam dictns Bene- dictus in suis manibus tenuit, ipsorum am bo rum que sigillis miuoribus sigillatam eamdem litteram dicto Magnifico principi Heiurico de Plaweu Magistro generali ad recipiendum porrexerunt. Quiquidem Magnificas princeps dominus Heiuricus Magister generalis suprascriptus, antequam huiu.smodt litteram ad se reciperet, antedicti Reuerendissimi patris et aliorum testium infrascriptorum presencia per strenuum Militem Theodoricum de logeudorff Interpretem snum allocutus est ip- sos nnnccios in hec uel similia uerba in effectu. Si nultis quod litteram ad me recipiam, perlegi faciam et perlecta consilium desuper habeam et consilio ha bito super eadem litera nobis respondeam, paratus sum eam recipere et me de super informare et ¡Si secundum penranceiacionem Serenissimi Principis et domini domini Sigismundi Romanorum et Ungarie Regis Bude factam Ordini meo et michi sufficiens sit et utilis paradis sum eam retinere. Si autem talis inueuta non fuerit, huiusmodi recepcio nullius sit roboris uel momenti, de quo manifeste protestor. Et si ipsi nnuccii habito prius cousilio inter se dictam litteram. Mag nifico Principi predicto domino Heiurico. Magistro generali tradiderunt, ad legendum et se desuper informandum, presentibus honorabilibus et strenuis mi- litibus et uiris. Fredrico de zeit, Comite, Michaeli Cochenmeyster Marschalco generali, Reymnudo Brendel, Ebirhardo Walfels. Eadem die et hora Idem Magnificus princeps et dominus Heinricus de Plawen Magister generalis ad stupellam consilii cum suis se recipiens dictam litteram perlegi fecit et consilio habito cum suis preceptoribus coram dicto Reuerendissimo patre domino Jo hanne Archiepiscopo Rigense et aliis iurisperitis nos notarios publicos requisiuit quatenus sibi transsumptum de huiusmodi littera nichil addendo nil minuendo quam substanciam facti inmutaret conscribere et in publicam formam redigere cnraremus ad securitatem presencium et cautelam futurorum. Idcirco Ego An dreas notarius iufrascriptus unacum Johanne collega meo in hac parte uideutes et cognoscentes nos ex officio nostra litteras quascunque posse transsumere 158 uichil addendo uel minuendo prout in Juramento amborum nostrum planius cod- tiuetur, huiusmodi litteram ad uos recepimus. transsumpsimus habita collacione unius ad alteram eamque per mod am traussuiupti in publicam formam redegimus ut sibi plenaria fides ta m quam uero transsumpto ualeat adhibere, cuius tenor per omnia seqnitnr in bec uerba. Nos Wtadislaus Dei gracia Rex Po I on ¡e, Lit- tuanieque princeps supremus et beres Russie et cet et Alexander alias Wytotb- dus Dei gracia Magnus Dux Littwanie et Russye Sigui6camus teuore presen- cium quibus expedit uniuersis, Quod iuxta tenorem Htterarum pacis perpetue inter nos, Regnum, terras, subditos et adherentes nostros ab una ac Venerabi- lem et Religiosum dominum Heinricum de Plawen Magistrum generalem Ordinis cruciferorum domus Theutonicorum ac eundem Ordiuem unacum terris, subditis et adhereutibus suis parte ex altera in Thomm facte et iuite et per sentenciam Serenissimi Principis et domini domini Sigismundi Romanorum Regis semper Angusti et Ungarie et cet. Regis fratris nostri carissimi inter nos arbitratoris confírmate, teuere et habere possumus et debemus terram Samaytharum cum to tal i plenarioque ipsius dominio pertotum tempus quo uitam uterque nostrum duxe- rimus in humanis nisi iimita nostrum ipsam Ordiui prefato libere uellemus dimit tere et resignare, hoc stet in nostra uoluntate post mortem uero amborum no strum et id preseniibus roboramus, idem Ordo se intromitt.ere poterit de terra Samaytharum predicta cum omnibus iuribus et proprietatibus suis secundum te- norem litterarum eidem Ordiui per nos si que sunt prins datarum Saluo Jore alieno quncumque cui perpreseutes uel alias quascumque non potuerimus nee uoluerimus non possumus uec uolnmus derogare nee intendimus derogarL ha rum quibus Sigilla utriusque nostrum sunt appeusa testimonio litte ra ru m. Datum in Castro nostro Cawno ipso die Conuersionis sancti Pawli Apostoli Christianis- simi die meusis Januarii Anno iucarnaciouis domini Millesimo quadringentesimo tredecimo. Sigilla uero quibus huiusiuodi littera sigillata erat, numero erani duo et parua, primum domini Regis, fuit primum ad modum unius grossi, figure rotunde, de cera communi, in cuius medio cera rabea, cere commnui impressa erat, et in media cere ru bee forma scuti in quatuor partes diuisi uidebatur et in primo et tercio angulis ymago aquile, in secundo et quarto angulis ymago cuius- dam Armigeris insedentis equo phallerato apparebat et coguoscebatur, tenor uero litterarum circumferencialium talis erat. Wladislans Dei gracia Rex Polo- nie et cetera Secundum uerum sigillum similiter erat prium et rotnudum de cera communi, cera rubea cere communi impressa in cuius medio ymago Armiger» manum extensam habeutis cum gladio euaginato iusedentis equo phalerato cog 159 uoscebatur et uidebatur . littere uero Circunferenciales ipsius Sigilli huiusmodi tenoris erant post sequebatur Sigillum Alexandri Magui ducis Littuauie et cete ra. Post dicte uero littere transsumpte perleccionem, auscultacionem et dili- gentem exanimaciojiem diet us Magnificus Dominus Heinricus de Plawen de Consilio suorum preceptorum in dicta sua stubella consilii protestates est huius modi litteram, uelle refutare et recusare caussis et raciouibus infrascriptis. Primo quod est insuificiens et sigillis miuoribus dictorum domiuorum Regis et Ducis et non sigillis Maiestatis, secundum quod tales litterae consueuerant sigillari, sigil- lata. Secundo quia non est illius tenon's et sufficiencie secundum quod requi- runt litterae pat islederis et pernuncciaciouis Romanorum et Ungarie Regis. Item ex pluribus alijs causis loco et tempore oportunis proponeudis preseutibus dicto Reuerendissimo pa lre domino Johanne Archiepiscopo supradicto, Magistro Jo hanne abeczier preposito et Canonico Ecclesie Warmiensis, Johanne de Reddiu officially Curie pomezaniensis, Pawlo Wiuckelman plebano in Resenburg, Ni colao Wytkopp, et Sigismundo schoufeld Militibus Culmeusis, pomezaniensis et Wratislauiensis dyoceseos presbyteris et laycis testibus ad premissa speci- aliter uocatis et rogatis. Eadem die et hora Idem Magister generalis reuersus est ad refectoriam Mag num ad respondendum nnuccijs dictorum domiuornm Regis et ducis post repu- tacionem littere, de qua supra fit mencio et per dictum Teodoricum Militem allo- cutus est nunccios per hec uel similia uerba in effectn, habelisne aliquam aliam litteram super terra Samaytharum nobis directam bu i c littere sufficienciorum pa- ratisumus et expectauimus cum preceptoribus recipere eam et si quis unam suf- ficientem litteram nobis presentaret, parati samas recipere eain. Qui cum res pondissen! quod aliam non baberent et si babuissent dudum presentassent, dictus dominus Magister generalis petiuit sibi fieri traussumptum a dictis nuneijs et de- cerni sub manu publica Qui respondeles hoc se non habere in mandatie, sed si dominus Magister uellet harum Copiam parati esseut sibi eamdem presentare. Quapropter dictus dominus Magister generalis in presencia dicti Renerendissimi patris domini Archiepiscopi et preeeptorum, Juris peritorum et quam plurimum procerum et nobilium dictam litteram nuneiis presentatam petiuit sibi denuo pre sentan, in presencia omnium predictorum ad legendnm. Quequidem littera post quam ad presentationem dictorum nunciorum, constilum et preconsulum in pre sencia omnium predictorum lecta latinis et demum unlgarizata Theutonicis uer- bis, ipsisque unneiis representata fuisset. Idem dominus Magister generalis per dictos Reuerendissimum patrem dominum Archiepiscopum et streuunm militem 160 dominum Theodoricum de logendorff inpresencia omnium predictorum allocutus est ipsos nunccios et respondit eisdem super recusacionem accepcionis littere predicte per hee uel similia uerba in effectn, litteram nobis directam et per uos presentatam propter sui insufficieuciam recusamus recipere et acceptare, in ea- que contentari, Causis et racionibus infra et supradictis, Primo quia est insuf- ficiens et sigillis minoribus, dictorum dominorum Regis ac ducis et non sigillis Maiestatis secundum quod tales littere consueuerunt sigillari sigillata. Secundo quia non est illius tenoris et sufficiencie secundum quod requirunt littere, pacis- federis et pronuncciacionis, Romanorum ac Hungarie Regis. Item ex pluribus aliis causis loco et tempore oportunis proponendis, presentibus testibus in me diate quibus supra. Eadem die et hora uesperarum uel quasi dictus Benedictus Archidiaconus lancicie in domo Michaelis Crapicz oppido Marienburg, hospitii 'ipsius Benedicti Copiam supradicte littere per omnia eiusdem tenoris collaciona- tam et auscultatam cum dicta littera originali secundum quod promisit nobis tra- didit et prout promiserat presentauit. Presentibus houorabilibus et discretis uiris Stanislav Czolek, Canonico Sandomiriensi, et Pawlo vYinkelman plebauo de Hesenburg pomezaniensis dyoceseos testibus ad premissa uocatis et rogatis. Et Ego Andreas Magni de Nuwenmarkt Pomezaniensis dyoceseos clericus publicus Imperiali autoritate notarius, Quia predicte littere porreccione, delibe- racione, pernotacione, leccione, protestacione, transsumpti peticcione, littera- rum collacione, sigillorum inspeccione, et descripcione, littere reputacione et reddicioue, causarum insufficieucie, allegaccione, Omnibusque aliis et singulis praemissis dum sic ut promittitur fierent et agerentur unacum praenominatis testibus praesens fui. Eaque sic fieri vidi et audivi, ideo hoc praesens publi cum instrumentum per alium fideliter scriptum unacum Collega meo Johanne Notario infrascripto, exinde confeci, publicavi, et in banc publicam formam rede- gi. Signo et nomine meis solitis et cousuetis consignavi, rogatus et requisitus iu fidem et testimonium omnium et singulorum praemissorum. Littere de Concordia in Thorun et in Raczanz. 161 и. Annus 1413. Rex Poloniae scribit pluribus principibus, se ab ordine omnibus modis cogi ad suscipiendum bellum. Rok 1413. Król polski, pisze do niektórych Ksia,za,t, ze zakon uzywa wszelkich sposobów aby go (króla) do wojny zmusic. Uniuersis et singulis principibus Ecclesiasticis et secularibus Neo nои Mar- chionibus, ducibus, lantgrauiis. Comilibus, Barouibus, Nobilibus, Militibus, Com- munitatibus, Recioribus Ciuitatuim et aliis fidei Catholice cultoribus ad quos pre sentes pernenerint fratribus et ami eis nos tris carissimis, Sal u tem fraternam ca- ritatem complacentiam nrmitatem et fauorem Illustres praeclari Magnifici Spec- tabiles, ualidi, nubiles et famosi fratres nostri carissimi et amici, Totiens uni- uersitati uestre et aliis principibus Cbristianis contra Cruciferos de Prussia pro Iniurijs quibus nos cottidie non cessant perturbare querelas exponimus quod iam pudet nos eas tot viribus resumpsisse. Sola nos Innocencie uestre cogit ad id necessitas quatenns aguita nostra puritate iniquis ipsorum delacionibus qui bus nos ad uestram et omnium Christifidelium odia conantur inducere fides sub- trabatur creditiua et aperte cngnoscatur quod omnia uiciorum contagia quibus ipsi sunt snbiecti in nos student retorquere. Ut si proinde et alijs calamitatibus quas nobis imponunt defensioni et saluti Regni nostri prouideudo quantum legum et canouum indulget nobis autoritas oportere nos moueri temeritati minime ascri- batur. Arbitramur namque uestram non latere inusilatem quod post couflictum et graues sediciones ad quas cum ipsis inuiti descendimus dum optata ab excelso poteremur uictoriam omnia Castra Ciuitates, ffortalicia, Oppida, nil las et bona, que ab eis ipsis iusto et legiOimo bello recepimus pacem querentes quam omni bus mundi opibus reputamus cariorem. Ipsis restituimus exiutegro et pacisfedera cum ipsis contraximus perpetue duratura uolentes in pacis dulcedine pacis colere auttorem. Ipsi autem obliti ho rum beneficiorum semper nobis infesti pacisfedera perinpeudeutes cum tanta maturitate firmata qua non posset melior reperiri ad 21 162 conswete pertínacie contumelias reuertuntur et durioribus Iniuriis nos fatigant. Nunc coram sauctissimo in Christo patre domino nostro papa et ipsius sacri Colegij Cardinalibus, Nunc coram Uniuersitate uestra et alijs prîncipibns fidem Christi colenlibus famam uestri Hominis deprauando Nunc alijs opprobrijs et in- iurijs, quas longo contextu litterarum exprimere non possemns nos turbando que immensam nobis doloris attulerunt acritatem. Eienim non uerentnr coram uobis asserere qualiter contra ipsorum ordinem et ceteros domesticos fidei congrega- remus Exercitus paganorum ipsos ad fines Christifidelium ubique tum eis man en ri que numquam in cor nostrum noo.it dens ascendant quin ymo ab exordio regeneracionis nostre semper pio affectu et plena deuocione fidem Christi amplectentes omnes eius domesticos et cultores sicut sacris scripture iubemur eloquijs diligimus et Crucis Christi inimicos quibus confinamos omnibus iuribas proprie sauitati facultatibus et expensis non parcentes sub multis periculis et dispendijs pro ipsorum libertate prosequimnr. Non gloriamur de eis nec nostris ascribimus laudibus Nouit il le qui cognoscit uniuersa. Sed si res subiciator oculis certitudo uideretur veri talis et posset comperiri, quis inter nos- et ipsos Cruciferos fructus in fide catholica uberiores procuranit. Renera nimia sunt que de se protestantur quos sola multiloquia et uerborum prolalitas uolgo recom- mendant, sed si appendantur in statera ueritatis uix fauille habebunt racionem. Porro iam ingenium nostrum apprehendere non potuerit qualiter nos erga ipsos debeamus exercere. Nam quocienscunque cum ipsis pacisfedera pacta et quoscunque tractatus confecimus quacunque infirmitate uallata e uestigio et ex- templo ipsa inceperunt inuiolari et solitis nos opprobrijs lacessunt quanto que nos ipsis humiliores obtulîmus tanto se uobis reddunt grauiores quibus profecto potuissemus resistere sed semper credebamus posse ipsos multis conuersacionis nostre studijs ad obseruacionem pacis inclinare. Ipsi autem aduersum nos tanto magis inferuescunt et quamuis multis instances Serenissimi principis domini Si- gismundiRomani regis semper Augusti et Ungarie Regis et cet, fratris nostri acclinati in arbitramentum ipsius pro omnibus displicencias Ininrijs odii dampnis et dissen- sionibus cum ipsis deuenimas. Ipsi tamen uigore Compromissi per se et tandem per suum subarbitrum Magistrum Benedictum de Macra utriusque iuris licencia- tum quem nobis hinc inde Sacri Imperii Occupatus negocîjs iudicem et Commis- sarium deputaait ad nonnullos actus Jndiciarios et arbitrales iuxla formam Com promissi processisset et certas inter nos tulisset. sentencias sub penis uallatis obsernandas omnibus arbitramentis decretis decisionibus et sentenciis ipsius et prefati sui subarbitri, quibus nos humiliter paruimus paretis contempserunt et 163 — obedire noluerunt penas incurrerunt non pauentes promulgates. Sicque ipsos nec rigor Justicie compellit uec iuducit equitas ueritas neque nostra mutet humilitas ad obseruaciouem pacis et amplexum. Amplius post praemissa mercatores uo- stros ualde multos quos in regno nostro habuimus pociores qui in spem pacis terras ipsorum negociando fuere ingressi omnibus bonis ipsorum ablatis que secum habuerunt absque pietatis miseracioue unacum uxoribus ipsorum que ipsos sequebantur et iufautulis adhuc ad ubera matrum peudentibus quibus gens impia barbarorum pepercisset crudeliter occiderunt, Canibus et uolatilibus deuorandos Nec humanam ipsis turpiora prestare permiserunt sepulturam. Pro quo dum eos litteris et nunciis nostris hortaremur nullam ab ipsis habere potuimus responsi- uam quibus non content i cum stipendiarijs suis quos ad sua subsidia falsa de nobis predicantes suspicia conduxerunt hostiliter congregati. Terras nostras intrauerunt et bona Ecclesie Wladislauiensis quedam in eis uastauerunt quos fuisset continuo talionis uindicta consecuta. Sed ne precipitacioui subici et inagis impetum quam racinuem sequi uideremur. Manum nostram retraximus nec aliquid contra ipsos uoluimus attemptare nisi impacieucie ipsorum turbiuibus ar- ceremur. Mala autem malis cumulantes et sathagentes nos aduersum prouoeaue- runt nuper quasdam delicati sexus feminas et matronas Nobiles terrarum nostra- rum, que zelo deuociouis accense pro indulgences optinendis ad quasdam Eccle- sias in Terris ipsorum consistentes peregre uolunt uisitare itineris apprehendeu- tes ad Castra deduxerunt et infra sua Cubilia impudice prolibus diebus sublabe Meretricio seruauerunt. Postremum nuncium Marschalci Regui uostri iucertis legacionibus per eum ad eos missum et litteris securitatis ipsorum affîdatum in humana crudelitate per plateas Ciuitatis tractum rote supplicio plecti turpiter mandauerunt. Nouissime autem se non ualentes a concepto impetu abstinere quoddam Castrum noslre Metropolitano Ecclesie Gneznensis kamen dictum infra fines ipsorum situiu cum omnibn/s bonis suis in predam expotíentes fecerunt demoliri Et tandem ad terras nostras aciem conuertentes Castrum lobzoro et quedam Regni nostri territoria uidelicet zwacize ut ultra Nacluin terram uasta uerunt et flammis subiecernut. Nos autem arbitrijs prefati domiui Sigismundi Regis Romanorum et cet. iunitentes nullum respectum ad ipsorum iusultus ha buimus et bacteuns libenter pacis compendia quereremus. Sed ecce ad gwer- ras et disturbia a quibus uellemus nos subtrahere per eos prouocamur. Quo- circa uniuersiiatem uestram petimus in desiderijs obtiueutes quautis delaciouibus ipsorum quibus apud uestram uniuersitateiu et alios Christiane fldei domesticos famam nostram uitunlur obfuscare uelitis fidem subtrahere et ipsis persuadcre ut 21* 164 pacem quam uobiscum contraxernnt et sentencias prottuncciationes et decreta Domini Sigismundi Romani Regis predicti attenderent firmiter et seruareut de negantes. Ipsis subsidia pro quibus nniuersitatem uestram dcprecamur et iusti cie nostre quam prosequiimur adhererentesne innocencie nostre synceritas ipso- rom calumpniis et iiiiporhmis instancijs opprimatur Mercedem. Ab altissimo et uestrorum desideriorum prona beneplacita a nobis proinde recepturi In aliis presentis negocij materiam largientes Nicolao de Micluschonicze Aule nostre Notario fideli nostri ostensori presencium quem ad uestram uniuersitatem super eo dirigimus fidem adhibens uelitis crediiinam. Datum in Castro uostro brodlo die quarta Octobris Anuo Millesimo CCCC. XXX. Ad Rel. domini Alberti Kp. Crac. Reg. Pol. Supremi Cancellarii. Ш- Ш. Annus 1413. Vladislaus Jagiello rex Poloniac conqueritur Elbingensibus de Magistro generali, qui eum false accusat, articules pacis a rege Sigismundo conscriptos violare. Rok 1413. Wtadyslav Jagietto, król polski zali siç Elblazanom na Wielkiego Mistrza, tóry go niesprawiedliwie posqdza jakoby artykuty pokoju od krola Zygmnuta utozone, tama}. Famosis et Prouidis viris Magistro civium Consulibus et Iticolis Civi tatis Elbingen. nobis dilectis. Wladislaus dei gratia Rex Polonie etc. — Famosi et pronidi nobis dilecti Noueritis quod Magister generalis Crucifero- rum per certos Nuncios suos nuper a nobis terminum Conuencionis et Placitorum 165 postulavit, coi at inter nos pacis comoda nutrirentur et omnis inquietudinis dis- pendia tollerentur cousensum prebuimus Postquam autem prefati nuncii obtenla licencia a nobis cum nostra responsiva recessissent, Illico rumor ad anres no stras pervenit, quod Magister et ordo predicti de nobis coram ¡Serenissimo Principe domino Wenceslao Rege Bobemie ele. fratre nostro dilecto et aliis Principibus christianis aduersum nos et preclarum Principem dominum Allexau- drum alias Witowd ducem lithwanie fratrem nostrum carissimum querulautur, asserentes nos pacisfedera inter nos et ordinem contracta, violasse, et nolle seutentiis domini Sigismundi Romanorum et Hungarie Regis fratris nostri caris- simi obedire prout se compromisse astrinximus qualiterque in exterminium ordi- nis ipsorum et eorum excidium totis machinaremur couatibus, ceterisque Injuri- arum oneribus cottidie eos grauaremusNouit deus et experieucie bec fide poterit demonstran quod semper pacisfedera et Sententias domini Sigismundi Regis prefati fideliter et absque omni eorum lesione uet offensa seruamus et seruare non cessamus et adhuc eorum finem que inter nos et prefatum Magist ru m et or dinem pendent indecisa, ab ipso domino Sigismundo exspectamns sed ipsi Ma gister et ordo senteneiis buiusmodi de quibus nos argunnt, soli stare contemp- serunt, Nam et Subarbitrium ipsius domini Sigismundi nobis utrobique per ipsum deputatum recusarnnt et quam multopliciter pacisfedera contracta offenderint, variis nos inj unis conturbando clare constat cum Mercatores nostros ad Terras ipsorum causa negotiacionis accedentes perimendo et bonis privando, tum alia ad- uersa in eis perpetrando que longo sermonis tractatu vix possent explicari, et ecce de propriis debitis nos accusant sed quis ex nobis huic culpe subiaceat poteritis arbitran Testis est nobis altissimus quod libenter et cum pleno mentis desiderio a gwerris vellemus subportari et pacem quam semper prosequimur tota deuocione comitari, sed ipsi invitos nos volunt ad eas prouocare, a quibus volumus constanter abstinere nec eis aliquatenus consentire, nisi iuevitabili necessitate ad id per eos arceremur Premissa autem non in vim querelamur vobis intimamus sed ut agnoscatis nos ad pacis semper amplexus convolare et bello- rum odire ac persequi inquietem. Datum Guezue feria quarti infra octavas festi Peutecostes. Anno domiui etc. Tredecimo. Relatione domini I>onyu propositi sancti floriani Cracovieñ. Regui Polo- nie Vicecancell. etc. — IV. Annus 1413. Rex Poloniae certiorem facit Magistrum gencralem, se Capitaneis duels Stolpensis mandavisse, ut ab inimicitiis contra Ordinem theutonicum abstineaDt. Rok 1413. К ról polski uwiadomia wielkiego mistrza, iz starostom ksiçcia stolpeiiskiego zalecit, azeby siç od kroków nieprzyjacielskich przeciw zakonowi niemieckiema wstrzymali. Wladislaus dei gracia Rex Polonie Lithuaaieque princeps supremos et baeres Russie et cet. Magnifice et Venerabilis domine noster dilecte Scribitis nobis qualiter tenore uestrarum litterarum diffîdacionem per Capitanees lllustris principis domini Bo- guslai dncis Stolpensis et cet Capitaneo nostro Noue Marchie factam nostre significases maiestati et quedam dampna sibi per eos irrogata. Inter quos arbi trio quarumdam Ciuitatuin pacisfedera rite fuerunt interiecta, de quibus predicti Capitanei ducis Stolpensis non contenti quandam Ciuitatem uestram et Ordiuis Barlin dictam cum impetu hostili accedentes Triginta Captiuos ex ea ad captiui- tatis mancipia deduxernut et sex uillas iuxta ipsam positas uastauerunt et multa pecora et greges de ea abigerunt, subiungentes in eisdem quod huiuscemudi Iniuriarum obprobria non possetis per amplius tollerare et uos iu repressionem earum oporteret cousin Scientes quod eisdem nostris insinuare cura- uimus ut se ab omnibus persuspicionibus abstinerent per quas pacis federibus aliqualiter posset derogari et nunc euestigio prefato duci et ipsius Capitaneis scripta nostra dirigimus ut nichil erga uos et Ordinem uestrum presumerent at- temptare per quedam pacisfedera aliqualiter lederentur. — Quapropter synce- ritatem uestram pelimus et hortamur quatenus inter nos et Ordinem pendente et quousque coram Serenissimo principe domino Sigismundo Romano- rum Rege et cet. fratre nostro carissimo extrema sorciatur auspicia nichil debeatis innouare. Nam nullus excessus ita grauis et exuberans qui rigore 167 iosticie non poterit refrenan, si quid enim erga uos et Ordinem uestrum prefati Capitanei delinquerunt censnra Joris ad entendam compelleutur, nec uos alind arbiiramur perquirere nisi quae racio suadet equitatis et super eo quod scribitis se nelle ab Iniurijs ut asseritis a prefato duce et ipsius Caj)itaueis uobis illatis defendere et tueri meutem uestram uelitis nobis aperire et animi uestri proposi- tum lucidius demonstrare, super quibus nobis uestris litteris respondeatis. Datum in Gnezna feria sexta post octauas festi penthecostarum Auno domini Millesimo quadringentesimo tredecimo. Ad relacionem domini Donyn prep. Sei. flor. Cracouiensis Regni Polo- nie Vicecancellarii. Magnifico et Venerabili domino domino Henrico de Plawen Ordinis sanete Marie domns Theutonicorum de Prussia Magistro generali et cet. amico nostro carissimo. V. Annus 1413. Declaratio regis Poloniae, se cum Henrico de Plauen, Magistro Cruciferorum, pro festo sancti Michaelis coiturum. Rok 1413. Oswiadczenie króla polskiego, iz z Henrykiem de Planen, Wielkim Mistrzem krzyzackim na dnin S. M ' chata osobiscie siç zjedzie. Nos Wladislaus dei gracia Rex Polonie Lithuanieque princeps supremus et haeres Russie et cet. Significamos tenore presencium, quibus expedit uniuersis quod ot pacis bene ficia inter nos et Ordinem Cruciferorum debite perseoerancie fauoribus nutriantur et omuis obrobrii amputetur iucertioa, per qoe sepe flamma extinguitur caritatis et succrescunt dispeudia odiorum, decreuimos cum Yenerabili domino Henrico de Plawen Magistro generali Cruciferorum snper festo sancti Michaelis proxime 168 affuturo Conuencionem celebrare personalem. Ita tamen si nobis aliquod impe- dimentum non obsistet, quia iune ab ea uolumus supportari. Sed nichilominus prelatos et barones Regni nostri ad ipsam in Grabye dirigemus cum plena po- testate, quibus uices nostras committeinus, ut cum ipso Magistro uel eius Cou- silio nostro et Regni nosiri nominibus tractandi ordinandi, disponendi et conclu- dendi de omnibus nostris et dictiOrdinis negocijs liabeant omuimodam facultatem. Noleutes omnino per eam pacisfederibus inter nos et Ordincm dudnm contractis uel cause que Coram Serenissimo Principi domino Sigismundo Romanorum et Hungarie Rege et cet. et ipsius Subarbitro seu Commissario ueutilatur uel ipso- rum processibus factis et fiendis aliqualiter derogatis, ymmo omnia et singula in eisdem punctis in quibus ante buiusmodi Conuencionem persistebant. Salua uolumus persistere et mauere hoc addito specialiter et expresso quod pendentis Conuencionis huiusmodi inter nos termino Coadiutoribus, uasallis adhereutibus et subditis Magistri etOrdiuis nulla penitus dampna uel iniuria debemus arrogare uel inferre. Excepto si contra nos et preclarum prineipem dominum Alexaudrum als Wytowd ducem lithuanie frai rem nostrum carissimum prefatus Magister et Ordo aliquas proposiciones emiserint uel queralas quod eis contradicere potui- mus et quolibet respondere. Harum quibus sigillum nostrum appensum est testimonio litterarum. Datum Gnezne feria tercia festi Pentecostarum Anno domini Millesimo quadriugeutesimo tredecimo. VI. Annus 1413. Rex Poloniae petit a Magistro generali salvum conductum pro delegatis suis Mathia de Wansosche et Nicolao de Czarakow. Rok 1413. Król polski zqda od Wielkiego Mistrza glejtu dla swoich postów Madeja z Wqsosza i Mikotaja z Czarnkowa. — Vladislaus Dei gratia rex Polonie Littuanieque princeps supremus et haeres Russie et cet. Venerabilis amice noster dilecte, decrevimus dirigere ad Ve syuceritatis presentiam spectabiles et strennos milites Mathiam de Wansosche Palatinum Calisiensem et Nicolaum de Czarnkow supremum judicem majoris polonie baro nes Consilii nostri fideles nobis dilectos in nos tris et regni nostri arduis negotiis synceritati vestre exponendis plenius et distincte. — Quocirca eandem synceri- tatem Vestram petimus quatenus cum Consiliariis vestris in aliquo certo loco velitis convenire et ipsum predictis Baronibus in Junemwladislavia intimare et litteras salvi Conductus vestri ut nos secure valeant accedere, distinare ubi ea de- creverunt prestolari. — Gratam et acceptam complacentiam, nobis in eo osten- dentes. Datum in Szroda ipso die sanete Margarethe, anno domiui millesimo quadringentesimo tredecimo et cet. Ad relacionem Domini Donyn prept. Flor. Cracoviensis regni polonie Vice- cancel larii. — Magnifico et venerabili Domino Henrico de Plaeven Ordinis sanete Marie domus Teutonicorum de Prussia Magistro generali et cet. amico nostro carissimo. Tag un nacht an sumen gross macht dar an litgangen von Thoran hora septima nach Mittag. — 22 170 VIL Annus 1413. Litterae regis Poloniae ad Wilhelmum Kostka de Postupitz, quibus Uli nuntiat ordinem Tbeutonicum ad bellum se parare. Rok 1413. List Króki polskiego do Wilhelma Kostki z Postupic, w którym go uwiadomia ¿e zakon gotuje siç do wojny. Wladislaus Dei gracia Rex Polonie et cet. Nobilis et ualde nobis syncere dilecte, specialem de nobis gerentes fiduciam infrascripta nobis curauimus intimare quod Crnciferi de Prussia nobis gwerras nowas iterum suscitare et movere se disponunt non corantes nee auertentes рa- ceш perpetuam quam nobiscum coniraxerunt litteris et munimentis firmissimis roboratam. Ymmo et senteuciam Serenissimi Principis domini Sigismund! Ro- manorum et Ungarie et cet. regis fratris nostri charissimi confirmatam . cuius Sentencie et edicto contraire in omnibus et mandata ipsius contempnere non formidant, ymmo staute inter nos pace perpetua stipendiaries multitudinis infinite contra nos conuocauerunt et adhuc conuocant uoleutes gwerras nobis iteruni suscitare et terras nostras inuadere improuise. Nuper enim duceutoa aut plures Mercatores Regni uostri cum uxoribus et Infantibus etatis teuere crudeliter in terris proprijs occiderunt et bona ipsorum et Mercancias ad Castra et Portalicia ipsorum deduxerunt et quicumque ex subditis nostris Terras ipsorum Crucifero- rum in spem pacis contracte cum bonis et Mercanciis eorum ingrediuntur, ab ipsorum Cruciferorum manibus, alij aquis merguntur, alij morte crudelissima oc- ciduntur, et aliqui uix manibus eorum euadunt bonis tamen proprijs spoliati. Tantasque ab eis iupaciendas Iuiurias sustinemus, prout uix eadem scriptis aut uerbis possumus explicare, quibus tamen obuiare diuino adiuti auxilio possemas faciliter sed uolumus sentencie per dominum Regem Sigismundum predictum in quem utrobique firmiter .... misimus ferende et iam in parte late expectantes cui semper paruimus adhuc parrere presto sumus. Nec eciam uolumus gwerras aliquas eis inchoare compromissum in do minum Sigismundum Romanorum Regem factum nisi tunc gwerr . . . non pos- * 171 semus quoquomodo supportari et ad eos per Cruciferos arceremur subditis Regni uostri ad Terras ipsorum tam in aquis et in terra transitum precluserunt et cet. et cet. Ideo Nobilüatem nestram requirimus et hortamur desideriose affectantes quatenus cousulere nobis et informare nos uelitis si per bas nobis et nostris factas ininrias pacem perpetuam uobiscum contractam uio- larunt petentes Nobilitatem uestram quatenus preparare cum hijs quos habere poteritis se uelitis nobis in auxilium si fnerit necesse transferre, dum per no stras litteras uos duxerimus iterum informandum Et bos qui Cruciferis in subsi- dium contra nos uoluerint se transferre retinere uelitis, interim quousque nostras per uos litteras dirigemus. Ad hue enim gwerras nobis Cruciferi non mouerunt, quas eciam iuchoare nolumus, sed dum easdem nobis mouerent mox per uestras literas dirigere studeremus. Datum in Opozno feria sexta proxima post festum sancti Jacobi Apostoli. Anno domini Millesimo quadringentesimo tre decimo. — Ad Uelacionem domini Donyn prepositi sanct. Florian. Epis. Crac. Regni Polonie Vicecancellarii. Strenuo et Nobili Wilhelmo Costka de Postupicz. Militi nostro dilecto. — 22 vni. Annus 1413. Rex Poloniae conqueritur praelatis et clero spirîtuali de online teutonico, qui decretum compromissoriale Benctlicti de Maura, subarbitri regis Romani, sprevit. Rok 1413. Król polski zali siç pratatom i duchowiciístwu swieckiemu na zakon niemiecki, który wyrokiem kompromissyinym Benedykta de Maura, subarbitra króla Rzym- skiego wzgardzit. Reuerendissimi in Christo patres fautores et amici uostri carissimi. Jam pudeU nos tociens contra Cruciferos de Prussia p. v. querelas replicare attamen ne inducetur obuoxe eorum que aduersum nos et Regnum nostrum p. v. ac Regibus ac principibus Christianis ubilibet in orbe terrarum confictis ad inuencionibus proponere non formidant cogitur eos i te ru m ac iterum resumere ut inuocencie nostre puritas et quam patimur ab ipsis Iniuriarum calumiiitas limpidius ualeat Intueri non possit nobis Im pu tari si in nostram et Regni nostri defeusioneim cou su rgamu s quam legum et canonum sacra indulget auttoritas et persuadet ingeni- um rationis et ecce patres reuerendissimi licet post conflictum et graues sedicio nes quas cum ipsis Cruciferis ineuitabilis necessitas committere nos coegit pacem querentes et persequentes nulla uicti grauediue sed ut pacis autori quam nobis pro pignore dilecciouis reliquit singulari pacem Inquiens de uobis pacem relinquo nobis possemus complacere pacisfedera perpetua contraxissemus tanto beatorum . munita et formata ut nalidior uia uequiuisset firmitatis que putautes perpetuis temporibus duratura Castra Ciuitates fortilicia oppida uillas et bona legittimo et iusto bello per nos adepta ipsis restituimus ex integro ut ex hoe continua pacis inter nos hincinde sedulitas nutriretur, et onmes discordie defensiones et odia penitus tollerentnr. Tamen ipsi cruciferi huiuscemodi nostrorum obliti beneficio- rum ad conswete pertinacie contumelias reuertentur et nobis ac Regno nostra 173 Iuiurias prioribus du rio res irrogare non formidant nunc coram . . . p. v. iu Christo patre domino Johanne pape moderno domino nostro gracioso nunc co ram ... p. v. et uniuersis regibus et principibus Christianis famam uostri Ho minis deprauando nunc aliis Iuiuriis quas longo contextu litterarum non posse- mus explicare nos turbando et que nobis immeusum dolorem attulerit laborem et non minus uiscera nostra traiacerunt quam sibi poena mortis Asserunt namque ipsi Crnciferi et confingunt labeis uenenosis quomodo Contra ipsorum Ordiuem et ceteros fidei domesticos cum paganornm exercitibus uelle- mus conspirare et ipsorum exterminium connalere que nunquam in cor nostrum uouit deus ascenderunt. Quin ymmo ab exordio regeneracionis nostre semper pro affectu fidem Christi-amplectantes omnes fidei domesticos sicud iubemur di- ligere dileximus et Crucis Christi inimicos pro Christi fidelium libertate uiribus et sanctitati pape non parcentes et expensis submultis dispendijs et periculis fuimus prosecuti et attenus prosequi non cessamus non gloriamur de hijs nec ea nostris laudibus ascribimus . nouit ille qui omnia non ignorat, sed si- res subice- retur oculis profecto possit comperiri quis inter nos in fide Christiani fructus maiores procurauit. Reuera minima sunt que de se protestantur sola eorum multiloquia et uerborum plu ritas ipsos uolgo recommeudat sed si ponantur iu libra ueritatis vix fauille habebunt racionem. Nam quotieuscnnque solitis nos offendunt iniurijs quamvis resistendi nobis subesset facultas et potestas. Sem per tamen ipsorum onera sustulimus ut ipsos per sufferencie pacienciam uincere- mus, sed quanto nos ipsis humiliores afferimus, tanto se nobis reddunt grauiores qui super dissimulari prestolantes ut aliquanto mitis nostre conuersaciouis studijs mollireutur. Ipsi autem eo magis sic aduersum nos infrenescunt quanto magis nos considerant benignos et sic semper operam nostram iu ipsis perdimos. Tan-? dem serenissimus princeps dominus Sigismundus Romano rum Rex semper augustos. et Huugarie Rex frater nosier carissimus auimaduertens inter nos ex hijs que gesta sunt mala pro ueterni exicio multis nos compulit iustancijs quod in ipsum pro omnibus displiceucijs Iniurijs, dampnis, dissensionibus odiis et offeusis tamquam in arbitrum compromissimus et rite deuenimus prout et ipsi Cruciferi compromiserunt. Itaque hinciude ac nobis receptis compromissis iuris forma seruatis ad actus processit arbitrales ad quosdam debiti execucioni de- mandauit ad alijs autem quibus arduis uegocijs suis et sacri Romani imperii oc- cupatus interesse et preesse nou potuit Yenerabilem Magistrum Benedictum de Mac ra utriusque iuris licenciatum et Magistrum In artibus et ad huiusmodi cau sam subarbitrum deputauit, quorum omnibus decretis suis et pronuntiationibus 174 hu militer parolmus. Ipsi autem Cruciferi pertinaciter seruare contempserant et in odium et despectom nostrum prefatum Magistrum Benedictum quem Insubar- bitrum receperant et elegerant et iu ipsum consentiant ioramento permittentes nunc quoque ipsum reuocare cum de iure non poterant de facto reuocarent et habereut occasiouem iuiquam sentenciis decretis et processibas suis non parendi, quibus non contenti nouissime mercatores qui in spem pacis terras ipsorum causa negociandi fuere ingressi, omnibus eorum rebus ac bonis spoliatos occiderunt non parcentes sexu femineo et aetati in fan tule sed eo minus uxores ipsorum que eos sunt secute et infantes earum adhuc ad ubera dependentes in gladio perime- runt et quod flebile est iuferre occisos in loco occisionis coruibus et uolatilibus abiecerunt deuoraudos nec humanam ipsis prestare promiserunt sepulturam et dum ab ipsis pro eo petiuimus reddi nobis saltim iusticie complementum nec habere responsiuam ab ipsis proinde meroimus. Pridie autem cum stipendiarijs suis quorum multitudinem contra nos falsa predicantes suspicia ad terras ipso rum contraxeraut hostiliter congregati terras nostras inuaserunt et in ipsis bona Ecclesie Wladislauieusis plurima uastauerunt Greges armenta et equiueas ex eis multas ad Castra et Ciuitates suas abigentes et minantes quibus continua fuisset data retribucio ulcionis. Quod ne precipitacioni subiti uideremur, manum nostram retraximus volentes uirtute paciencie commendari nec aliquid contra ip- sos attemptare cjtrabimus nisi impaciencie ipsorum turbidine uiolento arceremur. Qua propter p. v. petimus et rogamus quatenus hoc ipsum prefato domino nostro pape uelitis deferre et ipsis Cruciferis persuadere ut nos et Regnum nostrum quibus consueuerunt aduersitatibus persequi minime persequantur. Sed magis pacem ad quam totis aspiramus conatibus nobiscum committentes. Subtrahentes ipsis fidem creditiuam si qua coram p. v. de nobis fulmiuabunt et fulminare uo- luerint fame nostre detractiuam, quia uaua sunt que referunt et omni carencia ueritate. Datum Sandomirie XIII. Septembris Anno tredecimo. Wladislaus dei gratia Rex Polonie littwanieque princeps et Russie supremus heres. Capul ¥111® Acta diplomática régnante Viadisiao Jagiellone, de anno 1414, Akta djplomaijczne za panowania Vladyslawa JagieBy, roku 1414. .ю- L Annus 1414. Sigismundus, rex Romanorum, citat regem Poloniae et magnum ducem Witovdum ex una, et Magistrum generalem ex altera parte Budam ad judicium compromissoriale. Rok 1414. Zygmunt król rzymski wzywa króla polskiego i wielkiego Xcia Witowda z jednej, a wielkiego Mistrza z drugiej strony na termin sadu polnbowege do Budy. Sigismundus dei gracia Romanorum Rex semper augustus ac hungarie, dalma- cie, Croacie et cet. Rex arbiter, arbitrator et Amicabilis Compositor Inter sere- nissimum priucipem dominum Wladislaum Regem Polonie et preclarum principem 176 Alexandrum alias Witawdum Magnum ducem littwanie flratres nostros charis- simos Ipsorumque Coadiutores et adherentes subditos terras et cet. ex una Nec non Venerabilem Henricum de Plaweu bospitalis sanete Marie domus Theutoni- corum Magistrum generalem et ipsum ordinem et terras subditos Coadiutores et - adherentes eorum ex altera partibus super omnibus displicenciis et Contro- uersijs que inter dictas partes uertebantur et nunc uertunturElectus et deputatus beniuole pariter et assumtus uobis Illnstrissimis principibus domino W ladislao Regi Polonie, Alexandro alias Wytowdo magno duce littwanie, Janussio et Semouito ducibus Mazouie ac Boguslao duci Stolpensi ac Reuerendis in Christo patribus Archiepiscopo Gnezneusi, Wladislauiensi, poznaniensi, plocensi, Warmiensi Episcopis et alijs coadiutoribus et adherentibus domino Regi Polo nie seu preseutantibus sua interesse. Necnon uobis Venerabili Religioso Ma- gistro ordinis sanete Marie domus Thewtonicorum ac toti Ordini Omnibusque et singnlis quorum interest uel interesse poterit Notificamus per presentes рrо- uenti arduis et maximis que monarchiam mundi respiciunt et pro presentí circa sollicitudines uarias quas pro reformacione status sanete matris Ecclesie et lar- giente domino quantum ex alto nobis fuerit Concessum pace in eadem ponenda cuius eciam sacri Caпones nos aduocatum appellant et defensorem pro recupe- racione quoque Jurium sacri Romani Imperij et reipublice Ecclesiastice et secu- laris exaltacione et incremento ex assumpti Romani Regie potestatis officij de bito, nos cottidie noluntarios subire oportet, cum dies diei eruclat et nox uocti indicat solicitudine in illis nobis nouas caussas occupaii personaliter interesse non nalentes decisioni et determinacioni cause et causarum que inter uos'utrim- que uertebantur et nunc uertnutur. Ac uniuersis et singulis Coram nobis Bude et Nobili uiro Benedicto de Macra in utroque iure licenciato nostro in hac parte Commiäsario et delegato fideli dilecto oblatis productis et inductis personaliter iatendere pro eo quod nostra potestas Arbitralis in causa. et causis buiusmodi est ad tempus certum et ad locum specifice restricta potestas Meliori modo uia et autoritate quibus melius et efficacius potuimus Reuerendissimo in Christo patri et domino domino Johanne Archiepiscopo Strigonensi primate et apostolice sedis legato necnon nostre Romane Regie dignitatis Caucellario dignissimo Magnifico quoque uiro Nicolao de Gara Regni nostri hungarie Palatino nostris uicarijs in Regno nostro hungarie generalibus uices nostras ad Arbitrandum commisimus in causa et causis prenotatis. Ipsos quoque nostros delegatos et commissarios ac arbitrales generales et speciales coustitimus prout iu litteris nostris delegacionem huiusmodi centineutibus plenius continetur quarum tenorem 177 hic habere uolumus persufficienter et insertis et expressatis. Cumque princeps, cuius sodalis est equitas et amica iusticia attentis debet prouidere consilijs ne rei geste series pereat et per aliquem defectum substancia pure ueritatis oberret consweuerunt quippe feliciorem sortiri exitum et fructum afferre laudabiliorem res multorum discusse Judicio et examine approbate testante scrip tu ra ubi multa consilia ibi salus uolentes ut tempus potestatis nostre arbitralis inutiliter effluat et frustra dilabatur. Vobis domino Wladislao Regi Polonie, Alexandro alias Wytawdo magno duci littwanie, Janussio et Semouito ducibus Mazome et Boguslao duci Stolpensi et Reuereitdis in Christo patribus Archiepiscopo et Episcopis predictis et aliis presentantibus sua interesse, Necnon nobis uene- raude deuocionis et Religiositatis Magistro hospitalis sanete Marie domus Thewtonicorum et toti ordini Ac omnibus ac singulis quorum interest uel inter esse poterit seu qui putaueriut sua interesse tenore presencium autoritate et uir- tute compromisse inter nos per utramque parcium uestram facti premissa insinua- mus notificamus et ad uestri et cuiuslibet uestrum noticiam deducimus per presentes uosque et uestrum quemlibet requirimus et uigore predictorum Com- promissorum monemus, hortamur et cilamus seriose quatenus decimo die m en sis Aprilis proxime afiuturi Bude Coram prefatis nostris delegatis aut altero eorum per uos uel per procuratores uestros legittimos ad hoc mandatum sufficiens ha- bentes compareatis peremtorie ad audieudum per dictos uostros delegatos aut eorum alter n m de et super omnibus Coram nobis et Benedicto predicto oblatis petitis prodnetis et inductis gestis et actis ferri et pronuneciari sentenciam seu sentencias arbitralem seu arbitrales eciam sententiam seu sentencias alias per nos Bude Anno domini Millesimo quadringentesimo duodecimo uigesima quarta die mensis Augusti presens latam et latas moderaudi immutandi confirmandi et Ratificandi et alias processuri et procedi uisuri ad omnes et siugulos actus gra- datim et successiue usque ad Couclusionem et diffinitiuam sentenciam seu diffi- nitiuas sentencias inclusiue. Certificantes uos quod siue comperuerit legittime aliqua parcium In termino predicto siue non. Nichilominus ipsi delegati nostri uel eorum alter iuxta traditam et dictam a Curia nostra eis formam et ad alia procedent seu procedet contradiccione euasione diffugio et absencia quam diuina supplet presencia uestrum cuiuslibet non obstante decernentes ut presentes no stre littere Citacionis si persoualiter aliqua parcium adire secure non poterit. Saltim in locis uicinis insiguibus et notabilioribus publicis ubi sit uerisimiliter ad noticiam citatorum ipsas prouenire ualuis Ecclesiarum patenter affigantur ut merito ad instar albi preteritorum quasi quodam sonoro patulo dictis delegatis 23 178 nostris ant alten eorum et alias cui fuerit opportunum fidem et Certitudinem in premissis possint facere sufficientem preseucium. Sub nostri Regal is Sigilli testimonio litterarum. Datum Cremone. Anno domini Millesimo Quadringen- tesimo quarto decimo Quintadecima die mensis Januarij. Regno rum nostrorum Anno hungarie et cet. uicesimo septimo, Romanorum uero quarto. Ad mandatam domini Regis et etc. Johannes präpositus sanCti Stephani Vicecancellarius. Citacio regis polonie presentata In konigisperg feria quarta ante letare. Ч» п. Annus 1414. Salvus conductus Vladislai regis Poloniae datus delegatis ordinis. Rokl414. Glejt Wladystawa króla polskicgo dany dalegowanym zakonu. Wladislaus Dei gracia Rex Polonie Lithwanieque princeps supremus et h aeres Rusie et cet. Notum facimus uniuersis preseucium noticiam babituris, quod dum de uoluutate, Consilio et Consensu nostrorum prelatorum ac Baronum Regni nostri dominorum Nicolai Archiepiscopi Gneznensis Alberti Cracouiensis Jacobi Ploczensis Episcoporum Sandiwogii de Ostrorog, Pozuanieusis, Nicolai de Michalaw, Mathiae de Waynschosse, Alberti Wiluensis Palatini, Sbiguei de Brzezie Marschalci Regni nostri, Petri de Schaifranicz de Pieschcowaskala Subcamerarii Cracouiensis, Petri hrczesszensis, Alberti Conineusis, Martini de Baraslawicza, Preczenensis, Johannis Medzeretzensis, Nicolai de Bloti- schaw, Santocensis Castellani, Nicolai de Czarnkow poznaniensis, Petri de Widawa Syradiensis, Andree de Lubraniec Cuyauiensis, Judicum, Internos ac Regnum nostrum Illustrissimos magnificosque principes dominum Alexandrum 179 alias Witawdum ducem magnum Lithuanie et cet. Jobannem et Semonitum Ma- zouie et Boguslaum Stolpensem duces et Ipsius Regni Coadiutores et adheren tes ex una, ac Veuerabilem ac Religiosum uirum, dominum Michaelem Cuch- meysier Magistrum generalem Ordinis sanete Marie Theutonicorum Ordinem Bonm adherentes et coadiutores parte ex altera certam diem placitorum reeepi- mus et seruare quarta decima die post festum resurreccionis domininunc elapsum, statuimus ut ipsum prosequamur et tam nostrum quam dictum Magistrum fratrum suorum adherencium et Coadiutorum Consilio absque omni impedimento, dampno et quouis dispendio, pacifice, quiete et secure ad huinsmodi diem placitorum ualeant In grabaw uilla conuenire et nostri presenciam ubicunque facimus, cou- stituti uisitare ipsos affi damns et seen ramus concedentes ipsis salunm conductum nostrum ut ipsi Consiliarii fratres amici, adherentes, Coadiutores et eorum sub- diti et eis adherentes ac omnes alii quos prefatus dominus Magister in Grabaw et ad nostri presenciam in negoeijs terrarum suarum et suorum fratrum seu Or dinis subditorum, adherencium, coadiutorum duxerit destiuandos liberam ueui- endi et apud nos secure standi, morandi et recedendj, usque in Thorun cum omni familia Comitiua, sequacibus rebus equis pariter et personis ipsorum habe- ant facultatem et ualeant facta et negocia huinsmodi Ordinare disponere et trac- tare. Nos uero Wladislaus Rex predictus noster Regni nostri subditorum, ad herencium et coadiutorum nostrorum omnibus nominibus et aduenarum, hospitum et alienigenarum ubicunque existencium ac aliorum quorumcunque omnes qui causa nostri facere uoluerunt et eorum qui facere uoluerint, salnum conductum nostrum et securitatem huiusmodi et alia omnia premissa que prefato magistro et ipsius prelatis preceptoribus, Consiliarijs, adherentibus et Coadiutoribus Con- cessimus promittimus, coustanter, firmiter, et Inuiolabiliter bona fide, sine dolo, fraude et quocumque colore exquisito per que huiusmodi securitas et Conductus noster posset uiolari et Infringî, obseruare et teuere omnia autem et singula ac premissa a die data presencium usque ad duas septimauas continue sequentes s . . . Inclusiue robor obtiuebunt constantis firmitatis. Datum in Brzesce Anno domini Millesimo quadringeutesimo quarto decimo feria tercia proxima post do minicam misericordia domini. Ad Relacionem domini Alberti Episcopi Cracouiensis. et Regni Polo- nie Cancellarii. Copia salui Conductus. 23 180