VII. Annus 1420.^ Martinus V pontifex máximos monet Vladislaum Jagellonem, regem Poloniae, ut pacem cum ordine theutonico componat. Rok 1420. Marcin У papiez, napomina króla Wtadystawa Jagietïç, aby pokoj z zakonem zawart. Also hat unsszer heyliger uater dem herren konige czu polan ge schrieben: Martinus Episcopus sernus seruorum dei Carissimo in Christo filio Wladislao 272 Regi Polonie illustri, salutem et apostolicam benediccionem. Cum ex suscepti appostulatus officio tocius gregîs domini coram geramus assiduam postoralis sol licitude uos uehementer afficit ad salutem prosperitatem et pacem omnium indif ferenter regum regnorum atque nacionum fidelium sine personarum accepcione fonendas conseruandas et feliciter adaugendas. Illorumque bella et hostiles incnrsus grauius etcummaiori cordis acerbitate ferimus per quorum dissensioues grauiora Cbristianae relîgiouis imminent pericula et scandala deteriora consur- gunt. Qualia proch dolor euenere mala et ex hiis maxime conteucionibus et dis- cordiis euenirent que inter sereuitatem tuam et dilectum filium nobilem uirum Allexandrum alias Wytowd ducem Lithwanie ex una et dilectos filios Magistrum gencralem domus Cruciferorum hospitalis ordinis Cruciferorum beate Marie theutonicorum Irlimitani de prnssia et fratres dictorum hospitalis et Ordinis par- tibus ex altera uiguere propter que deiuceps euitanda mala et grauissima ortho doxe fidei detriimenta praeter aduentum tuorum ad uostram preseuciam oratorum intellecto quod laudum siue arbitralis summa quam charissimus in Christo filius Sigismundus Rex Romanorum Ulustris super hiis terminaudis discordiis sibi ab ipsis partibus unanimi consensu tradita et accepta pietate tulerat, non erat ab ip- sis ambabus partibus approbate sed in quibusdam suis punctis et articulis ab aü- quibus ipsarum parcium impugnabatur . ex quo sicut dolentes accepimus graues rursum conturbaciones et discordie erunt inter ipsas partes uerisimiliter emer- sure. Ños tunc considerantes quod si semper talia perdu raren t odia et ad pestifera bella reditus continue daretur . strages Christianorum non sine anima- rum eciam et eterne salutis dispendiis ac excidijs ciuitatum et prouinciarum hu- iusmodi subsequerentur. Quibus zelo domus dei ac paterne compassionis bene- uolencia singulari ac pastorali prouidencia quantum nobis ex alto daretur obuiare uolentes et pacem perbennem inter ipsas partes et tam Insignia cristianitatis membra salutaribus mediis componere nutrire pariter et firmare supremis affecti- bus exoptantes Serenitatem tuam ducem, magistrum et fratres predictos suosque adherentes et sequaces quatenus ad effectum pacis et concordie salutaris sua prorsus deflectere corda uellent et opera caritateue monuimus et fuimus instan ces exhortáti Et ut ea que pacis sunt seclusis interim turbacionibus et gwerris possemus commodius operari inter ipsas partes Treugam inducias et sufferencias sub spe pacis incepturas In festo beati Michaelis Archangeli tune proxime fu- turi prorogantes et usque ad festum sanete Margarethe proxime futurum iuclu- siue inuiolabiliter duraturas per nostras litteras. Sub dato florencie Caleud . septembris pontificatus nostri auno tercio Apostolica autoritate induximus, prout 273 —- in ipsis Iitteris plenins coutinetur .. Iniungentes partibus ipsis per easdem litte- ras quod usque ad festum natiuitatis dominice pruxime uenturum coram nobis ubicunque nos esse contigisset, produxisse, quîdquid uellent pro su ar n m inten- cionum informacione deberent. Cum intenderemus tunc circa festum eciam do- miuice resurreccionis omnino inter partes easdem terminasset que fuissent ter- miuanda pro illarum pace et tranquillitate quiete ad quas taut is aspiramus affec- tibus. Verum praeterea cum leticia cordis accepimus Tuam serenitatem quam ex hoc tamquam pacis et Concordie zelatricem quam plurimum in domino com- mendamus suum teuendo compromissum predictam iam arbitralem summam ac ceptasse et pro parte exequncioni mandasse Castro Jessinecz Magistro et fra- tribus predictis iuxta form a m predicte summe realiter restituendo et exhibeudo cum effectu. Ac partem peccunie pereamdem sentenciam adiudicate per eosdem Magistrum ordiuem traditam recipiendo. Quod quidem ipse magister et fratres ordinis prefati dicte per omnia uolentes obédire sentencie Castrum Lubusch cum molendino quod erat Iu drewancia flüuio infra prefixum sibi terminum demoliti sunt et ad cetera eiusdem sentencie puncta quantum in ipsis est complenda et partem que super est solueuda pecunie si non aliunde rupta fuerit dicta concor dia in assignato sibi termino soluere se paratos esse dicunt. Sed solum obstat huic omuiuo perficiende et firmaude paci quod sicut nuper intelleximus prefatus dux Lithuanie pro quo sicut asseruntur uelut pro eiusdem causse consorte sicut et pro te ipso compromisisti ac de rato cavisti adnersus predictam arbitrariam reclamat sentenciam Nec illi uidetur uelle parere sod pocius uetera quod absit deuuo suscitare bella minatur que prefecto non solum in ambarum parcium quam eciam fidei ecclesie et cristiane religionis graue cederent detrimentum non sit agendo satis tuo differre regio uideretur honori. Pro inde Serenitatem tuam paterne caritatis affectu exhortamur in domino et per uiscera illius iueffabilis misericordie saluatoris nostri Jesu Christi qui pro tocius mundi salute et pace semet ipsum obtulit. In ara Cru eis hostiam deo patri obsecramur et obtestamur quatenus pro bono fidei et dira christiane sangwinis effusione uitanda maltormn- que consequenda salute ea que pacis sunt perseueranter amplectens perficiens ac conseruans operam des efficacem et facias sicud ex fide prestita in compro misse teneris ut inquiunt magister et fratres predicti eumdem ducem prefate pa rere sentencie et una tecum ueram deinceps et siuceram cum eisdem magistro et fratribus caritatem seruare in uinculo pacis ut cunetis dissenciouibus et odiis ab utriusque partis mencium memoria deletis prorsns et ob lit is . . tua regia celsitu- do et eiusdem ducis nobilitas ac magister ac fratres predicti qu'bus est uuns 35 274 deus, una fides, unum baptisma iam concordes et unanimi effect! ad defeusionem christianae religionis pariter decertare ualeatis et consurgere uiriliter etpoteuter ad gloriam dei uestramqne salutem et famam perbennes eiusdemque fidei protec- cionem et augmentam. Datum Romae apud sanctum petrum viii Idus Decembris Ponlificatos nostri Anno quarto. Acta diplomática régnante Viadisiao Jagiellone, de Anno 1421 ad annum 1423, Â#MsI®ï Ж2П» Akta dyplomatyczne za panowania Wladyslawa Jagieify, od roku 1421 do гокп 1Ш. L Annus 1421. Litterae regis Poloniac, datae ad Fridericum Marchîonem Brandenburgensem in quibus scribit, se paratum esse ad iniendas inducias cam ordine. Rok 1421. List króla polskiego, pisany do Fryderyk«, margrabi brandenburskiego, w którym mu oswiadcza, ze jest gotów zawrzec zawieszcnie broni z zakonem. Wladislaus Dei gracia Rex Polonie Litbuanieque princeps supremus et h aeres Raesie et cet. Magnifico et preclaro principi domino friderico Marchioni Bran 35* 276 demburgensi et Burgrabio Norimburgensi Sacri. Imperii Archicamerario Illustri fratri et amico nostro carissimo Syncere fiatcrnilatis et amicicie continnuin in- crementuiu. Magnifice et preclare princeps Illustris frai er et amice nosier ca- rissime. Audita el diligenter auscultata scriptoruiu uestronim continentia exhi- larati sumus in animo et specialiter in eo quod nobis scribit aestra fraternitas quoniam gentes uestre contra aduersarios uestre fraternilatis in terra frauconie de die in diem feliciter prosperant Castra et municiones illorum que ex nomine describilis tam strenue quam uiriliter expugnando, de felicibus euim uestre fra- ternitatis successibus non minus quam de proprijs uotiue gratulamur. ut anlem fraternitas uestra sumat a nobis materiam reciprocam gaudiorum eidem fraterni- tati uestre significare studuimus, quod creatoris nostri donante clemencia plena et uaiida cum prole nostra corporis fungimur sospitate et omnia nobis disposi- cione divina succedunt ad uotum, de eo autem quod uestra fraternitas scribit de cruciferis, quoniam duplicatis uiribus uestram iam frateruilatem accessisseut, supplicantes quatenus inter nos et Magnifieni» et preclarum priueipem dominum Alexaudrum als. Vitoudum Magnum Ducem Litthuauie et cet. fratrem nostrum carissimum ex una et magistrum et Ordiuem ipsorum parte ex altera trewgas ad unum duos tres nel quattuor anuos facere uelletis uestra fraternilas scire cupi- mus quod quamquam iam de gracia dei dispositi fuimus et parati quod bene anno presenti ipsis bella mouere potuimus, tamen consilijs uestris nobis in Cracouia prestitis et demum post per nunecios nostros iutimatis obtemperare noient iam cum Illuslri fratre nostro duce Magno et Consiliario Regui nostri unanimiuiter concordam in eo conuenimus quod ipsas treugas admittere uolumus ex quo fra ternitas uestra requirit pro ipsis dumtaxat ad uni us anni decursum uidelicet a festo sancti Johannis baptiste proximo incipiendo usque ad aliud festum sancti Johannis baptiste iumediate subsequens uel octo diebus aut ad maximumduabus bebdomadis post festum sancti Johannis predictum et non ultra, de conuencione uero de qua nobis scribitis utrum uoluntatis nostre esset durante pendencia treu- garum cum ipsis Cruciferis aliquam habere conuencionem ad tractandum de uni- one perpetua inter partes auctore domino procuranda nobis ad presens rescribere non ualemus, cum non adhuc treugas habemus cum Cruciferis supradictis. Sed factis trewgis per fraternitatem uestram cum ipsis extunc ullerius uestris uolu mus uti consiliis et quecumque fîunt possibilia faciemus. De conuencione itaque in Noremberga per principes sacri Imperij electores habita et aliis nouitatibus per uestram frateruilatem nobis intimatis graciarum acciones uestre fraternilati referimus. Petentes uestram frateruilatem ex affect u et bortantes eandem in de 277 siderijs cordis nostri quateims nouitates in partibus almanle occurrentes et in alijs quibuscumque et p resert im fortunas uestras et status vestri coutiuentiam saepe nobis velitis intimare nam et si aliquando pluribus aliis novitates de parti bus almanie Continue babeamus, — bis tamen que nobis vestra intimaret frater- nitas fidem possemos certius adhibere, de nostris autem successibus et alus no- vitatibus apud nos et in ceteris partibus orieutis occurrentibus intimationem dig- nis vestre fraternitati reddere crebrius curabimus certiorem. — Datum in Gro den Sabato proximo post Marcelli anno Domini nùllesimo et cet. XXI. — Copia des Konigs Von Polan dem Marggrafen gesandt. — п. Annus 1421. Rex Poloniae rogat magistrum generalem, ut Augustine de Urbrancza licitam sit debita sua a subditis ordinis levare. Rok 142L Król pol ski prosi wielkiego mistrza, aby Augustynowi z Ubranczy wolno byto podnosic dtugi od poddanych zakonu. Vladislaus dei gratia rex polonie Littuaniaeque princeps snpremus et baeres Russiae et caetera. Venerabilis ac religiose amice noster, quia al. intentionem et voluntatem ves- tram per ambasiatores vestros et nuntios nobis Lanciciae oretenns declaratam pro certis pecuniarum summis quas in noiniullis subditis vestris fidelis noster dilectus Augustinus de Ubrancza familiaris curiae nostre obtinet non solutas in- timastis, quod sibi huiusmodi pecunias ac debita ab eisdem subditis vestris li bere extrahere et extorquere promittere debuistis, bic tamen ad nostre majesta- tis veniens presentiam retulit qüaliter ad tollendum et extrahendum debita sua predicta ex iuhibitioue vestra securitatis libertatem uequid obtinere. Quocirca 278 lios petimos instanter et hortamur affectantes quatenns coutemplationis nostre intuito pecunias et debita hujusmodi prefato Augustino a creditoribus suis libere ac secure repetere et requirere secundum quod alias boc ipsum per dictos �?ш- basiatores ves tros facere spopoudistis permittere velitis pro complacencia nostra speciali. Datum in Trocky ipso die sancti Viucenlii Martini, — anuo domini Millesimo quadringentesimo vigesimo primo. Relatione venerabilis Sbignei sc. flor, ante Cracov. preposit. Venerabili ac religioso domino Michaeli Kuchmeyster ordinis sancte Marine domus Theutonicorum de prussia Magistro generali et cet. amico nostro carissimo. — Ш. Annus 1421. RexPoloniae promittit ordini, se puniturum esse eos subditos suos, quimerca- tores ordinis de spoliav erunt. Rok 1421. Król polski obiecuje zakonowi, ze ukarze tych z poddanych swoich, którzy kupców zaкова zhipili. Wladislaus Dei gracia Rex Polonie Lithuanieque princeps supremos et baeres Russie et cet. Venerabilis et religiose amice noster Ex scriptis litterarum uestrarum signan- ter collegimus. Quoniam quidam Regni nostri sicut scribitis indigene in terris et metis preclarorum principum dominorum Ducum Slezie et cet. Mercatores nestros eorum bonis et mercaneijs suis latrocinijs et rapinis spoliare et depre dare ausu temerario presumpserunt de quo non minus nos quam uosmet ipsos doluimus et dolemus. Sed antequam littere uestre ad nos snper hoc facto ne- phario aduenere, hoc ipsum per nostras quosdam fideles nobis exstitit diados 279 uttimatum, quornmquidem malefactoram ansus huiusmodi temerarios relinquere Dolentes imponitos omnibus nostris subditis ad quos presens spectabat officium seriose commisimus iu mandatis quatenus pretactos malefacctores omnibus modis et uijs quibus possent melioribus exquirere debereut et scrutare inueutos quem diris et condignis tradere supplicijs et tormentis, ipsorum exigeutibus excessibus ininriosis, enormibus et nephandis, prout et nounulli ipsorum maleficorum qui fuere deprehensi iam pro eo patibuli supplicium subiernnt, uniuersas quoque et siugulas res et mercancîas sic per ipsos receptas et ablatas que inueniri et re baben possent uestris fideliter resiituere hominibus iniunximns gracie nostre snb obtentu et adhnc possetenus curam et sollicitudinem pro restitutione ipsarum ap- ponere volumus diligenter. Nibilominus et preclaros duces Sleczie, in quorum terris baec latrocinia sunt commissa requiratis ut subditos suos qui bujusmodi flagitiosi sceleris sunt conscii et complices sicut nobis expouitur ad restitutionem rerum praedictarum velint compellere et suam diligentiam, quem admodum nos facimus adhibere. — Insuper ad venerabilitatem vestram Magnificum Janussium Palatinum Vladislaviensem et Capitaneum Dobrinensem cum ceteris nuntiis nostris pro levanda tolleuda et exigenda summa duodocim millium cum quingentis flore- norum hungaricalium aut ducatorum de Veneciis nobis super festum Sancti Ge- orgii proximum per nos solvendorum dirigimus affectantes quatenus ipsos in eo- rum uegotiis et ageudis uelitis favorabiliter expedire. Datum in Myechow feria quarta proxima post.. . Tiburcii, auno domini Millesimo quadriugeutesimo vice simo primo. — Ad relatiouem venerabilis domini Johannis decani Cracoviensis et polonie Vicecancellarii, veuerabili et religioso domino Michaeli Kochmeyster ordinis Sanete Marie de prussia Magistro generali amico nostro ca- rissimo. 280 IV. Annas 1421. Rex Poloniae reprehendit magistro generali, quod sibi snmmam debitam non solvent. Rok 1421. Król polski zarzaca mistrzowi wielkiemu, ze mu naleznej summy nie zaptacit. Wladislaus Dei gracia Rex Polonie Lithuanieque princeps supremus et baeres Russie et cet. Venerabilis amice nosier. Scriptorum uestrorum continenciam nobis nuper directorum intelleximus. In quibus accepimus quod Nunccii uestri qui nobis de solucione certarum peccuniarum nobis per uos debitarum respondere debuerunt. parati fueront solucionem ipsarum facere cum effectu. Scire uelitis quod nos ad requisicionem Nuncciorum uestrorum qui apud nos in Myechow proxime fuernnt constituti et nobis paratas esse predictas peccunias retulernnt. Nunccios uostros cum pleno mandato et alijs circa ipsarum recepcionem oportunis prout et pro summa priori iam recepta consueramus destinare, direximus nec arbitramur ipsas in aliquo circa premissa oportuno defecisse qui Nunccii uostri ibidem constitnli nobis retulernnt quod de prefata summa ipsis per nos et Ordinem minime est re- sponsum, qui factis protestaciouibus et alijs oportunis ad nos uacui redierunt. Insuper de conueucione quam in Guewcow per Archiepiscopum et Consiliarios nostros cum uestris similiter Consiliarijs facere uoluimus prout prefati Nunccii uestri in Myechow apud uos existentes assenserant. scribitis quod uestri Con- siliarij ibi uenire non possent eo quod locus illis sit incompetens. Sed ex quo solucionem peccuniarum nobis non fecistis dacieque insolite nostris Reguicolis imponuntur et uauigia solita prohibentur et alia que maioris estimacionis censen tur nobis non seruantur . nescimus quare pro minoribus uobiscum deberent ulte- rius conueuire. Datum in Noua — Sandecz feria quarta proxima ante festom pentecostarum Anno domini Blillesimo quadringentesimo uicesimo primo. 281 Ad mandatum domini Regis Sbigneus perpetuus Sc. flor, ante Cracouiam - et cet. Venerabili et religioso domino Michaeli Cuchmeyster Ordinis sanete Marie domus Theutonicorum de Prussia Magistro generali amico nostro carissimo. V. Annus 1421. Rex Poloniae rogat magistrum generalem, ut subditis Polonis bona restituat. Rok 1421. Król polski prOsi mistrza wielkiego, aby poddanym polskim dobra powrócit. Wladislaus Dei gracia Rex Polonie Litbuauieque princeps supremus et haeres Russye et cet Venerabilis et Religiose grate nobis dilecte. Jam pleris uicibus scripsimus et per Nunccios tam uestros qui ad nos uenernnt, quam eciam nostros nobis in- timauimus, ut subditis et Indigenis Regni nostri bona ipsorum que iu terris ues- tris obtinent restituta et debitorum ipsorum solucio facta fuissent, tamen quam- quam omnia de terris uestris in Regno, nostra bona hereditaria fuissent et sunt restituta et debita cuilibet exoluta tíldeles nostri Bartholdus Boleminsky et Au- subditi nostri et alij ipsorum in terris uestris situata nequeunt n et concordie hincinde inter nos facte et habite reqt Quocirca uos requirimus et hortamur iam uicibus replicatis quatenus prefatis Bertholdo et Augustino ac alijs subditis nostris bona ipsorum restituî et debito- ueluti uestri et bonorum restitutio et debitorum 36 282 solacio in Regno nostro est executa. Datum in Solecz Sabbato infra Octauas Natiuitatis Sancte Marie Anno etc. uigesimo primo. Ad relacionem Maguifici Sandiwogiy Palatini Poznanieusis Oapitanei Maioris polonie. Venerabili et Religioso domino Michaeli CuchmeysterMagistro generali Cru- eiferorum Sancte Marie domos Theutouicorum de Prussia grate nobis dilecto. VI. Annus 1422. Rex Poloniae qneritur marchioni Brandenburgensi de advocato Novae Marchiae, qui tempore indu ciar um nonnullos cives de Koscian, euntes Stetinm privavit mereibus et captivavit. Rok 1422. Król polski zali siç Margrabiemu brandenburskiemu na wojta Nowej Marchi, który w czasie zawieszenia broni niektórych mieszczan z Koáciana do Szczecin« jadqcych, ogotocit z towarów i uwiçzit. Wladislaus dei gracia Rex Polonie littwanieque princeps supremus et beres Russye. Magnifice et preclare princeps ffrater et amice noster dilecte. Gra- uamine Ciuium nostrorum de Costan reeipimns querulam continentem quomodo aduocatus noue Marchie quosdam ex illis Nicolaum uidelicet et Albertum domi num pro quibusdam suis negoeijs disponendis uersus Stettin cum eorum neces- sarijs sub spe trengarum pacis quas nestra fraternitas inter nos et cruciferos de Prussia interposuit procederent receptis eorum bonis equis et rebus Captiuauit et dimisit tandem . dato temporis termino super medio quadragesime ad pristine Captiuitatis maneipia redeundi. Cum ita hec ab illis patimur pendente trewga per nestram frateraitatem interposita, merito ad nоз reenrrimus que uobis per 283 illos , In earam trengarum lesionem inferuntur. Ex quo si aliquando illis schri- bimns nichil prouicuis sed cominus maioribus iniurijs conturbamur. Quo circa fraternitatem uestram petimus quateuns prodictorum uostrorum liberacione Ci- uium et restitucione ablatorum uelilis interponere presentes uestras et efficere apud illos quod, nos et subditos nostros amplius adhuc in bac treugarum pen dencia nos molestent. Datum retro fferia quarta proxima post domi nicam iunocauit. Anuo domini Millesime quadringeutesimo uigesimo secundo. Relacione Venerabilis Sbignei prepositi sancti fQoriani ante Cra- couiam. Praeclaro et Magnifico Principi domino Marchioni Brandemburgensi et Burg- grawio Norimbergeusi sacri Romani Imperij Archi Camerarii ffratri ac amico nostro charissimo. VIL Annus 1422. Rex Poloniae scribit magie tro generali Paulo de Russdorf, delegatos ordinis convencionem in Gnewkow ad irr it um redegisse. Rok 1422. Król polski pisze mistrzowi wielkiemu Pawtowi de Russdorf, Ii zjazd w Gniew- kowic spezt na niczem z winy delegowanych zakonu. Wladislaus dei gracia Rex Polonie Lithuanieque princeps supremus et baeres Russie et cet. Venerabilis et Religiose amice nosier dilecte. Heri sero in Stobuicza littere oestre nobis fuerunt presentate in quibus scribitis quoniam per uos et partem uestram non steterit quod Conuencio in Gnewcow suscepta finem non accepit et ea que in eadem agenda fue runt non sunt terminata et cet. Seimus uos non la tere quoniam uos ad couueucionem ad diem et locum secundum quod couclusum 36* 284 fuerat et litteris concordie ac pacis perpetue utrinsque inserhim prelatos et ba rones uostros cum plena potestate et sigillis direximus ad sigillandum ac firmius robo ran du m illam sanctam et cupitam pacem perpetuam quam semper optauimus borrentes effusiouem sangwiuis Cbristianam. Qui quidam prelati et barones nostri illorsum uenientes uestros minime adesse inuenerunt ut licet aliqui ex. aestris post Capsum die recepta illuc uenissent tamen sigilla et maudatum illa terminandi dixerunt se non habere, sed se Nunccios fore ad alia asserebant Sicque spe teuemus indubia quod in nobis non defecit nee deficit. cominus pacem initam et firmatam ac singula in litteris nostris contenta impleuimus. Nunc autem ad scripta uestra predicta non ualuimus respondere ex eo quod prelati et baro nes Consilii nostri apud nos minime afiuerunt, omnibus et similiter Inclito do mino Magno duci lithuanie fratri nostro carissimo illa uolumus aperire et ad ip- sorum noticiam perducere . datum in Schidlow Crastino sanete Catharine uir- ginis Anno domini Millesimo quadriugentesimo uigesimo secundo. Ad relacionem Venerabilis Johannis Decani Cracouiensis, Begni Polo- nie Viceeancellarii. Venerabili et Religioso domino Pawlo Russdorff Magistro generali Oucife- rorum de Prussia Ordinis sancte Marie domus Theutouicorum Jerosolimitani, Amico nostro dilecto.