XI. Annus 1254 et 1260. Transumptum 1) privilegii Christiani episcopi Lithuaniae, quo ordini in Livonia donat decimas in terris ordini a rege collatis. 2) confirmationis hujus privilegii ab Alexandro IV. Papa. Rok 1254 i 1260. Transumpt 1) przywileju Krystyana, bisknpa litewskiego, którym zakonowi w Inflantach oddaje dziesiçciny w ziemiach nadanych zakonowi przez króla. 2) po- twierdzenia tego przywileju przcz Alexandra IV. Papieza. In nomine domini amen. Anno Nativiiatis eiusdem Millesimo. CCC°. quinqua- gesimo secundo. Indiccione quinta iSauctissimi iu cristo Pat ris ac domini . domini uostri dementis providencia pape sexti anno decimo Mensis marcii die И septima hora terciarum vel quasi. In presencia mei Notarii et testium subscripto- rum ad hoc speciatitcr vocatorum et rogatorum Religiosus vir in cristo devotus Frater Goswinus de Herike Magister Fratrum domus Theutonicorum Jerusa lem . per Lyvoniam in domo habitaciouis sue in Castro Rige quasdam patentes litteras. Olim Reverendi in cristo patris ac domini . domini Cristiani Episcopi Lettowie cum vero suo Sigillo integro et illeso in filis serieeis rubeis et glau- cis permixtis appendenti . non abolitas non rasas non cancellatas nee in aliqua sui parte viciatas seu suspectas . exhibuit . et in iustrumentum publicum redigi peciit . quarum tenor sequitur in hec verba. # Universis cristi fidelibus ad quos presens Scriptum pervenerit Frater Cristi- anus ordiuis Fratrum Theutonicorum dei gracia Episcopus Lettowie Salutem in Filio dei vivi. Cum universalis matris ecclesie inter ceteros cristi fideles potissimi debitores eo amplius ecclesiam Lettowie nobis commissam, adhuc novellam et teneram sollicitudiue non pigra debemus prevenire . quo dilatacionem ipsius et prosperitatem amplecti ex debito cogimur incessanter. Cogitantibus itaque nobis quid ad eius promocionem expediret . oculis nostris aspeximus . quod sine adintorio eorum . scilicet Fratrum domus sanete marie Theutonicor . de quorum auxilio fides in partibus estonie . lyvonie . Curonie et Prutzie uiulti- pliciter est promota . et adhuc frequenter promovetur . eadem ecclesia accipere non posset incrementum . nec eciam persistere valeret allo modo . ut ipsi tanto libencius nos et nostram ecclesiam tueantur ab hostium insnltibus . et negocium fidei eo validius prosequi valeant in expensis, eis dimittimus decimam terrarum illarum . quas ab lllustri Principe domino Myndowe Rege Lettowie possident . sicut in suis litteris super hoc confectis plenius continetur, iure perpetuo possi- dendam. Si eciam a predicto Rege vel ab aliquibus aliis memoratis Fratribus aliqua terra conferatur, eos gaudere volumus iure supradicto . cum nemo pro- priis cogatur stipendiis militare, nichil nobis in eisdem tern's iuris reservantes, preter ea que non possunt nisi per Episcopum exerceri . cum autem racione officii nostri ecclesias eorum visitabimus . nobis cum duodecim equitaturis venien- tibus . archidyacono vero nostro cum septem semel in anno necessaria ministra- bunt. In cuius rei perhennem memoriam . ne qua super premissis questio in posterum vel ambiguitas oriatur . presentem pagiuam Sigilli nostri muniinine duximus roborandam. Datum in riga . presentibus domino Johanne basone nostro Capellano. Fratre Hermanno nostro Fratre. Fratre Ludewico Com- mendatore de riga. Fratre burchardo Commendatore de VVenda. Fratre Geor- gio Commendatore de Sigcwalde et quampluribus aliis. Anno domini M°. CC°. IM'. VIII°. ydus Aprilis. 3 18 Alias autem litteras. Olim sanctissimi in cristo patris ac domini . domini nostri Alexandri pape quarti cuin vera bulla plumbea in filis rubeis et glaucis sericiis appeiulenti . non abolitas non rasas . non cancellatas . non viciatas in aliqua sui parte seu suspectas exbibuit et pari forma in instrumentum publicum redigi peciit. Quarum tenor sequitur iu hec verba. Alexander Episcopus servns servorum dei Dilectis Filiis . . Preceptori et Fratribus bospitalis Sanete Marie Theuton. in Lyvonia Salutem et apostolicam benediccionem. Solet annuere sedes apostolica piis votie et bonestis petencium precibus favorem benivolum impartiri. Exhibita siquidem nobis vestra peticio contiuebat . quod cum carissimus in cristo Filius uoster lllustris Rex Lettowie considerans se de spurciciis paganorum per inspiiacionis diviue graeiam et stu dium vestre sollicitudinis yeuisse ad cult um catholice puritatis ac propter hoc vos prosequens pie benignitatis affectu . quasdam terras tunc ad eum pertinen tes, vobis pia liberalitate donasset. Veuerabilis F rater uoster Episcopus Let- towie loci dyocesanus . qui nullum Capitulum obtiuet, diligenter attendens . partes illas que sunt novella plantacio sine vestre defensiouis subsidio non posee subsistere contra inpetus paganorum, omnes decimas proventuras iu terris eis- dent vobis, prout spectabaut ad ipsum diligenli prehabita delibcratione conces sit, sicut in patentibus litteris coufectis exinde plenius dicitur conlineri. Nos itaque vestris supplicationibus iuclinati . quod ab eisdem Rege ac Episcopo super premissis provide factum est, ra ium et firm um habeutes . id auctoritate apostolica confirmamus et presentis scripti patrocinio communimus. Nulli ergo omuino hominum liceat banc paginam nostre confirmacionis infringe re vel ausu temerario contraire. ¡Siquis auiem hoc attemptare presumpserit. iudignacionem omnipo'tentis dei et beatorum Petri et Pauli Apostolorum eius se noverit incur- surum. Datum Anaguie VIII kalendas Februarïi Pontificatus no.stri Anno sexto. Actum anno domini. Indiccione binense . die. Pontificatu et loco pre notaos . presentibus houorabilibus et Religiosis viris Fratribus. Priore Fratrum predicatorum et... gardiauo Fratnim minorum in Riga, quorum Sigillis presen cia in testimonium evidencius sunt munrta. Presentibus eciam famosis fanralis Johanne de Wacken. Marquardo bixovede et Johanne dicto boleman com aliis pluribus fidediguis ad premissa testibus vocatis et rogatis. l,. m. (Buiia oricinaiis.inve nitnr in archivo secreto repomonf.in». Cnpsa Xl. No. 7.) • - - . 1» XII. Annus 1260. Mindowe rex Lithuaniae donat ordini in Livonia totum r�?ц пиш su и m, si sine legilimis beredibus decrdnl. Rok 1260. Mindowe król litewski oddaje zakonowi w Inflantach cate królcstwo swoje w przy- padku, gdyby bez potomstwa z swiata zcszedt. Myudowe dei gracia Rex Lettowie universis cristi fidelibus pressentes litteras inspectons. Salutem in nomine Jhesu Cristi. Qnamvis inspiracionis divine gracia faciente per consilium dilectorum nobis in cristo Magistri et F rat ru ш domus Thentonice in Lyvonia. deteuebris gencium in ecclesie ihesu cristi lumen Tocati simus ac reuati per unde graciam baptismalis et Sanctissimus pater et dominus пoster Innocencius papa quartos ad instauciam et operam efficacem pre- dictorum magistri et Fratrum personam nostram. Regnum nostrum et omnia bona nostra Jurisdiccioni sedis apostolice subicieus . auctoritate sua nos fecerit coro nan in Regem tocius Lettowie . ac terrarum omnium . quas divine virtutis auxilio iam eripuimus de infidelium mauibus vol e rip ere poterimus iufuturum. Tamen ante nostram conversionem et post tam nos quam reдnит nostrum Letto wie per aliquos cristiane fidei inimicos et aliquorum apostasiam sic turbati fueri- mus et concussi quod nisi dictorum magistri et Fratrum magnum consilium et auxilium nobis afluisset totum regnum nostrum fuisset cum subversionefidei annul- latum. Unde nos considerantes labores et expensas ac volúntateia magistri et Fratrum prenominatorum que iu promocione nostre persone. Regni nostri ymmo pocins fidei cristiane habuerunt. de consilio voluntate et consensu heredum uos- trorum nostrorumque uobilium totum regnum nostrum Lettowie. et omnes ierras adiacentes quocunque nomine censeantur. exceptis terris et iure episcopal!, do mino Episcopo Lettowie in dicto regno nostro deputatis. sepedictis magistro et Fratribus de domo Theutonica in Lyvonia dedimus coniulimus et donavimus. et presencium tenore donamus in verum ius et proprietatem sue reh'gionis. Ita tamen si nos sine legittimis beredibus decedere contingeret Transferentes in ipsos ex nunc ut ex tunc dominium et possessionem tocius regni Lettowie supra 3* 20 dicti. lu cuius translate possessionis Judicium Conventum Fratrum predictorum in nostra curia collocavimus speeiali Et licet varias et diversas donaciones prius fecerimus circa Fratres memoratos. sicud in litteris iude confectis continetur. Tamen banc piam nostram et providam donaciouem factam predictis magistro et Fratribus ac successoribus eorumdem. tamquam nostris principalibus coadiutori- bus aliarnui precedencium donacionum conclusionem esse volumus plenariam et finalem. In cuius rei perpetuam memoriam ut prehabita nostra donacio robur obtiueat firmitatis. banc certam iude conscribi et nostri sigilli munimine fecimus confirman. Huius autem donacionis testes sunt. Venerabilis dominus Culmen- sis Episcopus et magisier Andreas Fratrnm predictorum ac Fratres sui. Lang- wimis sororius uoster. Lygeyke Schabbe. Bixe. Bune. uostri Barones et consangwinei. Parbusse de Nere. Gerdine de Nailse. Vege. Veseyele. Ibid. et Parbusse junior. De Fratribus predicatoribus Frater Syndarinus. de Fratribus miuoribus Frater Adolpbus et sui socii. et alii quam plures fidedigni. qui omnes simul et semel dicte donacioni nostre a nobis provide facte Magistro et Fratribus. ac eorum successoribus supradictis fuerunt vocati ad hoc iu testi monium premissorum. Datum Lettowie in Curia nostra anno domini Millesime Ducentesimo Sexagesimo. In medio Mensis Junii. (Transumptum originate de anno 1392 invenitur in archivo secreto regiomontano. Capsa Xl. No. 15 et 14.) * 4» XIII. Annus 1289. Burchardus de Suanden Magister generalis Ordinis S. Mariac Tbcuton. confirmat divisionem terrarum, a Lithuania avulsarum, inter ordinem in Livonia et in Prussia. Rok 1289. Mistrz W. Bnrchard de Swanden potwiérdza podziat ziem oderwanych od Litwy pomiçdzy ryecrzy mieczovych w Inflantach, a Kryzaków w Prusach. Frater Burchardus de Svanden Magister generalis Hospitalis sanete Marie Theutonicorum Jerusal., Religiosis viris ac discretis Fratribus Preceptoribus 21 — * terrarum Livonie et Pruscye ordinis sacre domus Theuton. Salutem, cum noticia subscriptorum, Cum a nobis petitur quod iustum est et honestum, tam vigor equi- tatis quam ordo exigit racionis ut id per sollicitudinem nostri officii ad debitum perducatur effectum, et ea que fraterna concordia et amicicia terminantur firma debeut postmodum illibata persistere, et ne in recidive contencionis scrupulum relabantur, paterno convenit presidio firmiter communiri. Exhibita siquidem vestra peticio, quam nobis porrexistis, continebat, ut conposicionem seu divisio- nem terrarum Schalwen, Karsowe, Twerkiten ac aliarum provinciarum per vos et maturos Fratres vestros factam, in quibus domino vobis opitulante edificare et insedere intenditis, vellemus nostro suffragio confirmare. Nos igitur vestris iustis votis et postulacionibus inclinati, divisionem ipsam sicut absque pravitate provide facta et gesta fore dinoscitur ab utraque parte Fratrum nostrorum sponteque recepta uecnon prout in litteris super hoc confectis vidimus plenius et planius contineri, auctoritate nostra confirmamus et presentis scripti patrocinio firmiter communimus. Datum Rome, anno domini M°. CO. LXXX°. IX°. septimo Jdus Februar, indiccione secunda. (Transumptum originate cum sigitto mapistri generatis invenitur in archivo secreto regiomontano. Capsa Xl. No. 2.) <.» п. Cieftyminrai quaeque sequimtur usque ad finem seculi XIV. П. Credymiii i daley do konca XIV. wieku. Acta diplomática Lithuaniae, régnante duce Gedimino. Akta dyplomaijczne Litwy, za panowania Ksiazecia Gedjmtaa. 00