CCXXXIV.

Willelmi Romanorum regis iuramentum fidelitatis per eum praestitum Romanae ecclesiae ac Innocentio PP. IV. de conservandis et tuendis regalibus B. Petri. Ex orig. et libro Privileg. Tom. I. fol. 30.

In nomine sancte et individue trinitatis. Ego Wilhelmus dei gratia Romanorum Rex et semper Augustus tibi dno meo sanctissimo et patri carissi- mo, Innocentio pape Quarto, eiusque successoribus et ecclesie Romane, presentibus subscriptis Princi- pibus Imperii et nobilibus, spondeo, polliceor, pro- mitto et iuro, quod omnes possessiones, honores et iura Romane ecclesie pro posse meo bona fide pro- tegam et servabo. Possessiones, quas autem ecclesia Romana recuperavit, liberas et quietas sibi admit- tam, et ipsam et eas retinendas bona fide iuvabo: quas autem nondum recuperavit, adiutor ero ad recuperandum, et recuperatarum secundum posse meum ero sine fraude defensor, et quecunque ad manus meas deveniant, sine difficultate restituere procurabo. Ad has pertinet tota terra, que est a Radicofano usque Ceperanum, Hexarchatus Raven- ne, Pentapofis, Marchia Anchone, Ducatus Spole- tanus, Terra Comitisse Matildis, Comitatus Britinorii cum adiacentibus terris expressis in multis privile- giis Imperatorum a tempore Ludovici: has omnes pro posse meo restituam et quiete dimittam cum omni iurisdictione, districtu et honore suo. Verum- tamen cum ad recipiendam coronam Imperii, vel

pro necessitatibus ecclesie ab apostolica sede voca- tus accessero, de mandato summi pontificis accipiam procurationem ab eis. Adiutor etiam ero ad retinen- dum et defendendum ecclesie Romane Regnum Si- cilie. Tibi etiam domino meo Innocentio pape et successoribus tuis omnem obedientiam et honorifi- centiam exhibebo, quam devoti et Cathofici Impe- ratores et Reges consueverunt sedi apostolice exhi- bere. Et si propter negotium meum Romanam ec- clesiam oportuerit incurrere guerram, subveniam ei, sicut necessitas postulaverit, in expensis. Omnia vero predicta tam iuramento quam scripto firmabo, cum Imperii fuero coronam adeptus. Principes au- tem Imperii et nobiles, quibus presentibus iuravi, sunt hii: Sifridus Archiepus Maguntinus Germanie Archicancellarius, Henricus electus Spirensis Rega- lis aule Cancellarius, Albertus Comes de Dinfingen, Ulricus Comes de Wirtemberg, Conradus Silvestri, Conradus Comes de Diz, Eniko Comes de Lingen, Anselmus Marescalcus de Instingen, Wernerus de Bolandia Dapifer, Wernerus fifius eius Pincerna, Ulricus de Mintemberg Camerarius, Conradus de Smedevelt, Fridericus de Randemberg, Gotefridus de Bigen et Sifridus de Runkel viri nobiles, Crasto de Bochberg, Willelmus advocatus Aquar. Wiricus de Dunen et alii plures. Datum in Castris apud Engelheim anno diii m.cc quadragesimo nono, XL Kal. Martii, Indictione vu, (Regni vero nostri) an- no primo.

ccxxxv.

Concordia inter Venetos et Ferrarienses de modo placi- tandi die 15. et 17. Martii An. 1250. inita. Ex Clementis

PP. V. Btdla de reconciliatione Venetorum etc. vide infra Nr. DCXXIX.

Anno domini m.cc.l. , Indictione octava, die Iovis xv. exeunte Martio, Presentibus dominis Phi- fippo de Molino, Balduino Quirinb, Ambaxiatoribus Communis Venetiarum, Bernardino de Fontana, Io- culo de Ioculis, Magistro Santofino Notario et aliis. Cum dnus Philippus de Molino, Balduinus Quirino Ambaxiatores Communis Venetiarum elegissent do- miuum Nicolaum de Beys fifium dni Leonardi de Beys, et dnum Albergetum de Turdo Notarios de Sancto Romano Advocatos inter Venetos et Ferra- rienses, dominus Rodullus Iudex et Vicarius domini Marchionis Estensis et Potestatis Ferrariensis ad petitionem Ambaxiatorum Venetiarum fecit dictos Advocatos electos venire, et precepit eis, ut debe- rent esse advocati inter Venetos et Ferrarienses, qui dictus Nicolaus de Beys et Albergetus de Turdo notarii, Iudices et advocati iuraverunt ad sancta Dei evangelia, quod nullum placitum, de quo erunt rogati, neque pignus, quod pro Veneticis eis fuerit presentatum, vitabunt per fraudem recipere, et quod erunt advocati inter Venetos et Ferrarienses, et omnia placita, que eis apparuerint, de quibus ipsi

128 INNOCENTIUS PP. IV. ANNO CHRISTI 12S0.

receperint pignus vel gratiam placitum habentis, ipsum pignus aut solutionem quoque quinque soli- dorum consuetum recipere voluerint, placitabunt, et ipsi habenti placitum consulent bona fide, sine fraude, melius quam poterunt cum omnibus rationi- bus et cum omnibus cartulis ab eis vel eo, quorum vel cuius erit placitum eis arbitris: que carte sive rationes, si apparuerit, quod faciant pro eis, quorum est placitum, modis omnibus quibus valebunt, fal- sitatem quoque nullam, neque falsitatis cartam in facto placitorum fieri facient, nec fieri consiliabunt.

Studiosi quoque erunt ad placitandum omnia placita, de quibus fuerint rogati, et pignus vel pa- gamentum solidorum v. accipere inde, ad mefius et mbdis omnibus quibus valebunt, nullum quoque servitium inde tollent, vel tolli facient preter sofidos quinque Venetorum parvorum, quos tollere eis lici- tum est inter eos et non plus, et si afiquis pro eis exinde afiquod servitium tulerit et sciverit, faciet ipsum reddi illi, a quo acceptum fuerit, si potuerit sine fraude, et quicquid dominus Dux Venetiarum, et Potestas seu Consules vel Rectores Ferrarienses, qui pro tempore fuerint, in hiis addiderint, totum sine fraude observabunt, quod ad officium suum pertinebit. Et hec omnia iuraverunt attendere et observare bona fide, sine fraude, hinc usque ad annum completum proximo venturum.

Ego Conradinus de Furnano sacri Palatii No- tarius interfui et scripsi.

Iuro ad evangelia sancta dei, quod nullum placitum, de quo ero rogatus, ut ex eo sim advo- catus inter Venetos et Ferrarienses, neque pignus pro eo, quod nisi fuerit presentatum, vitabo per fraudem recipere, et omnia placita, que nisi ap- paruerint, de quibus socius meus huiusmodi officii, aut ego recepero pignus vel gratiam placitum ha- bentis, ipsum pignus vel pagamentum quinque so- lidorum consuetum recipere voluerimus, placitabo ac ipsum habentem placitum consulam bona fide, sine fraude, ad mefius quam potero cum omnibus rationibus, et cum omnibus cartufis ab eis vel eo, quorum vel cuius erit placitum, modis omnibus qui- bus valebo, falsitatem nullam, neque aliquam falsi- tatis cartam faciam fieri nec fieri consiliabo. Stu- diosus quoque ero ad placitandum omnia placita, de quibus rogatus fuero, et pignus vel pagamentum sofidorum v. recipiam inde, ad melius et modis omnibus quibus valebo, nullum servitium inde tol- lam vel tolfi faciam preter supradictos solidos quin- que, qui debent esse denarii parvi de Venetiis, quos tollere mihi ficitum est inter me et consocium meum; et si aliquis pro me exinde aliquod servitium tule- rit, et scivero, faciam illud reddi ei, a quo acceptum fuerit, sine fraude, et nulli Veneto, cuius advocatus ero, tollam denarium pro hbra ex eo, quod in pla- cito vel concordia erit lucratus, exceptis supradictis quinque sofidis denariorum parvorum de Venetiis,

quos unicuique pro advocationis officio, cuius advo- catus ero, mihi ficitum est tollere inter me et so- cium meum.

Anno domini Millesimo cc.l. Indictione octava, die Iovis quintodecimo exeunte Martio, presentibua dnis Philippo de Mofino, Balduino Quirino Amba- xiatoribus Communis Venetiarum, Bernardino de Fontana, Turcho de Turchis, Stablino Notario et aliis. Dominus Rodulphus Iudex et Vicarius Domini Mar- chionis Estensis, Potestas Ferrarie, ad postulationem supradictorum Philippi de Molino et Balduini Qui- rino Ambaxiatorum Communis Venetiarum fecit venire dominum Ioannem de Trota, et dominum Thomasium de Fontana, et Octofinum de Maynar- dis, electos arbitros per dictos Ambaxiatores Ve- netiarum in palatio Communis Ferrariensis, et pre- cepit eis, ut deberent esse arbitri inter Venetos et Ferrarienses, qui supradicti domini Iohannes de Trota et Thomasius de Fontana et Octofinus de Maynardis iuraverunt ad sancta dei evangelia, quod bona fide sine fraude erunt studiosi ad audienda et diffinienda omnia placita, que ante eos fuerint ap- posita inter Venetos et Ferrarienses, et ubi pactum vel ordo defecerit, dicent secundum usum suum, si fuerit, et ubi usus defecerit, dicent secundum eorum conscientiam sine aliqua fraude, et non iudicabunt, nec nocebunt alicui tam Venetis quam Ferrariensi- bus per fraudem, nec etiam ullum placitum per fraudem dilatabunt, nullum quoque servitium inde tollent, nec tolli facient, excepto apporto, si eis missi fuerint, vel tantum a soldis quinque infra, et si sci- verint, quod aliquis pro eis aliquod servitium acce- perit, illud reddi facient, si poterunt sine fraude, et pro assessoribus vel consilio habendo pro causis Venetorum, que ante eos fuerint deposite et venti- late, quicquam a Venetis solvi non facient vel ex- hiberi.

Preterea si dominus Dux Venetiarum cum Fer- rariensibus afiquid de ordine vel de pacto iungere vel minuere voluerit, ipsi secundum quod ab eia statutum fuerit, iudicabunt, et de omnibus, que ante eos duxerint conquerendum, si voluerint pre- ceptum, dabunt viatori preceptum, ut precipiat ei vel eis, de quo fuerit querela prolata, et post sen- tentiam datam precipient viatoribus, et intromictant de bonis eorum, qui iudicati erunt, ad solutionem faciendam illi, cui fuerint iudicati, et si viator di- xerit eis, quod rebellem invenerit, dicent Potestati vel eius Consulibus Ferrariensibus: in hiis omni- bus sunt studiosi, excepto in iudicando hominem in membro perdendo, vel frustando, vel bullando. Hec omnia supradicta iuraverunt bona fide et sine fraude attendere et observare usque ad unum an- num proximo venturum. Actum Ferrarie in Pa- latio Communis.

Ego Conradinus de Furnano sacri palatii No- tarius interfui et scripsi.

INNOCENTIUS PP. IV. ANNO CHRISTI 1251. 129

CCXXXVL

Saraceno Perusino rectoria Castri Radicofani confertur. Eeg. An. VUL ep. 110. Tom. U. fol. 19.

Innocentius episcopus etc. Dilecto filio NobiU viro Sarraceno nato quondam Nicole Sarraceni, Civi Perusino, salutem etc. Probata nobis tue devotio- nis sinceritas promeretur, ut te aliquo gratie no- stre munere bonoremus. Hinc est, quod nos prom- ptitudini tue aliquam volentes dare materiam te in hiis, que inter ecclesie Romane bona specialius nu- merantur, per laudabilia fidei obsequia exercendi, presentium tibi auctoritate concedimus atque vo- lumus, ut postquam apostolica sedes se ad partes illas deo concedente retulerit, Castellaniam et Re- ctoriam Castri Radicofani, quod specialiter iuris beati Petri fore dinoscitur, cum biis, que ad Ca- stellaniam sive Rectoriam ipsam spectant, obtineas et habeas cum effectu ex nunc exercendam Hbere et usque ad nostrum beneplacitum retinendam, in huiusmodi nostre concessionis et voluntatis indicium presentes tibi litteras exbibentes. Datum Lugduni mx Nonas Octobris, Pont. nostri anno octavo.

CCXXXVH.

Fidelibus Castri Trebarum, ne Fulginatibus indevotis iu- ramentum fidelitatis praestare amplius teneantur. Beg. An. IX. ep. 42. Tom. II. fol. 117.

Innocentius episcopus etc. Dilectis filiis...Po- testati et Communi Castri Trebarum Spoletane dio- cesis, salutem etc. Signiticastis nobis, quod vos unum pallium annuatim Fubginatibus exhibere, ac Potestas in Castro Trebarum pro tempore insti- tutus in principio sui regiminis Potestati Fuhgi- nati, sicut quivis de civitate Fuhginate, prestare con- suevit hactenus iuramentum: unde ne vobis ecclesie Romane devotis indevotorum iugum incumbat, ab- solvi ab hiis a nobis humiliter suppHcastis. Cum igitur dicti FuHginates ob sue rebelHonis et infi- deHtatis offensam honore, ac prerogativa huiusmodi reddiderint se indignos, vos ab exhibitione iura- menti et palHi predictorum auctoritate presentium duximus absolvendos, Non obstantibus ahquibus privilegiis seu instrumentis, vel Htteris supra hfis obtentis ab eis, que vires volumus non habere. NulH ergo etc. nostre absolutionis etc. Datum Pe- rusii xv. Kal. Decembris, Pont. nostri anno nono.

ccxxxvnr.

Fanensibus consulatus cum iurisdictione in criminalibus et civilibus conceditur. Eeg. An. IX. ep. 68. Tom. Il.fol. 121.

Innocentius episcopus etc. Dilectis fifiis Con- sulibus et populo Fanensibus, salutem etc. Omni- potenti deo gratias referimus copiosas, quod a die- bus feficis recordationis Innocentii pape predeces- soris nostri iustitiam ecclesie Romane respiciens,

Civitatem vestram cum tota diocesi, quam ad ius et proprietatem apostoHce sedis non est dubium pertinere, sibi restituit, violentia propulsata, per quam iniuste fuerat afiquandiu sub afiena pote- state detenta. Cum enim quondam Iohannes Ru- stici nuntius vester et procurator cum Htteris ve- stris de rato ad dicti predecessoris presentiam ac- cessisset, ex parte vestra promisit, quod tam vos quam omnes, qui sunt de vestro districtu, ipsi pre- decessori et successoribus ipsius et ecclesie Romane fidelitatem curetis universaUter exbibere, expeditio- nem et parlamentum, pacem et guerram ad man- datum ipsius predecessoris et legatorum ac nun- tiorum apostofice sedis per totam Marchiam bona fide, iuxta facultates vestras proprias expensis fa- cere sine fraude, appeUationibus ad dictum prede- cessorem vel legatos aut ipsius nuntios legitime factis, debita veneratione deferre, procurationes ido- neas eidem, necnon legatis ipsius et nuntiis impen- dere, pro annuo quoque censu quinquaginta Hbras usuaHs monete persolvere annuatim, medietatem videUcet pro ipsa Civitate, et medietatem pro eius districtu, vel si maUet, novem denarios pro uno- quoque fumante, ut more vestro loquamur, exce- ptis clericis, miHtibus, iudicibus, advocatis, tabel- Uonibus et hfis, qui nuUas possessiones habere no- scuntur, qui non consueverunt affictum parare, quem videficet censum vestris expensis Camere dicti pre- decessoris et successorum ipsius inferretis, postu- lans humihter et implorans, ut vobis consulatum cum sua iurisdictione confirmare auctoritate apo- stolica dignaretur, salvis universis demaniis, que fibere semper in eiusdem predecessoris et succes- sorum ipsius dispositione consisterent, ficet autem longe maiora consuevistis aliis exhibere: ut tamen sentiretis et gauderetis vos ad ilHus dominium re- diisse, que de se vere dicere potest, iugum meum suave est et onus meum leve, promissionem et obla- tionem ipsius procuratoris ex parte vestra ipsi pre- decessori factam, idem de ipsorum duxit fratrum consiHo acceptandam. Nos itaque ad instar ipsius predecessoris vos tamquam fifios speciales sub apostofice sedis protectione suscipimus, quos sub eius dominio volumus perpetuo retineri, confirman- tes vobis consulatum cum iurisdictione, que spe- ctat ad ipsum tam in criminafibus quam civifibus, ita ut omnes consules et procuratores, qui pro tem- pore fuerint, Romano pontifici et ecclesie Romane iuramento fidefitatis teneantur astricti: bonas quo- que consuetudines vestras ratas habemus et volu- mus eas inviolabihter observari: vos autem et suc- cessores vestri perpetuo nobis ac successoribus nostris universa, que scripta sunt et promissa, cu- rabitis fidefiter et efticaciter adimplere, singuUs quo- que decennfis iuramenta fidelitatis et observantie premissorum universafiter innovare: salva in omni- bus apostofice sedis auctoritate. NuUi ergo etc.

130 INNOCENTIUS PP. IV . ANNO CHRISTI 1252.

nostre concessionis et confirmationis etc. Datum Perusii xv. Kal. Ianuarii, Pont. nostri anno nono.