Charter: Freising, Bistum und Hochstift (763-1364) 1278 II 09
Signature: 1278 II 09
no graphic available
Zoom image:
Add bookmark
Edit charter (old editor)
9. Februar 1278, St. Leonhard
Bischof Berthold von Bamberg entscheidet in der Klagsache des Propstes Heinrich von Wörthsee gegen Otto von Finkenstein betreffs Missbrauches der Vogtei.Source Regest: ZAHN, Codex Diplomaticus (=FRA II/31, Wien 1870) S. 378, Nr. 358
Current repository:
Hauptstaatsarchiv München
Hauptstaatsarchiv München
anhängendes verletztes SiegelMaterial: Pergament
Condition: 2 Lücken
Cod. 191, f. 90'
Nos Bertholdus dei gracia Babbenbergensis episcopus notum facimus vniuersis tam presentibus quam futuris, quod super causa que inter magistrum Henricum venerabilem prepositum Werdensem ex una parte et inter Ottonem de Vinchenstein ex altera uertebatur occasione aduocacie eiusdem Werdensis ecclesie, litteras a domino nostro Rudolfo serenissimo rege Romanorum recepimus in hec uerba i||
Folgt nun der Auftrag König Rudolfs ddo. 1278, 5. Jän., Wien (Nr. 357).||
Nos igitur cum debita reuerencia mandato regio et precepto uolentes obedire, partes ad nostram presenciam citauimus et asserciones sev allegaciones earundem parcium per quas merita causarum panduntur, audiuimus et examinauimus diligenter. examinatis pariter et auditis de speciali gracia propter bonum pacis et concordie admisimus quod ambe partes tam super omni iure aduocacie quam super uniuersis dampnis et grauaminibus per ipsum Ottonem et eius patrem olim dicte Werdensi ecclesie illatis et super aliis quibuscumque controuersiis que pretextu huiusmodi aduocacie Werdensis ecclesie inter eosdem uertebantur uel que in posterum ibi sperabantur, in nos tamquam in arbitrum sev arbitratorem uel amicabilem compositorem data fide uice sacramenti in manus nostras communiter compromiserunt, dando nobis plenitudinem potestatis et plenariam auctoritatem inter ipsos arbitrium promulgandi. Nos vero auctoritate nobis a memorato domino nostro Rudolfo serenissimo rege Romanorum tradita et concessa habitoque prudentum consilio tale arbitrium promulgauimus sentencialiter inter partes, videlicet quod dictus Otto de Vinchenstein eiusque heredes et homines de cetero numquam debent dictum magistrum Henricum prepositum Werdensem et eius successores, necnon clericos et homines prefate Werdensis ecclesie in parte aliqua offendere uel grauare, sed debent illos contra quoslibet uiolentos inuasores manutenere et defendere pro eorum uiribus atque posse, nec debent umquam aliquo tempore ab eodem preposito et eius successoribus et a clericis et ab hominibus sev colonis eiusdem Werdensis ecclesie aliquas exacciones uel streuras (!) sev exenea (!) petere, exigere uel extorquere, nec debent inperpetuum aliquas pernoctaciones in predio eiusdem Werdensis ecclesie uel in claustro recipere uel habere, neque debent aliquam potestatem uel iurisdiccionem de cetero umquam sibi vendicare in officialibus, colonis instituendis uel destituendis per omnes mansos predii memorati, siue sint ipsius prepositi uel canonicorum, sed debent esse solummodo contenti de iudicio et pena sanguinis per totum predium Werdensis ecclesie situm in partibus Karinthie, ita tamen quod officialis siue iudex sev procurator dicti Vinchensteinerii uel eius heredum qui pro tempore fuerint, nichil prorsus in hoc iudicio faciant uel exerceant vel aliquam penam sanguinis exigant uel inponant preter consilium et consensum et presenciam officialis uel procuratoris ipsius prepositi, et quod idem Vinchensteinerius et eius heredes et homines nichil iuris debent sibi vsurpare in bonis mobilibus uel inmobilibus sev se mouentibtis illorum qui ad huiusmodi penam sanguinis fuerint adiudicati. Item arbitrando sentenciamus et sentencialiter arbitramur, quod prelibatus Otto de Vinchenstein et eius heredes atque homines pro omni iure dicte aduocacie eiusdem Werdensis ecclesie debent esse solummodo contenti annuatim de triginta modiis duri grani quod wlgariter steverchorn dicitur, quod singulis annis secundum sterilitatem et fertilitatem temporis per mansos tam canonicorum quam ipsius prepositi cultos et non desolatos debet inponi sev inscribi. Solucio autem huiusmodi frumenti debet fieri annis singulis circa Epiphaniam domini paulo post uel ante, ita tamen quod quicquid de eisdem triginta modiis sev per grandinem uel per gwerram aut pe expedicionem siue per alium quemcumque modum annis singulis defecerit, illud iuramento prestito et premisso ad taxacionem officialis ipsius prepositi, assumptis sibi duobus colonis de predio iuratis debeat resecari. Item arbitramur sentenciando, quod prefatus Otto de Vinchenstein et eius heredes et homines debent esse etiam solummodo contenti de quatuor marcis denariorum usualis monete, ita tamen quod quilibet denarius Frisacensis ualere debet duodecim paruulos Veronenses qui annuatim de toto predio Werdensis ecclesie tam canonicorum quam sepedicti prepositi circa festum beati Georii dari debent, quam inquam prenotatam summam frugum et denariorum dicto Vinchensteinerio et eius heredibus et hominibus circa prenotata tempora (de toto) predio Werdensis ecclesie tam canonicorum quam ipsius prepositi qui pro tempore fuerint, dari atque solui arbitrando precipimus et iubemus pro om(nibus exacci)onibus, stevris, exeniis, pernoctacionibus et pro colon(or)um et officialium institucionibus et destitucionibus, quibus omnibus in ordine expressis (dictus) Vinchensteinerius et eius heredes et homines ad sentenciam nostri promulgati arbitrii data fide uice sacramenti publice in nostra presencia renunciar(unt). Item insuper sentencialiter arbitrati sumus, quod memoratus Otto de Vinchenstein et eius heredes et homines aut in propriis eorum personis sev per eorum litteras deprecatorias pro confirmacione nostri promulgati arbitrii absque omni dolo et fraude debent diligenter et fideliter laborare aput dominum nostrum Rudolfum serenissimum regem Romanorum et aput omnes alios principes, comites et barones et ministeriales et aput omnes alios qui se ius etiam habere asserunt et contendunt in eadem aduocacia Werdensis ecclesie, quorum confirmacio fuerit necessaria ad maiorem huiusmodi nostri prolati arbitrii firmitatem. Ne igitur presentes nostri prelati arbitrii series atque tenor aut a partibus sev ab aliis quibuscumque imposterum reuocari uel mutari valeat aut infringi, presentem paginam conscribi fecimus et eandem in huius rei testimonium et in perhennem memoriam nostri pendentis sigilli munimine iussimus roborari. Datum et actum aput sanctum Leonhardum in domo parochialis ecclesie, anno domini M. CC. LXXVIII., quinto idus Februarii, sexta indiccione.
Folgt nun der Auftrag König Rudolfs ddo. 1278, 5. Jän., Wien (Nr. 357).||
Nos igitur cum debita reuerencia mandato regio et precepto uolentes obedire, partes ad nostram presenciam citauimus et asserciones sev allegaciones earundem parcium per quas merita causarum panduntur, audiuimus et examinauimus diligenter. examinatis pariter et auditis de speciali gracia propter bonum pacis et concordie admisimus quod ambe partes tam super omni iure aduocacie quam super uniuersis dampnis et grauaminibus per ipsum Ottonem et eius patrem olim dicte Werdensi ecclesie illatis et super aliis quibuscumque controuersiis que pretextu huiusmodi aduocacie Werdensis ecclesie inter eosdem uertebantur uel que in posterum ibi sperabantur, in nos tamquam in arbitrum sev arbitratorem uel amicabilem compositorem data fide uice sacramenti in manus nostras communiter compromiserunt, dando nobis plenitudinem potestatis et plenariam auctoritatem inter ipsos arbitrium promulgandi. Nos vero auctoritate nobis a memorato domino nostro Rudolfo serenissimo rege Romanorum tradita et concessa habitoque prudentum consilio tale arbitrium promulgauimus sentencialiter inter partes, videlicet quod dictus Otto de Vinchenstein eiusque heredes et homines de cetero numquam debent dictum magistrum Henricum prepositum Werdensem et eius successores, necnon clericos et homines prefate Werdensis ecclesie in parte aliqua offendere uel grauare, sed debent illos contra quoslibet uiolentos inuasores manutenere et defendere pro eorum uiribus atque posse, nec debent umquam aliquo tempore ab eodem preposito et eius successoribus et a clericis et ab hominibus sev colonis eiusdem Werdensis ecclesie aliquas exacciones uel streuras (!) sev exenea (!) petere, exigere uel extorquere, nec debent inperpetuum aliquas pernoctaciones in predio eiusdem Werdensis ecclesie uel in claustro recipere uel habere, neque debent aliquam potestatem uel iurisdiccionem de cetero umquam sibi vendicare in officialibus, colonis instituendis uel destituendis per omnes mansos predii memorati, siue sint ipsius prepositi uel canonicorum, sed debent esse solummodo contenti de iudicio et pena sanguinis per totum predium Werdensis ecclesie situm in partibus Karinthie, ita tamen quod officialis siue iudex sev procurator dicti Vinchensteinerii uel eius heredum qui pro tempore fuerint, nichil prorsus in hoc iudicio faciant uel exerceant vel aliquam penam sanguinis exigant uel inponant preter consilium et consensum et presenciam officialis uel procuratoris ipsius prepositi, et quod idem Vinchensteinerius et eius heredes et homines nichil iuris debent sibi vsurpare in bonis mobilibus uel inmobilibus sev se mouentibtis illorum qui ad huiusmodi penam sanguinis fuerint adiudicati. Item arbitrando sentenciamus et sentencialiter arbitramur, quod prelibatus Otto de Vinchenstein et eius heredes atque homines pro omni iure dicte aduocacie eiusdem Werdensis ecclesie debent esse solummodo contenti annuatim de triginta modiis duri grani quod wlgariter steverchorn dicitur, quod singulis annis secundum sterilitatem et fertilitatem temporis per mansos tam canonicorum quam ipsius prepositi cultos et non desolatos debet inponi sev inscribi. Solucio autem huiusmodi frumenti debet fieri annis singulis circa Epiphaniam domini paulo post uel ante, ita tamen quod quicquid de eisdem triginta modiis sev per grandinem uel per gwerram aut pe expedicionem siue per alium quemcumque modum annis singulis defecerit, illud iuramento prestito et premisso ad taxacionem officialis ipsius prepositi, assumptis sibi duobus colonis de predio iuratis debeat resecari. Item arbitramur sentenciando, quod prefatus Otto de Vinchenstein et eius heredes et homines debent esse etiam solummodo contenti de quatuor marcis denariorum usualis monete, ita tamen quod quilibet denarius Frisacensis ualere debet duodecim paruulos Veronenses qui annuatim de toto predio Werdensis ecclesie tam canonicorum quam sepedicti prepositi circa festum beati Georii dari debent, quam inquam prenotatam summam frugum et denariorum dicto Vinchensteinerio et eius heredibus et hominibus circa prenotata tempora (de toto) predio Werdensis ecclesie tam canonicorum quam ipsius prepositi qui pro tempore fuerint, dari atque solui arbitrando precipimus et iubemus pro om(nibus exacci)onibus, stevris, exeniis, pernoctacionibus et pro colon(or)um et officialium institucionibus et destitucionibus, quibus omnibus in ordine expressis (dictus) Vinchensteinerius et eius heredes et homines ad sentenciam nostri promulgati arbitrii data fide uice sacramenti publice in nostra presencia renunciar(unt). Item insuper sentencialiter arbitrati sumus, quod memoratus Otto de Vinchenstein et eius heredes et homines aut in propriis eorum personis sev per eorum litteras deprecatorias pro confirmacione nostri promulgati arbitrii absque omni dolo et fraude debent diligenter et fideliter laborare aput dominum nostrum Rudolfum serenissimum regem Romanorum et aput omnes alios principes, comites et barones et ministeriales et aput omnes alios qui se ius etiam habere asserunt et contendunt in eadem aduocacia Werdensis ecclesie, quorum confirmacio fuerit necessaria ad maiorem huiusmodi nostri prolati arbitrii firmitatem. Ne igitur presentes nostri prelati arbitrii series atque tenor aut a partibus sev ab aliis quibuscumque imposterum reuocari uel mutari valeat aut infringi, presentem paginam conscribi fecimus et eandem in huius rei testimonium et in perhennem memoriam nostri pendentis sigilli munimine iussimus roborari. Datum et actum aput sanctum Leonhardum in domo parochialis ecclesie, anno domini M. CC. LXXVIII., quinto idus Februarii, sexta indiccione.
Source Fulltext: ZAHN, Codex Diplomaticus (=FRA II/31, Wien 1870) S. 378-380
Original dating clause: quinto idus Februarii
Editions:
- Meichelbeck in der Bestätigung König Rudolf´s v. 8. Mai d. J., II./2, 96, Nr. 163.
Comment
Von identischem Inhalte doch kürzerer Fassung hinterliegen im k. k. geh. Haus-, Hof- und Staatsarchive zu Wien 2 Originale; die Abweichungen im Texte beschränken sich auf andere Wortstellungen und auf reichere Formeln und Umschreibungen im Münchner Exemplare, doch haben die Wiener mehr Sigel und auch Zeugen und lautet ihr Schluss überhaupt: " . . . . . et in perhennem memoriam nostro pendenti sigillo et ipsarum parcium et quorundam testium subscriptorum qui presentes fuerant et sigilla habebant propria, sigillis pendentibus in signum ratihabicionis perpetue iussimus roborari. Testes vero qui presentes fuerant, sunt isti, uidelicet dilectus in Christo confrater noster Johannes de Muchel canonicus Babbenbergensis et Chunradus decanus ecclesie sancti Stefani Babbenbergensis et Chunradus et Wernhardus nostre curie capellani et notarii, item Arnoldus canonicus Babbenbergensis et eius fratres Friderius, Otto, Chunradus et Ortlinus de Weizenek et Pertholdus Vokchenbergarius miles curie nostre et alii quam plures. Datum“ u, s. w.Language:
Places
- St. Leonhard
Freising, Bistum und Hochstift (763-1364) 1278 II 09, in: Monasterium.net, URL </mom/FreisBm/1278_II_09/charter>, accessed at 2024-11-24+01:00
A click on the button »Show annotation« displays all annotations on the selected charter image. Afterwards you are able to click on single annotations to display their metadata. A click on »Open Image Editor« opens the paleographical editor of the Image Tool.
You are copying a text frominto your own collection. Please be aware that reusing it might infringe intellectural property rights, so please check individual licences and cite the source of your information when you publish your data
The Charter already exists in the choosen Collection
Please wait copying Charter, dialog will close at success