In nomine Domini. Amen. Per hoc presens publicum instrumentum, seu presentes patentes litteras, pateat universis, tam presentibus quam futaris, quod anno eiusdem Domini m° ccc° lx°, indictione xiii , die xvn mensis novembris, Pontificatus sanc- tissimi in Xpristo patris et dompni nostri dompni Innocentii, divina providentia pape sexti anno vm, in presentia reverendi et religiosorum ac vcnerabilium per- sonarum dompnorum Dankaerdi permissione divina abbatis, Francisci Olislare prioris, Pauli Roelevoet subprioris, Egidii Teyl portarii, ISicolai de Porta curati parrochialis ccclesie de Houthem, canonicorum et religiosorum monasterii S. Nicolai Furnensis, ordinis Premonstratensis, Morinensis diocesis, dompni Iohannis Crabe curati parrochialis ecclesie de Zoutenay, ac decani Xpristianitatis Furnensis de presenti, et notarii publici, nec non mei, Iohannis Britonis, notarii publici subscripti, et testium infrascriptorum, personaliter constituti ; honorabilis vir Theodericus Dam- houdere, burgensis ville Furnensis, ac domicella Iohanna eius uxor et sponsa legitima, renuncians quoad sequentia per fidem suam corporaliter prestitam béneficie i dotis sue, et recognoscens se de ea alibi sufficienter fore dota tam; et Guido Damhoudere, unus de filiis eorum legitimus; ipsi coniuges simul, et quilibet per se, considerantes inter cetera, cursum naturalis vite hominum modernis tem- poribus, plus solito, aut ex ultione divina latenti, aut peccatis hominum exigentibus, seu quovis modo alio, divina permittente clementia, fore disturbatum et corruptum, ac homines utriusque sexus, absque nota condicionis aut etatis, celerem, citam, ac subitaneam mortem subire, vitamque fiuire temporalem; premissorum igitur intuitu, timore et tremore percussi, ac volentes ipsi coniuges ambo simul, et quilibet

132

pro se ipso et eorum predecessoribus, heredibus et successoribus eorundem, saluti animarum eorum providere, bonaque spiritualia, temporalibus bonis tran- sitoriis perzelantes, ipsi coniuges non circumventi, non decepti, sed bona et larga deliberatione prehabita, ex certa scientia, et non per crrorem ducti, et ut ipsi coniuges, predecessores eorum, parentes, heredesque et successores eorum, mereantur fieri participes elemosinarum, missarum, divinorum officiorum, et orationum ceterorum- que bonorum spiritualium que fiunt cotidie et continuo in dicto monasterio S. Nicolai Furnensis, et imposterum fient, Deo permittente: recognoscentesque ipsi coniuges pro seipsis, predecessoribus, heredibus et successoribus eorundem, multa beneficia, graciarum doua recepisse et habuisse a dicto monasterio, et que cotidie recipiunt, et recipere possunt inposterum; igitur fugientes inquantum possunt et evitantes vicium ingratitudinis, ut grati Deo et hominibus fieri valeaut, ipsi coniuges pre- missorum interventu, pro predecessoribus, heredibus et successoribus eorundem, eorumque salute, dederunt, donaverunt, cesserunt, traustulerunt, et concesserunt, donacione irrevocabili facta inter vivos, dictis dompnis, Dankardo abbati, religiosis, ac monasterio S. Nicolai pro se ipsis et successoribus suis, ob salutem animarum eorum et propter Deum, nec non in puram et perpetuam elemosinam, quinque mensuras et imam lincam terre parum plus vel minus, sitas in territorio Furnensi, in parrochia S. Nicolai Furnensis, booster poortj que terre sunt libere, nisi solum, quod quelibet mensura est onerata de obolo parvo, erga dompnum principem Flandrie, annis singulis, iacentes simul et contigue in una petia terre, vulgariter nuncupata, Watsstk, sita a parte Australi, Orientali, et Occidentali, inter terras et hereditates dicti monasterii, pi ope tegulariam dicti monasterii ex una parte, et ex altera habitantes a parte aquilonari ad stratam publicam, sive vicum, que protendit a villa Furnensi versus Dixmudam, tenendas, habendas hereditarie et possidendas et de cetero imperpetuum a dictis dompnis, abbate, conventu et monasterio S. Nicolai et successoribus eorundem , hereditarie, pacifice, et quiete, fideli titulo supradicto, condicione et causa piis et salubribus ante dictis, ac omne ius, dominium, proprie- tatem et actionem quod iidem donatores habent ad presens et habere possunt in dictis quinque mensuris et linea terre, in dictos donatarios et eorum monasterium irrevocabili ter transtulerunt: quas terras, videlicet quinque mensuras et unam ]ineam, parum plus vel minus, ac donationem predictam, ipsi coniuges ambo simul et quilibet per se, .pro predecessoribus, heredibus et successoribus suis, interve- nienteque ad ea voluntate et consensu dicti Guidonis eorum filii, promiserunt et stipulati fuerunt solempniter garantizare, conservare, et defendere dictis religiosis et eorum monasterio de cetero, contra quoscumque turbantes aut impedientes 1 seu turbare et impedire volentes dictos religiosos et eorum monasterium in terris, et donatione dictarum quinque mensurarum et unius linee terrarum , per iuramenta et fidem utriusque coniugum, ac dicti Guidonis filii eorum, corporaliter prestita

133

in manu mei notarii publici supscripti, nec non sub ypoteca et obligatione et omnium bonorum dictorum coniugum et heredum eorum , presentium et futurorum. Promiserunt insuper ipsi coniuges et Guido eorum filius, de cetero in antea, quod contra premissam donationcm non venient seu venire procurabunt maliciose aut dolose, per se, heredes suos, seu successores eorundem , aut aliquem de eisdem, directe vel indirecte, clam vel palam, sub juramento, fide et obligatione predictis; quinmo, ipsi coniuges, heredes eorum et successores defendent, manutenebunt et conservabunt dictos religiosos et eorum monasterium presentes, et futuros in donatione terrarum predictarum, ex causa predicta, bene et fideliter, ex nunc in antea, absque defectu, calumpnia seu dolo, iuxta eorum possibilitatem, sub obligatione et iuramento predictis; et in casu, quod absit, quod ipsi religiosi et eorum monaste rium pro presenti tempore seu futuro inquietarentur, impeterentur, molestarentur, aut turbarentur de facto aut aliter, in dictis terris sic donatis, ex causa predicta, per ipsos coniuges, aut eorum alterum, heredes aut successores eorum, seu quemvis eorundem, quocumque titulo, reclamatione, re vel causa, de facto, vel de iure, ipsi coniuges pro seipsis, heredibus et successoribus eorundem, ex nunc obligant se bona sua mobilia et immobilia, presentia et futura, heredum et successorum suorum , erga dictos religiosos in pena, summa et obligatione quinquaginta librarum grossorum turonensium monete Flandrensis, donatione valida remanente : quam pecunie summam ipsi religiosi pro seipsis, monasterio predicto et successoribus eorundem, post inquie- tacionem, impeticionem, molestacioncm, seu turbationem predictas. Si, quod absit, ipsi religiosi privarentur, seu spoliarentur de facto aut aliter, de terris sic donalis ex causis predictis et subsequentibus, poterunt et debebunt iure, conventione et titulo competentibus, requirere, exigere, levare et habere, tam in foro ecclesiastico quam seculari, exceptionibus quibuscumque remotis, a dictis coniugibus , heredibus et successoribus eorundem, ac super bona eorum presentia et futura, et cuiuslibet eorundem, tamquam in vero debito eorum et eorum monasterii, mediante donatione et virtute presentis obligationis, absque aliquo alio titulo, seu probationibus aliis faciendis aut requirendis. Quibus sic factis, dictus dompnus Dankardus, abbas, pro seipso et pro religiosis ipsius monasterii presentibus et futuris, ac ipso monasterio, ipsas terras ac donationem predictam, a dictis coniugibus, pro seipsis et eorum heredibus, gratanter accepit, ex causis predictis, per receptionem et tradicionem unius liItere, quam dicti coniuges tenebant in suis manibus, et que in signum et titulum vere donationis et irrevocabilis translationis dictarum terrarum, ipsi posuerunt, una cum Guidone filio eorum presente, in manibus ipsius dompni abbatis, recipientis nomine et ad opus quibus supra. Promiseruntque ipsi coniuges, sub obliga- tionibus et stipulatione premissis, quod si opus fuerit et voluerit dompnus abbas predic- tus, ipsi facient venire alios eorum lilios et heredes, ad promittendum, ratificandum et omologandum omnia predicta et subsequentia. Premissis vero sic factis, dictus

134

dompnus abbas, ex concensu et voluntate ipsorum religiosorum ibidem presencium, qui graviores persone et maturiores conventus dicti monasterii dicebantur, ac pro toto con ventu, ad petitionem et humilem supplicationem ipsorum coniugum, pro seipsis, prede- cessoribus, heredibus et successoribus suis, fecit eos ac predecessores, heredes et suc- cessores suos participes in omnibus bonis spiritualibus et orationibus ac elemosinis que fiunt nunc et imperpetuum fient in ipso monasterio, Deo concedente, et in signum vere fraternitatis, caritatis, gratitudinis, elemosine, meriti, et redevancie, concesse- runt dicti dompni abbas et conventus, dictis coniugibus, predecessoribus, heredibus et successoribus eorumdem, anniversarium perpetuum commune, semel inanno, singulis annis, imperpetuum faciendum pro eis eteorum quolibet, in dicto monasterio secundum et iuxta consuetudinem ipsius monasterii hactenus inibi observatam. Premissa autem omnia et singula, rata et firma habuerunt tam ipsi coniuges pro seipsis et connu predecessoribus, heredibus et successoribus eorundem et singulis eorundem et habere de cetero bona fide promiserunt nunc et imperpetuum sub obligatione, ypoteca, pena, fide et iuramento eorum corporaliter prestitis, quam eciam dicti dompni Dankardus abbas et religiosi predicti pro seipsis, toto conventu et dicto monasterio et eorum successoribus, renuntiantes expresse ipsi coniuges ambo simul, et quilibet per se ac Guido eorum filius, pro seipsis, predecessoribus heredibus, et successoribus eorundem et cuiuslibet eorumdem exceptioni doli, mali, rei ita non geste, donacioni non sic facte, et ob causas predictas actioni infactum, collusioni, deceptioni, circumventioni, oinni consuetudini patrie contrariis, omni auxilio iuris canonici vel civilis, ac omnibus aliis exceptionibus iuris vel facti, que contra presens pu- blicum instrumentum, seu presentes patentes litteras possent objici, a qualibet par- tium, seu quemvis alio, quovismodo, impostcrum vel opponi, et specialiter iuridicenti, generalem renuntiationem non valere. Super quibus omnibus et singulis premissis ipsi coniuges, Theodoricus et domicella Iohanna eius uxor, ac Guido eorum filius ibi presens, pro se ipsis, eorum predecessoribus, heredibus, coheredibus et successo ribus eorundem, et cuiuslibet eorum, petiverunt a me notario publico infrascripto et subscripto, una cum appositione sigilli dicti Theodorici, et signo et subscriptione ac sigillo predicti dompni Iohannes Crabe, decani Xpristianitatis Furnensis, facere, ordinare et componere, ad opus dictorum dompnorum religiosorum, bonum et validum et perpetuum, perpetui roboris, publicum instrumentum: desiderantes et volentes ipsi coniuges, quod dictus dompnus Dankardus abbas ad perpetuam rei memo- riam, etiam pro concessione anniversarii consensi, et participacione bonorum spiri- tualium ac in signum fraternitatis pie concesse, ut supra premittitur, suum apponat sigillum, quod dictus dompnus abbas de concessu fratrum suorum, pro ipsis et toto conventu, humiliter et benigne concessit, astancium personarum testimonium specialiter invocando. Acta, narrata, donata, obligata, recepta, confessata fuerunt premissa omnia et singula in monasterio S. Nicolai Furnensis predicto, in aula

135

superiori dicti dompni abbatis, circa horam nonam dicti diei, presentibus hono- rabilibus et discretis viris, magistro Hugone de Lapide, canonico beate Marie Hardeburgis; Petro et Nicolao de Lapide eius fratribus; Johanne Bais, et Guilhelmo Alardi, Tornacensis, Morinensis, et Abrincensis, diocesum, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. Item in nomine Domini, anno, iodictione, et pontificatu predictis, iuxta morem ecclesie gallicane et penultima die mensis decembris, circa horam nonam dicti diei, in presentia dicti reverendi patris dompni Dankardi abbatis, Francisci Olislare, prioris, Egidii Teil, portarii, et plurium aliorum religiosorum dicti monasterii, nec non mei notarii publici subscripti et testium infrascriptorum personaliter constituti, Iohannes Damhoudere, et Robertus Damboudere eius frater, filii et heredes Theodorici Damhoudere presentis ex una parte, et dompno abbate dicti monasterii ex altera, repetitis et enarratis per me Iohannem Britonis, notarium publicum subscriptum, donatione, translationc, renuntiacione, et obligatione pre dictis, ipsi filii pro se et coheredibns suis, dictas donationes, translationes, obli- gationes, renuntiationes, et omnia predicta in superiori instrumento expressa, ratas, gratas et firmas habuerunt, et habere promiserunt, fide et juramento eorum corporaliter prestitis, et sub obligatione predicta, firmiter tenere, et obser- vare promiserunt bona fide et numquam contra ea venire per se, vel alium, facere vel opponere, quoquomodo publice vel occulte. Acta fueruut premissa in au!a superiori dicti dompni abbatis predicti et in dicto monasterio, presentibus ibidem magistro Hugone de lapide, canonico Hardeburgensi; Johanne Britseboudt, Tor nacensis et Morinensis, ac Wilhelmo Alardi, Abrincensis diocesum testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. Et ego Theodoricus Damhoudere predictus pro meipso, uxore mea, filiis et heredibus, ac successoribus meis recognoscens premissa fore vera fideliter et bona intencione ordinata, translata, donata, fore et acta, ideo presenti instrumento publico seu presentibus patentibus litteris manu propria me subscripsi et sigillum meum una cum sigillis reverendi dompni mei dompni Dankardi abbatis S. Nicolai et dompni Iohannis Crabe, decani Xpris- tianitatis Furnensis, ac signis et subscriptionibus dictorum Iohannis Britonis et Iohannis Crabe apposui, cum testimonio testium predictorum. Et nos Dankardus permissione divina, abbas monasterii S. Nicolai Furnensis, presenti instrumento pu blico seu presentibus patentibus litteris, sigillum nostrum quo utimur de voluntate et concensu fratrum et conventus monasterii nostri, apposuimus, et nos manu propria subscripsimus, in testimonium eorum que promisimus. Et ego Iohannes Crabe, decanus ad presens Xpristianitatis Furnensis, ac curatus parrochialis ecclesie de Zoutena, Morinensis diocesis, publicus imperiali auctoritate notarius, presenti instrumento publico, seu patentibus litteris, manu propria me subscripsi, signumque meum solitum rogatus apposui, ac sigillo dicti decanatus sigillavi in testimonium premissorum. Et ego Iohannes Britonicus, clericus Abrincensis diocesis, in villa Furnensi, Morinensis

136

diocesis, de presenti moram trahens, publicus apostolica et imperiali auctoritatc notarius, quia premissis relationi, donationi, receptioni, oblacioni, renuntiationi, ac omnibus aliis et singulis premissis in presentia dictarum partium et dictarum per- sonarum ac testium suprascriptorum diversis et successivis vicibus dum ea sic agerentur et fierent presens fui, ideo , ad requisicionem et instanciam dictorum con- iugum, filiorumque eorundem, necnon ipsorum religiosorum, in quantum eos et monasterium eorum concernit, manu propria me subscripsi, per alium fidelem, circa alia prepeditus scribi feci, et in hanc publicam formam redegi, signumque ineutn solitum apposui, una cum subscriptionibus et sigillorum appositionibus dictorum Tbeoderici Damhoudere, dompni Dankardi abbatis ac subscriptione signi et sigilli appositione dompni Iohannis Crabe, decani Xpristianitatis Furnensis ac notarii publici ut premittitur in maius testimonium omnium et singulorum premissorum,