Nos comes Nicolaus de Zeech, iudex curie serenissimi et magnifici principis domini Lodovici, Dei gratia incliti regis Hungarie, memorie commendantes tenore presentium significamus, quibus expedit, universis, quod religiosus vir frater Iohannes pro claustro Sancti Mychaelis archangeli de Leweld, ordinis Cartusiensis, personaliter iuxta continentiam litterarum capituli ecclesie Iauriensis proclamatoriarum in octavis festi Beati Georgii martiris in anno proxime elapso preteritis [1369. máj. 1.] in figura iudiciaria viri magnifici comitis Stephani Bubeek, pridem similiter iudicis curie regie, nostri predecessoris bone memorie, comparendo easdem litteras dicti capituli Iauriensis proclamatorias domino nostro regi ad suum litteratorium preceptum rescriptas ipsi comiti Stephano, prout per litteras suas exinde confectas informabamur, presentasset exprimentes inter cetera, quod, cum ipsum capitulum Iauriense litteris regalibus patenter emanatis, maiorique suo regio sigillo consignatis pro claustro fratrum Cartusyensium de Leweld ipsis pro infradeclarandis negociis proclamatorie directis omni cum reverentia receptis una cum Laurentio, filio Heem de Heemhaza, homine regio dominum Andream, presbiterum de choro ecclesie ipsorum ac rectorem altaris Sancti Petri apostoli in eadem ecclesie Iauriensi fundati, pro testimonio transmisissent fide dignum, tandem iidem ad ipsum capitulum reversi eidem concorditer retulissent, quod ipsi vigore litterarum regalium pro ipso claustro fratrum Cartusyensium et fratribus in eodem supremo Creatori indesinenter famulantibus sub protectione Beati Mychaelis archangeli concessarum primo feria quarta proxima post dominicam Iudica [1369. márc. 21.] in comitatu Zaladiensi in Tapolcha, secundo sabbato proximo post predictam dominicam [1369. márc. 24.] in comitatu Vesprimiensi in Wesprimio, tertia feria sexta ante dominicam Palmarum [1369. márc. 23.] in comitatu Iauriensi in Iaurino, diebus scilicet post sese consequentur tunc preteritis in foris conprovincialibus publice et manifeste proclamando fecissent promulgari, ut quicunque nobiles vel alterius status et conditionis homines se ipsos aliquid ius in possessionibus Tapolcha in Zaladiensi, Chepel, Herend et duabus Leweld in Wesprimiensi, Tezer et Nyul in Iauriensi comitatibus existentibus vel aliqua ipsarum habere sperarent vel pretenderent, hiis omnes in octavis festi Beati Georgii martiris tunc affuturis [1369. máj. 1.] coram regia maiestate comparendo, universa eorum instrumenta litteralia, que in facto possessionum prenotatarum haberent confecta, in specie exhibere et producere tenerentur, secundum quorum instrumentorum seriem et vigorem idem dominus noster rex ipsis meri iudicii et sufficientis iustitie complementum regni sui consuetudine requirente faceret exhiberi; nichilominus commisissent et notificassent, ut, si qui in dictis possessionibus vel in parte earundem ius habere sperarent et in prefixo termino coram regia maiestate comparerent, eorumque instrumenta exhibere curarent, bene quidem, alioquin eisdem et eorum posteris occasione pretactarum possessionum iusta ratione exigente regia maiestas perpetuum silentium imponeret et eorum instrumenta fraudulose reservata, quorum vigore prenotatas possessiones ipsis servare conarentur, mortificaret, cassa et vana fore committeret atque pronuntiaret.||
Quibus quidem litteris exhibitis et revisis prelibato fratre Iohanne priore sibi super premissis per ipsum comitem Stephanum iudicium et iustitiam inpertiri postulante, inter ceteros Nicolaus de Gench pro religiosis viris domino Ladislao abbate et conventu ecclesie Sancti Martini de Sacro Monte Pannonie cum litteris procuratoriis eorundem coram ipso comite Stephano adherendo, quandam particulam terre ipsorum domini abbatis et conventus ad possessionem eorum Apaty vocatam pertinentem per iobagiones dicti prioris de Tapolcha ad eandem occupando usam fore et tunc percipere allegasset, prelibatoque Domino priore eosdem dominum abbatem et conventum ad legitimam deliberationem et demonstrationem eorum iuris possessionarii legitime invitante, amicitiam annotati capituli Iauriensis ipse comes Stephanus litteratorie petivisset diligenter, quatenus ipsorum mitterent hominem pro testimonio fide dignum, quo presente homo regius infradeclarandus feria quinta proxime ante festum Assumptionis Beate Virginis proxime tunc venturis [1369. aug. 8.] ad faciem dicte possessionis Apaty vocate vicinis et commetaneis suis universis legitime convocatis et partibus vel earum legitimis procuratoribus presentibus accedendo, eandem iuxta seriem instrumentorum et demonstrationem dictorum domini abbatis et conventus vel eorum procuratoris legitimi ex parte dicte possessionis Tapolcha reambularet et, si idem dominus prior vel in eius persona legitimus suus procurator similiter iura ipsius monasterii ostendens super ipsis reambulatione et demonstratione contentus fieret, tunc partium concordantium iura metaliter ab invicem distingendo relinqueret et statueret eisdem partibus eo iure, quo ipsis dinosscerentur pertinere, perpetuo possidenda; si vero partes in premissis discordarent, tunc particulam possessionariam inter partes litigiose remanentem signis metalibus consignando, regalique mensura, si mensurari posset, mensurando vel, si mensurari nequiret, visu considerando, visis et circumspectis qualitate quantitate et utilitate ipsius, Deum habendo pre oculis, una cum aliis probis viris estimaret lege regni requirente et post hec ipsius possessionarie reambulationis, demonstrationis, statutionis et estimationis seriem cum cursibus metarum, ut fieret oportunum, ad octavas festi Beati Mychelis archangeli similiter tunc venturas [1369. okt. 6.] domino nostri regi fideliter rescriberet capitulum Iauriense annotatum.||
A quibus quidem octavis festi Beati Mychaelis archangeli dum discussio premissorum medio tempore ipso comite Stephano ab hac luce decesso, dictoque honore, iudicatus ipsius curie regie per ipsum dominum nostrum regem nobis collato, iuxta continentiam litterarum nostrarum de ipsarum partium voluntate ad octavas festi Epiphaniarum Domini tunc venturas [1370. jan. 13.] protelative devenisset, tandem ipsis octavis festi Epiphaniarum Domini occurrentibus prefatus dominus Iohannes prior de Lweld personaliter ab una, item Nicolaus Crispus pro prenominatis domino Ladislao abbate et conventu ecclesie Sancti Martini de Sacro Monte Pannonie cum procuratoriis litteris eorundem parte ab altera ad nostram accedentes presentiam, quasdam litteras predicti capituli Iauriensis super premissis domino nostro regi rescriptionales, aliis litteris nostris exinde confectis exprimentibus, nobis presentarant inter cetera declarantes, quod, cum ipsum capitulum Iauriense premissis litteris adiudicatoriis ipsius comitis Stephani pro dictis domino abbate et conventu ecclesie Sancti Martini eis directis amicabiliter receptis una cum Nicolao de Pachman, homine regio, Demetrium, chori eorum clericum pro testimonio fide dignum transmisisset, tandem iidem ad ipsum capitulum reversi eidem concorditer retulissent, quod ipsi in dicta feria quarta (!) proxima ante festum Assumptionis Beate Virginis [1369. aug. 8.] ad faciem possessionis Apaty, ecclesie Sancti Martini, vicinis et conmetaneis suis legitime convocatis presente procuratore legitimo dictorum domini abbatis et sui conventus accessissent et eandem iuxta demonstrationem procuratoris domini abbatis et sui conventus, videlicet Nicolai dicti Fodor, ex parte possessionis Tapolcha, ut subsequitur, reambulassent, sed prior de Lweld expectatus legitime non venisset, neque misisset ad reambulandas metas possessionis Apaty, ipsi vero secundum ostensionem procuratoris abbatis et conventus primo ad montem Hegusmagas devenissent, ubi ostendisset duas metas integras, que distingerent terram abbatis a terra capituli Wesprimiensis; inde desscendissent ad aquilonem et vidissent duas metas, partim destructas, modo quo supra distingentes; ad inde procedentes secundum longitudinem unius iugeris similiter duas metas destructas aliqualiter eodem modo distingentes invenissent; ab hinc desscendissent versus orientem et reperissent duas metas a parte possessionis Tapolcha, quarum una fuisset destructa, alia vero distingens possessioni domini abbatis et sui conventus fuisset integra, quas quidem metas destructas procurator eorundem per iobagiones domini prioris cum aliis sibi coadherentibus destructas fore allegasset; de hinc asscendissent ad monticulum Humurothetheu vocatum, ubi tres metas reperissent, unam distingentem Tapolcha, aliam udvarnicis de Kezeu, tertiam vero possessioni domini abbatis prenotate distingere allegasset procurator prenotatus; postmodum facta huiusmodi reambulatione dominus prior de Lweld cum ad se pertinentibus et nobilibus provincie in vigilia Beati Laurentii martiris ad faciem sepefate possessionis Apaty venisset et accessisset, qui suas metas transire versus montem Hegyusmagus et per vallem Iegyesvelg asseruisset procurator vero abbatis et sui conventus cursum metarum modo supradicto allegasset; quibus peractis ipsi cum vicinis et conmetaneis terram inter partes litigiosam quadraginta iugera terrarum regi lege requirente in se continere allegassent et estimassent ad totidem iugera.||
Quibus quidem litteris exhibitis ad huc prefatus procurator dictorum domini abbatis et conventus quoddam privilegium serenissimi principis domini Bele, olym similiter regis Hungarie, pie recordationis, anno Domini millesimo ducentesimo quinquagesimo sexto, octavo Idus Maii, [1256. máj. 8.] regni autem sui anno vigesimo primo emanatum nobis presentarat, in cuius tenore inter cetera quandam terram inter abbatem de Sacro Monte Pannonie, udvarnicos regales de Hegymagas et de Kezeu litigiosam per magistrum Smaragdum, electum Albensem, aule eiusdem domini Bele regis vicecancellarium, quem idem dominus Bele rex ad reambulandum eandem terram transmisisset, a vicinis et conmetaneis inquisita veritate a terris dictorum udvornicorum certis metis privilegio in eodem conscriptis distinctam fuisse comperieramus evidenter.||
Quarum quidem litterarum exhibitionibus factis, dictus procurator ipsorum domini abbatis et conventus predictam terram in dicto privilegio expressam nunc hoc nomine Apaty vocari asserendo, eisdem domino abbati et conventui, dictus vero dominus frater Iohannes prior sibi in premissis per nos iuris equitatem postularant inpertiri equitate suadente.||
Verum quia predictus procurator ipsorum domini abbatis et conventus tempore premisse possessionarie reambulationis, metarumque demonstrationis in pluribus locis metas evidentes ostendisse ex tenore predictarum litterarum ipsius capituli rescriptionalium repertus extiterat, idem etiam dominus abbas et conventus super facto dicte possessionis Apaty vocate instrumentum metale habere agnosscebantur, predictus vero dominus frater Iohannes prior super facto dicte possessionis Tapolcha vocate nulla metalia instrumenta se habere et exhibere posse asseruerat et ex eo super dicta particula terre ad quadraginta iugera terrarum estimata eidem domino abbati iuramentum inponi debere incumberat, pro eo una cum baronibus, regnique nobilibus nobiscum tunc in iudicio sedentibus conmiseramus iudicantes eo modo, ut prefatus dominus Ladislaus abbas tertio die octavarum festi Beati Georgii martiris tunc venturis [1370. máj. 3.] presentibus hominibus regiis pro partibus deputatis et testimoniis dicti capituli Iauriensis, que per ipsum capitulum ad id amicabiliter serie aliarum litterarum nostrarum transmitti postularamus, ad faciem predicte possessionis Apaty vocate vicinis et conmetaneis eiusdem universis legitime convocatis et dicto Iohanne, priore vel suo legitimo procuratore presente accedendo, eandem iuxta seriem ipsius privilegii et metas in eodem conscriptas ac etiarn secundum premissam priorem reambulationem procuratoris sui semper ad illas partes et loca, ad quas vel ad que dictum privilegium metas dicte possessionis procedere denotaret, tendendo, a parte ipsius possessionis Tapolcha reambularet et, si ipse partes in ipsa demonstratione metarum concordes fierent, tunc cuique parti sua iura possessionaria per erectiones novarum metarum ab invicem distingendo, dicti regii et ipsius capituli homines statuerent et conmitterent perpetuo possidenda; si vero ipse partes in ipsa demonstratione concordare nequirent, tunc ipse, scilicet dominus abbas, in una premissarum metarum conparendo, manumque suam dexteram ad pectus suum ponendo, id quod predicta particula terre ad quadraginta iugera terrarum estimata semper et ab antiquo ad dictam possessionem sue ecclesie Apaty vocatam pertinens fuerit et pertinere deberet et intra predictas metas adiaceret, dicteque mete et signa metalia vere mete dicte sue possessionis extiterint et existerent, nunquamque eadem terra litigiosa ad dictam possessionem Tapolcha pertinuerit et pertineret, ad suum statum regularem, sueque conscientie puritatem referre teneretur; qui si premissa diceret, tunc premissam terram litigiosam ad dictam possessionem Apaty adiungendo eidem domino abbati et sue ecclesie predicte conmitterent perpetuo possidendam et post hec ipsius possessionarie reambulationis et statutionis vel dicte conscientiose fassionis seriem cum cursibus metarum, ut heret expediens, ad octavam diem dictarum octavarum [1370. máj. 15.] per partes in litteris dicti capituli nobis volueramus reportari.||
Ipso denique octavo die octavarum festi Beati Georgii martiris adveniente, religiosus vir frater Paulus abbas de Beel pro prelibato domino fratre Ladislao abbate ecclesie Sancti Martini et suo conventu cum procuratoriis litteris ipsorum nostrum iudiciarium examen adeundo, litteras prenotati capituli Iauriensis super preallegatis memorialiter confectas nostro offerre curavit conspectui iudiciario, habentes hunc tenorem:||
Nos capitulum ecclesie Iauriensis damus pro memoria, quod, cum secundum continentiam litterarum adiudicatoriarum viri magnifici comitis Nicolai, iudicis curie excellentissimi principis domini Lodovici, Dei gratia regis Hungarie, domini nostri naturalis, una cum Ladislao, filio Valentini, de Gymolth, homine regio ad ea negotia, que in ipsis litteris adiudicatoriis continentur, peragenda et exsequenda hominem nostrum, videlicet magistrum Blasium, chori nostri clericum, pro parte religiosi viri domini Ladislai abbatis et sui conventus ecclesie Sancti Martini de Sacro Monte Panonie pro testimonio transmisissemus fide dignum, sed pro parte fratris Iohannis prioris de Lwld, actoris nullum misimus, quia non fuimus requisiti, nec littere fuerunt alique nobis presentate per eundem, sed predicti pro parte in causam attractorum ad nos redeuntes consona voce nobis retulerunt, quod ipsi tertio die octavarum festi Sancti Georgii martiris proxime preteritatum [1370. máj. 3.] ad faciem possessionis Apaty vocate, ipsius domini abbatis et sue ecclesie, vicinis et conmetaneis eiusdem legitime convocatis, presente legitimo procuratore dicti prioris, ipso vero domino abbate personaliter inibi existente, eandemque possessionem Apaty iuxta seriem privilegii metas possessionis in se continentis ac etiam secundum priorem reambulationem procuratoris sui semper ad illas partes, ad quas iam dictum privilegium metas dicte possesionis Apathy denotasset, accessissent et a parte possessionis Tapolcha, prioris et ecclesie sue reambulassent et predictus dominus abbas in una metarum a parte possessionis Tapolcha, in quadam valle Papragwlge vocata conparuisset personaliter, ut est expressum et manum suam dexteram ponendo super pectus suum, super id, quod particula terre ad quadraginta iugera terrarum estimata semper et ab antiquo ad possessionem ecclesie sue Apathy dictam pertinuisset et nunc pertineret, ad suum statum regularem, sueque conscientie puritatem dixisset et affirmasset, quo facto eandem particulam terre dicto domino abbati et ecclesie sue per metarum distinctiones separando statuissent perpetuo possidendam; per metas autem sic distinxissent secundum formam privilegii: a parte possessionis Tapolcha sepedicte unam metam erexissent in valle prenotata, deinde processissent ad partem orientalem, ibique in eadem valla Papragwlg circa quandam vineam unam novam metam penes antiquam sepefate possessioni Apathy distingentem erexissent, de hinc procedendo ad eandem plagam semper a parte possessionis Tapolcha in dicta valle iuxta unam antiquum metam unam novam metam erigi fecissent, ab hinc ivissent similiter ad orientem tendentes, ad monticulam Homorothetheu vocatum pervenissent, ubi tres metas antiquas reperientes unam pro Apathy, aliam possessioni Kezew, tertiam Tapolcha separantes, penes quam ipsi possessioni Apathy separantes iterum unam novam metam erexissent, alias vero metas sepefate possessionis Apathy reliquissent, sicut fuissent erecte prius, quia fuissent integre et non confracte. Datum sexto die termini prenotati, anno Domini millesimo trecentesimo septuagesimo. [1370. máj. 8.]||
Verum, quia prenotati regius et ipsius capituli Iauriensis homines pro parte ipsorum abbatis et conventus deputati ad faciem memorate possessionis Apathy vicinis et conmetaneis eiusdem legitime convocatis, presentibus legitimo procuratore ipsius prioris et dicto domino abbate accessisse, eandemque iuxta seriem privilegii metas eiusdem possessionis in se continentis ac etiam secundum priorem reambulationem procuratoris dicti abbatis semper ad illas partes, ad quas idem privilegium metas eiusdem possessionis tendere denotasset, procedendo a parte prelibate, possessionis Tapolcha, ipsorum prioris et sue ecclesie, reambulasse, predictusque dominus abbas in una earundem metarum observata premissa nostra iudiciaria sententia conparendo super eo, ut predicta particula terre ad quadraginta iugera estimata semper et ab antiquo ad dictam possessionem sue ecclesie Apathy vocatam pertinuisset et nunc pertineret, ad suum statum regularem et conscientie sue puritatem dixisse, eandemque particulam terre ipsis domino abbati et sue ecclesie per erectiones et distinctiones prescriptarum metarum separata(!) perpetuo possidere per eosdem regium et dicti capituli homines statuta(!) fore ex tenore prescriptarum litterarum ipsius capituli Iauriensis reperiebantur, ideo nos nobilium regni nobiscum adiudicantium consilio predictam particulam terre quadraginta iugerum sub earundem metarum distinctione iam dictis ecclesie Sancti Martini et per consequens ipsius (!) abbati et conventui eo iure, quo ipsis dinosscitur pertinere, relinquimus et conmisimus in perpetuum possidere, tenere pariter et habere, salvo iure alieno. In cuius rei memoriam, firmitatemque perpetuam presentem eidem domino abbati et conventui concessimus litteras nostras privilegiales pendentis sigilli nostri autentici munimine roboratas. Datum in Wisegrad, vigesimo sexto die octavi diei prenotati, anno Domini millesimo trecentesimo septuagesimo prenotato. [1370. jan. 9.]