In nomine Domini nostri Iesu Christi. Amen. Anno a nativitate eiusdem millesimo quadringentesimo decimo septimo, die vicesimo nono, decime indiccionis, [1417. ápr. 29.] apostolica sede vacante hora vesperarum vel quasi. Hoc est exemplum sive transumptum bulle pape Urbani quinti, bulla plumbea in filis sericis rubei croceique coloris pendente, ab una parte ipsius bulle sculpta erant capita Beatorum apostolorum Petri et Pauli et supra capita ipsorum sculpte erant S. Pa. S. Pe., ab alia parte dicte bulle sculptum erat Urbanus papa quintus, in qua continetur, quod sacrum monasterium Cassinense et ipsius membra ab omni iurisdiccione mortalium preter Romanam ecclesiam est exemptum. Cuius bulle tenor de verbo sequitur:||
Urbanus episcopus servus servorum Dei dilectissimis filiis ... abbati et conventui monasterii Cassinensis ad Romanam ecclesiam nullo medio pertinentis Ordinis Sancti Benedicti, quod nullius diocesis existit, salutem et apostolicam benediccionem. Benedictus Deus in donis suis, qui Beatum Benedictum abbatem virtutum largicionibus ditavit in terris et gloriosum fecit in celis inter alia sua munera multiplicium graciarum, que concessit eidem fecundam prolem sibi donavit spiritualium filiorum, quos adeo multiplicavit numero meritisque adauxit, quod in omnem pene terram fidelium sonus eorum sacre religionis exivit et in auribus ad vitam aspirancium celebem non desinit insonare. Illisque primum et precipium locum hereditarium devotissimum videlicet ac celebre monasterium Cassinense, quod nullius diocesis existit, ad suam et eorundem filiorum habitaculum a mundanis strepitibus segregatum et salutaris quietis amicum ad serviendum altissimo preparavit suamque in eo conscripsit ac verbo et exemplo docuit reginam, quam iidem fili observando devote perennia premia mererentur. Digne igitur nos, qui eiusdem donatoris vices licet immeriti sequimur, beneficenciis graciarum extollimus et oportunis favoribus communimus, ut degentes in eo, ac membris eiusdem tanto quieciores existant in oracionum impendiis et alias in observancia regulari magisque in eis religio ferveat, contemplacio vigeat et cunctarum virtutum plantarium suscipiat incrementum, quanto minus impedimentorum tedia formidabunt. Ea propter licet vos dilecti in Domino filii vestrique monasterii membra exempcionis privilegio vobis concesso a sede apostolica gaudere reputemini eciam ab antiquo, illud tamen ex abundancia nostre gracie ad soliditatem vestre quietis ac presencium et futurorum clariorem noticiam tenore presencium auctoritate apostolica renovamus, vosque vel dictum monasterium necnon omnia et singula monasteria, prioratus, officia, beneficia et alia membra et loca quecunque regularia tam virorum quam mulierum ubilibet constituta ipsi monasterio vestro immediate vel mediate subiecta, que in presenciarum habetis et prestante Domino habebitis in futurum cum omnibus personis degentibus in eisdem, eciam conversis et perpetuo oblatis presentibus et futuris a quorumlibet patriarcharum, archiepiscoporum et episcoporum et aliorum quorumcunque iudicum ordinariorum omnimoda iurisdiccione, auctoritate, potestate, dominio, visitacione, caritativi subsidii et subvencionum ac exaccionum quarumlibet prestacione, necnon a synodalis ac alterius cuiuslibet congregacionis evocacione de speciali dono gracie apostolica auctoritate prorsus eximimus et de novo totaliter liberamus illaque in ius et proprietatem Beati Petri et sedis eiusdem et sub eorum speciali proteccione suscipimus atque nostra decernentes monasterium ipsum una cum omnibus et singulis monasteriis, prioratibus, officiis, beneficiis aliisque membris, locis et personis predictis fore eidem soli sedi subiecta. Quodque locorum diocesani aut monasteria, prioratus, officia et beneficia aliaque membra et loca regularia et personas prefata utpote prorsus exempta non possint auctoritate ordinaria excommunicacionis, suspensionis aut interdicti sentencias specialiter vel generaliter quomodolibet promulgare vel alias eciam racione cuiuslibet delicti seu contractus vel rei, de qua agetur, ubicumque committatur delictum, iniatur contractus aut res ipsa consistat, potestatem, iurisdiccionem, dominium aut ordinacionem aliquam quomodolibet exercere felicis recordacionis Innocencii pape quarti predecessoris nostri circa exemptos, que incipit: «Volentes et aliis constitucionibus apostolicis in contrarium editis non obstantibus quibuscunque». Nos enim quaslibet excommunicacionum, suspensionum et interdicti sentencias et quoscunque processus, quasvis penas et sentencias generales seu speciales continentes, quos et quas contra vos et monasteria, prioratus, officia et beneficia et alia membra et loca et personas predicta contra tenorem et formam presencium quomodolibet promulgari vel haberi contigerit irritos decernimus et inanes. Volumus autem, quod vos in signum percepte a Romana ecclesia libertatis et exempcionis huiusmodi unum florenum auri dicte Romane ecclesie in festo Beatorum apostolorum Petri et Pauli perpetuo annis singulis persolvatis. Quodque per nostram exempcionem et alia supradicta libertatibus, privilegiis et immunitatibus aliis vestris et membrorum dicti vestri monasterii, nullum preiudicium generetur, quinimo volumus, quod illa in sua plenaria remaneant firmitate. Ceterum non intendimus alicui vel aliquibus per exempcionem et libertatem prefatas in vestrorum monasteriorum, prioratuum, officiorum ac beneficiorum ac membrorum aliorum predictorum, ecclesiarum parochialium visitacionibus necnon in percepcionibus tam eorum, que causa visitacionis predicte debentur, quam aliarum solitarum procuracionum seu alias absque visitacione ab antiquo debitarum aliquatenus derogare. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostre renovacionis, exempcionis, liberacionis, suscepcionis, constitucionis et voluntatis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attentare presumpserit indignacionem omnipotentis Dei et Beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum apud montem Flasconem, tercio nonas Iunii, pontificatus nostri anno octavo. [1370. máj. 30.]||
Et quia publicacio, transumpcio et autenticacio prefate bulle tangebat et tangere videbatur monasteria ac ordinem fratrum Heremitarum ordinis Sancti Pauli priori heremite, necnon monasteria Ordinis Sancti Benedicti ubicunque existencia, que instituta sunt sub libertate sacri monasterii Cassinensis, propterea venerabilis et religiosus vir frater Iohannes de Hungaria monachus sacri monasterii Cassinensis ac procurator et yconomus monasterii Cassinensis prefati comparuit coram nobili et egregio viro domino Bucin de Camerino de Marcolfis generali vicario Cassinensi una mecum notario et testibus infrascriptis, asseruit nomine et pro parte prefatorum monasteriorum necessario habere prefatam bullam publicatam, transsumptatam et autenticatam, timens ne dicta bulla propter discrimina viarum perderetur, que est pro conservacione iurium monasterii Cassinensis et aliorum monasteriorum quorumcunque, que sub libertate monasterii Cassinensis sunt constructa. Igitur prefatus frater Iohannes peciit instanter nomine et pro parte monasteriorum prefatorum iam dictam bullam per modum transumpti redigi in publicum documentum, ut ubique ad presens et in futurum sicut originalis bulla antedicta fidem et testimonium reddere valeat ad perpetuam rei memoriam de contentis in ea prefatumque dominum vicarium, ut autenticacioni, publicacioni et transumptacioni huiusmodi suam deberet interponere auctoritatem pariter et decretum.||
Et me notarium infrascriptum ut bullam ipsam transumptare, publicare et autenticare deberem in forma debita cum instancia requisivit. Qui quidem dominus vicarius hora vesperarum vel quasi pro tribunali in maiori hospicio curie Cassinensis in Sancto Germano loco consveto sedens, attendens, ut dixit, peticionem sibi per prefatum fratrem Iohannem factam fore iustam et consonam racioni, et quia iusta petentibus non est denegandus assensus, transumptacioni, publicacioni et autenticacioni dicte bulle suam et Cassinensem auctoritatem interposuit pariter et decretum. Presens autem transumptum proinde factum est de predictis per me notarium publicum infrascriptum pro conservacione iurium et libertatum, monasteriorum prefatorum signo et nomine ac subscripcione meis solitis roboratum.||
Acta fuerunt hec anno Domini MCCCCXVII. die vicesimo nono mensis Aprilis, [1417. ápr. 29.] decime indiccionis hora vesperarum vel quasi, apostolica sede vacante, ut prefertur, presentibus honorabilibus et discretis viris notariis publicis ac testibus infrascriptis ad hoc vocatis et rogatis.||
Et ego Nicolaus Bergo de Budissin clericus Misnensis diocesis publicus apostolica et imperiali auctoritate notarius predicta omnia et singula prout inveni, vidi et legi in prefata bulla non viciata, non cancellata, non abolita, non abrasa, nec in aliqua sui parte suspecta etc. ... Et facta diligenti collacione de presenti transumpto cum predicta originali bulla; ... quia ... concordare inveni, ideo in presentem publicam formam redegi manuque mea propria scripsi et meo solito et consueto nomine et signo signavi rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium et singulorum premissorum.||
Et ego Bucius de Marcolfis de Camerino legum doctor generalisque vicarius Cassinensis pro tribunali sedens ad solitam laurum iuris ad ius reddendum, quia interfui abscultacioni (!) et transumpto et quia concordare inveni cum originali, ideo meam autoritatem interposui et decretum ad cautelam predictorum me propria manu subscripsi.||
Ego Antonius Puzionus de Sancto Germano publicus ubique per totum regnum Sicilie regia authoritate notarius etc. ... subscripsi.||
Ego Augustinus ... clericis Viterbiensis etc., ego Villelmus etc., ego Iohannes ... de Sancto Germano etc., ego Marcus Nicolai etc. ... signum meum apposui consuetum.