Charter: Pannonhalma, Bences - Capsarium (1000-1526) 1514 VI 01
Signature: 1514 VI 01
Add bookmark
Edit charter (old editor)
1. Juni 1514
X. Leo pápa II. Ulászló király, Máté főapát s konventje kérésére megerősíti a szentmártoni apátság összes kiváltságait, sőt újakkal tetézi s részletesen megszabja a főapáti szék betöltésének módját. Current repository:
PannH OSB
PannH OSB
- notes extra sigillum:
- 208129


Leo episcopus, servus servorum Dei, ad perpetuam rei memoriam. Regimini universalis ecclesie, meritis licet imparibus, superna disposicione prefecti ad singula orbis ecclesias et monasteria, ut nostris precipue temporibus votivis in spiritualibus et temporalibus proficiant incrementis, pastoralis officii partes libenter convertimus et his, que in illorum favorem et commodum a diversis Komanis pontificibus; predecessoribus nostris, nec non regibus et aliis principibus concessa fuisse dicuntur, ut firma perpetuo et illibata persistant, cum a nobis petitur, apostolici adiicimus muniminis firmitatem et alias desuper providemus, prout catholicorum regum et aliarum personarum humilium pia vota deposcunt et nos in Domino conspicimus salubriter expedire. Sane pro parte carissimi in Christo filii nostri Wladislai, moderni Hungarie regis illustris et dilectorum filiorum, Mathei archiabbatis et conventus monasterii Sancti Martini in Sacro Monte Pannonie O. S. B. Iauriensis diocesis exhibita nobis nuper peticio continebat:||
I. Quod dudum, postquam Beatus Stephanus, primus regni Hungarie Christianus rex, qui munere legacionis de latere ficuctus fuisse dicitur et Hungaros ad fidem Christi convertit, pia devocione ductus monasterium predictum, quod inter alia dicti regni monasteria insigne existit, fundaverat ac sufficientibus bonis et proventibus dotaverat illudque ac illius abbatem, conventum, monachos, iobagiones, colonos, servitores et subditos quampluribus privilegiis, libertatibus, preeminenciis, immunitatibus, graciis et prerogativis decoraverat et muniverat ac successive idem, sive aliqui Romani pontifices, aut reges dicti regni inter alia respective statuerant, ordinaverant et decreverant,||
1. quod dictum monasterium aliorum eiusdem Ordinis in toto regno predicto monasteriorum caput existeret et qui illi preesset, archiabbas vocaretur; et||
2. ante eum deferri posset qutoddam iunsigne, capella nuncupatum, quo aliis abbatibus dicti regni uti nequaquam liceret; et||
3. quod eiusdem monasterii archiabbas abbates aliorum monasteriorum omnium Ordinis et regni predictorum convocare et capitulum de triennio in triennium celebrare ac in illo reformaciones et statuta licita et honesta facere et condere ac||
4. duos monachos dicti monasterii, qui magis idonei viderentur, ad aliquam studii generalis universitatem mittere et illi inibi studere possent;||
5. quodque monasterium ipsum et illius monachi privilegiis dilectorum filiorum congregaciouis monachorum montis Cassinensis alias congregacionis Sancte Iustine eiusdem ordinis gauderent;||
6. idemque monasterium et illius abbas et conventus et singuli monachi, plebani, presbyteri, iobagiones sive coloni, servitores et subditi huiusmodi nulli archiepiscopo aut episcopo dicti regni, sed immediate in spiritualibrus sedi apostolice et Romano pontifici subiecti esse deberent et -- ad iudicium trahi, excommunicari, suspendi et interdici nequirent, nisi de Romani pontificis pro tempore existentis speciali mandato, -- nec eciam rectores, sive plebani ecclesiarum parochialium et presbyteri locorum, sive villarum et oppidorum dicti monasterii ad synodum per quoscunque locorum ordinarios vocari et compelli possent -- nullusque archiepiscoporum et episcoporum contra voluntatem abbatis et conventus dicti monasterii in eodem monasterio, sive aliis ecclesiis parochialibus eidem monasterio subiectis divina celebrare valeret -- ipsisque abbati et suis monachis a quocunque archiepiscopo aut episcopo sacros ordines usque ad sacerdocium inclusive ac iisdem et dictis rectoribus chrisma et oleum sacrum pro eorum parochianis recipere et habere liceret; et||
7. ut decedente archiabbate conventus dicti monasterii de gremio ipsorum, si idoneus reperiretur, alioquin de gremio monachorum alterius monasterii abbatem eligerent; et||
8. nullus, sive magnus, sive parvus cuiuscunque condicionis, status et preeminencie existeret, contra libertates, immunitates, gracias et privilegia predicta auderet quovis modo contravenire, alias omnipotentis Dei indignacionem incurreret. -- Et Geiza ac Beatus Ladislaus, Bela ac clare memorie Sigismiundus et successive plures alii et Wladislaus, modernus predictus Hungarie reges premissa confirmaverant adiicientes eciam respective:||
9. quod nullus comitum, vicecomitum sive alius princeps dicti regni.et comitatuum eiusdem, se et suis successoribus dumtaxat exceptis, iobagiones, colonos, servitores et subditos dicti monasterii contra illius archiabbatis et conventus voluntatem racione cuiuscunque criminis delicti, contractus et debiti vocare ad iudicium non valerent.||
II. Felicis recordacionis Zacharias, Honorius, Paschalis, Gregorius III., Alexarider III., Clemens, Urbanus, Iohannes, Innocencius, Benedictus XII., Iulius II et nonnuli alii Romani pontifices, predecessores nostri, predicta et quecunque alia privilegia, libertates, gracias et immunitates ac indulta per reges Hungarie ac alios tam spirituales, quam temporales principes dicto monasterio et illius abbati, monachis et subditis concessa respective adprobaverunt eaque et multa alia de novo concesserrcrit. Statuerunt quoque et ordinaverunt,||
1. quod eiusdem monasterii archiabbas ad instar episcoporum cum infula, baculo, chirothecis, annulis, sandaliis et aliis insigniis pontificalibus divina celebrare;||
2. ordines minores suis monachis conferre et illi eos ab ipso recipere; ac||
3. calices et paramenta pro divinorum usu in eodem monasterio benedicere et consecrare; necnon||
4. capitula triennalia et annualia indicere, ceteros regni et Ordinis predictorum monasteriorum abbates exermptos ad veniendum auctoritate apostolica, eciam sub censuris et penis ecclesiasticis ac aliis iuris mediis compellere; et||
5. quod archiabbas dicti monasterii caput et primus presidens capituli huiusmodi esse deberet et esset; ac||
6. visitatores eligere et deputare ac per deputatos, vel per se ipsum reliquorum monasteriorum huiusmodi abbates visitare, procuraciones ab iis recipere;||
7. eorum crimina et defectus cum concilio diffinitorum corrigere et emendare, statuta et constituciones pro reformacione dicti Ordinis personarum et locorum condere; et||
8. expensas necessarias tam pro negociis capituli, quam totius Ordinis cum concilio et moderacione diffanitorum eorundem abbatibus ipsis imponere et per censuras exigere; et||
9. obeunte dicto archiabbate fratres ipsius monasterii ad alterius eleccionem, prout per dictum Stephanum regem extiterat ordinatum, procedere libere et licite possent, prout in eiusdem Beati Stephani regis eius manu propria subscriptis et diversis Romanorum pontificum, moderni Wladislai prefati et aliorum regum predictorum desuper confectis litteris dicitur plenius contineri.||
III. Et quamvis archiabbas, conventus et monachi monasterii Sancti Martini huiusmodi, qui pro tempore fuerunt, in usu seu possessione, vel quasi, privilegiorum et indultorum predictorum a tempore fundacionis monasterii et illorum concessionum, confirmacionum atque adprobacionum respective ultra quadringentos annos extitissent; tamen cum propter varietatem et malignitatem temporum monasterium predictum nonnullorum laicorum tyrannide occupatum per septuaginta annos et ultra abbate caruisset ac illius numerus monachorum, qui a tempore fundacionis usque ad tempus occupacionis eiusdem monasterii magnus erat, ad quattuor aut sex reductus et cultus divinus quasi in toto diminutus fuisset, et ipsum monasterium in spiritualibus et temporalibus magna sustinuisset detrimenta: prefatus Wladislaus rex ruine et desolacioni dicti monasterii compaciens et zelo devocionis accensus, suorum predecessorum inherendo vestigiis, monasterium predictum, quoad potuit, in pristinum statum restituit ac de consensu omnium prelatorum, baronum et nobilium dicti regni omnia et singula privilegia, libertates, gracias et immunitates a suis predecessoribus et aliis illi concessa ante plures annos innovavit et reintegravit et||
1. ne ulterius monasterium ipsum ad laicorum manus perveniret, inter alia de prelatorum, bronum et nobilium predictorum consensu, ut vacante dicto monasterio Sancti Martini illi per eleccionem canonicam de archiabbate provideatur; et||
2. quod ceterorum dicti regni monasteriorum huiusmodi abbates ad triennale aut annuale capitulum directe vel indirecte quovis quesito colore venire recusantes aut absenciam et impedimentum procurantes regiminibus et administracionibus monasteriorum suorum privati sint eo ipso et alii idonei eorum loco per archiabbatem dicti monasterii Sancti Martini pro tempore existentem preficiantur, statuit, decrevit et ordinavit; -- nec non||
3. statuta licita et honesta pro reformacione ipsius Ordinis per archiabbatem pro tempore existentem facta et facienda, quantum in eo fuit, adprobavit et confirmavit; et||
4. de Bela a triginta tribus annis citra per laicos occupatum, in quo nullus interim monachus residerat ac cultus divinus fuerat in toto extinctus, ac de Beel eiusdem Ordinis Zagrabiensis et Vesprimiensis diocesis monasteria, iuris patronatus ipsius regis, eidem monasterio Sancti Martini et illius archiabbati pro tempore existenti perpetuo subiecit atque submisit, nec non ius patronatus ac omne ius, quod in illis sibi et suis successoribus Hungarie regibus competebat et competere poterat, in dictum monasterium Sancti Martini et illius archiabbatem transtulit ac voluit, quod idem archiabbas dictis de Bela et de Beel monasteriis de abbatibus aut priorius, prout ad divini cultus et Ordinis incrementum magis pertinere cognoscet, provideat ac competentem numerum monachorum secundum qualitatem locorum ponat, pro cuius pie voluntatis execucione et divini cultus augmento ac religionis decore dictus Matheus archiabbas in Sancti Martini ultra quadraginta, et post subieccionem huiusmodi in de Bela monasteriis prefatis tredecim monachos introduxit. Et||
5. sicut eadem peticio subiungebat, si statueretur et ordinaretur, quod ex nunc de cetero in perpetuum archiabbas dicti monasterii Sancti Martini pro tempore existens ipsius ac de Bela et de Beel monasteriorum monachos et eorum singulos in quibusvis casibus sedi apostolice non reservatis absolvere et cum eis dispensare, - nec non||
6. statuta, constituciones et ordinaciones pro reformacione Ordinis huiusmodi licita et honesta cum consilio diffinitorum condere et ea pro varietate temporum immutare, mirruere et illis addere, que postquam edita et immutata fuerint, dicta auctoritate apostolica confirmata esse conseantur; et||
7. ad acceptandum et observandum huiusmodi statuta et ordinaciones abbates, priores et monachos aliorum monasteriorum Ordinis et regni predictorum exemptos -- preterquam per sedem predictam -- et non exemptos eadem auctoritate, eciam sub censuris et penis ecclesiasticis et aliis iuris remediis compellere, -- nec non||
8. pro rogitibus (!) et negociis capitulorum et monachorum dumtaxat dicti Ordinis et non alias, unum, duos aut tres ex dictis monachis in notarios seu tabelliones creare et monachi in notarios creati officium huiusmodi inter personas dicti Ordinis duntaxat exercere; quodque.||
9. monasterium Sancti Martini et illius archiabbas et conventus prefati, eorum privilegiis semper salvis remanentibus, omnibus et singulis privilegiis, immunitatibus, exempcionibus, facultatibus, indulgenciis, concessionibus et indultis congregacioni Montis Cassinensis alias Sancte Iustine huiusmodi et illius monasteriis et personis a Romanis pontificibus eciam in conciliis generalibus et ipsis conciliis a sede prefata tam ante, quam post fundacionem dicti monasterii Sancti Martini in genere vel iu specie quomodolibet concessis et pro tempore concedendis et quibus ipsa congregacionis huiusmodi monasteria et illorum abbates, conventus et persone quomodolibet utuntur, pociuntur et gaudent ac uti, potiri et gaudere poterunt quomodolibet in futurum, uti, potiri et gaisdere libere et licite possint; quodque||
10. decedente pro tempore archiabbate prefato fratres dicti conventus monasterii Sancti Martini infra sex dies, si archiabbas in ipso monasterio decesserit, a die illius obitus, si vero extra, a die habita obitus eiusdem noticie computandos, sub excommunicacionis late sentencie pena eo ipso incurrenda, a qua, preterquam in mortis articulo, nisi per Romanum pontificem absolvi nequeant, ad futuri archiabbatis iuxta privilegia predicta eleccionem canonicam;||
11. adhibitis eciam aliquibus ad simonie sordes pellendas et ad ipsius eleccionis actum in cordium securitate expediendum modo et forma opportunis, procedere debeant, profecto ex hoc instauraretur in dicto regno in locis dicti Ordinis prostrata religio, allicerentur multi probi viri ad vite monastice sanctimoniam, cresceret divinus cultus aliasque monasteriorum eorundem et personarum in illis Domino famulari affectancium statui in spiritualibus et temporalibus prospere et salubriter consuleretur.||
Quare pro parte Wladislai regis et Mathei archiabbatis et conventus predictorum nobis fuit humiliter supplicatum, ut omnibus et singulis privilegiis, libertatibus, immunitatibus, exempcionibus, prerogativis, concessionibus, graciis, statutis, ordinacionibus, decretis, indulgenciis, facultatibus et indultis monasterio Sancti Martini et illius archiabbati pro tempore existenti, conventui, monachis, plebanis, presbyteris, colonis, servitoribus et subditis predictis per singulos prefatos et quoscunque alios Romanos pontifices, predecessores nostros ac Stephanum et alios reges et principes quoquomodo concessis et super eis confectis literis ac in eis contentis et inde secutis robur apostolice confirmacionis adiicere et ea omnia de novo concedere illaque cetera subiuncta huiusmodi statuere et ordinare aliasque in premissis opportune providere de benignitate apostolica dignaremur.||
IV. Nos igitur Matheum archiabbatem ac conventum prefatos et eorundem conventus singulares personas a quibusvis excommunicacionis,. suspensionis et interdicti aliisque ecclesiasticis sentenciis, censuris et penis a iure vel ab homine quavis occasione vel causa latis, si quibus quomodolibet innodati existunt ad effectum presencium dumtaxat consequendum harum serie absolventes et absolutos fore censentes huiusmodi supplicacionibus inclinati ex certa nostra sciencia et apostolice potestatis plenitudine omnia et singula privilegia, immunitates, exempciones, prerogativas, concessiones, gracias, statuta, ordinaciones, decreta, indulgencias, facultates et indulta monasterio Sancti Martini et illius archiabbati pro tempore existenti ac conventui, monachis, plebanis, presbyteris, colonis, servitoribus et subditis predictis per prefatos et quoscunque alios Romanos ac Guidonem et Petrum tituli Sancti Ciriaci in Thermis, presbyterum cardinalem et alios pontifices, predecessores nostras, concilia, sedis apostolice legatos ac Stephanum et ceteros reges et principes a tempore fundacionis ipsius monasterii Sancti Martini et prefatum Wladislaum, regem modernum, usque in hunc diem concessa eorundem tenores, ac si de verbo in verbum insererentur presentibus pro expressis habentes, singulas desuper confectas literas et in eis contenta ac inde secuta quecunque auctoritate apostolica tenore presencium adprobamus, innovamus et confimamus ac perpetue firmitatis robur obtinere ac inviolibiliter observari debere decernimus, supplentes omnes et singulos defectus, si qui forsan intervenerint in eisdem. -- Et nihilominus potiori pro cautela ea omnia et singula de novo, prout per Romanos pontifices et reges prefatos, concilia, legatos sedis apostolice predicte ac alios principes concessa et ordinata fuerunt de nove concedimus eaque, ac eciam||
1. quod ex nunc perpetuis futuris temporibus archiabbas dicti monasterii Sancti Martini pro tempore existens vestes et alia ornamenta ecclesiastica ad usum divinorum in dicti Sancti Martini ac de Bela et de Beel monaster benedictere ac||
2. dictos monachos et eorum singulos in quibusvis casibus dicte sedi non reservatis absolvere et cum eis dispensare necnon -- statuta, constituciones et ordinaciones pro reformacione Ordinis huiusmodi licita et honesta condere et ea pro varietate temporum immutare, minuere et illis addere, que postquam edita et immutata fuerint, dicta auctoritate apostolica confirmata esse censeantur; et -- ad acceptandum et observandum huiusmodi statuta, constituciones et ordinaciones abbates, priores et monachos aliorum monasteriorum Ordinis et regni predictorum, preterquam a sede predicta exemptos, et non exemptos eadem auctoritate eciam sub censuris et penis ecclesiasticis et aliis iuris remediis compellere; nec non -- pro rogitibus et negociis capitulorum et monachorum dumtaxat dicti Ordinis et non alias, unum, duos aut tres ex dictis monachis in notarios seu tabelliones creare et monachi in notarios creati officium huiusmodi inter personas dicti Ordinis dumtaxat exercere; quodque - monasterium Sancti Martini et illius archiabbas et conventus prefati eorum privilegiis semper salvis remanentibus omnibus et singulis privilegiis immunitatibus, exempcionibus, facultatibus, indulgenciis, concessionibus et indultis congregaciorti Montis Cassinensis alias Sancte Iustine huiusmodi et illius monasteriis et personis a Romanis pontificibus eciam in conciliis generalibus et ipsis conciliis ac sede prefata tam ante, quam post fundacionem dicti monasterii Sancti Martini in genere vel in specie quomodolibet concessis et pro tempore concedendis, quorum tenores, ac si de verbo ad verbum insererentur, presentibus pro expressis habentes et quibus ipsa congregacionis huiusmodi monasteria et illorum abbates, conventus et persone quomodolibet utuntur, pociuntur et gaudent ac uti, potiri et gaudere poterunt quomodolibet in futurum, uti, potiri et gaudere libere et licite possint et debeant in omnibus et per omnia perinde, ac si privilegia, immunitates, exempciones, facultates, indulgencie, concessiones et indulta eidem congregacioni concessa dicto monasterio Sancti Martini et illius archiabbati, conventui et personis specialiter concessa fuissent et quod hoc de gremio ipso sint et esse censeantur, quodque -- decedente pro tempore archiabbate prefato fratres dicti conventus monasterii Sancti Martini infra sex dies, si archiabbas in ipso monasteri decesserit a die illius obitus, si vero extra, a die habite obitus eiusdem noticie computandos, sub excommunicacionis late sentencie pena eo ipso incurrenda, a qua, preterquam in mortis articulo, nisi per Romanum pontificem absolvi nequeant, ad futuri archiabbatis iuxta privilegia predicta eleccionem canonicam procedere debeant||
3. forma et ordine infrascriptis, videlicet: postquam archiabbas vivis decesserit, et mors illius ad noticiam fratrum conventus monasterii Sancti Martini huiusmodi pervenerit, prior eiusdem monasterii, et si ille negligens fuerit, tunc alius quicunque ex monachis in sacerdocio constitutus zelum Ordinis habens, statim reliquos dicti monasterii Sancti Martini monachos more solito ad locum capituli consuetum convocet, et convocati in unum conveniant sub simili pena, et ibidem prior aut alius, qui eos convocaverit, ipsos sie convocatos in charitate Iesu Christi moneat et requirat eisque sub obediencie et si necesse fuerit, eciam excommunicacionis pena mandet, ut singulis diebus, infra quos eleccio archiabbatis fieri debet, conventualiter missam de Spiritu Sancto in eorum ecclesia decantent et singuli ex eis, qui presbyteri sunt, singulas de eodem Sancto Spiritu missas celebrent et conversi eiusdem monasterii sacramentum Eucharistie sumant et devotas ad Deum, ut electoribus ipsis ad eligendum dignum pastorem graciam subministret, preces effundant; et divinis huiusmodi expletis ad eligendum archiabbatem in locum consuetum singulis diebus, donec abbas per eos canonice sit electus, conveniant et ubi convenerint, prior prefatus vel alius monachus, qui alios ad eleccionem huiusmodi convocaverit, ut prefertur, in manibus monachi se ibidem sequentis senioris, audientibus et intelligentibus ceteris, alta et intellegibili voce iuret in hac formia librum evangeliorum ambabus manibus tenens : «Ego N. iuro et promitto Deo omnipotenti, Sancte Marie, Sancto Martino, Sancto Benedicto et sanctis omnibus totius curie celestis eum eligere in archiabbatem, quem iudicavero et credidero iuxta meam conscienciam futurum monasterio Sancti Martini et toti Ordini Sancti Benedicti in spiritualibus et temporalibus utiliorem, nec illi vocem dare, quem verisimiliter scivero promissione, timore, favore aut donacione alicuius rei temporalis seu prece per se aut alium seu alios qualiterercumque directe vel indirecte pro se aut alio eleccionem procurare. Ita me Deus adiuvet et hec sancte Dei evangelia». Idemque et sub eadem forma iuramentum prestant ceteri omnes eleccioni huiusuodi interessentes in manibus prioris aut alterius monachi supradicti, quibus peractis ad ipsius eleccionis actum secundum canonicas sancciones et regularia dicti Ordinis instituta procedant et||
4. ea sic celebrata, qui in archiabbatem electus fuerit, auctoritate apostolica confirmatus esse conseatur et administracionem tam in spiritualibus quam in temporalibus dicti monasterii Sancti Martini habeat eo ipso, teneatur tamen infra sex mienses a die eleccionis annatam et alia iura camere apostolice sub simili excommunicacionis late sentencie et privacionis a regimine et administracione dicti monasterii Sancti Martini prius persolvere cum effectu.||
5. Si quis vero per simoniacam pravitatem dando, promittendo vel recipiendo pecunias aut bona cuiuscunque generis seu ofiicia vel beneficia aut promissiones et obligaciones commissam sive terrores, minas, intercessiones, favores aut potenciam quorumcunque directe vel indirecte per se vel alium seu alios quomodocunque et qualitercunque, adhibita eciam in duarum parcium vel omnium monachorum unanimi concordia, eciam per viam assumpcionis unanimiter, nemine discrepante, eciam sine scrutinio in archiabbatem dicti monasterii Sancti Martini electus fuerit vel assumptus, aut se eligi et assummi procuraverit: non solum huiusmodi eleccio vel assumpcio nulla sit eo ipso et eidem sic electo vel assumpto administrandi in spiritualibus et temporalibus ius seu facultatem non tribuat, sed etiam contra sic electum vel assumptum de simonia labe a quocunque monacho, qui eidem eleccioni interfuerit, sive a quocunque alio monacho dicti Ordinis opponi et excipi possit, sicut de vera et indubitata heresi ita, quod a nullo pro archiabbate habeatur, quin imo ipse sic electus a priore suo et alio quocunque honore, monasterio, dignitatibus et officiis, que tunc obtinebit, eo ipso absque alia declaracione privatus existat et ad predicta omnia et singula perpetuo inhabilis et infamis habeatur et sit. Nec huiusmodi eleccio per aliquam graciam et dispensacionem aut eciam monachorum dicti monasterii obedienciam, sive canonicam novam eleccionem ullo unquam tempore teneat; liceatque omnibus et singulis ac ecclesiarum parochialium rectoribus, clericis, castrorumque, terrarum, civitatum, oppidorum, villarum et possessionum officialibus, iobagionibus, colonis et subditis dicti monasterii ac eciam abbatibus, prioribus, monachis et conventibus aliorum monasteriorum regni et Ordinis prefatorum a talis electi obediencia impune quandocunque discedere et eciam auxilio brachii secularis contra eum implorare archiabbatique successori canonice electo eundem perpetuis carceribus, ubi dies suos lugeat, mancipare; -- monachi autem cuiuscunque status, gradus et condicionis existunt, si talem simoniace elegerint sive assumpserint, a suorum execucione ordinum perpetuo sint suspensi; -- alie vero persone, que directe vel indirecte consilio, favore, auxilio aut quovis alio quesito colore per se vel alium seu alios huiusmodi abbatis canonicam eleccionem turbaverint, molestaverint aut impediverint, vel contra canonice electum alium intruserint vel iritrudi procuraverint seu abbaciam huiusmodi quovis alio modo pro se sive alio occupaverint vel detinuerint aut occupare vel detinere procuraverint, huiusmodi personre, si ecclesiastice fuerint, etiamsi archiepiscopali vel patriarchali prefulgeant dignitate, a suorum execucione ordinum absque alia declaracione eo ipso sint suspense; -- seculares vero et eciam persone ecclesiastice inferiores episcopis, quacumque prefulgeant dignitate, eciamsi duces, comites, palatini aut barones fuerint, similiter eo ipso absque alia declaracione tam occupatores et detentores, quam illi, cuius vel quorum nomine huiusmodi monasterium occupatur et detinetur, maioris excommunicacionis sentenciam incurrant, eisdem eadem auctoritate tenore presencium statuimus, decernimus et ordinamus.||
Non obstantibus constitucionibus et ordinacionibus apostolicis ac monasterii Sancti Martini et Ordinis predictorum iuramento, confirmacione apostolica vel quavis firmitate alia roboratis statutis et consuetudinibus et quibusvis specialibus vel generalibus reservacionibus, eciam in favorem vel commodum sancte Romane ecclesie cardinalium, de Sancti Martini, de Bela et de Beel monastesiis predictis in genere vel in specie per nos et sedem prefatam eciam cum quibusvis derogatoriarum derogatoriis aliisque forcioribus, efficacioribus et insolitis clausulis irritantibusque et aliis decretis pro tempore factis et fiendis, nec non omnibus illis, que predecessores nostri et reges prefati in singulis eorum literis predictis voluerurit non obstare, ceterisque contrariis quibuscunque.||
Nulli ego omnino hominum liceat hanc paginam nostre absolucionis, approbacionis, innovacionis, confirmacionis, decreti, supplecionis, statuti et ordinacionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis Dei ac Beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud Sanctum Petrum anno incarnacionis dominice millesimo quingentesimo quartodecimo, Calendis Iunii, pontificatus nostri anno secundo. [1512. jún 1.]
I. Quod dudum, postquam Beatus Stephanus, primus regni Hungarie Christianus rex, qui munere legacionis de latere ficuctus fuisse dicitur et Hungaros ad fidem Christi convertit, pia devocione ductus monasterium predictum, quod inter alia dicti regni monasteria insigne existit, fundaverat ac sufficientibus bonis et proventibus dotaverat illudque ac illius abbatem, conventum, monachos, iobagiones, colonos, servitores et subditos quampluribus privilegiis, libertatibus, preeminenciis, immunitatibus, graciis et prerogativis decoraverat et muniverat ac successive idem, sive aliqui Romani pontifices, aut reges dicti regni inter alia respective statuerant, ordinaverant et decreverant,||
1. quod dictum monasterium aliorum eiusdem Ordinis in toto regno predicto monasteriorum caput existeret et qui illi preesset, archiabbas vocaretur; et||
2. ante eum deferri posset qutoddam iunsigne, capella nuncupatum, quo aliis abbatibus dicti regni uti nequaquam liceret; et||
3. quod eiusdem monasterii archiabbas abbates aliorum monasteriorum omnium Ordinis et regni predictorum convocare et capitulum de triennio in triennium celebrare ac in illo reformaciones et statuta licita et honesta facere et condere ac||
4. duos monachos dicti monasterii, qui magis idonei viderentur, ad aliquam studii generalis universitatem mittere et illi inibi studere possent;||
5. quodque monasterium ipsum et illius monachi privilegiis dilectorum filiorum congregaciouis monachorum montis Cassinensis alias congregacionis Sancte Iustine eiusdem ordinis gauderent;||
6. idemque monasterium et illius abbas et conventus et singuli monachi, plebani, presbyteri, iobagiones sive coloni, servitores et subditi huiusmodi nulli archiepiscopo aut episcopo dicti regni, sed immediate in spiritualibrus sedi apostolice et Romano pontifici subiecti esse deberent et -- ad iudicium trahi, excommunicari, suspendi et interdici nequirent, nisi de Romani pontificis pro tempore existentis speciali mandato, -- nec eciam rectores, sive plebani ecclesiarum parochialium et presbyteri locorum, sive villarum et oppidorum dicti monasterii ad synodum per quoscunque locorum ordinarios vocari et compelli possent -- nullusque archiepiscoporum et episcoporum contra voluntatem abbatis et conventus dicti monasterii in eodem monasterio, sive aliis ecclesiis parochialibus eidem monasterio subiectis divina celebrare valeret -- ipsisque abbati et suis monachis a quocunque archiepiscopo aut episcopo sacros ordines usque ad sacerdocium inclusive ac iisdem et dictis rectoribus chrisma et oleum sacrum pro eorum parochianis recipere et habere liceret; et||
7. ut decedente archiabbate conventus dicti monasterii de gremio ipsorum, si idoneus reperiretur, alioquin de gremio monachorum alterius monasterii abbatem eligerent; et||
8. nullus, sive magnus, sive parvus cuiuscunque condicionis, status et preeminencie existeret, contra libertates, immunitates, gracias et privilegia predicta auderet quovis modo contravenire, alias omnipotentis Dei indignacionem incurreret. -- Et Geiza ac Beatus Ladislaus, Bela ac clare memorie Sigismiundus et successive plures alii et Wladislaus, modernus predictus Hungarie reges premissa confirmaverant adiicientes eciam respective:||
9. quod nullus comitum, vicecomitum sive alius princeps dicti regni.et comitatuum eiusdem, se et suis successoribus dumtaxat exceptis, iobagiones, colonos, servitores et subditos dicti monasterii contra illius archiabbatis et conventus voluntatem racione cuiuscunque criminis delicti, contractus et debiti vocare ad iudicium non valerent.||
II. Felicis recordacionis Zacharias, Honorius, Paschalis, Gregorius III., Alexarider III., Clemens, Urbanus, Iohannes, Innocencius, Benedictus XII., Iulius II et nonnuli alii Romani pontifices, predecessores nostri, predicta et quecunque alia privilegia, libertates, gracias et immunitates ac indulta per reges Hungarie ac alios tam spirituales, quam temporales principes dicto monasterio et illius abbati, monachis et subditis concessa respective adprobaverunt eaque et multa alia de novo concesserrcrit. Statuerunt quoque et ordinaverunt,||
1. quod eiusdem monasterii archiabbas ad instar episcoporum cum infula, baculo, chirothecis, annulis, sandaliis et aliis insigniis pontificalibus divina celebrare;||
2. ordines minores suis monachis conferre et illi eos ab ipso recipere; ac||
3. calices et paramenta pro divinorum usu in eodem monasterio benedicere et consecrare; necnon||
4. capitula triennalia et annualia indicere, ceteros regni et Ordinis predictorum monasteriorum abbates exermptos ad veniendum auctoritate apostolica, eciam sub censuris et penis ecclesiasticis ac aliis iuris mediis compellere; et||
5. quod archiabbas dicti monasterii caput et primus presidens capituli huiusmodi esse deberet et esset; ac||
6. visitatores eligere et deputare ac per deputatos, vel per se ipsum reliquorum monasteriorum huiusmodi abbates visitare, procuraciones ab iis recipere;||
7. eorum crimina et defectus cum concilio diffinitorum corrigere et emendare, statuta et constituciones pro reformacione dicti Ordinis personarum et locorum condere; et||
8. expensas necessarias tam pro negociis capituli, quam totius Ordinis cum concilio et moderacione diffanitorum eorundem abbatibus ipsis imponere et per censuras exigere; et||
9. obeunte dicto archiabbate fratres ipsius monasterii ad alterius eleccionem, prout per dictum Stephanum regem extiterat ordinatum, procedere libere et licite possent, prout in eiusdem Beati Stephani regis eius manu propria subscriptis et diversis Romanorum pontificum, moderni Wladislai prefati et aliorum regum predictorum desuper confectis litteris dicitur plenius contineri.||
III. Et quamvis archiabbas, conventus et monachi monasterii Sancti Martini huiusmodi, qui pro tempore fuerunt, in usu seu possessione, vel quasi, privilegiorum et indultorum predictorum a tempore fundacionis monasterii et illorum concessionum, confirmacionum atque adprobacionum respective ultra quadringentos annos extitissent; tamen cum propter varietatem et malignitatem temporum monasterium predictum nonnullorum laicorum tyrannide occupatum per septuaginta annos et ultra abbate caruisset ac illius numerus monachorum, qui a tempore fundacionis usque ad tempus occupacionis eiusdem monasterii magnus erat, ad quattuor aut sex reductus et cultus divinus quasi in toto diminutus fuisset, et ipsum monasterium in spiritualibus et temporalibus magna sustinuisset detrimenta: prefatus Wladislaus rex ruine et desolacioni dicti monasterii compaciens et zelo devocionis accensus, suorum predecessorum inherendo vestigiis, monasterium predictum, quoad potuit, in pristinum statum restituit ac de consensu omnium prelatorum, baronum et nobilium dicti regni omnia et singula privilegia, libertates, gracias et immunitates a suis predecessoribus et aliis illi concessa ante plures annos innovavit et reintegravit et||
1. ne ulterius monasterium ipsum ad laicorum manus perveniret, inter alia de prelatorum, bronum et nobilium predictorum consensu, ut vacante dicto monasterio Sancti Martini illi per eleccionem canonicam de archiabbate provideatur; et||
2. quod ceterorum dicti regni monasteriorum huiusmodi abbates ad triennale aut annuale capitulum directe vel indirecte quovis quesito colore venire recusantes aut absenciam et impedimentum procurantes regiminibus et administracionibus monasteriorum suorum privati sint eo ipso et alii idonei eorum loco per archiabbatem dicti monasterii Sancti Martini pro tempore existentem preficiantur, statuit, decrevit et ordinavit; -- nec non||
3. statuta licita et honesta pro reformacione ipsius Ordinis per archiabbatem pro tempore existentem facta et facienda, quantum in eo fuit, adprobavit et confirmavit; et||
4. de Bela a triginta tribus annis citra per laicos occupatum, in quo nullus interim monachus residerat ac cultus divinus fuerat in toto extinctus, ac de Beel eiusdem Ordinis Zagrabiensis et Vesprimiensis diocesis monasteria, iuris patronatus ipsius regis, eidem monasterio Sancti Martini et illius archiabbati pro tempore existenti perpetuo subiecit atque submisit, nec non ius patronatus ac omne ius, quod in illis sibi et suis successoribus Hungarie regibus competebat et competere poterat, in dictum monasterium Sancti Martini et illius archiabbatem transtulit ac voluit, quod idem archiabbas dictis de Bela et de Beel monasteriis de abbatibus aut priorius, prout ad divini cultus et Ordinis incrementum magis pertinere cognoscet, provideat ac competentem numerum monachorum secundum qualitatem locorum ponat, pro cuius pie voluntatis execucione et divini cultus augmento ac religionis decore dictus Matheus archiabbas in Sancti Martini ultra quadraginta, et post subieccionem huiusmodi in de Bela monasteriis prefatis tredecim monachos introduxit. Et||
5. sicut eadem peticio subiungebat, si statueretur et ordinaretur, quod ex nunc de cetero in perpetuum archiabbas dicti monasterii Sancti Martini pro tempore existens ipsius ac de Bela et de Beel monasteriorum monachos et eorum singulos in quibusvis casibus sedi apostolice non reservatis absolvere et cum eis dispensare, - nec non||
6. statuta, constituciones et ordinaciones pro reformacione Ordinis huiusmodi licita et honesta cum consilio diffinitorum condere et ea pro varietate temporum immutare, mirruere et illis addere, que postquam edita et immutata fuerint, dicta auctoritate apostolica confirmata esse conseantur; et||
7. ad acceptandum et observandum huiusmodi statuta et ordinaciones abbates, priores et monachos aliorum monasteriorum Ordinis et regni predictorum exemptos -- preterquam per sedem predictam -- et non exemptos eadem auctoritate, eciam sub censuris et penis ecclesiasticis et aliis iuris remediis compellere, -- nec non||
8. pro rogitibus (!) et negociis capitulorum et monachorum dumtaxat dicti Ordinis et non alias, unum, duos aut tres ex dictis monachis in notarios seu tabelliones creare et monachi in notarios creati officium huiusmodi inter personas dicti Ordinis duntaxat exercere; quodque.||
9. monasterium Sancti Martini et illius archiabbas et conventus prefati, eorum privilegiis semper salvis remanentibus, omnibus et singulis privilegiis, immunitatibus, exempcionibus, facultatibus, indulgenciis, concessionibus et indultis congregacioni Montis Cassinensis alias Sancte Iustine huiusmodi et illius monasteriis et personis a Romanis pontificibus eciam in conciliis generalibus et ipsis conciliis a sede prefata tam ante, quam post fundacionem dicti monasterii Sancti Martini in genere vel iu specie quomodolibet concessis et pro tempore concedendis et quibus ipsa congregacionis huiusmodi monasteria et illorum abbates, conventus et persone quomodolibet utuntur, pociuntur et gaudent ac uti, potiri et gaudere poterunt quomodolibet in futurum, uti, potiri et gaisdere libere et licite possint; quodque||
10. decedente pro tempore archiabbate prefato fratres dicti conventus monasterii Sancti Martini infra sex dies, si archiabbas in ipso monasterio decesserit, a die illius obitus, si vero extra, a die habita obitus eiusdem noticie computandos, sub excommunicacionis late sentencie pena eo ipso incurrenda, a qua, preterquam in mortis articulo, nisi per Romanum pontificem absolvi nequeant, ad futuri archiabbatis iuxta privilegia predicta eleccionem canonicam;||
11. adhibitis eciam aliquibus ad simonie sordes pellendas et ad ipsius eleccionis actum in cordium securitate expediendum modo et forma opportunis, procedere debeant, profecto ex hoc instauraretur in dicto regno in locis dicti Ordinis prostrata religio, allicerentur multi probi viri ad vite monastice sanctimoniam, cresceret divinus cultus aliasque monasteriorum eorundem et personarum in illis Domino famulari affectancium statui in spiritualibus et temporalibus prospere et salubriter consuleretur.||
Quare pro parte Wladislai regis et Mathei archiabbatis et conventus predictorum nobis fuit humiliter supplicatum, ut omnibus et singulis privilegiis, libertatibus, immunitatibus, exempcionibus, prerogativis, concessionibus, graciis, statutis, ordinacionibus, decretis, indulgenciis, facultatibus et indultis monasterio Sancti Martini et illius archiabbati pro tempore existenti, conventui, monachis, plebanis, presbyteris, colonis, servitoribus et subditis predictis per singulos prefatos et quoscunque alios Romanos pontifices, predecessores nostros ac Stephanum et alios reges et principes quoquomodo concessis et super eis confectis literis ac in eis contentis et inde secutis robur apostolice confirmacionis adiicere et ea omnia de novo concedere illaque cetera subiuncta huiusmodi statuere et ordinare aliasque in premissis opportune providere de benignitate apostolica dignaremur.||
IV. Nos igitur Matheum archiabbatem ac conventum prefatos et eorundem conventus singulares personas a quibusvis excommunicacionis,. suspensionis et interdicti aliisque ecclesiasticis sentenciis, censuris et penis a iure vel ab homine quavis occasione vel causa latis, si quibus quomodolibet innodati existunt ad effectum presencium dumtaxat consequendum harum serie absolventes et absolutos fore censentes huiusmodi supplicacionibus inclinati ex certa nostra sciencia et apostolice potestatis plenitudine omnia et singula privilegia, immunitates, exempciones, prerogativas, concessiones, gracias, statuta, ordinaciones, decreta, indulgencias, facultates et indulta monasterio Sancti Martini et illius archiabbati pro tempore existenti ac conventui, monachis, plebanis, presbyteris, colonis, servitoribus et subditis predictis per prefatos et quoscunque alios Romanos ac Guidonem et Petrum tituli Sancti Ciriaci in Thermis, presbyterum cardinalem et alios pontifices, predecessores nostras, concilia, sedis apostolice legatos ac Stephanum et ceteros reges et principes a tempore fundacionis ipsius monasterii Sancti Martini et prefatum Wladislaum, regem modernum, usque in hunc diem concessa eorundem tenores, ac si de verbo in verbum insererentur presentibus pro expressis habentes, singulas desuper confectas literas et in eis contenta ac inde secuta quecunque auctoritate apostolica tenore presencium adprobamus, innovamus et confimamus ac perpetue firmitatis robur obtinere ac inviolibiliter observari debere decernimus, supplentes omnes et singulos defectus, si qui forsan intervenerint in eisdem. -- Et nihilominus potiori pro cautela ea omnia et singula de novo, prout per Romanos pontifices et reges prefatos, concilia, legatos sedis apostolice predicte ac alios principes concessa et ordinata fuerunt de nove concedimus eaque, ac eciam||
1. quod ex nunc perpetuis futuris temporibus archiabbas dicti monasterii Sancti Martini pro tempore existens vestes et alia ornamenta ecclesiastica ad usum divinorum in dicti Sancti Martini ac de Bela et de Beel monaster benedictere ac||
2. dictos monachos et eorum singulos in quibusvis casibus dicte sedi non reservatis absolvere et cum eis dispensare necnon -- statuta, constituciones et ordinaciones pro reformacione Ordinis huiusmodi licita et honesta condere et ea pro varietate temporum immutare, minuere et illis addere, que postquam edita et immutata fuerint, dicta auctoritate apostolica confirmata esse censeantur; et -- ad acceptandum et observandum huiusmodi statuta, constituciones et ordinaciones abbates, priores et monachos aliorum monasteriorum Ordinis et regni predictorum, preterquam a sede predicta exemptos, et non exemptos eadem auctoritate eciam sub censuris et penis ecclesiasticis et aliis iuris remediis compellere; nec non -- pro rogitibus et negociis capitulorum et monachorum dumtaxat dicti Ordinis et non alias, unum, duos aut tres ex dictis monachis in notarios seu tabelliones creare et monachi in notarios creati officium huiusmodi inter personas dicti Ordinis dumtaxat exercere; quodque - monasterium Sancti Martini et illius archiabbas et conventus prefati eorum privilegiis semper salvis remanentibus omnibus et singulis privilegiis immunitatibus, exempcionibus, facultatibus, indulgenciis, concessionibus et indultis congregaciorti Montis Cassinensis alias Sancte Iustine huiusmodi et illius monasteriis et personis a Romanis pontificibus eciam in conciliis generalibus et ipsis conciliis ac sede prefata tam ante, quam post fundacionem dicti monasterii Sancti Martini in genere vel in specie quomodolibet concessis et pro tempore concedendis, quorum tenores, ac si de verbo ad verbum insererentur, presentibus pro expressis habentes et quibus ipsa congregacionis huiusmodi monasteria et illorum abbates, conventus et persone quomodolibet utuntur, pociuntur et gaudent ac uti, potiri et gaudere poterunt quomodolibet in futurum, uti, potiri et gaudere libere et licite possint et debeant in omnibus et per omnia perinde, ac si privilegia, immunitates, exempciones, facultates, indulgencie, concessiones et indulta eidem congregacioni concessa dicto monasterio Sancti Martini et illius archiabbati, conventui et personis specialiter concessa fuissent et quod hoc de gremio ipso sint et esse censeantur, quodque -- decedente pro tempore archiabbate prefato fratres dicti conventus monasterii Sancti Martini infra sex dies, si archiabbas in ipso monasteri decesserit a die illius obitus, si vero extra, a die habite obitus eiusdem noticie computandos, sub excommunicacionis late sentencie pena eo ipso incurrenda, a qua, preterquam in mortis articulo, nisi per Romanum pontificem absolvi nequeant, ad futuri archiabbatis iuxta privilegia predicta eleccionem canonicam procedere debeant||
3. forma et ordine infrascriptis, videlicet: postquam archiabbas vivis decesserit, et mors illius ad noticiam fratrum conventus monasterii Sancti Martini huiusmodi pervenerit, prior eiusdem monasterii, et si ille negligens fuerit, tunc alius quicunque ex monachis in sacerdocio constitutus zelum Ordinis habens, statim reliquos dicti monasterii Sancti Martini monachos more solito ad locum capituli consuetum convocet, et convocati in unum conveniant sub simili pena, et ibidem prior aut alius, qui eos convocaverit, ipsos sie convocatos in charitate Iesu Christi moneat et requirat eisque sub obediencie et si necesse fuerit, eciam excommunicacionis pena mandet, ut singulis diebus, infra quos eleccio archiabbatis fieri debet, conventualiter missam de Spiritu Sancto in eorum ecclesia decantent et singuli ex eis, qui presbyteri sunt, singulas de eodem Sancto Spiritu missas celebrent et conversi eiusdem monasterii sacramentum Eucharistie sumant et devotas ad Deum, ut electoribus ipsis ad eligendum dignum pastorem graciam subministret, preces effundant; et divinis huiusmodi expletis ad eligendum archiabbatem in locum consuetum singulis diebus, donec abbas per eos canonice sit electus, conveniant et ubi convenerint, prior prefatus vel alius monachus, qui alios ad eleccionem huiusmodi convocaverit, ut prefertur, in manibus monachi se ibidem sequentis senioris, audientibus et intelligentibus ceteris, alta et intellegibili voce iuret in hac formia librum evangeliorum ambabus manibus tenens : «Ego N. iuro et promitto Deo omnipotenti, Sancte Marie, Sancto Martino, Sancto Benedicto et sanctis omnibus totius curie celestis eum eligere in archiabbatem, quem iudicavero et credidero iuxta meam conscienciam futurum monasterio Sancti Martini et toti Ordini Sancti Benedicti in spiritualibus et temporalibus utiliorem, nec illi vocem dare, quem verisimiliter scivero promissione, timore, favore aut donacione alicuius rei temporalis seu prece per se aut alium seu alios qualiterercumque directe vel indirecte pro se aut alio eleccionem procurare. Ita me Deus adiuvet et hec sancte Dei evangelia». Idemque et sub eadem forma iuramentum prestant ceteri omnes eleccioni huiusuodi interessentes in manibus prioris aut alterius monachi supradicti, quibus peractis ad ipsius eleccionis actum secundum canonicas sancciones et regularia dicti Ordinis instituta procedant et||
4. ea sic celebrata, qui in archiabbatem electus fuerit, auctoritate apostolica confirmatus esse conseatur et administracionem tam in spiritualibus quam in temporalibus dicti monasterii Sancti Martini habeat eo ipso, teneatur tamen infra sex mienses a die eleccionis annatam et alia iura camere apostolice sub simili excommunicacionis late sentencie et privacionis a regimine et administracione dicti monasterii Sancti Martini prius persolvere cum effectu.||
5. Si quis vero per simoniacam pravitatem dando, promittendo vel recipiendo pecunias aut bona cuiuscunque generis seu ofiicia vel beneficia aut promissiones et obligaciones commissam sive terrores, minas, intercessiones, favores aut potenciam quorumcunque directe vel indirecte per se vel alium seu alios quomodocunque et qualitercunque, adhibita eciam in duarum parcium vel omnium monachorum unanimi concordia, eciam per viam assumpcionis unanimiter, nemine discrepante, eciam sine scrutinio in archiabbatem dicti monasterii Sancti Martini electus fuerit vel assumptus, aut se eligi et assummi procuraverit: non solum huiusmodi eleccio vel assumpcio nulla sit eo ipso et eidem sic electo vel assumpto administrandi in spiritualibus et temporalibus ius seu facultatem non tribuat, sed etiam contra sic electum vel assumptum de simonia labe a quocunque monacho, qui eidem eleccioni interfuerit, sive a quocunque alio monacho dicti Ordinis opponi et excipi possit, sicut de vera et indubitata heresi ita, quod a nullo pro archiabbate habeatur, quin imo ipse sic electus a priore suo et alio quocunque honore, monasterio, dignitatibus et officiis, que tunc obtinebit, eo ipso absque alia declaracione privatus existat et ad predicta omnia et singula perpetuo inhabilis et infamis habeatur et sit. Nec huiusmodi eleccio per aliquam graciam et dispensacionem aut eciam monachorum dicti monasterii obedienciam, sive canonicam novam eleccionem ullo unquam tempore teneat; liceatque omnibus et singulis ac ecclesiarum parochialium rectoribus, clericis, castrorumque, terrarum, civitatum, oppidorum, villarum et possessionum officialibus, iobagionibus, colonis et subditis dicti monasterii ac eciam abbatibus, prioribus, monachis et conventibus aliorum monasteriorum regni et Ordinis prefatorum a talis electi obediencia impune quandocunque discedere et eciam auxilio brachii secularis contra eum implorare archiabbatique successori canonice electo eundem perpetuis carceribus, ubi dies suos lugeat, mancipare; -- monachi autem cuiuscunque status, gradus et condicionis existunt, si talem simoniace elegerint sive assumpserint, a suorum execucione ordinum perpetuo sint suspensi; -- alie vero persone, que directe vel indirecte consilio, favore, auxilio aut quovis alio quesito colore per se vel alium seu alios huiusmodi abbatis canonicam eleccionem turbaverint, molestaverint aut impediverint, vel contra canonice electum alium intruserint vel iritrudi procuraverint seu abbaciam huiusmodi quovis alio modo pro se sive alio occupaverint vel detinuerint aut occupare vel detinere procuraverint, huiusmodi personre, si ecclesiastice fuerint, etiamsi archiepiscopali vel patriarchali prefulgeant dignitate, a suorum execucione ordinum absque alia declaracione eo ipso sint suspense; -- seculares vero et eciam persone ecclesiastice inferiores episcopis, quacumque prefulgeant dignitate, eciamsi duces, comites, palatini aut barones fuerint, similiter eo ipso absque alia declaracione tam occupatores et detentores, quam illi, cuius vel quorum nomine huiusmodi monasterium occupatur et detinetur, maioris excommunicacionis sentenciam incurrant, eisdem eadem auctoritate tenore presencium statuimus, decernimus et ordinamus.||
Non obstantibus constitucionibus et ordinacionibus apostolicis ac monasterii Sancti Martini et Ordinis predictorum iuramento, confirmacione apostolica vel quavis firmitate alia roboratis statutis et consuetudinibus et quibusvis specialibus vel generalibus reservacionibus, eciam in favorem vel commodum sancte Romane ecclesie cardinalium, de Sancti Martini, de Bela et de Beel monastesiis predictis in genere vel in specie per nos et sedem prefatam eciam cum quibusvis derogatoriarum derogatoriis aliisque forcioribus, efficacioribus et insolitis clausulis irritantibusque et aliis decretis pro tempore factis et fiendis, nec non omnibus illis, que predecessores nostri et reges prefati in singulis eorum literis predictis voluerurit non obstare, ceterisque contrariis quibuscunque.||
Nulli ego omnino hominum liceat hanc paginam nostre absolucionis, approbacionis, innovacionis, confirmacionis, decreti, supplecionis, statuti et ordinacionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, indignacionem omnipotentis Dei ac Beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Rome apud Sanctum Petrum anno incarnacionis dominice millesimo quingentesimo quartodecimo, Calendis Iunii, pontificatus nostri anno secundo. [1512. jún 1.]
Comment
EredetiPannonhalmi Bencés Főapátság Levéltára, Pannonhalma, Bences - Capsarium (1000-1526) 1514 VI 01, in: Monasterium.net, URL <https://www.monasterium.net/mom/HU-PBFL/PannHOSB/1514_VI_01.1/charter>, accessed 2025-04-08+02:00
You are copying a text frominto your own collection. Please be aware that reusing it might infringe intellectural property rights, so please check individual licences and cite the source of your information when you publish your data
The Charter already exists in the choosen Collection
Please wait copying Charter, dialog will close at success