Nos conventus monasterii Sancti Salvatoris de Kapornok memorie commendamus, quod Petrus, filius Benedicti de Kaal in personis religiosi viri domini fratris Demetrii abbatis et conventus de Tykonio in nostram veniendo presenciam, exhibuit nobis litteras magistri viri domini Nicolai de Gara, regni Hungarie palatini, sentenciales super possessionibus utrisque Gamas, in comitatu Symigiensi adiacentibus, confectas, tenoris subscripti, petens nos nominibus, quibus supra, cum instancia, quod quia propter viarum discrimina et metum adversariorum easdem litteras sentenciales ad loca opportuna et necessaria in specie portare non vellent, tenorem earundem litteris nostris patentibus de verbo ad verbum inseri et transscribi faciendo, eisdem domino abbati et conventui dare dignaremur ad cautelam. Quarum tenor verbalis per omnia sequitur esse talis:||
Amicis suis reverendis, conventui ecclesie Symigiensis, Nicolaus de Gara, regni Hungarie palatinus et iudex Comanorum, amiciciam paratam cum honore. Noveritis, quod cum religiosus vir, dominus frater Georgius, abbas de Tykonio, per legittimas trinarias recaptivaciones possessiones utrasque Gamas, in comitatu Symigiensi adiacentes, a Benedicto filio Gywke, Ioanne, Demetrio dicto Gor, Andrea filio Petri, Demetrio Sartore, Petro dicto Altal et Andrea filio Gregorii, filii Bedew, de eisdem Gamas iuxta regni consuetudinem, ab antiquo approbatam, recaptivando easdem sibi et dicte ecclesie sue Tykoniensi, mediantibus Detrici Bubek palatini et vestro hominibus legittime statui facere procurasset, peracta autem statucione earundem possessionum utrarumque Gamas, Georgius filius Petri, Mychael filius alterius Petri et Iohannes filius Stephani de eisdem Gamas in presenciam domini nostri Sigismundi regis accedentes ipsis ac ceteris fratribus eorum de eisdem Gamas super ipsa legittima complecione terminorum prescriptorum, contra ipsos racione previa perfectorum, ab ipsa regia maiestate graciam specialem fieri postulassent; ipsa eciam regia maiestas super complecione dictorum terminorum graciam specialem dictis nobilibus de Gamas faciendo, tam eisdem quam eciam prefato abbati cuncta eorum instrumenta, in factis earundem possessionum utrarumque Gamas confecta, coram dicto Detrico Bubek palatino in octavis festi Beati Georgii martiris, in anno Domini Mmo trecentesimo nonagesimo octavo preteritis, [1398. máj. 2.] producere et exhibere commisisset, et ab eisdem octavis eorundem instrumentorum exhibicio partes inter easdem serie litterarum ipsius Detrici Bubek prorogatoriarum octavas festi Epiphaniarum Domini tunc venturas [1399. jan. 14.] attigisset; denique ipsis octavis occurrentibus prefatus dominus Georgius abbas in presencia ipsius Detrici Bubek accedendo, in huius documentum, ut prescripta ecclesia sua Tykoniensis in eisdem possessionibus utrisque Gamas congruas porciones habuisset et haberet, quinque litteras, unam condam domini Andree similiter regis Hungarie, aliam capituli Wesprimiensis, terciam abbatis et conventus dicte ecclesie Tykoniensis, quartam vestram patentem, quintam vero et ultimam domini Nicolai Konth, olim similiter palatini, adiudicatoriam, clause emanatam, iudiciario examini ipsius Detrici Bubek palatini curasset demonstrare.||
In quarum quidem litterarum ipsius domini Andree regis, anno ab incarnacione Domini Mmo CCm° undecimo [1211.] emanatarum, tenore iura possessionaria dicte ecclesie Sancti Aniani de Tykonio per condam dominum Andream regem, patrem domini regis Salamonis, eidem ecclesie collata specifice denotancium et exprimencium, inter omnia alia hii articuli extitissent:||
In villa Gamas hii sunt iobagiones, qui venerunt de villa Dob ... Inde per eandem viam venit ad predictam villam Gamas; deinde revertitur ad occidentalem partem ad prefatum Balathon.||
Altera autem earum, prefati scilicet L[azari] abbatis et conventus Tykoniensis sub eorum propriis sigillis emanata, alphabeto intercisa, diem et annum sue emanacionis non habens, [1279. körül] manifestasset, quomodo ipsi abbas et conventus quemdam ex operatoribus populis dicte ecclesie Tykoniensis de villa Gamas, Skomos appellatum, ex servitute ipsi ecclesie debita modo litteris in eisdem conscripto exsolvissent et liberassent.||
Tercia vero earum pretitulati capituli scilicet Wesprimiensis, sub anno Domini Mmo CCmo LXmo septimo [1267.] sub priori sigillo eiusdem capituli oblongo emanata, continens in se verbaliter seriem litterarum I[eronimi] abbatis et conventus Tykoniensis, per eosdem dominum abbatem et conventum eidem capitulo Wesprimiensi directarum, sub anno gracie Mmo CCmo LXmo quarto [1264.] confectarum, declarasset, quod cum condicionarii homines ipsorum abbatis et conventus Tykoniensis de villa Gamas, litteris in eisdem nominati, super gravamine et multitudine debitorum et serviciorum suorum sepe sepius eisdem abbati et conventui Tykoniensi fuissent conquesti, iidem abbas et conventus attendentes, quod multi ex ipsis propter multitudinem serviciorum ab ipsis alienarentur, ipsorum peticionibus annuentes eis libertates condicionales, litteris in eisdem specifice expressas, concessissent.||
Quarta quoque ipsarum, scilicet vestra, sabbato proximo ante dominicam Reminiscere anno Domini Mmo CCCmo LXmo [1360. febr. 29.] suborta, manifestasset, quod religioso viro, fratre Iohanne abbate ecclesie Tykoniensis sua et conventus sui in personis ex una, necnon Nicolao, filio Georgii de Gamas iuxta Balatinum pro se personaliter, necnon universis, qui seipsos nobiles esse astruxissent, de duabus villis Gamas, quibus ecclesia Sancti Martini ibidem habita foret parochialis, exceptis tamen quinque hominibus inferius nominatis, cum litteris vestris procuratoriis parte ex altera coram vobis constitutis et conparentibus, confessum extitisset per eosdem ministerio vive vocis et relatum, quod ipsi universis causis et earum processibus litibusque et controversiis quibuslibet in causa, quam idem dominus abbas et sua ecclesia in facto acquisicionis possessionarie contra eosdem homines de Gamas movere intendissent, usque tunc susscitatis et exortis, inductiva composicione et ordinacione quamplurium nobilium et proborum virorum et specialiter domini fratris Iacobi, dicte ecclesie vestre abbatis, domini et prelati vestri, ac Pauli Magni vicecomitis Symigiensis interveniente, prorsus et per omnia cassatis, sopitis et sedatis, in perpetue pacis et concordie devenissent unionem, reddentes sese alternatim in perpetuum super omnibus premissis et singulis premissorum expeditos atque absolutos, litteras eciam quaslibet causales, usque tunc inter ipsos emanatas, cassas relinquentes et viribus carituras, ita videlicet, quod iidem nobiles, ut se asseruissent, de ipsis villis Gamas quinque curias seu sessiones, in eisdem Gamas iuri ipsius ecclesie Tykoniensis attinentes, tunc apud Benedictum, filium Andree, Iohannem, filium Nicolai, Iohannem, filium Pethe, dictum Chakan, Stephanum, filium Thome, et Ladislaum dictum Korsos, homines de eadem Gamas habitas et existentes, cum omnibus utilitatibus et pertinenciis earundem necnon cum centum et quinquaginta iugeribus terre, tributa (!) montis seu loca undecim vinearum, pratis (!) seu fenetis, ad e(a)sdem quinque sessiones spectantibus, tamquam verum ius et proprietatem ecclesie prenotate eidem domino abbati Tykoniensi et sue ecclesie remisissent et resignassent et extradedissent pacifice et quiete; prefatus vero dominus abbas Tykoniensis nomine dicte ecclesie sue eosdem in certis ipsorum porcionibus et iuribus pacificos reliquisset et quietos, asserens se et suam ecclesiam ulterius ipsos nobiles inquietare nolle super eorum iuribus prenotatis.||
Quinta vero et ultima ipsarum antefati Nicolai Konth palatini in Wyssegrad octavo die octavarum festi Omnium Sanctorum anno Domini Mmo CCCmo sexagesimo sexto [1366. nov. 15.] confecta explanasset, quod cum frater Nicolaus, abbas dicte ecclesie Tykoniensis, Nicolaum, filium Georgii, Iohannem, filium Petri, Iacobum, filium Sabastiani (!), Gregorium, filium Blasii, et universos populos de duabus villis Gamas ob contradictoriam inhibicionem statucionis earundem duarum villarum Gamas contra se in presenciam ipsius domini Nicolai Kont palatini in causana attraxisset, tandem procurator eorundem populorum et hominum de dictis duabus villis Gamas, coram eodem Konth palatino comparendo, prescriptos homines et alios de dictis Gamas in eisdem utrisque Gamas nobilitatis titulo congaudere et ipsos super hoc litteras efficaces habere allegasset. Ipse igitur dominus Nicolaus Konth palatinus eisdem populis et hominibus de dictis duabus villis Gamas contra ipsum abbatem Tykoniensem sui in presenciam litteralia instrumenta exhibere commisisset.||
Quarum quidem litterarum exhibicionibus factis, ipse dominus frater Georgius abbas ab eisdem in causam attractis huius racionem, quibus iure et titulo ipsi prescripta iura ecclesie sue possiderent et tenerent, scire predictaque eorum instrumenta exhibere postulasset per eosdem. Hiis itaque auditis et perceptis, prenominati Georgius, filius Petri, et Mychael, filius alterius Petri, pro seipsis personaliter et pro aliis predictis in causam attractis, videlicet Demetrio, dicto Goor, Andrea, filio Petri, Demetrio sartore, Petro dicto Altal, et Andrea, filio Gregorii, cum procuratoriis litteris vestris in presenciam ipsius Detrici Bubek exurgentes respondissent ex adverso, [1399. jan. 14.] quod ipsi et alii ipsorum fratres et proximi, in dictis duabus villis Gamas residentes, tenore (!tenori) et forme predictarum litterarum privilegialium annotati domini Andree regis, que scilicet littere iura possessionaria ipsius monasterii Tykoniensis, in eisdem Gamas habita, ordine prescripto specifice et metatim declararent et exprimerent, nullo obstaculo contradiccionis possent et valerent obviare ex eo, quia ipse abbas et ecclesia Tykoniensis in dictis eorum iuribus, per metas prescriptas circumdatis, pacifice haberentur; ipsi autem in causam attracti demptis eisdem iuribus annotati monasterii extra cursus metarum prescriptarum in eisdem duabus villis Gamas alias haberent porciones per se sitas, titulo nobilitatis ipsos contingentes. Et ibidem iidem Georgius et Mychael duas litteras, unam domini Ladislai ducis Opulie et aliam domini Emerici, olim similiter regni Hungarie palatinorum et iudicum Comanorum, ambas privilegialiter confectas, iudiciario examini ipsius Detrici Bubek produxissent.||
Quarum prima ipsius Ladislai ducis in Wyssegrad duodecimo die octavarum festi Nativitatis Beati Iohannis Baptiste anno gracie millesimo CCCmo sexagesimo nono [1369. júl. 12.] exorta ipsum Detricum palatinum sua serie eatenus informasset, quod cum Blasius sacerdos, capellanus et procurator domini Lodouici regis, felicis reminisscencie, Paulum, Iohannem et Iacobum, filios Pethe, in possessione Eghazasgamas alio nomine Felgamas residentes, pretextu conservacionis porcionis eorum, ius regni concernentis, in eadem Felgamas habite, in presenciam ipsius Ladislai ducis in causam attraxisset, tandem predictus Paulus personaliter pro se et pro dictis Iohanne et Iacobo cum procuratoriis litteris vestris exurgendo respondisset ex adverso, quod predicta porcio possessionaria, in dicta possessione Eghazasgamas apud manus ipsorum habita, predecessoribus ipsorum et per consequens ipsis semper et ab antiquo, cuius memoria non existeret, hereditarii iuris ac vere nobilitatis titulo pertinuisset et pertineret; et ibidem litteras patentes prescripti domini Nicolai Konth palatini sexto die congregacionis sue generalis, [1358. júl. 14.] feria secunda proxima post quindenas festi Nativitatis Beati Iohannis Baptiste prope Somogwar anno Domini Mmo CCCmo quinquagesimo octavo [1358. júl. 9.] celebrate, confectas ipsi domino Ladislao presentasset declarantes, quod in eadem congregacione ipsius domini Nicolai Konth palatini magistri Nemze et Mychael, dictus Zudar, pro dicto domino Lodouico rege cum procuratoriis litteris eiusdem exurgendo proposuissent eomodo, quomodo prescripti Paulus et Iohannes, filii Pethe de Felgamas vduarnici ipsius domini Lodouici regis suorumque predecessorum ab avo et prothavo extitissent, tunc autem cum eorum terris se retrahentes eorum vduarnicalia servicia, dicto domino Lodouico regi more ceterorum vduarnicorum facere recusassent et se ad libertatem nobilium conservarent, prout hec iudicibus nobilium iuratisque assessoribus et universis nobilibus ipsius comitatus constaret evidenter. Quo percepto iidem filii Pethe personaliter exurgendo respondissent eomodo, quod nec eorum predecessores, neque ipsi vduarnici fuissent, sed ab antiquo veri nobiles extitissent et ad scitum universitatis nobilium dicti comitatus more ceterorum nobilium in premissa possessione eorum Felgamas pacifice perseverati fuissent et quiete. Cum autem idem dominus Nicolaus palatinus de premissis sciscitare voluisset, predictos indices nobilium iuratosque assessores universosque nobiles dicti comitatus super eo, qualiter eis veritas premissorum constaret, faterentur, requisitos habuisset, iidem iudices nobilium et iurati assessores fide eorum mediante Deo debita et fidelitate domino Lodouico regi sueque sacre corone regie pro dicenda veritate et iusticia observanda, tacto vivifice crucis ligno prestita, cum universis nobilibus comitatus antedicti memoratos filios Pethe eorumque predecessores nunquam vduarnicos regales fuisse; sed ab antiquo in predicta Felgamas more ceterorum nobilium paciface perseverasse, unanimi et concordi testificacione affirmassent. Ipsis itaque litteris dicti Nicolai Konth palatini exhibitis et visis, prenominatus dominus Nicolaus (! Ladislaus) dux et palatinus iamdictam porcionem possessionariam in Felgamas habitam eisdem Paulo, Iacobo et Iohanni, filiis Pethe et eorum heredibus, tamquam eorum ius hereditarium, adiudicasset, relinquisset et commisisset perpetuo possidere, patrocinio dicti sui privilegii roborando, salvo iure alieno.||
Secunda vero earum dicti domini Emerici palatini similiter in Wyssegrad sedecimo die octavarum festi Beati Martini confessoris anno Domini millesimo CCCmo septuagesimo quarto [1374. dec. 3.] suborta manifestasset, quod cum Nicolaus, filius Georgii, Andreas, filius Petri, Stephanus, filius Thome, Andreas, filius Blasii, Thomas, filius Petri, Petrus, filius Iohannis, et Nicolaus, filius Mark, necnon alii proximi eorum de predicta Eghazasgamas universa eorum instrumenta, in facto dicte possessionis Eghazasgamas confecta, contra eundem dominum Lodouicum regem in presencia iamdicti domini Ladislai ducis et palatini exhibere debuissent, iidem Andreas, filius Petri, et Nicolaus, filius Georgii, in suis et aliorum prescriptorum personis, petente procuratore regio, pro ipsis litteris exhibere assumptis, litteras prescripti domini regis Lodouici similiter in Wyssegrad in festo Beati Iohannis apostoli et ewangeliste anno Domini Mmo CCCmo LXmo quarto [1364. dec. 27.] patenter emanatas, transscribentes et confirmantes seriem aliarum litterarum eiusdem domini Lodouici regis patencium, consimiliter in Wyssegrad in die Cene Domini anno Verbi incarnati Mmo CCCmo quadragesimo sexto [1346. ápr. 13.] emanatarum, continencium in se verbaliter seriem litterarum vestrarum, eidem domino Lodouico regi ad suum mandatum regium rescriptarum, ipsi domino Ladislao palatino exhibuissent explicantes, quod in personis Stephani, filii Chethke, Iohannis, filii Mychaelis, Symonis, filii Petri, Ladislai, filii Thome, et Martini de Gamas ipsi domino Lodouico regi dictum extitisset, quod ipsi libere condicionis homines fuissent et a progenie extitissent. Super quo idem dominus Lodouicus rex fidelitati vestre firmiter precepisset, quatenus vestrum mitteretis hominem pro testimonio fide dignum, quo presente homo suus regius ab omnibus, quibus incumberet, sciret et inquireret de premissis omnimodam veritatem. Et post hec, secundum quod vobis constaret veritas premissorum, sibi fideliter rescriberetis. Vos igitur mandatis et preceptis regie excellencie obtemperare cupientes, unacum Blasio, filio Albeus de Gamas, homine regio, ad premissa mandata regia exequenda religiosum virum dominum fratrem Petrum, custodem, unum ex vobis, in testimonium transmisissetis fide dignum. Qui reversi retulissent, quod ipsi die dominico proximo ante festum Beati Clementis pape in anno Domini Mmo CCCmo quadragesimo quarto preteritum, [1344. nov. 21.] a quibus decuisset et licuisset, a nobilibus et ignobilibus, specialiter a vicinis et commetaneis prefatorum Stephani, filii Chethke, Iohannis, Symonis, Ladislai et Martini indigata et investigata veritate diligentissime inquirendo scivissent, quod memorati Stephanus, filius Chethke, Iohannes, filius Mychaelis, Symon, filius Petri, Ladislaus, filius Thome, et Martinus de Gamas libere condicionis homines fuissent et a progenie ipsorum extitissent. Ipse igitur dominus Lodouicus rex huiusmode querimoniis predictorum Iohannis et Martini, in sua et dictorum proximorum suorum de Gamas personis sue maiestati porrectis, regio inclinatus cum favore, tenorem dictarum litterarum vestrarum inquisicionalium de verbo ad verbum confirmasset.||
In quarum contrarium Blasius sacerdos, legittimus procurator iamdicti condam domini Lodouici regis, litteras affirmatorias eiusdem domini Ladislai palatini, septimo die congregacionis sue generalis, [1368. jún. 20.] universitati nobilium iamdicti comitatus Symigiensis feria quarta proxima post festum Corporis Christi anno eiusdem Mmo CCCmo LXmo octavo [1368. jún. 14.] prope Somogwar celebrate, exortas, ipsi domino Ladislao palatino presentasset exprimentes, quod vicecomites iudices nobilium iuratique assessores eiusdem congregacionis, super facto iurium possessionariorum regalium, preter porcionem abbatis de Tykonio in eadem Eghazasgamas habitorum, ad peticionem legittimam procuratoris ipsius domini Lodouici regis requisiti, taliter affirmassent, quod in possessione Felseugamas, alio nomine Eghazasgamas, absque porcione Iohannis, filii Pauli, et Mychaelis, filii Iohannis, dominus rex terram vduarnicorum et agazonum suorum regalium haberet, sed quis vel qui eandem conservarent, ignorarent. Ipsarum itaque litterarum exhibicionibus factis, quia ipse dominus Ladislaus palatinus adhuc super premissis per formam communis inquisicionis informari voluisset, ideo easdem partes super eo, ut si prefata terra, in dicta possessione Eghazasgamas habita, in qua memorati homines in causam attracti permanerent, terra vduarnicorum vel agazonum regalium esset et existeret et per consequens iuri regio pertinere deberet, aut si eadem terra ipsorum hominum in causam attractorum hereditaria esset et ipsi homines tamquam veri nobiles predictam terram iusto titulo possiderent ad eandem communem inqisicionem faciendam transmisisset et horum seriem sibi per vos rescribi commisisset. Postmodum, quia vicini et commetanei dicte possessionis Gamas nobilesque comprovinciales pro parte prefatorum hominum in causam attractorum communi inquisicione in eadem attestati extitissent, terra eciam litigiosa, ad duo aratra estimata, simulcum septem sessionibus et aliis utilitatibus suis in viginti septem marcis estimata fuisset, ideo ipse dominus Emericus palatinus, cui videlicet ipse honor palatinatus medio tempore per ipsum dominum Lodouicum regem collatus fuisset, eisdem hominibus vigesimo septimo se nobilibus iuramenta deponenda adiudicasset. Qui quidem dominus Emericus palatinus eosdem homines in causam attractos, premissa eorum iuramenta super premissis, ut debuissent, legittime prestitisse agnosscens, eandem eciam terram litigiosam eisdem hominibus iuxta iudiciariam suam commissionem statutam extitisse comperiens reliquisset et commisisset eisdem in causam attractis et eorum heredibus iure eis attinenti perhempnaliter possidendam, salvo iure alieno.||
Premissarum itaque omnium litterarum per ipsas partes in presenciam dicti Detrici Bubek productarum exhibicionibus factis, [1399. jan. 14.] eisdem partibus se ad legittimam requisicionem iamfati Detrici Bubek palatini nulla plura instrumenta preter preexhibita, facto in premisso confecta, tunc vel in futurum exhibenda, habere vel exhibere posse referentibus sicque per ipsum Detricum palatinum in premissis iudicium dari postulantibus, eodem eciam abbate se non in totali, sed in alterius partis prescriptorum iurium dicte sue ecclesie pacifico et quieto dominio econtra existere allegante, quia prescripta iura annotati monasterii Tykoniensis, in dictis Gamas iuxta seriem antedictarum litterarum annotati domini Andree regis habita, per cursusque et terminos metales, in superioribus in clausula prenotata, privilegio de eodem excepta, denotatos et expressos, circumdata, ab aliorumque iuribus sequestrata, in quorum dominio ipse abbas et monasterium, ut preclaressceret, aliqualiter existere assertum fuisset, eisdem abbati et monasterio Tykoniensi exintegro per modum subnotandum restituenda esse agnita fuisset; pro eo vestram amiciciam idem Detricus Bubek palatinus litteratorie petivisset diligenter, quatenus vestros mitteretis homines, pro utrisque partibus pro testimoniis fide dignos, quibus presentibus homo suus, infra declarandus, in quindenis festi Beati Georgii martiris tunc venturis [1399. máj. 8.] et aliis diebus, ad id aptis, ad facies prescriptarum possessionum utrarumque Gamas vocatarum, vicinis et commetaneis suis universis illic legittime convocatis et presentibus, vel earum legittimis procuratoribus presentibus, accedendo, primo antedicta iura possessionaria annotati monasterii Tykoniensis per metas et cursus metales, in iamdicta clausula superius explicata contentas et expressos, secundum demonstracionem ipsius abbatis vel sui legittimi procuratoris ad loca, ad que ipsa clausula ire denotaret, vergendo undique et circumquaque reambularet. Et si huic demonstracioni prefati abbatis vel sui procuratoris legittimi iamdicti in causam attracti non contradicerent, tunc ius possessionarium, per eosdem terminos conclusum, cum omnibus suis utilitatibus relinqueret et statueret ipsis monasterio et abbati iure perhempnali possidendum. Si vero ipsi demonstracioni iamdictorum abbatis vel sui procuratoris antelati in causam attracti contradictorie obviarent, tunc demum idem ius possessionarium dicti monasterii ipsi in causam attracti vel ipsorum procuratores legittime per eosdem terminos metales, in prescripta clausula denotatos, semper ad ipsa loca, ad que memorata clausula cursus eorundem terminorum metalium tendere denotaret, procedendo, modo simili reambularet (!). Et si huic demonstracioni ipsorum in causam attractorum prefatus abbas vel suus procurator legittimus non contradiceret, tunc similiter ius possessionarium, per easdem metas pacifice inclusum, in locis earundem, si opus fieret, metas evidentes faciendo, modo simili statueret et committeret abbati et monasterio antefatis in eviternum (!) tenendum et habendum. Partibus autem in premissis discordantibus, demonstraciones parcium signis metalibus consignatas, terre vel terrarum particulas unacum aliis probis viris, Deum habendo pre oculis, consideratis omnibus suis utilitatibus, estimaret in condigno eius precio et valore, regni lege requirente. Ibidem eciam id, que (!) parcium prescriptos terminos metales, clausula in prescripta denotatos, et loca eorundem melius et evidencius ostenderet, et que parcium in dominio dicte terre litigiose existeret, videret et diligenter conspiceret. Et post hec ipsius possessionarie reambulacionis metarum demonstracionis, statucionis, revisionis, consignacionis et estimacionis seriem, ut fieret expediens, ad octavum diem earundem quindenarum sibi amicabiliter rescribi petivisset ipse palatinus.||
Et cum ab ipsis quindenis festi Beati Georgii martiris discussio premissorum partes inter easdem iuxta continenciam litterarum iamfati Detrici Bubek palatini prorogatoriarum ventilando ad octavas festi Epiphaniarum Domini in anno eiusdem Mmo quadringentesimo preteritas [1400. jan. 13.] prorogative devenisset, tandem ipsis octavis festi Epiphaniarum Domini instantibus prefatus dominus Georgius abbas personaliter, presente Thoma, filio Petri de dicta Gamas, qui pro se personaliter et pro aliis predictis in causam attractis cum procuratoriis litteris vestris in presenciam dicti Detrici Bubek astitisset, in eiusdem veniendo presenciam, litteras vestras super premissis rescripcionales presentasset declarantes, quod vos, receptis dictis litteris adiudicatoriis palatinalibus, iuxta earundem continenciam cum Petro litterato de Castroferreo, homine palatinali de curia regia ad premissa exequenda specialiter transmisso, vestros homines pro ipsis partibus, litteris in eisdem nominatos, destinassetis. Qui reversi retulissent, quod ipsi in dictis quindenis festi Beati Georgii martiris [1399. máj. 8. ut.] facies possessionum utrarumque Gamas vocatarum, vicinis et commetaneis convocatis ac procuratore dicti abbatis necnon dictis nobilibus in causam attractis presentibus, accessissent. Et cum easdem per suas veras metas et antiquas iuxta premissam palatinalem iudiciariam commissionem reambulare voluissent, tunc Iohannes, filius Stephani, filii Gywke de Gamas ac familiares et officiales Ladislai, filii Bartholomei, filii condam Nicolai Kont palatini, in possessione eiusdem Lak constituti, in ipsos palatinalem hominem et procuratorem dicti domini abbatis ac ad ipsos pertinentes manu potenti insurgentes premissa perficere non permisissent. Quibus presentatis, licet idem Detricus Bubek finem facere voluisset, tamen discussionem premissorum ad octavas festi Beati Georgii martiris tunc venturas [1400. máj. 2.] duxisset prorogandam. A quibus quidem octavis festi Beati Georgii martiris dum discussio reportate seriei premissorum partes inter predictas secundum series litterarum eiusdem Detrici Bubek palatini prorogatoriarum ventilando ad octavas diei Medii Quadragesime in anno Domini Mmo quadringentesimo secundo preteritas [1402. márc. 8.] prorogative devenisset, tandem ipsis octavis instantibus prefatus frater Georgius abbas personaliter ab una, item prelibati Mychael et Thomas pro se personaliter et pro dictis aliis cum procuratoriis litteris vestris in eiusdem Detrici Bubek venientes preseneiam, cum ipse inter ipsas partes iudicium et iusticiam facere voluisset, mox Briccius de Hene pro conventu dicte ecclesie Tykoniensis cum procuratoriis litteris prescripti capituli Wesprimiensis in ipsius Detrici Bubek veniens presenciam retulisset et allegasset eomodo, quod licet annotatus dominus frater Georgius abbas se in facto prescriptorum iurium possessionariorum, in dicta Gamas habitorum, ipsum monasterium adversus ipsos in causam attractos plura litteralia instrumenta, demptis predictis, non habere allegasset, tamen quia idem conventus tandem plura litteralia munimenta, factum dictorum iurium tangencia, invenisset, ipsaque iura possessionaria dictum conventum eodem modo, quemadmodum ipsum dominum abbatem, tangere dinosscerentur, ob hoc si iuri consonaret et equitati videretur, idem conventus se causam intromitteret in eandem. Et quia dicta allegacio ipsius procuratoris dicti conventus eidem Detrico Bubek iuri consona visa fuisset, pro eo ipse eundem conventum causam in eandem intromittendo, dictus procurator ipsius conventus quasdam tres litteras, unam ipsius Detrici Bubek palatini, secundam domini Andree, olim incliti regis Hungarie felicis reminisscencie, duobus sigillis, uno a tergo et alio ab intra, consignata, terciamque et ultimam domini nostri Sigismundi regis, mediocri suo sigillo privilegialiter confectam, iudiciario examini iamfati Detrici Bubek palatini curavisset exhibere.||
In quarum prima, scilicet ipsius Detrici Bubek palatini privilegiali, in Wyssegrad quadragesimo die octavarum festi Epiphaniarum Domini anno eiusdem Mmo CCCmo LXXXXmo nono [1399. febr. 21.] exorta, habenti in se tenorem cuiusdam privilegii domini Lodouici, olim incliti regis Hungarie felicis reminisscencie, anno Domini Mmo CCCmo LXmo quinto, quarto Nonas Aprilis, [1365. ápr. 2.] regni autem sui anno vigesimo quinto emanati, seriem litterarum domini Dyonisii palatini, iudicis Comanorum ac comitis de Aklych, in vigilia festi beati regis Stephani, anno Domini Mmo CCmo LXXmo quarto [1274. aug. 19.] editarum, de verbo ad verbum transscribentis et confirmantis, que scilicet littere ipsius Dyonisii palatini litteras privilegiales Sanctissimi Ladislai, Dei annuente clemencia Hungarie regis, anno sextodecimo regni sui octavo Kalendis Septembris [1092? aug. 25.] emanatas, de verbo ad verbum in se habuisset, declarasset, quomodo ipse Dyonisius palatinus ex mandato regio universa iura dicti monasterii Tykoniensis specialiter iuxta continenciam dicti privilegii ipsius Sancti Ladislai, dictis litteris suis verbaliter inserti, auctoritate regia et sua iudiciaria eidem monasterio pleno iure restituisset. In dicto autem privilegio dicti sancti regis, ipsis litteris palatinalibus inserto, hec clausula fuisset ville Gamas:||
Ibidem villa Boklar cum portu, que hiis terminis concluduntur: exit de Balathon et venit in arundinetis paulisper versus occidentem prope ecclesiam Sancti Clementis et ad meridiem per bonum spacium eundo venit ad viam et iuxta quandam ecclesiam ad predium regis et ad viam Hadwth. Inde ad metas iuxta ipsam viam, inde in eadem via per bonum spacium asscendendo venit ad tres metas et ad vallem, rursum asscendit versus occidentem, ubi est alia via, in qua descendendo et demum procedendo dirigitur prope villam Chehy, ubi flectitur ad aquillonem et ingreditur ad lacum Balatini. Quecunque autem hiis metis includuntur, procul dubio ad dictum cenobium pertinent. Ibidem est silva Path nomine dicti cenobii.||
Secunda autem, scilicet ipsius domini Andree regis, anno Incarnacionis Domini Mmo quinquagesimo quinto, [1055.] regni autem sui anno nono confecta, inter alias donaciones, per ipsum dominum Andream regem ipsi ecclesie Tykoniensi factas, hec clausula inventa fuisset:||
Alias est villa, que vocatur Gamas, in qua habet prefata ecclesia terram, que duabus continetur viis, quarum una vocatur Zygethzad, altera magna, que simul ad Sanctum Clementem [ter]minantur. Silva autem, quam ibi rex habebat circumquaque campis sibi (!helyesen ibi) iacentibus (!) et cum convallibus (!) ad prefatam pertinet ecclesiam, exceptis hiis, que prenotata superius videntur.||
Tercia vero earundem, scilicet ipsius domini nostri Sigismundi regis in Wyssegrad secundo die diei ferie sexte proxime post festum Beati Emerici ducis et confessoris in anno Domini Mmo CCCmo nonagesimo nono [1399. nov. 8.] confecta, inter alia series quarundam trium litterarum vestrarum patencium transscriptive in se habuisset, quarum unius, octavo die octavarum festi Omnium Sanctorum anno dominice incarnacionis Mmo CCCmo vigesimo quinto [1325. nov. 15.] edite, tenor manifestasset, quod cum iuxta continenciam litterarum magnifici viri, domini Alexandri, iudicis curie regie, composicionalium inter religiosum virum dominum fratrem Thomam, abbatem monasterii Beati Aniani confessoris de Tykonio, ab una, item magistrum Marcum de Raad, vicecomitem comitatus Symigiensis, parte ab altera in facto metarum sex possessionum dicti domini abbatis, Gamas et Boklar vocatarum, a parte possessionum domini regis Cegléd, Latran et Lak vocatarum, confectarum in dictis octavis festi Omnium Sanctorum, [1325. nov. 8.] presentibus Kysyd de Kapol, homine regio, et testimonio vestro idoneo, per eundem dominum Alexandrum, iudicem curie regie, in ipsis litteris suis ad hoc amicabiliter transmitti postulato, distinccio metalis inter partes fieri debuisset, iuxta continenciam litterarum earundem unacum dicto Kyssyd, homine regio, religiosum virum, fratrem Hermanum sacerdotem, hominem vestrum ad premissa peragenda pro testimonio transmisissetis fide dignum, qui demum unacum homine regio ad vos rediens vobis consona voce retulisset, quod prefatus dominus abbas et annotatus magister Mark vicecomes in dictis octavis ad facies predictarum sex possessionum, Garrias vocatarum et Boklar, dicti monasierii Tykoniensis personaliter accedendo et ipsis presentibus iuxta series privilegii olim Dyonisii palatini per cursus metales, litteris in eisdem declaratis, easdem possessiones reambulando idem magister Marcus vicecomes de regia commissione in facto metarum reambulatarum prefatum monasterium Sancti Aniani perpetue pacis tranquilitate, nemine altero contradicente, permisisset fruiturum.||
Series vero ipsius secunde littere vestre, secundo die festi Beati Nicolai confessoris anno Domini Mmo CCCmo vigesimo secundo [1322. dec. 7.] confecte denotasset, quod honorabili viro domino fratre Thoma, abbate monasterii Beati Aniani confessoris de Tykonio personaliter ab una, item Chethke, Mychaele, Petro, Thoma et Theke de Eghazasgamas, Kala, Thoma, Teuke, Myzze, Myke de Felgamas ab altera similiter personaliter in eorum et aliorum universorum populorum, scilicet proximorum et sociorum eorundem, in ipsis duabus villis Gamas dicti monasterii Tykoniensis commorantibus personis coram vobis constitutis, per eundem dominum abbatem confessum extitisset et relatum in hunc modum, quod quia prefati iobagiones dicti sui monasterii propter multitudinem debitorum et serviciorum eorum condicionaliter in dictis villis commorari non valerent, et ex eisdem se alienari niterentur, ipsorum peticionibus annuens eisdem talem libertatem duxisset concedendum, ut iidem populi semper in festo Beati Georgii martiris eidem domino abbati et suis successoribus abbatibus viginti quinque denarios, pro tempore currentes, et in festo Beati Mychaelis archangeli totidem dendrios censuales, necnon tria munera annuatim dare et solvere deberent et tenerentur, prout ceteri iobagiones sui liberi in aliis possessionibus commorantes dare consuevissent; vineas eciam, quas iidem populi et prothavi ac avi eorum ab antiquo pro dicto monasterio plantassent et laborassent, quemadmodum in litteris privilegialibus capituli ecclesie Wesprimiensis contineretur, colere tenerentur; quas quidem vineas iidem homines in montibus a meridionali et occidentali partibus predicte ville Eghazasgamas dixissent adiacere; ceteris debitis et serviciis eorundem populorum per predictum abbatem relaxatis et per omnia reindultis.||
Tercie vero earundem, quarto die ferie secunde proxime ante festum Beati Iacobi apostoli anno Domini Mmo CCCmo tricesimo sexto [1336. júl. 25.] confecte tenor exposuisset, quod regius et vester homines, litteris in eisdem nominati ad regiumque litteratorium mandatum transmissi, eandem de infrascriptis scivissent veritatem, quod Paulus vicecomes, vices gerens magistri Olyveri, omnes greges Stephani, filii Chehe, Iohannis, filii Mychaelis, Symonis, filii Petri, Ladislai, filii Thome, et aliorum universorum iobagianum dicte ecclesie Tykoniensis de duabus villis Gamas in facie terre earundem villarum reperiendo abstulisset et ad villam regiam Latran depelli faciendo unum bovem ex eisdem mactari fecisset et duos boves bonos pro se reservasset minus iuste, ceteros vero ad peticionem proborum et nobilium virorum eidem domino abbati et dictis suis iobagionibus restituisset.||
Quarum litterarum exhibicionibus factis [1402. márc. 8.] prefati Thomas et Mychael asseruissent eo modo, quod ipsi de tenoribus prescriptarum litterarum ipsius domini Lodouici regis necnon vestrarum in transscripto dictarum litterarum ipsius domini nostri Sigismundi regis prescriptarum contentari nollent, sed originales earundem in specie per prefatum procuratorem ipsius conventus Tykoniensis coram ipso Detrico Bubek exhiberi postulassent; ubi prefatus procurator ipsius conventus Tykoniensis retulisset et allegasset, quod idem conventus originales prescriptarum litterarum in specie exhibere non valeret, nam cum prefatus dominus Georgius abbas per Dyonisium et Stephanum, familiares suos, feria tercia proxima ante festum Beati Emerici ducis in anno Domini Mmo CCCCmo preteritum [1400. nov. 2.] quedam duo privilegia efficacissima, super universis iuribus possessionariis dicte ecclesie Tykoniensis confecta, unum scilicet Andree et aliud Lodouici, regum Hungarie, necnon alia duo privilegia dicti capituli Wesprimiensis in curiam regiam ad octavas festi Beati Mychaelis archangeli, in dicto anno preteritas, in iudicio pro execucione iurium ecclesie specietenus exhibenda, transmississet et iidem familiares ad montem Kwmal dictum prope civitatem Albensem in libera via veniendo applicuissent, tunc Petrus litteratus et Iohannes, filii Nicolai de Zelews ac Briccius, filius Farkasii de Arach, adversarii eiusdem domini abbatis, cum suis necnon eorundem Nicolai, item Petri, Iohannis, fratrum uterinorum complicibus, ex eorundem iniqua suasione, more latrocinio, eisdem maliciose insidiando et in ipsos irruendo, eosdem letalibus vulneribus sauciassent et ipsum Dyonisium semivivum relinquentes dicta privilegia ab eisdem abstulissent. Et hec sic factum fuisse, exhibicionibus quarundam trium litterarum inquisicionalium, unius scilicet Nicolai de Kanysa, inter alios honores comitis comitatus Zaladiensis, ac alterius capituli ecclesie Albensis tercieque conventus cruciferorum de Alba, in diversis terminis emanatarum, domino nostro regi ad suum litteratorium mandatum rescriptarum, declarasset.||
Cumque ipse dominus palatinus prefato domino Georgio abbati, qui premissa suo modo perpetrata fore affirmasset, adversus prescriptos in causam attractos in facto ablacionis originalium dictorum privilegiorum coram homine suo, per ipsum ad hoc deputato, in ecclesia Beate Virginis, in dicta civitate Wyssegrad constructa, sola sua in persona iuramentum, per ipsum presentibus dictis Thoma et Mychaele in causam attractis deponendum, ut id ipsi acceptassent, adiudicasset et seriem huius per dictum hominem suum sibi oretenus referre commisisset; tandem, quia ipse palatinus ex certa relacione prefati hominis sui prescriptum dominum fratrem Georgium abbatem iuxta prescriptam suam iudiciariam commissionem super ablacione originalium dictorum privilegiorum, presentibus dictis in causam attractis, dictum suum iuramentum, ut debuisset, rite deposuisse agnovisset, ideo ipse Detricus Bubek palatinus tam eundem dominum abbatem, quam eciam ipsum conventum Tykoniensem super exhibicione originalium dictorum privilegiorum commisisset expeditos. Unde, quia ipse partes ad reambulaciones et metarum demonstraciones ac renovaciones possessionum earundem prescriptarum iuxta series dictorum privilegiorum; modo previo in presencia ipsius Detrici Bubek exhibitorum, pro earundem parcium iurium sequestracione, modo subnotando fienda, transmitti debuisset, ideo idem Detricus Bubek palatinus vestram amiciciam litteratorie petivisset diligenter, quatenus vestros mitteretis homines pro utrisque partibus pro testimoniis fide dignos, quibus presentibus homo suus, ad hoc de curia regia ad hoc (!) specialiter transmissus in octavis festi Beati Iacobi apostoli tunc venturis [1402. aug. 1.] et aliis diebus ad id aptis et sufficientibus ad facies prescriptarum possessionum, Gamas vocatarum, vicinis et commetaneis earundem universis inibi legittime convocatis et partibus predictis vel earum legittimis procuratoribus presentibus, accedendo, prescriptas possessiones, Gamas vocatas, per metas et cursus metales, in dictis clausulis de prescriptis litteris annotatorum sanctissimi Ladislai regis, item dominorum Andree, patris domini Salamonis regis, et alterius Andree, patris domini Bele regis quarti et ultimi, exceptis in superioribusque verbaliter denotatis, conscriptos vel expressas, semper ad illas plagas et loca, ad quas cursus earundem metarum, in dicta clausula contentarum, procedere denotarent, tendendo, primo secundum seriem dicte clausule, de dictis litteris annotati domini Andree regis, patris dicti Salamonis regis, et tandem secundum continenciam dicte alterius clausule, de prefatis litteris ipsius sanctissimi Ladislai regis, postremoque secundum ordinem iamdicte tercie clausule de prelibatis litteris annotati alterius domini regis, patris prescripti Bele regis quarti, exceptarum, a prima meta incipiendo usque ad finalem metam reambularet, ita tamen, quod signa metalia non alias et in possessionibus aliorum, nisi solum inibi, ubi, si terris nobilium predictorum de Gamas in causam attractorum coniuncta fierent et coniungerentur, signa faceret. Et si ipse mete dictas possessiones Gamas, per ipsum abbatem recaptivatas, includerent et huic ipsi in causam attracti non contradicerent, tunc committeret ipsas metaliter distinctas a iuribus dictorum nobilium actoribus antefatis perhempniter possidendas. Si vero in hiis dicti in causam attracti contentari nollent, tunc dictas possessiones Gamas, secundum eorundem in causam attractorum demonstracionem modo previo faciendo, similiter circumquaque reambularet. Et si super eo memorati abbas et conventus contenti fierent, tunc committeret ipsas a iuribus eorundem in causam attractorum separatas abbati et conventui prelibatis perpetuo possidere. Ubi vero ipsi abbas et conventus de eo contentari nollent, tunc id, si dicte mete et cursus earum prescriptas possessiones Gamas litigiosas includerent vel excluderent, in toto vel in parte viderent et diligenter conspicerent, ibidem eciam, si opus fieret, particulam possessionariam, si qua forsitan litigiosa remaneret, lege regni requirente estimaret. Et post hec ipsius possessionarie reambulacionis, metarum demonstracionis, consignacionis, statucionis et revisionis seriem, ut fieret expediens, ad octavas festi Beati Mychaelis archangeli tunc venturas [1402. okt. 6.] amicabiliter sibi rescriberetis.||
A quibus quidem octavis, dum reportata series premissorum prius inter ipsos Georgium abbatem et conventum, demum vero ipso Georgio abbate decedente inter fratrem Demetrium, modernum abbatem, et ipsum conventum ab una, parte vero ab altera prelibatos nobiles de Gamas variis prorogacionibus intervenientibus ventilando, interim dicto honore palatinatus nobis collato, ad octavas festi Beati Iacobi apostoli, anno Domini Mmo CCCCmo tredecimo elapsas [1413. aug. 1.] devenisset.||
Ipsis itaque octavis advenientibus prefatus frater Demetrius abbas personaliter ab una, item preallegatus Andreas, filius Petri, pro se pro dictisque Iacobo et Demetrio, altero Demetrio sartore, Petro et Andrea, dicto Bekes, cum vestris litteris procuratoriis nunc in presencia comparendo, idem abbas litteras vestras relatorias, premissam iudiciariam commissionem dicti Detrici palatini eo, quod homo palatinalis interesse nequivisset, effectui mancipari non valuisse denotantes, presentarat. Quibus presentatis, quia ipsa iudiciaria commissio prefati Detrici palatini perfici debuerat, pro eo vestram amiciciam litteratorie petieramus diligenter, quatenus vestros mitteretis homines pro utrisque partibus pro testimoniis fide dignos, quibus presentibus homines nostri infradeclarandi octavo die festi Beati Luce evangeliste tunc venturo [1413. okt. 25.] et diebus ad id aptis ad facies dictarum possessionum utrarumque Gamas, convocatis commetaneis et vicinis partibusque vel earum legittimis procuratoribus presentibus, accedendo, premissam iudiciariam commissionem prefati Detrici palatini suo modo perficerent. Et post hec premissorum seriem ad octavas festi Omnium Sanctorum tunc venturas [1413. nov. 8.] nobis rescriberetis.||
Tandem ipsis octavis instantibus Stephanus, dictus Tutor, pro dictis abbate et conventu cum procuratoriis litteris conventus Zaladiensis ab una, item Thomas, dictus Zarka, unus ex dictis in causam attractis, pro se et pro dictis aliis cum procuratoriis litteris vestris nostram in presenciam venientes, litteras vestras relatorias nobis demonstrarat (!) continentes, quomodo vos cum magistris Valentino de Zenthgywrgh et Thoma de Ollar, hominibus et notariis nostris fratres Nicolaum et Demetrium sacerdotes pro partibus pro testimoniis transmisissetis, qui reversi retulissent, quod ipsi in dicto octavo die dicti festi Sancti Luce [1413. okt. 25. ] ad facies dictarum possessionum Gamas accedentes premissam iudiciariam commissionem antedicti Detrici palatini modo, litteris in eisdem contento, perfecissent. Quibus quidem litteris relatoriis presentatis, licet premissa iudiciaria commissio annotati Detrici palatini perfecta fuisset, tamen quia prefatus Thomas, dictus Zarka, se et dictos alios nobiles de Gamas ad iteratam execucionem premissorum cum gravamine consueto per nos transmitti postularat, pro eo eundem Thomam et dictos alios nobiles de Gamas in causam attractos cum iudicio trium marcarum, per ipsos tempore reportacionis seriei infrascripte deponendo, transmittentes, vestram amiciciam litteratorie pecieramus diligenter, quatenus vestros mitteretis homines pro utrisque partibus pro testimoniis fide dignos, quibus presentibus homo noster ad facies prescriptarum possessionum Gamas nominatarum, convocatis vicinis et commetaneis, partibusque predictis vel earum legittimis procuratoribus presentibus, octavo die festi Epiphaniarum Domini tunc venturo [1414. jan. 13.] et diebus ad id aptis accedendo, prescriptam iudiciariam commissionem ipsius Detrici Bubek palatini, in superioribus contentam, suo modo perficeret. Et post hec premissorum seriem, ut expediens fieret, ad octavas dicti festi Epiphaniarum Domini nobis amicabiliter rescriberetis.||
Tandem ipsis octavis instantibus, Georgius litteratus de Wduary, pro prenominatis abbate et conventu cum procuratoriis litteris conventus Zaladiensis ab una, item prefatus Thomas, dictus Zarka, pro dictis nobilibus de Gamas cum procuratoriis litteris vestris in nostram venientes presenciam, utrumque (!) litteras vestras super premissis rescripcionales, prescriptam nostram iudiciariam commissionem propter absenciam hominis nostri minime perfectam fore denotantes, nobis presenturant. Quibus presentatis, quia premissa iudiciaria commissio suo modo perfici debuerat, pro eo vestram amiciciam litteratorie pecieramus diligenter, quatenus vestros mitteretis homines pro partibus pro testimoniis fide dignos, quibus presentibus homo noster infra declarandus ad facies prescriptarum possessionum Gamas, convocatis commetaneis et vicinis partibusque predictis vel earum legittimis procuratoribus presentibus, vigesimo die festi Passce Domini tunc venturi [1414. ápr. 27.] accedendo, premissam iudiciariam commissionem ipsius Detrici Bubek palatini suo modo perficeret. Et post hec premissorum seriem, ut fieret expediens, ad octavas festi Beati Georgii [1414. máj. 1.] martiris nobis amicabiliter rescriberetis.||
Et cum ab eisdem octavis reportata series premissorum partes inter predictas, secundum series litterarum nostrarum prorogatoriarum variis prorogacionibus intervenientibus, presentes octavas festi Epiphaniarum Domini [1416. jan. 13.] prorogative attigisset, ipsis itaque octavis advenientibus, prefatus frater Demetrius abbas pro se personaliter et pro dicto suo conventu cum procuratoriis litteris dicti conventus Zaladiensis nostram veniens in presenciam duas litteras vestras, super premissis relatorias nobis presentavit, quarum prima continebat, quomodo in dicto vigesimo die festi Passce Domini [1414. ápr. 27.] primo magister Ladislaus de Alba, notarius et homo noster, cum fratribus Demetrio et Iohanne sacerdotibus, vestris testimoniis, premissa, presentibus Georgio litterato, procuratore dictorum actorum, item dictis nobilibus de utrisque Gamas modo litteris vestris in eisdem contento perambulasset.||
Secunda vero earum denotarat, quod vos unacum magistro Paulo de Komar, homine et prothonotario nostro vestros homines, videlicet fratres Nicolaum pro parte dictorum abbatis et conventus ecclesie Tykoniensis, actorum, item Iohannem sacerdotes pro parte nobilium de utrisque Gamas in causam attractorum vestris pro testimoniis duxissetis destinandos. Qui reversi retulissent, quod ipsi in vigilia festi asscensionis Domini in anno eiusdem Mmo quadringentesimo quartodecimo preteriti [1414. máj. 16.] et diebus ad id aptis ad facies dictarum possessionum utrarumque Gamas, convocatis commetaneis et vicinis, item Georgio litterato, legittimo procuratore ipsorum abbatis et conventus, prefatis eciam nobilibus de utrisque Gamas presentibus, accessissent easdemque iuxta demonstracionem dicti procuratoris ipsorum abbatis et conventus per metas et cursus metales, in clausula in litteris adiudicatoriis dicti Detrici Bubek, pridem similiter palatini, verbaliter in superioribus contenta explicatos, a prima ipsarum metarum usque ad finalem metam hoc modo peragrassent,||
quod primo incepissent in aqua Balatini, in arundinetis venissent modicum ad occidentem ad latus ipsius arundineti et iuxta ipsum arundinetum prope ecclesiam Sancti Clementis retro ortos ville Lelye easdem ecclesiam et possessionem, dempta sessione Nicolai, filii Benedicti, includendo ad partem occidentalem, venissent ad finem eiusdem ville. Inde per bonum spacium non directe ad plagam meridionalem eundo venissent primo ad unam viam publicam, post hoc autem venissent iuxta quandam ecclesiam de Pentekhel, ubi ipse procurator dicti actoris predium regis existere dixisset, et dehinc venissent ad aliam viam publicam de Gywgh venientem, quam ipse procurator hadwth vocari dixisset, ubi prefatus Nicolaus, filius Benedicti, asseruisset, quod prefatus procurator dictorum abbatis et conventus premissam possessionariam reambulacionem omnino in terris dicte sue possessionis Lelye ac alterius possessionis sue, Taad, alio nomine Pentekhel vocate, per ipsum suosque antecessores pacifice possesse, fecisset. Abhinc in eadem via eundo venissent ad metas antiquas, non bene apparentes. Inde in eadem via per bonum spacium asscendendo venissent ad tres metas, secus ipsam viam et quandam vallem existentes, ubi dicti nobiles de Gamas et prefatus Nicolaus unam earundem metarum dictis possessionibus eorum Gamas et aliam ecclesie similiter Gamas et terciam Latran possessionibus separare ulteriusque ipsos actores in terris eorum procedere dixissent. De qua quidem valle rursum asscendendo versus occidentem venissent ad aliam viam, iuxta quam tres metas bene apparentes invenissent, quarum unam dicti nobiles de Gamas eisdem Gamas, secundam Nandord nobilium, terciam vero similiter Nandord dicte ecclesie vestre possessionibus separare astruxissent. Inde in eadem via desscendendo et demum ad eandem plagam occidentis magnum spacium per terras arabiles, vineas ac valles versus possessionem Chehy procedendo venissent ad viam, ubi essent quedam vinee, ad possessionem Boklar pertinentes. Ibique Blasius, filius Dyonisii, et Andreas, filius Ladislai, de dicta Boklar, ostensioni metarum dicti procuratoris ipsorum abbatis et conventus contradicendo asseruissent, quod in terris dicte possessionis Boklar procederet. Inde eandem possessionem Chehy ad sinistram relinquendo per arundines prope ipsam possessionem Chehy adiacentes ad plagam aquilonalem divertendo et per bonum spacium eundo venissent ad ipsum lacum Balatini et ibi terminassent. Per quas reambulaciones possessionarias et metarum ostensiones prefatus procurator dictorum abbatis et conventus dictas possessiones utrasque Gamas et Boklar inclusisset.||
Demum autem dictam possessionem Gamas ecclesie predicte prefati nobiles taliter peragrassent, quod primo ipse Nicolaus incepisset in aqua Balatini predicti circa arundinetum et per parvam aquam, a quo loco ad spacium iactus unius sagitte prius versus occidentem in littore ipsius aque et deinde versus meridiem dictam ecclesiam Sancti Clementis et villam Lelye ad plagam orientalem relinquendo ad spacium iactus sagitte cum medio per magnum et longum spacium, per terras arabiles et vineas, ad dictam Lelye spectantes, pervenissent ad viam publicam, hadwth vocatam, inibi, ubi ex opposito ecclesia in dicta Gamas nobilium constructa esset, ubi prefatus Nicolaus, filius Benedicti, terram ad sinistram predium regis esse, dictam eciam ecclesiam in dicta Gamas inferiori constructam pro ecclesia, quam dicta clausula denotaret, ostendisset, prefatus procurator dictorum actorum contradicendo asseruisset, quod dicta terra, quam ipse Nicolaus predium regis asseruisset, ab ipso abbate per eosdem nobiles in feudum conservaretur. Inde per competens spacium eundo descendissent in vallem et incidissent in viam, quam dictus Nicolaus hadwth vocari dixisset, prefato procuratore dictorum actorum contradicente. Inde in eadem via, in ipsa valle transseundo duas metas, prope eandem viam existentes, quarum una apparens fuisset, descendissent inde valle et via in eisdem et tandem de ipsa via saliendo inter vineas et in alia valle longe procedendo pervenissent ad dictam viam, per ipsum procuratorem dictorum actorum pro via hadwth de ipsa Gywgh venientem, ubi ipse Nicolaus ex alia parte ipsius ipsius (!) vie prope in spineto tres metas, unam Taad, secundam Gamas abbatis et terciam Gamas nobilium distingere retulisset. Thomas vero Zarka duas metas, unam Gamas eorum et secundam Gamas abbatis esse asseruisset. Deinde per eandem viam venissent ad tres metas, prius per actorem ostensas, ubi concordassent. Deinde prefato Nicolao ibi suam demonstracionem faciente, ad aquilonem secundum demonstracionem ipsius Thome Zarka in sua et aliorum nobilium de Gamas non multum reflectendo duas metas apparentes, unam ipsis et aliam abbati distingentes, adhuc plagam ad eandem non longe in descensu montis ipse Thomas duas metas, unam sib(i)ipsis et aliam abbati distingentes ostendisset, ubi eciam tercia equiparens apparuisset. Hinc plagam ad eandem non longe in acie montis duas metas, unam eis et aliam abbati, hinc in vallem descendentes et plagam ad eandem alium montem minorem asscendissent inter vineasque non longe procedentes tumorem terre et quendam truncum piri silvestris surculos habentem modo previo pro metis distingentes demonstrasset. Abhinc versus occidentem magis alciorem montem asscendendo et per aciem ipsius per bonum spacium procedendo duas metas, modo previo distingentes, que non apparuissent, demonstrasset. Hinc ipsam vallem intrantes asscensiveque inter occidentem et aquilonem procedendo aliamque viam publicam per partes ostensam pertranseuntes dictamque ecclesiam de Gamas ad sinistram non longe relinquentes arborem nucis supra ipsam ecclesiam ex parte aquilonis prope quandam viam adiacentem, pro meta modo previo distingentem ostendisset, deinde plagam ad predictam via in predicta non longe procedendo et abhinc directe ad occidentem per spacium unius iugeris terre venissent in quandam valliculam, ubi ipse Thomas retulisset, quod locus sessionalis possessionis Chehy extitisset circa arbores nucum, que in facie sessionis Eghazasgamas haberentur. Hinc modice pergendo incidissent in fenetum et ad aquilonem semper in extremitate ipsius feneti procedendo attigissent septem arbores nucum, ubi ipse Thomas dixisset, quod totum fenetum eorum esset, due vero possessiones Gamas, quas ipsi actores requirerent, loca sessionum ibi habuissent et habere deberent, ita videlicet, quod due earundem arborum nucum ipsorum forent, quinque vero actorum et quod una Gamas ipsorum actorum versus Balatinum, secunda vero versus Eghazasgamas situs habuissent; abhinc plagam ad eandem per medietatem arundineti et insule, in eodem arundineto existentis, procederetur et terminaretur in Balatinum, ibique in portu dicti Balatini possessionem Boklar extitisse ipse Thomas dixisset, quod verissime non apparuisset et ibi terminasset asseruissentque prefati Nicolaus, filius Benedicti et Thomas Zarka, quod quicquid inter cursus metales, per ipsos modo previo ostensos, contineretur, nomine possessionis utrarumque Gamas, dicte ecclesie Tykoniensi pertineret. Reliqua autem extra ipsos cursus existentes (!) eorum essent et ad dictam ecclesiam Tykoniensem in nullo pertinerent apparuissetque ipsis, quod prescripti actores dictas possessiones Gamas litigiosas, hec loca evidencia, videlicet Balatinum et deinde ecclesia Sancti Clementis de Lelye, post hoc autem magna via de Gywgh veniens, exinde vero prescripta possessio Chehy, que scilicet loca in clausula in litteris sancti regis Ladislai continerentur, inclusissent, easdem autem possessiones utrasque Gamas litigiosas propter inplicatas ostensiones parcium eo, quod iura aliorum in lite non existencium reambulata fuissent, estinare non potuissent. Unde licet premissa reambulacio facta fuisset, tamen vos superinde litteras vestras sine preiudicio iuris ecclesie vestre concessissetis.||
Quibus quidem litteris vestris relatoriis presentatis, prefati in causam attracti, per annotatum Demetrium abbatem in sua dictique conventus sui personis congrois diebus earundem octavarum festi Epiphaniarum Domini [1416. jan. 13.] coram nobis expectati, in premissis deliberacionem et finale iudicium recepturi, non venerunt nec miserunt, se mediantibus litteris nostris iudiciariis exinde confectis in iudiciis agravari permittendo, postulans ipse frater Demetrius abbas sibi et dicto suo conventui per nos in premissis iuris medelam inpertiri.||
Unde licet prefatus Ladislaus dux et palatinus iamtactos Paulum, Iohannem et Iacobum, filios Pethe, in Eghazasgamas residentes ex virtute littere affirmatorie prefati Nicolai Konth palatini in porcionibus eorum perpetuo permanere commiserit; deinde vero suprascriptus Emericus similiter palatinus iamtactis Nicolao, filio Georgii, Andree, filio Petri, Stephano, filio Thome, Andree, filio Blasii, Thome, filio Petri, Petro, filio Iohannis, et Nicolao, filio Mark, super facto dictarum septem sessionum et terre duorum aratrorum, in Eghazasgamas existencium, iuramenta deponenda adiudicaverit et iidem ipsa iuramenta deposuerint ad presensque iamtacti in causam attracti dictas binas litteras eorundem Ladislai ducis et Emerici palatinorum superinde exortas pro eorum defensione exhibuerint; tamen quia primitus prefatus Andreas rex, pater annotati regis Salomonis, et post hoc pretaxatus sanctus rex Ladislaus villas Gamas, sub cursibus prescriptarum metarum, in seriebus clausularum, de litteris earundem Andree et Sancti Ladislai regum exceptarum, in superioribus specificatarum, adiacentes, antelato monasterio Tykoniensi condonasse, quas tandem villas Gamas prescriptus Dyonisius palatinus eidem monasterio ex mandato regio restituisse et hoc memoratus Lodouicus rex confirmasse; deinde autem abbates et conventus eiusdem monasterii Tykoniensis temporibus et annis successivis in diversis populis de duabus villis Gamas libertates, ne ipsi alienarentur, concessisse; suprascriptusque Mark comes Symigiensis metas ipsarum possessionum Gamas secundum series litterarum dicti Dyonisii palatini de regia commissione reambulando, prefatum monasterium in eisdem, nemine contradicente, perpetua pace fruiturum commisisse; et nichilominus prefatus frater Nicolaus abbas Tykoniensis cum universis populis de dictis duabus villis Gamas racione earundem duarum villarum in pre sencia prefati Nicolai Konth palatini in lite processisse; ad ultimum autem suprascriptus frater Georgius abbas ipsas possessiones utrasque Gamas, recaptivando easdem per compleciones legittimorum terminorum, reoptinuisse huiusmodique recaptivacione prehabita ipsemet frater Georgius abbas cum antedictis in causam attractis ex virtute tacte gracie, eisdem in causam attractis super renovacione complecionis dictorum legittimorum terminorum facte, demptis successoribus prefati Benedicti, filii Gywke, qui in toto processu presentis cause pro eorum iuris defensione nullum penitus instrumentum produxerant, iterum in litem devenisse et in ipsam primo idem frater Georgius abbas et suus conventus, et post hoc prescriptus frater Demetrius abbas suusque conventus diucius processisse prescriptamque iudiciariam commissionem antelati Detrici palatini perfecisse ex preassumptis clare apparebant; ex processibus eciam presentis litis in superioribus enumeratis prefati abbas et conventus ibi in Gamas in aliqua parte pacifice et quiete existere prescriptaque loca evidencia, in superioribus in cursibus metarum prescriptarum explicata, puta Balatinum, ecclesiam Sancti Clementis de Lelye, item magna via de Gywgh veniens, necnon antedicta possessio Chehy ipsas utrasque possessiones Gamas contenciosas pro dictis abbate et conventu Tykoniensi inclusisse, prescriptis namque quinque terminis, pro perfeccione execucionis prescripte iudiciarie commissionis antelati Detrici palatini deputatis, iidem in causam attracti ad ultimum iuxta prescriptam regiam graciam, super renovacione dictorum terminorum legittimorum pro eorum parte factam, non venisse nec misisse, sed se a facie iuris et iusticie absentando in iudiciis convinci permisisse sicque super facto dictarum utrarumque possessionum Gamas abbates et conventus prefate ecclesie Tykoniensis mociones, tempori prescripcionis iura regnicolarum perpetuantis contrarias, peregisse reperiebantur; de regni autem consuetudine quicunque regnicolarum, super facto alicuius iuris possessionarii contra quempiam regnicolarum litis materiam movendo, idem ius possessionarium pro se per solitorum legittimorum terminorum compleciones reoptinuerit, regalisque clemencia huiusmodi compleciones terminorum revocando parti lese, sua instrumenta adversus ipsum ius possessionarium reoptinenti, sua instrumenta pro sui defensione producere commiserit, partibusque in iudicio comparentibus iudex ordinarius ipsius cause iudicium inter easdem indixerit et ad habendum finale iudicium ipsius cause aliqua parcium venire velmittere rennuerit, sed se a facie iuris et iusticie absentaverit, tunc talis pars se absentans ipso iure possessionario privari solet, reliqua vero iudicio asistens in dominium eiusdem, contradiccione quorumlibet non obstante, statui debet; pro eo vestram amiciciam presentibus petimus diligenter, quatenus vestrum mittatis hominem pro testimonio fide dignum, quo presente magister Sebastianus aut Thomas de Ollar vel Valentinus, alio absente homo noster, ad facies dictarum possessionum utrarumque Gamas contenciosarum, convocatis commetaneis et vicinis accedendo, statuat et committat ipsas cum cunctis suis utilitatibus et pertinenciis quibuslibet prefatis fratri Demetrio abbati et conventui Tykoniensi iure eis ex premissis attinenti, contradiccione prefatorum in causam attractorum et aliorum quorumlibet racione previa non obstante. Et post hec ipsius possessionarie statucionis seriem, prout expediens fuerit, ad octavas diei Medii Quadragesime nunc venturas [1416. ápr. 1.] nobis amicabiliter rescribatis. Datum Bude quinquagesimo die octavarum festi Epiphaniarum Domini predictarum, anno Domini millesimo quadringentesimo sedecimo. [1416. mác. 2.] Decrevimus eciam, quod prefati abbas et conventus Tykoniensis prescriptus in causam attractos et alios de ipsis utrisque Gamas nullatenus in persona, rebus et bonis molestare, dampnificare et perturbare valeant atque possint, sed ipsos a modo in posterum ad instar aliorum iobagionum dicte ecclesie absque omni molestia, si iidem vel aliquis eorum inibi pnrmanere voluerint, conservare et tenere debeant. Si vero ipsi vel aliquis ipsorum alias exinde se transferre voluerint moraturos, id faciendi liberam habeant facultatem cum rebus et bonis eorum universis, calumpnia et pertubacione quibuslibet procul motis. Datum, ut supra.||
Nos igitur peticionem ipsius nominibus, quibus supra, nobIs porrectam iustam fore agnosscentes, tenorem prescriptarum litterarum prefati domini Nicolai de Gara palatini sentencialium de verbo ad verbum presentibus litteris nostris patentibus inseri et transscribi faciendo, eisdem domino abbati et conventui de Tykonio duximus concedendum ad cautelam, equitate suadente. Datum feria tercia proxima post dominicam Invocavit, anno Domini millesimo quadringentesimo decimo septimo. [1417. márc. 2.]