Capvt VII.

A nonnuUis fcriptoribus Germanicum Ludonneum Pii filium

lmperatorio cognomento ejse qui Jem appellatum , fed per erro-

rent & demum a seculo usque undecimo. In eodem errore au-

tern btsiffe ipsum quoque Diplomat!* Cœnobialit fabric atorema

ac proinde Mud aliquot demum pott Ludouicum , cujm

nomine ab impoftore eft promulgatum, seculu

ejse confiftum.

QVinque invictis argument demonstravimus, Ludov!- cum Pii filium necfuisse nee audiissc Imperatorem» sal- tim quamdiu suit in vtvisLudovicus Lotbarii filius. Jam turn igitur luce est meridiana darius, frustra esse effugium Hyper* aspistae Cœnobialis , quasi scilicet ille in Diplomate laudacus Ludovicus Imperaror fueric Pii filius. Poslumus igitur me- rito jam relinquere hanc arenam, omnibus Ludovicis Impe- ratoribus a Diplomatis istius impostura liberatis. Fortassis ta- men adhuc ditucidius est exponendum, qui factum fuerir, ut feriptores nonnulli Germanicum Ludovicum in Imperatorum numerum retulerint, U quando illud fieri cceperit. Et vero urget etiam Hyperaspista , id ftctum erle olim: credensque jure esse factum > hinc pallium quærit suo novo e/Fugio. N09 igitur rem omnem exponemus; U quidem ita, ut non Hy- peraspistae causft operam hanc subiissc (ipfe enim ille igno- ravit speciosam vim hujus novi effug?, parum versatm in Ie» ctione antiqoorum monumentorum) fed veritati dunraxat ic recti notitiae unice nosftuduisse, nemininon possit esse mi> nifestum.

Adferemus igitur mitio quidem ab Hyperaspista f*g. 7 Lwdata testinaonia, deincep* nollra. Sum autem iliius stu dio

——in ii — — i --■■ - i . —————^^——trT

dio congestorum nova alia, alia vecera. Posterioris generis voluit csse Hyperaspista , Schaffnaburgensis verba anno 840, 845, 8?;>&cc. Compilationem Chronologicam, inter Scripto- rcs veteres German. Pistorii, sub anno 836. Urspergensem ab HeideroexStumphioallegatumAnno84i &seqq. Prioris or- dinis procul dubio esse credidit Munsterum /. j. Cofmograptj. & quern pag. 6 citaverat Cranzium /. 2. Metros ol. I'ræter hæc pauca, ex omni ilia a Ludovico usqueGermanico tempestate, produxit Hyperaspilta nihil. Vsque adeo ill! heic domi suit supellex curta. Nos singula quaeque sub examen advoca- bimus. •..,.- . , ,•

Igitur Schafnaburgenfis, inter eos qui reapse sunt vete res in hoc nostro argumento testes , neutiquam admitti po- test. Vixit enim plusquam ducentos post Germanicum Lu dovicum nostrum annos. Finem scil. historiæ suæ esse vo luit annum post millesimum septuagefimum septimum • ad electionem usque Rudolphi Anticæfaris. A quo tcmpore novam historiam scribendam, neutiquam fine Chronici sui dixisset, si jam turn elapsus fuissct annus cctogelimus, Ru- dolpho divina icelerum ultione lethalis. Ille porro Lamber- tus non profecto Imperatorem fed duntaxat Regem agnoyjc Ludovicum nostrum. Et vero anno D CCC XL hæc qui- dem ejus sunt verba: Ludovicus lmperator obi/t, cui filiutejus Ltt- dovicus fttccejjit. Ast illis verbis non significavit, Ludovicum patri Pio succeflisse in dignitate Imperatoria. In actis rerum anni post octingentesimum quadragefimi quinti videtur Hy peraspista legilse Lambertum, qualis est a Pistorio coitus, &c primo Scriptorum Germanicorum tomo insertus. Ita enim ibi scribitur: Monacbi Herveldenfis monaflerii reconriliati sunt turn Othgnrio Archlepiseopo de decimti frugum dr porcorum ex terra Thuringorum, per fide le s legatos domini Ludovici Augusts Epifcopos

videlteet & presides. At longe restius habet sese editio Lain

berti

berti secunda, cui primae tamen Lamberti nomen præfixum, cum præcedence editione liber fuerit anonymus. Vidit iila lucem Tubingæ anno 15 33 cura Lutovichi Schradini, & hæc habet. Monachi ejusdem Herosfeldenjis monajierii reconciliati font cum Othgario Archies nfcopo, dedecimis frugum& porcorum ex terra Thuringorum , per fidelcs legatos domini Ludovichi, August cnfcs Epi/copos videlicet & Prafides. Usus nimirum suit Ludovicus Rex Legacis ad componendam Moguntini Archiepiseopi cutn monachis Herolsfeldenfibus super decimis Thuringicis con- tro verfiam, Episcopo & Advocato Augustano. Ad annum 5 5 sic legitur in omnibus edirionibus: Ludovvichus rex cum ma- gno exertitu ferrexit contra Ratzidum Regem Maruhensium. Ut iriirer ab Hyperaspista ad hunc quoque annum fuille provo- catum. Non favent autem illi anni etiam sequentes. Etenitn Anno 8ss legitur: Ludovicus REXmisit Ludovicum filium fuum turn exercitu magno /td Abotritos. Anno 864: Ludovicus REX Ratzidum Regem Maruhensium fibi fitbegit. Anno 875": Ludovi- tus REXobiit, cui filius ejus Ludovicus fitcceffit. Anno 876: Ludo vicus Rex filim LVDOFICI REGIS obiit, Tancum itaque abed In Lamberto quidquam praesidii pofitumesseHyperaspistae, tit potius ille Imperatorium Ludovici cognomentum impu- gnaverir.

Muko minus potest censeri vetus testimonium , quod tulit Auctor Comfilationis Historic*, Confectus enim ille li ber est deniquc Friderico III imperante seculo quintodecimo, sezcentis amplius post Ludovicum Germanicum annis. Ad- hoc ealaborat «Vo^™» liber, ut non posfit in testimonium adduci contra vere prisci æviperpetuamconsonantiam. Enira- vero ad annum 836 hæc quidem libro isthoc habentur. Hu- jus temporibus Ludovici Imperatoris Othgarus Moguntinus Archie piscopus transtulit ojsa S. Severi in Erphordiam. Ludovicus filius Ludovici Imperium adept us regnavit annas triginta. Verum Pio 'O filiUi

filius fuccessit demum anno 841: & imperil vocem latius hic accipiendam indicac subsequens regnavit. Non ncgaverim tamen accipienda esse de Germanico jlla paulo pnst fequen- tia: lisdem temporibus lmperator consults Ecclesia Paderbornenfi fuum S. Liborium* Majorem vero longe culpam comm.fic idem auctor ad annum 60 scriben3: Nicotaus Papa excommm- nicavit duos Imperatores, Orientalem nempe Mhhaclem, & Occi dentalem , nomine Lotharium filium hujtts Imperatoris Ludovici. Non tangam Chronologicos nævos: notiliimumest, illura Lotharium quern Nicolaus Papa excommunicare voluit non Imperatorem fed Lotharingiae duntaxat Regem, nee Ludovici Imperatoris filium fed fratrem filium autem Lotharii Impe ratoris fuisse. Æque inepta sunt ilia: Arnolpha Imperatore morttto Ludovicus filius ejus succejfit ei in Imperatore. Item: Ann* Domini 917 Ludovicus Imperator obiit dr fuccejjit ei in Imperio Con- radus dr regnavit amis septem. Adversantur haec omnibus pnici ævi monumentis, nee possum legi fine opprobrio im. peritiæ.

In Urfpergense ad partes si»as tuendas dtando paulum suit felicior Hyperaspista. Et tamen aliena demum fide in eo utitur. Quod arguit nescio quam supinam negligentiam. Vi sit autem Conradus ille Urspergenfis Abbas seculo decimo tertio Christiano, annis propemodum quadringentis post no strum Ludovicum j ac proinde non est annuraerandusLudo- yieiani ævi rerum idoneis testibus, multo minus dignus qui eorum consensui poffit opponi.

Munsterum porro constatante hosce demum annoscen- lum floruifle. Ille autem /. 3. Cosmographia cap. 19 de Lotha rio Pii filio agens diserte faretur, inter filios Pii tres patri- monio omni diviso, constitutum esse, ut Ludovicus fit REX Germaniæ &c paucarum ultra Rhenum urbium. Adeo ta men in rebus hujus ævi cespitavit, ut retulerit, Ludovicum II * Impera

Imperatorem Lotharii filium obiisse anno 874 superstitious tribMs flliis Ludovico, Carolomanno, Pipino, 8c Carol© Crasso, filiaquc Hildegarde: cum tamen constct improlem obiisse Ludovicum ilium Lotharii filium, 8c liberos quo* nominavit fuisse genitos Ludovico quern ipscmet paulo ante dixerat Germaniæ R egem. Ejusdem fflri ?. cap. 7% de Tigurino agens monasterio a Ludovico Germanico insti- tuto, appellat fateor Munsterus trinis vicibus nostrum Lu dovicum Imperatorio cognomento , fimul tamen etiam Re- gio. Sed 8c rcfellitur statim ipso Ludovici illius Diplomate ad quod ibi provocat. Attulimus enim illud nos jam turn si* pra fug. ss , nullo apparente Imperatorio fed solo Regio ti- tulo.

De Crantzii commends jam turn praecedente egiraus capite: nolumus igitur its verbum nunc addere. Paulo autera post indicabitur errandi fingendique occafio.

AT VERO hæc demum sunc quæ Hrperaspista attulit pro Imperatoria dignitate etiam Ludovico nostro Germanico afferenda. Levia profecto omnia , primum etiam plane ipfi- met repugnans. Quo unicuivis autem liqueat nostrum veri studium, plura ipfimet nos 8c speciofiora ultro in medium ad- feremus. Fatemur scilicet, jam a seculo usque Christi unde- cimo, ducentis scilicet post Ludovicum annis, nonnullos scriptores subinde hac in re hallucinatos, Jclmperatorio co gnomento ilium, contra usumperpetuumSetfonstantem duo- rum præcedentium seculorum, decorasse.

Nonnullos ajo: nee enim omneshic impegerunr. Quod enim seculum Christi undecimum attinet: vixit seculo isthoc LambertusSchafnaburgenfis, fed recte gessit sese: ceumodo contra Hyperaspistam demonstravimus. Vixit turn 8c Sigl- bertusGemblacensis. Ille veroitascribit: Anno %^ Luiovicm REX Cermmu Abotritos 4 fe deficere molientes bello ferdomuit.

0 a A.w

Anno 848 Rabanue Abbas Fuldcnfis ordinatus MoguntU Archiepisco- 'pus celebrata fynodo MoguntU t juffu Ludovici REGIS% multa uti- lia decrevit. Anno 8f9 Ludovicus REX GermanU plurima pro» I'm contra Slavos flrenue gejjit. Anno 86s Rex Butgarorum ac- ceptis a REGE Ludovicosubftdiis in fideJolidatur. Anno 871 Ca- rolus Rex Francorum defuntlo fratruele fuo Lothario y dum Lotha- ringiam solus ufurpare nititur, per moderantiam & industriam Ludovici fratris sui GERMANORVM REGIS ad hoc at tra il us eft* ut aqua/it er inter fe regnum frat rue Its divideren t. Ab ex- ercitu Ludovici GERMdNICl vario eventu beUa contra Slaves ge- runtur. Anno 87 J Carolus Ludovici Germanorum REGIS filius *\ d&monio graviter vexatun. Anno 874 Normanni a regno Ludovici Germanorum REGIS tributum exigent es vincuntur. Anno 87 $ Lu dovico REGI Germanorum apparuitin somnis genitor /uus* Anno 877 Ludovicus REGNANS in Germania moritur. Eodem undecimo seculo Hermannus Contractus seripsic ad annum 876: Ludo vicus REX GermanU obiit V. Kalend. Septembr» Idem jam turn dixerat: Ludovicus Germaniam Lotharius cum Imperatorio nomine ltaliam Carolus GaBiam, regnum dividentes accipmnt. Ejusderst tempestatis suit Hepidannus Cœnobita S. Galii, cujus bre ves Annales Tomo I Scriptorum rerum Alemannicarum in- feruit Goldastus. Hie ita annotavit: J>CCCLXXVI Ludovicus: Tius REX GermanU obiit. Ne quidem Marianus Scotus, mo- nachus ejusdem seculi FuMensis, etsigraviter impegerit circa Lotharii Imperar**is. filium Ludovicum Imperatorem ejus- que fratrem Lotnarium, hisoe duobus in unum quasi confla- tis , lapfus.est in Ludovici nostri rebus, Recteenim ad842: Ires fratres Lotharius Carolus dr Ludovicus regnumFrancorum in ter fe diviferunt. Carolus occidentem a Britannic» Oceano usque ad Mofam fluvium oht'tnuit; Ludovicus Orientem, ideBomnem Ger maniam usque ad Rhenifluent*, ejrnonnullas civitates trans Rhenunt turn adjacentibuf fttgis ob copiam vini. Lotharius vero prirmgeni-

tu&dr

tut dr Imperator medium inter utrosque regnum tenuity totamqae Provinciam & omnia regna Italucum ipsa Kama obtinuir. Idem ad annum 8f$ * E° **na Ludovicus REX cummagno exercitu perrexitP contra Ratx,idum regem Matuhcnsum~ Item Anno 87f Carolm Rom am perutniens v datis foanni Papa magnu■ muneribus Impera tor facias cH* Ludovicus au tern frater Caroli apud Eramonefurt solatium obi it f. KaL Septembr.& fepultufinmonasterio S.Nazar» Larijfin. Ex quibus manifestum ell, sakim celeberrimos fe* culi tllius Vndecimi Chronographos eodem locutos modo r quem prioribus duobus secutis integris fuilse in usu „ proximo capite adstruximus, h. c non nisi Regto cognomento Ludo- vicum nostrum appellafle*

Isthoc ipso tamen jam secufa nor* de&fsse-,, fithacquk cTemSaxonia, qui aliter fint locuti, manifestum est ex Adami Bremensis . quem constat Henrico quarto Imperante slo- ruisse, Ecclesiastica historia. Recte enim quidem & ilk c. 22- xnemorat, pa&o inter filios tresLudorici Mi inito, Ludovico regendum obtighse Rhenunr cam Germania j: capite tamen 24. ita scribit: Tune Ludovicus Pius CAESAR inclytus Hammaburgen- sis Ecclest* desolnthnem miseratus venerabili Ansgario■ coutulit Brc~ mensem Episcopalum. Mox etiam nefcro quem librum rertiun* donarionum laudans testem » ait: Anno Luthewici' seconds nono dominum Ansgarium ah Aldricr cleric* ejr Comitc Reginlaldo- Legatis CAESAR IS duftum inEpiscopatum. Cap. 27. hæc legun- tur: Interea quajtio magna surrexit in regno> Francorum de Ere- men si EpiscopAtu ad' invtdiam E. Ansgarii cons at a. Ea content tor diu per regnum gravi cjrancrpitc diffenfioneprofligata, multis par- tiumffudiu collidebatur. Tandem Otthodoxus CAESAR Lutheuvi- cm■ y compostir hinc indt' contradicentium vol'tattatibus y pradpuer Guntharit Colonienss Archiepifiopi, cujus (ufsragmea prius eratt - Brema, super his. Romam nuncios ad san8ijs/num* Papuan direxic

Hicolaum. Adeoi cap* 32 agen9 de Rerstbectcr>kilUjacji luc-

O 3 &&&C4&

celsore scribit: Cdterum vita ejtts a fratribus ejusdem catnobii ad ttoftros data , quis ftterit & qualiter vixerit, breviter ejr dilucide comptehendit. Mox, inquit, ut cleft us eft, a theodorico M'mdenfi Epifiopo & Adalgario Corbeienfi Abbate juffit CAESAR1S dues us eft Moguntiam &cc. Pallium Pontificate fusee fit a Pas a Nicolao, Fertt- lam pastoralem a CAESARE Luthevvieo. Cap. 34. ait: Anno domini Rimberti XIlt Luthevvicus Pius CAESAR magnus obiit. If fe Bo'cman- nos,Sorabos, Sufis, & otteros Slavorum poputos, it a perdomuit, ut tributarios efficeret. Nordmannos autem fadertbus & bellis corn er effos eo modo retinuit, ut cum tranciam tot am vafiaver'mt, regn* ejus vel minimum nocuerint. Pofi "mortem vero IMPERATORIS effera barbaries laxis regnabat habenis. Non multo post: Lutha- wietts 1MPERAT0R cum faganis dimieans vittor extititt & paulo post obiit, Omnia haec habet Adamus. Quae de Ludovico Pii hlio essc dicta; liquidum est ex historia vitæAnscharii, quam post editionem Coloniensem magna cura edidit suoque It- bro primo Hamburgenfium rerum addidit, vir longe Clarifllmus ac varia egregie doctus Petrus Lambecius. Ultima tamen non possunc nisi ad Ludovicum Germanici filium Pii nepo- tem pertinere: quoniam ipfemet Adamus ilia discernit ab iis quæ contigerunt vivo Ludovico isto Caesare, quern dixe- ratanno XII Rimberti defunctum. Etiam vero cap. 36. Lu- dovicus noster Germanicus Ca/aris nomine appellatur. Vt proinde ultro fateamur, hoc ita ab Adamo else factum. Ha- buisse vero ilium quenquam præeuntcm , non affirmave- rim. Utique enim quæ adfert habemur partim in vicis An* scharii & Remberti, partim in Francorum Annalibus. Qui libri etiamnum sunt in manibus, non nisi Regio titulo Ger- manicum Ludovicum nostrum prosequuti. Qua? ex capite 26 adduximus sumpta sunt ex Nicolai I Papæ Bulb, quae itidem hodie est superstes. Nos partem illius protulimus cap. ill pag. 1;. Nusquam vero etiam ibi alius quam Regius

titulus

titulus comparer. Solet Adamus in testem laudare nonnurt* quam librum aliquem de Casaribus. Ast deillo nullam in par- tern quidquampossumusadfirmare, quoniam nudum nomen est reliquum. Forcaflis tamen auctor illius libri virum decepir, non satis in hujus ævi rebus justa cura versatus. Ipsemet Ada mus frequenter ab illo Regio cognomento non abstinet. Ne enim nunc repetam illud, quod cap. xxni diserte fuisset pro- fessus Ludevico non nisi Rhenum cum Germania datum regen- dum pacto inter fratres inito. Cap. 2f donatum Ansgario Epi- scopacum Bremenscm appellat Regalis mmificentU donum. Cap. j 6. fcribit, a Remberto filium Regis a dæmonio liberatum; il ium vero esse Ree is Ludovici hlium Carolum constat. cap. $9 ex vita Remberti næc adfert: Cum jamsenio gravarctur San&us Rembertus, et/am continue ci pedum dolor accejjit. Indc apudgloria- sijpmos rtges Luthowicum tjrsiliosejus hoc obtinuit tjrc. Quae verba loquuntur de Ludovico nostro Germanico. Sed & ilia quae narrat c $4, de Ludovico Imperatore cumpaganisdimicante victore & paulo postdefuncto, Ludovvico item Francis rege cjui victor & victus occubuic, repugnant historiæ illius ævi. Liquidoetiam falsum est, quod habet cap. j i.- S. Rembertum hirtoriam vitæ Anscbarii ad fratres cœnobii Novae Corbciæ dU rexifle, est enim utique liber ille scriptus ad monachos Corbeiae veteris, quos passim alloquitur. Quam etiam est alienum a vero capitU quadragesimi terth illud, Anno Hogeri II Lutkevvicus fuer deposit us cH i Quae significo, uti hifee exemplis appareat, bonum Adamum accurati historic! laudem nonmereri: locu- pletem nejnpe testem essc reruns suiævi,nonauteravetustio» ris, idqueex imperitia.

Cæterum quidnam potissirmim , me quidem judice, er* rare hie fecerit Adamum , paulo post fignificabo: nunc non possum non folrim obiter monere» ab uno illo Cramziunr impulsum, ad ilia quae proximo capite confutavimus commi-

niscenda*

— - — mm i

niscenda. Magni nimirum tecic Crantzius Adamum, atque eapropter illius plaeraque in libros suos transtulit. Invenient igitur Caesaris cognomento Ludovicum sæpius ab Adamo appellatum, idque fine caufia «on esse factum arbitratus, aJ illas fuas hariolationes adactus est. Debuiflct autem obfer- yarc Crantzius, -non folo Ca/aris fed etiam lmperatork cogno- merrto cap. 34. usum fuisse Adamum, nec de Ludovico Pii filio duntaxat fed etiam ejus ex Ludovico nepote. Quo ipsocon- cidic Crantzianum omne commentum de titulo Cæfareo &c uni quidem Pii filio attribute, ob certum ac proximum jus Imperatoriae successionis. Et vero quilibet futurus proxime Imperatoris successor olim, more jam turn primo Christian© seculo introducto, in Cæsareum nomen suit adoptatus: neu- riquam tamen ad titulum Imperatoris admissus. Verum hoc quasi in transi tu: quandoquidem abAdamo præcipue Crantziui tleceptus suit.

£odem autem quo Adamusin jutohæfit, & fortaflfcab ipso illo Adamo suit seductus, Corbeiensis monachus Waldo: qui eadem plane tempestate Adalberto Archiepiscopo Bre- menfi inscripsit Vitam S. Anfcharii sic satis rudi versu defor- matam: quemque primus in lucem protraxit Lambecius V. C suo libro primo Originum Hamburgenfium addens. Capite enim XLV icribic

Trgo Bremenfis Jxclefi* fedem Ca far restore earentem Auxit Pontifici. Capite LVII.

Mijsus ab Auguflo Prd/ul Salom Ludovic»

Cap. 48 filius. alter

Augufii Carolus Ludovici

Cap. LI I. Hoc it a propofito rem Cœ saris suribus ambo Insinuant, Verum idem Waldo longe frequentius Regio cognomento Germankum nostrum Ludovicum exornat. Ut facile ap«-

pareas

parent ipsi visum utramquc appellationem Ludovico convc- nire. Cujus causam post adferemus.

InScholiis porro, quæ in Adami librum anonymus quis- piam fcripfit, legitur t Concilium unionis factum ctt VVormati* frtscnti Cdsare cum Episcopis, ficut privilegium teflatur. Loqui tur ille de Hamburgenfis ac Bremenfis Kcclefiæ unione. Ex- flat autem hodieque de conjunctione ilia diploma Nicolai I Papæ: fed, ceu jam ante diximus, non Cæsar ibi fed Rex audit Ludovicus. Concilium item Wormatiæ habitum anno 861 memorant quidem & Annales Francorum qui appellantur: fed Ludovicum agnoscunt Regem nonCassarem. Pertinerealio- quin Scholiastem hunc ad ieculum undecimum, Adamo si non coaevum saltim non multo posteriorem , fateor. Et vero Notæi3.16.26. 63.76. significant, floruisletumadhucpoten- tiam Slavicarum gentium trans Albim: quam constat seculo duodecimo armis fractam concidisse. Notæ item 91.92.91 indicant, turn temporis sacra paganica in Sueonibus adhuc prævaluisse: quæ itidem proximo seculo tota evanuerunt. Quin imo Notæ 62. 63 Sc 69 videntur jnnuere, a Schoiiasta visum auditumqueipfum Adalbertum Archiepiscopum: a juvene sci licet jam turn senem. Cætcrum quæ caussa & huic Scho- liastæ Cæsarium expresserit titulum, itidem mox apparebit: quia est omnibus communis.

Si Goldasto credimus, tribus hisce Saxonicis quartus ex Alamannia annumerandus fuerit, qui Ludovico Germa- nico Cæsaream dignitatem jam seculo undecimo adscripserit* Ira enim Goldjstus loquitur Replicationis pro Imperio cap. 26. pag. 170. £%uin etiam vetujlos auitores habeo , qui eum (Lu» dovicum Germanicum ) in catalogo legitimorum Imperatorum fonere non dubitaverunt. In quibus e& Abbas Svvartzahe»//s, qui sub Benrico IV Jmperatore vixit, in Chronico scribens: sinno do minie* mcarn.uioms DCCCXLI ab Vrbe condit* MDXCI1 Ludo-

P vicut

victti fuperiorU Ludovici filitts LXXV loco ab Augusta regnare c*pitt & XXXVI annis regnavit. Chronicon hoc, quod equidem fciam, hactenus non prodiit in lucem: nisi sailor tamen vidi illud manuscriptum in Bibliotheca Augusta. Auctor utrum vixerit aetate Henrici IV Imperatoris, non ausim hqdie certo afleverare vel negare. Tancum non omnia autem illius Chro- nici m suum transtulit Conradus Urspergensis Abbas tertio decimo seculo; ac proinde hinc accepic suum ilium tunc cu- sum Imperatorem, quern jam turn per strinximus. Et vero est omnino crassum &c intolerandum crimen, privare Lotharium Pii filiumlmpcratoria dignitate, & hancLudovicoattribuere, contra fidem omnium veterum monumentorum. Indubie tamen etiam hunc Abbatem errare fecit» quod & alios deduxit a vero, paulo post indicandum.

Quantum vis autem seculo undecimo Jam pronus esse la psus caeperit, præterhosce quatuor tamen novi equidem ne- minem, qui isthac tempestate adhunc lapidem impegerit. Fa- teor vero, post ilia, etsi etiam tumdoctiore» quique (qualis est Otto Frisingensij) in Chronkis sens recte se gesserint, solito plures fibi minus cavisle; quod a Vindice Cœnobitico tamen non suit animadversum. Possit videri inter illos csse Goifri- dus etiam Viterbiensis. Ita enim ille scribit Chronici parte XVI pag. 46s edition. Pistorianæ. Carolus rex Ga//i*> audit» morte Lotharri> regnum eju*y scilicet Lothar'mgiam, mvadit. Ad- hoc Jmperator Ludovicus if sum regnum Lotharingu cum Carolo pa- true suo, habit a inter se soft tone divifit. Ita tamen quodLudovicus Jntferator Aquitgrani palatium cum fun fortione huberet. Qui a scilicet Ludovicus noster cum fratre Carolo Lotharingiam di vifit Sc Aquisgranum pacto illo huic ceffit, non autem Lu dovicus in Italia Imperatorem agens venit in divifionis par- tern.. Imperatorem itaque hoc loco dictum Ludovicum no strum. Ait vero hactenus quidem ille extra culpam est. Ui-

ligenter

I ■ ■ ■■ i — n» w ..

ligenter enim satis uni Lothario ejusque filio Cæftream di gnitatem assignat: 8c nostrum Ludovicum Regio duntaxat co- gnomento exornat. In eo autem lapsus est, quod narrave- rir, divifisse Lotharingiam cum patruo suo Carolo Ludovicum verum Imperatorem Lotharii silium: cum tamen partitio ista facta fuerit inter duos fratres, utrumque Imperatoris pa- truum, & quidem hoc invito: id quod ex monumentis illius ae vi notislimum est.

Non omni autem forte ex parte fibi cavere hie potuit Helmoldus, præclarus caeteroquin Slavicarum rerum scri- ptor. Libro enim I Chronici Slavorum c. f scribit: Pontifex An- fcharius Ca far is legation* funUus regem Danorum frequenter adiit, Videtur sane Adamum secutus Cæsaris nomine appellasse nostrum Ludovicum. Fortaflis tamen Pium intellexit: ut- pote cujus legatione itidem functus ad Danos fuerit Anseha- rius. Diserte enim ita loquitur cap. VII: NoHer Ludovicus\ Sex scilicet German/x , Nortmanms Jive præli/s Jive feederibus hoe tnodo retinuit, ut cum Franciam totam vajiaverint, regno ejus <vel minime nocuerint. Idem porro Helmoldus nostrum qui dem appellat Ludovicum secundum cap. ri> fed bonum in sensum id flexit ipse Baronius, ad annum 875 n. 2 feribens. gu& autem sub Ludovico fecundo de comierfione Slavorum narrat Helmoldus, nullo certo appofito anno, hie infinesunt de/iribenda, Sed fortaffe dum ipfe Ludovicum secundum nominat non Impe ratorem intcUigerc voluit fed Regem CermanU Ludovicum Carols CraJJi fratrem. Voluit indubie debuitque scribere Baronius Caroli Calvi fratrem. Adduxit autem verba ilia Baronii pag.7 etiam Hyperafpistes, ut probet Ludovicum nostrum etiam aliquibus audire Secundum. Quasi hoc aliquatenus fecerit pro Cæfareo Ludovici titulo. Sed ad tarn inepta $c misera prae* sidia conquirenda vir ille adductus est vi adversantis fibi ver*, tatis.

P 2 Quara-

Quamvis autem Helmoldum forte excusaveris, cjus ta- men avyxi^^y & in Saxonia hae vicinum, Albertum Staden- fem Abbatem excusare ab dti?e^*t culpa non possumus. De- cepit vero etiatn hunc non nisi unus Bremenfis Adamus: hu- jus enim vcrbis omnibus utitur in historia anni DCCCXLI, XLV, LVIII, LXV &c LXXVN. Ut solet varia sequi vibfam. Quamobrem juste in Albertum hunc pag. 19 animadvertit, peritissimus talium Sc primus Chronici Aibertini editor, Rei- nerus Reineccius.

Sequiore porro omni ævo non defuerunt subinde , fa- teor, qui hac parte aberraverint. Sed non est quare 119 nume- randis hie tempus teramus: quandoquidem eorum nonnulli usque sese adeo turpiter hoc in Joco gesserint, ut eorum verba adducere pudeat ac tædear. Instar omnium potest efTe Auctdr Historia de Landgraviis fhuringia t a Pistorio Tomo I Scriptorum Rerum Germanicarum productus in liicem. Cap. VI & t*g> 9" hæc ejUS ftmt verba : Post Carolum, qui diceba- tur Magnus propter magnifica sals», rexit Alemanniam unus de filiit Carols, scilicet Lot harms: pott Lotharium frater suus & ltnpc* rator: pott Ludovicumfilius suus Lotharius & Imperotor, qui confum- mavit monafterium Homburgy ejr foetus monachus ibidem Impcriuth refignavit. Pott Lotharium rexit Ludovicus fitius ejus ejr Impera- tor. Pott Ludovicum Carolus frater ejusdem Ludovici rexit, & Im* perator foetus y volensfilios fratris fui Ludovici rdittos exharedit** re,•&Rcgnafolu9*habere& terras: Jedfrustratusettinpropostto. W/ mult is bellis habit is, voluntarie dimifit filiis fratris tot am Aleman niam. guitres fratres dividentes Alemanniam. Nam primus sci licet Carlomannus in sortem accepit terras Bavaria, SuevU , Ah. firia , Pannonix , Karinthia, Bohemia, Moravia, dr cat er as re- giones circa Danubium, dr nominabatur Rex Danubii vel Aleman- nia super tor is. Secundits frater scilicet Carolus accepit in sortem to- turn Rhenum & cater as regions s circumjacentcs, dr nominabatur

rex

rex Teutoma. Tertius frater scilicet Ludovicus accept in fortemr Thuringiam^ Franconiam, Myfnam, HaJ/tam, Saxoniamt Marchiamt Sclaviam, Tri/iam, cater asque regimes circa Aibiam, dr nominabatur rex Albia & Thuringia. Et pe/uit sedem regni sui in Thuringia in c astro quod Jecheburg nominatur, & capellam in homrcm beat a vir- ginis Maria, qua adhuc manet castro defirutfo.

Hujusmodi nugas &c deliria reperias passim apudeos, qui ex Rege Ludovico lmperacorem fabricaverunt. Ectamen (fa- teor) nequidem superiore seculo, quando jam vetera Sc fide digna monumenta fuerunc, tanquam ex orco, in lucem re- ducta, viri quidam eximii rectius fibi consuluerunt. De Cran- zio & Munstero jam diximus. AubertusMiræusquiintabulis veteris aevi utilcm operam posuic, Codice Donation, fiarum cap. 25 cum attulissetLudoviciGermaniæ Regis Diploma, quo Theoderico Comiti donat Wasdaro, annotac: lllud Ludovvid diploma mi hi fufreftum efty quod ipji titulm Augusts aut Jmperatorit nan tribuatur. 1st quae verba re&e animadvertit proinde Mal- Jinckrothus l.de ArehicanceUariu &CanceUariis S, R. Jmperiipag. z6. Henricus Bangertus vir doctus in Commentario ad Helmoldi I. r. Chron. e. V ad verba HIa: Ludovicus cui Germaniam cejftffe Jupradi- eJum ett>y de fees urn Hamburgensis Ecclesia tali ter re fare ire studuit; seribit Ludovicus Jmperator &C. Mageri /. de Advocatia Armat* cap. r.n.414. hæc verba ftint: Ludovicus M Jmperator Caroli Ma- gni nepos, fanclimonialium Monasterium quod Tiguri condiderat, in- fuam defensionem suseepit. Bruschium ejusdem erroris insimu- Jare non audeo. Eth enim ille in opere de monastery's p. 74. feribat, Eremitarum cœnobium annoChristi 86ocæpisse tern- poribus Ludoviti fecundi Rom. Imperatoris non procul a Tiguro, fbr- rassis tamen intellectum voluitLotharii filium, qui reapsetum eeit Romanorum Imperatorem , etfi in ilia Alemanniae loca nihil habuerit juris, secus quam Bruschio suit persuasum. Nblo tempus perdere i» aliorum culpis notandis.

■ ■ . -«

ANTE vero quam occasionem diu adeo hie alibi vagan- tis erroris persequar , non possum non moncre , ipsummet quoque fabricatorem Cœnobialis Diplomatis eo fuisse infe- ctum. Nomine enim utique Ludovici Imperatoris condidil ille diploma illud suum, & tamen annum Imperil vicefimum sextum retulit in Dominicum annum octingentefimum sexa- gesimum sextum. Id quod unice quadrat Ludovici nostri Germanici rebus. In Antiquitatum fane Fuldenfium libris passim complures reperiuntur tabulae a Notariis ævi illius confectæ, adjuncta collatione Ludovici nostri annorum Re- gni in Oriental! Francia cum annis Dominicis. Semper au- tem ita illianni comparantur, ut liquido appareat, Ludovi- cum numerasse regni illius sui Orientalis Franciæ annos, ini- do facto ab anno 841, quod præcedente anno vacuum illud regnum fibi fecisset mors Pii patris. Cum constanter autera hie computus fuerit in publicis instruments, a Notariis pu- blica auctoritate constitutis, observatus usque adextrema Lu dovici nostri, liquidum est, quantum equidem arbitror, Se per Germaniam passim fuisse ilium calculum receptum, Sc non diversam ab ipsomet Ludovico Rege annorum rationem fuisse observaram. Quapropter nihii caussæ arbitror esse, quare Hyperaspista anxie adeo super ratione annorum Ludovici sese in re/ponsione ad eaput v maceraveric, aut cur aliorum divinauo- nes ego nunc examinem.

Ab eo qui Diplomati subscripsit annum Dominicum, plane eandem esse rationem observatam annorum Ludovici & Domini, quam in Tabulis conficiendis Notarii olim ob- seryarerunt, rnanifestum est. Tantum posfit forte dubi- tari, num id fecerit ipfemet Diplomatis fabricator, an alius quispiam. Idque quandoquidem Hyperaspista ambiguum id reddiderir. Verum enimvero solere interdum aliena manu aliquid adjici Diploraatibus, non equidem negaveriro. Edam

annos

^M^———— 1 ■■■-.— ., I | _ . .^ _ _ |

annos Dominicos Diplomatibus quibusdam antiquioribus esse longe post demum ab imperitis adscriptos, concede Quamvis tamen non temerc aifenserim Wigulejo Hundio, fa- ctum illud frequenter adeo in Diplomatibus Cœnobii Hef- merami Ratisponenfis: quoniam illorum nonnulla etiam aliis multis nominibus merito suspecta sunt. At vero ad sub- scriptionem Diplomatis Ccenobialis itidem accessisle manum alienam aut recentiorem, non profecto ilia evincunt quæ ar- tulit Hyperafpista. Jam tum ctpite V sag. 70 illorum infir- mam vim expendimus. Prodeat in conspectum prudentis ali- cujus &c circa antiquarum tabularum censuram exercitati ju- diets Diploma Lindaviense: tum demum liquido pronunciari poterit, scriptio isthæc quæ annos Domini designavit rccen- tior sit Diplomate ipso an non. Nee enim illi sunt Hyperaspi- slæ, quibus cum tuto in tenebris mices. Nullo argumento probaritemerepoterit(fcio)alienæ manus accessio. Hactenus fane probata non est. Ac proinde nihil impedir, quo minus existimemus, ab alia manu annos Dominicos non adscriptos esse. Age vero: esto factum. Certum interim est, annum Do mini octingentesimum sexagefimum fextum , esse Ludovici Germanici vicesimum fextum, ac proinde nihil hactenus sub- csle erroris. Nee vero faltim Hyperaspistæ audebunt dubitare, quin anni iUi rmperii Ludovici nullius sint alterius quam solius nostri Germanici.'

HÆC igitur quidem jam sunt quasi constituta & rata» Agcmus tandem nos quod promisimus: atque adeo indica- bimus , quæ caussa vel occasio caeperit nonnullos inducerc in ilkim de Imperatoria vel Cæs3rea nostri Ludovici Regis dignitate errorem. Ut autem hoc ipsum a nobis clara in luce exponatur» initio in memoriam revocandum est id quod jam» præcedente capite adstruximus , seculo demum undecimo , h» e. post annum millesiraum > ita nonniUlos cæpisse lbqui:

noa

non ab ipso Ludovico , non a quoquam seculi illius &c noni 2c decimi, præter Regium titulum, fuiise aliis Ludovicisquam Pio &c Locharii filio Cæsarium attributum. Secundv ed am ha- bendum quasi certum, id quod libro Be Germamrum ImperioRo* mono c. XII probavimus,seculodemum undecimo Germaniam nostram Imperii Romani titulo ccepisse usurpari. Certum Tertio est, æterno cum Ottonc Magno auc saltim cum ejus nepoteOctone III, Romæ inito pacto, quosGermania rcges habet, illis Imperatorum Romanorum jura corapetere, & jam turn a seculo usque undecimo Germanise Reges Cæsa* rum titulo in vulgo ipib audire.

Ilia itaque jam tempestate, ab iis qui rerum veterum mi nus gnari, eos etiam qui olim Germaniam rexerant Cæsares dictos more sui ævi, mihi lane pridera verofimile suit vi- sum. Et vero is qui forte omnium primus ex Rege nostro Lu dovico fecit Cæsar em atque Imperatorem Adamus Bremen- sis, primus etiam sui jam ævi morem, dc GermaniaImperii Romani nomineappellanda, nobis prodidit: dum/. i.c-.g.ait: Teutonum popu/i, apua quos nunc & summ/t Imperii Romani & dt- *vini cultus reverentia viget. Cap. 5 f. scribit: Nordmanni plagam quam in Frifia recepertmt^ in totum Imperium ulcifci &c. Accessit scilicet ad veteri3 ævi rerum inscitiam consuetudo sua ætate jam recepta. Ideoque soli illi sibi caverunt, quibus aut justa veteris ævi suit peritia, aut apud quod mos ille non perinde invaluir. Et vero confirmat meam sufpicionem, five con jecturam, iilud quoque, quod errorem istum de ImperatoreLudovicoGerma- nico nostro.soli nonnulli Germanici scriptoreserraverint: non Italorum. non Gallorum, nonBritannorum, nondenique alia- rum gentium, apud quas Imperium pro Germania & Cæsar pro Rege non audierunt ut nee Germanorum ante seculum un- decimum quispiam, isthac ratione impegerir.

Quicquid hujus autem sit, jam turn conllat, primo erro rem

rem esse commissum ab omnibus iis qui Imperatoriocogno- ixienco Ludovicum nostrum appellavere. Non enim illud esse consentaneum vel Ludovici illius vel totius seculi noni con- suejtudihi. iv...v

Constat Seeundo errorem ilium ducentis amplius post Lu dovicum annis incæpisse: Scquidemapudpauciores.

Quandoquidem vero ille error commissus etiam eft ab auctore Diplomatis, consequens fir, Diploma illud minimum ducentis annis else Ludovico illo cujus nomen referc recen- tius. Imo vero cum scriptores Alemannicos serius hie error vulgo infecerit, 8c quidem cumprimis demum circa initia se- culi cereii decimi, saltim per est verosimile turn etiam dent- que Diploma hoc, in Bpdamico lacuf abaliquo impostorein- dem errore isthoc imbuto, esse conditum. Atque adeo tan- turn abest, in Ludovico Gcrmanico aliquid præsidii esse Di plomat! collocatum , ut potius ills perpetuo tributum Impe- ratorium nomen etiam tempus ipsum commiffi criminis falsi liquido prodidcrit. 'v