Charter: Oberösterreichisches Urkundenbuch, weltlicher Teil (540-1399) 1139 X 10
Signature: 1139 X 10
no graphic available
Zoom image:
Add bookmark
Edit charter (old editor)
10. Oktober 1139, Friesach
Erzbischof Chunrat von Salzburg stellt dem Kloster Admont die Zehente im Lungau wieder zu, welchen Otto von Machlant auf seine Verwendung entsagt hat.Source Regest: OÖUB 2 (Wien 1856), S. 183
x
IN Nomine Sanctae et individuae Trinitatis ego Chunradus Dei gratia Sanctae Salzburgensis Ecclesiae Archiepiscopus. Constat Apostolico attestante Beato Gregorio, quia quicquid misericorditer ac respectu pietatis impenditur, et auctorem suum adjuvare et optatum ei praemium in die retributionis apportare. Hac nimirum spe animati et praedecessorum nostrorum vestigiis inhaerentes Admontensi Ecclesiae, quae in honore Sanctae Dei Genitricis Mariae et S. Blasii martyris a praedecessore nostro felicis memoriae Gebehardo Archiepiscopo est fundata et tam praediorum quam decimarum collationibus ad sustentationem Deo ibidem in perpetuum famulantium est dotata, sed et a successore ejus Venerabili Tyemone Archiepiscopo pari modo in reditibus est augmentata, auctoritate Dei Omnipotentis et Beati Petri, quae praedicti antecessores nostri praefato contulerunt monasterio, stabilimus et confirmamus. Probabili praeterea largitatis ipsorum inducti beneficentia et nos jam dicto monasterio S. Blasii pro salute animae nostrae parentumque nostrorum et pro redemptione animae Gebhardi Archiepiscopi omniumque fidelium Christi paterne supererogamus annitente Venerabili Romano Gurcensi Episcopo sed et Venerandorum Ecclesiae nostrae Praelatorum et Majoris Ecclesiae Canonicorum necnon et Ministerialium nostrorum unanimi consilio et assensu, quae singulatim dignum duximus exprimere Inprimis praedium illud ad Radela, XXX. scilicet mansus, quos nobis Weriandus Comes pro scelere, quod in Venerabilem Archiepiscopum Tyemonem commiserat, tradidit simulque ea, quae de beneficio suo in eodem loco sito nobis remisit. Tradidimus etiam ad servitium fratribus Deo ibidem servientibus in valle Admontina patellam unam cum plenario jure, duas quoque minores sartagines salis apud idem Halle, pro quibus nos quatuor mansus recepimus, duos videlicet Froscovve et ad Gerhospach tria beneficia et ad Pongovve super Puechperg mansum unum Bawaricum. Donavimus item ad opus monasterii Salinam, quam nobis Wernherus de Memminchouven tradidit, Sed et duas illas sartagines, quas praedecessores nostri Gebhardus et Tyemo ibidem contradiderunt et praeconium illud in Halle totumque jus salinae et ejus focariorum et Ecclesiam S. Amandi totamque Parochiam cum omni jure suo nos quoque auctoritate nostra praedicto confirmamus coenobio. Carpentarium etiam nomine Reginhardum eidem Ecclesise tradidimus, Decem quoque mansus, quos nobis Heinricus Dux Karinthiae moriturus tradiderat, qui siti sunt in monte vocabulo Perisvvich; Sex etiam mansus, quos nobis Engilbertus Dux tradiderat, e quibus tres siti sunt apud Glodeniz, apud Melach unum, supra Zozzen duo; Apud Wenge ultra Thaurum montem mansum unum, Praedium illud apud Jeringen inferius cum Ecclesia et omnibus suis attinentiis, quod nobis Rudolfus de Wittenvvalt frater Weriandi tradiderat, ab exortu videlicet fluvii Jeringen usque in Persnich et mediam partem decimarum ad Fradalsdorf, Ratisponae locum curtis, Item ibidem alium locum curtis, Ad Friesach locum curtis. Domum quoque Hospitalem nostram ad Friesach cum omni jure fratribus Admontensibus perpetuo mancipamus. Mansum unum supra Zezzen et molendinum ibidem, quae Adelhardus de Neboz ministerialis noster, cujus beneficium erant, nobis reddidit et quaecunque ibidem et in Lelin et in Altinhoven praedecessor noster Gebhardus praenotato delegavit Coenobio. Silvam etiam, quam habueramus ex Septemtrionali parte Anesi fluminis, cujus partem praedecessor noster Dominus Tyemo de Haimenstoch usque ad Glaspach tradiderat, ab hinc igitur omnem silvam versus Wenge et Puechovve, eam videlicet, quae quidem ad Dominicale nostrum spectabat cum novalibus et decimis et deinceps totum forestum et omnes descensus Alpium et decursus fluviorum in Lutach usque ad summos vertices Alpium Pabinvvisen, Tomveralbe et Warmperg. Beneficium etiam ad eandem silvam pertinens, unum scilicet mansum et dimidium, custodem quoque silvae nomine Guntherum, pro cujus commutatione XX. modios salis annuatim nobis decrevimus persolvi a nostris nobis hominibus, quo voluerimus, deferendos. Quoniam autem in terminis foresti ex alia parte Anesi a praedecessore nostro Gebehardo fundatore loci coenobio contraditi saepius fratres monasterii inquietabantur, ejus quoque silvae interlimina, sicut ea Salzpurgensis Ecclesia possederat, praesenti pagina distinximus: Zedilsach fluvius cum suis decursibus, a Dietmarsperge omnes descensus et decursus in Anesim, alpes, quae dicuntur Calvvingalb et Pladmalb cum suis omnibus descensibus in fluvium Jonspach et Jonspach cum suis decursibus Hartvvigespach ab alpe Nivvenperge cum suis decursibus in Anesum, Item de petra, quae dicitur Want, sursum usque ad verticem Wulceisalbe, Item Laimpach de Wulceisalbe cum suis decursibus et descensibus usque in Anesum; Gemze de Puchperch cum suis descensibus et decursibus, A Susinpach de Wildab cum suis descensibus et decursibus, A Susinpach omnes descensus et decursus in Salzah ex utraque parte usque ad Pernvvach, Alpis Grideralbe tota et Laznich minor cum suis decursibus, Laznich rufa de Grasalb cum suis descensibus et decursibus, Laznich major cum suis descensibus et decursibus, Item Laznichalb cum suis descensibus in Laznich et Monlich et in Salzah, Monlich fluvius cum suis decursibus usque ad Prame, De Frame Alpis Kamezenstein descensus versus Anesum Ozlich fluvius de Liubachalse cum suis decursibus et Ozlichalbe descensibus usque in medium fundum Frodniz. Omnes hos descensus montium siue decursus fluviorum Eeclesiae confirmamus Admontensi usque in medium fundum Frodiniz et exinde usque in fundum Anesi. Quicquid ergo infra praedictos terminos in omni genere venationum et piscationum vel cujuslibet quaestus cultis et incultis, quaesitis et inquirendis fratres Admontensis Ecclesiae utilitatis assequi potuerint, sicut prius a praedecessoribus nostris acceperunt, et nos ipsis indulgemus et donamus. Praeterea ad Purchstal juxta Aquilegiam tres mansus jam dictae donavimus Ecclesiae, pro quibus nos tres alios recepimus ad Mosburch. Beneficium Hartvvici dispensatoris ab ipso resignatum nobis situm ad Hyrshalm, duos videlicet mansus cum mancipiis, quae ille in beneficium habuerat. Mansum unum ad Chuchil, Decimas ad Sanctum Lambertum, Decimas ad Murze, de Frezen videlicet et de Mitterendorf, Decimas in Longovve, quas quondam inbeneficiatas Anzoni nobili viro Gebhardus Archiepiscopus ipso resignante monasterio S. Blasii delegaverat, sed Dominus Tyemo necessitate persecutionis Dietmaro nobili viro de Dornberch in beneficio concesserat, petitione ejusdem senis Ecclesiae Admuntensi redonavimus et Ottonem Nobilem de Machlant, qui eas injuste usurpaverat, ipsas apud Strazvvalhen abdicare fecimus. Testes ejusdem abdicationis fuerunt Heinricus Ratisponensis Episcopus, Reimbertus Pataviensis Episcopus, Heinricus frater Conradi Regis et Liupoldi Ducis Bavariae, Heinricus praefectus Ratisponensis, Walchun frater praedicti Ottonis, Heg, Heinricus de Hegil, Albertus et filius ejus Durinch, Wisint pincerna, Heinricus de Sechirchen, Lutvvinus de Salzpurch.||
Decernimus etiam, ut pars decimarum, quae parochianis debetur, non es monasterii sed ex nostra parte illis solvatur, sicut et ante dispositum fuerat. Statuimus nichilominus, ut omnes foeminae, quae depotestate Salzburgensis Ecclesiae primitus nuptum traditae sunt vel postmodum traditae fuerint servis monasterii vel etiam viri quilibet in potestate vel in possessione Coenobii habitantes Juri ejusdem coenobii cum suis liberis perpetim mancipentur et e diverso mancipia Monasterii in nostrum jus cum liberis suis simili conditione transeant. Tradidimus etiam locum curtis ad Arnsdorf et servum nomine Adilbertum cum liberis suis, quos Adilgoz de Treven ab injusta servitute liberaverat et nobis resignaverat, Locum curtis ad Salzpurch cum VI. agris sibi contiguis, Item partem nostram de decimis, quae dantur de praedio Regilonis ad Haginperge Nepotisque eius Rudigeri, et de mansu Reginhardi de Puchlarn decimas ex toto. Quicquid etiam beneficii supradictus Regilo ab Ecclesia Salzpurgensi habuit apud Strechovve et Luzen, eo resignante petitione ipsius coenobio delegavimus. Similiter quicquid beneficii in Marchia habuit Heinricus de Nazzovve Ministerialis S. Rudberti necnon et ejusdem praedium Ecclesise S. Blasii confirmamus, scilicet apud Nazzovve et Wurcingen et Velkis et Puhil et ad voldisdorf et decimationes in eisdem possessionibus cum mancipiis, quae idem Heinricus habebat. Pari modo praedia trium Ministerialium nostrorum, Curtem unam Chunradi ad Podigor et unam Meginhardi apud Hartvvigesdorf, quam per concambium a nobis acquisiverat, et tres mansus Helmberti de Pericha, quae seculo in Admunt renuntiantes illo contulerunt, et nos donando confirmavimus. Ad Olspurch mansum unum tradidimus, Decimas ad Lazlausdorf et dimidium mansum ad Sulza, mansum unum ad Lavent, beneficium videlicet Amizonis. Ut igitur tam hae nostrae quam et praedecessorum nostrorum donationes diversis quidem temporibus collatae per succedentia temporum curricula firma et inconvulsae permaneant, nos hanc inde Cartam conscribi et sigilli nostri impressione muniri praecepimus pacemque deinceps ejusdem loci fratribus et rebus auctoritate Domini nostri Jesu Christi et B. Petri et ejus Vicarii sanctae universalis Ecclesiae Pontificis Innocentii et nostra inbannivimus, ut nullus successorum nostrorum hanc nostrae auctoritatis paginam infringere et praefatis fratribus designatas possessiones auferre, minuere vel abalienare prasumat. Actum in castro nostro Friesach Anno Incarnationis Domini MCXXXVIIII. Indictione II. VI. Id. Octob. regnante glorioso Romanorum Rege Chunrado, anno Regni ejus II. Pontificatus autem nostri anno XXXIV. Hujus rei testes sunt Dominus Romanus Gurcensis Episcopus, Gebeno Salzpurgensis Majoris Ecclesiae prepositus, Baldricus Abbas S. Petri, Heinricus Gurcensis sedis praepositus, Wernherus Abbas S. Pauli, Bernhardus Comes de Carinthia, Wolfradus Comes de Treven, Rapoto Comes de Amberch; Nobiles Wercandus filius Askvvini, Fridericus de Hunesperch, Liupoldus de Werde, Purchardus de Chagera, Wisint de Pinzcovv, Ulricus Miles ejus, Willehelmus de Ramnstein, Fridericus et Ebo filii Brunonis de Pericha, item milites eorum Ekkihart, Engilrammus, Maganus, Wernherus de Chrovvat, Dieprant de Perhtingen, Meinhart de Gurca, Engilscalcus de Straza, Steveno miles Friderici, Pruno de Chlamm miles ejusdem Friderici. De ministerialibus S. Rudberti Engilscalcus de Friesach, Rudolfus de Dunesperch, Gotfridus de Wietingen, Wisint pincerna de Pongovve, Sigboto de Surberch, Eberhardus Castellanus de Libniz, Swithardus de Chulm, Heinricus Stempo de Pongovve et filius ejus Sigfridus, Liutolt, Chropfil, Hartnidus de Hurcelingen, Melingen, Jannes de Marchia, Wecilo cognomento Bricco, Arbo de Chiengovve, Rudigerus de Ysencowa, Lantfrit miles ejusdem, Adalbero de Dietrammingen, et filius ejus Durinch, Wolferimus de Pongovve, Hoholt et filius ejus Rudolfus, Norpreht de Rastat et frater ejus Hoholt, Wecilo de Bruccarin, Grim de Grebnich, Adalbertus judex de Friesach, Bernhardus senior Camerarius, Gerboto et frater ejus Walchun, Hartvvicus de Wagingen, Dietricus de Tebitscach, Reginvvardus de Lungovve, Rupreht cognomento Waceman. De ministerialibus Marchionis Lantfridus de Eppenstein, Berenger de Capella, Gerunch et filius ejus Adilbero de Winchlaren. De familia Ecclesiae Admuntensis Waltherus de Puhel, Muto filius Gerhoh, Guntherus de Wenge, Engilbreht de Dorf, Enzinchint.
Decernimus etiam, ut pars decimarum, quae parochianis debetur, non es monasterii sed ex nostra parte illis solvatur, sicut et ante dispositum fuerat. Statuimus nichilominus, ut omnes foeminae, quae depotestate Salzburgensis Ecclesiae primitus nuptum traditae sunt vel postmodum traditae fuerint servis monasterii vel etiam viri quilibet in potestate vel in possessione Coenobii habitantes Juri ejusdem coenobii cum suis liberis perpetim mancipentur et e diverso mancipia Monasterii in nostrum jus cum liberis suis simili conditione transeant. Tradidimus etiam locum curtis ad Arnsdorf et servum nomine Adilbertum cum liberis suis, quos Adilgoz de Treven ab injusta servitute liberaverat et nobis resignaverat, Locum curtis ad Salzpurch cum VI. agris sibi contiguis, Item partem nostram de decimis, quae dantur de praedio Regilonis ad Haginperge Nepotisque eius Rudigeri, et de mansu Reginhardi de Puchlarn decimas ex toto. Quicquid etiam beneficii supradictus Regilo ab Ecclesia Salzpurgensi habuit apud Strechovve et Luzen, eo resignante petitione ipsius coenobio delegavimus. Similiter quicquid beneficii in Marchia habuit Heinricus de Nazzovve Ministerialis S. Rudberti necnon et ejusdem praedium Ecclesise S. Blasii confirmamus, scilicet apud Nazzovve et Wurcingen et Velkis et Puhil et ad voldisdorf et decimationes in eisdem possessionibus cum mancipiis, quae idem Heinricus habebat. Pari modo praedia trium Ministerialium nostrorum, Curtem unam Chunradi ad Podigor et unam Meginhardi apud Hartvvigesdorf, quam per concambium a nobis acquisiverat, et tres mansus Helmberti de Pericha, quae seculo in Admunt renuntiantes illo contulerunt, et nos donando confirmavimus. Ad Olspurch mansum unum tradidimus, Decimas ad Lazlausdorf et dimidium mansum ad Sulza, mansum unum ad Lavent, beneficium videlicet Amizonis. Ut igitur tam hae nostrae quam et praedecessorum nostrorum donationes diversis quidem temporibus collatae per succedentia temporum curricula firma et inconvulsae permaneant, nos hanc inde Cartam conscribi et sigilli nostri impressione muniri praecepimus pacemque deinceps ejusdem loci fratribus et rebus auctoritate Domini nostri Jesu Christi et B. Petri et ejus Vicarii sanctae universalis Ecclesiae Pontificis Innocentii et nostra inbannivimus, ut nullus successorum nostrorum hanc nostrae auctoritatis paginam infringere et praefatis fratribus designatas possessiones auferre, minuere vel abalienare prasumat. Actum in castro nostro Friesach Anno Incarnationis Domini MCXXXVIIII. Indictione II. VI. Id. Octob. regnante glorioso Romanorum Rege Chunrado, anno Regni ejus II. Pontificatus autem nostri anno XXXIV. Hujus rei testes sunt Dominus Romanus Gurcensis Episcopus, Gebeno Salzpurgensis Majoris Ecclesiae prepositus, Baldricus Abbas S. Petri, Heinricus Gurcensis sedis praepositus, Wernherus Abbas S. Pauli, Bernhardus Comes de Carinthia, Wolfradus Comes de Treven, Rapoto Comes de Amberch; Nobiles Wercandus filius Askvvini, Fridericus de Hunesperch, Liupoldus de Werde, Purchardus de Chagera, Wisint de Pinzcovv, Ulricus Miles ejus, Willehelmus de Ramnstein, Fridericus et Ebo filii Brunonis de Pericha, item milites eorum Ekkihart, Engilrammus, Maganus, Wernherus de Chrovvat, Dieprant de Perhtingen, Meinhart de Gurca, Engilscalcus de Straza, Steveno miles Friderici, Pruno de Chlamm miles ejusdem Friderici. De ministerialibus S. Rudberti Engilscalcus de Friesach, Rudolfus de Dunesperch, Gotfridus de Wietingen, Wisint pincerna de Pongovve, Sigboto de Surberch, Eberhardus Castellanus de Libniz, Swithardus de Chulm, Heinricus Stempo de Pongovve et filius ejus Sigfridus, Liutolt, Chropfil, Hartnidus de Hurcelingen, Melingen, Jannes de Marchia, Wecilo cognomento Bricco, Arbo de Chiengovve, Rudigerus de Ysencowa, Lantfrit miles ejusdem, Adalbero de Dietrammingen, et filius ejus Durinch, Wolferimus de Pongovve, Hoholt et filius ejus Rudolfus, Norpreht de Rastat et frater ejus Hoholt, Wecilo de Bruccarin, Grim de Grebnich, Adalbertus judex de Friesach, Bernhardus senior Camerarius, Gerboto et frater ejus Walchun, Hartvvicus de Wagingen, Dietricus de Tebitscach, Reginvvardus de Lungovve, Rupreht cognomento Waceman. De ministerialibus Marchionis Lantfridus de Eppenstein, Berenger de Capella, Gerunch et filius ejus Adilbero de Winchlaren. De familia Ecclesiae Admuntensis Waltherus de Puhel, Muto filius Gerhoh, Guntherus de Wenge, Engilbreht de Dorf, Enzinchint.
Source Fulltext: OÖUB 2 (Wien 1856), S. 183-187
Original dating clause: VI. Id. Octob.
Editions:
- Pez, Thesaur. T. III. Ps. III. pag. 684.
- Confer loc. cit. 760.
- Koch-Sternfeld, Beiträge III. 52 ex vetustissimo libello berthersgad.
Language:
Places
- Friesach
Oberösterreichisches Urkundenbuch, weltlicher Teil (540-1399) 1139 X 10, in: Monasterium.net, URL </mom/OOEUB/1139_X_10/charter>, accessed at 2024-11-16+01:00
A click on the button »Show annotation« displays all annotations on the selected charter image. Afterwards you are able to click on single annotations to display their metadata. A click on »Open Image Editor« opens the paleographical editor of the Image Tool.
You are copying a text frominto your own collection. Please be aware that reusing it might infringe intellectural property rights, so please check individual licences and cite the source of your information when you publish your data
The Charter already exists in the choosen Collection
Please wait copying Charter, dialog will close at success