Honorius episcopus servus servorum dei venerabilibus fratribus archi- episcopis et episcopis, et dilectis filiis abbatibus, prioribus, decanis, archidiaconis, prepositis, archipresbiteris et aliis ecclesiarum prelatis, ad quos littere iste pervenerint, salutem et apostolicam benedictionem. Non sine gravi apo- stolice sedis iniuria et grandi contumelia creatoris quidam, qui ponunt lucem tenebras et tenebras lucem, dilectos filios fratres hospitalis sancte Marie Theu- tonicorum Ierosolimitani ab ecclesia Romana specialis privilegii prerogativa donatos et deputatos specialiter servicio Ihesu Christi occasione concilii ge- neralis plus debito et amplius solito gravare presumunt, novis et inexquisitis eos molestiis affligentes, propter quod elemosina, que solebat proficere pau- peribus Christi et subsidio terre sancte, sic est per iniquitatis dispendium an- gustata, quod eadem est ex parte maxima1 diminuta. Preterea libertates et indulgencias eis ab apostolica sede concessas per malitiose interpretacionis calumpniam pervertentes ipsis temere se opponunt nec confratres eorum et eligeutes in eorum ecclesnV sepulturas, qui nec excommunicati sunt nec eciam3 nominatim interdicti, permittunt apud se libere sepeliri. Exhortationem quoque ad populum pro recipiendis elemosinis consuetis4, confratrias5 eciam ipsorum6, que precipue nullis aliis interpositis esse debent, impediunt pro sue arbitrio voluntatis', propter hoc tantum eorum profectibus invidentes, quia vident eos

causam8 pauperum, ymmo eius, qui simul in unum voluit esse dives et pau- per, relictis mundi vanitatibus procurare. Cum igitur prefati fratres post deum nullum habeant preter Romanum pontificem defensorem; universitati vestre per apostolica scripta districte precipiendo mandamus9, quatinus eos, immo Christum in eis, cuius sunt servicio deputati, recipientes honorifice et benigna caritate tractantes ipsos10 occasione concilii11 nec gravetis indebite nec pacia- mini ab aliquibus temere molestari. Et, cum ipsius sit interpretari iura11, qui condere ipsa potest, a supersticiosa interpretatione concilii curetis vos ipsos et alios cohibere ac confratres iporum et alios eligentes ex pietate in eorum ecclesiis sepulturas, dummodo non sint excommnnicati vel nominatim interdicti aut publice13 usurarii, dimittatis apud eos libere" sepeliri, salva iusticia illarum15 ecclesiarum, a quibus mortuorum corpora assumuntur. Et, si dicti fratres vel16 eorum nuncii semel in anno ad vos vel ad ecclesias ve- neriut vestre iurisdictioni subiectas, elemosinas in pace querere ac exhortari populum permittatis, nullis confratriis aliis interpositis ea die; populum ni- chilominus vestrum moneatis et efficaciter inducatis, ut eorum fraternitates1' assumere ac legata eis in ultima voluntate relicta et alia illis18 beneficia sine difficultate studeant exhibere. Nos vero eis, qui dictis fratribus manum por- rexerint pietatis, si vere fuerint penitentes, iuxta devocionis10 affectum et sub- sidii quantitatem suorum peccaminum veniam pollicemur, presentium vobis auctoritate mandantes, ut presentes literas, quociens a dictis fratribus fueritis10 requisiti, per vestras faciatis dioceses et parrochias publicari et subditos ve- stros, qui super premissis eis impedimentum prestiterint vel gravamen, cen- sura canonica secundum officii vestri debitum compescatis. Datum Laterani xiii kal. februarii pontificatus nostri anno quinto.

Sine dato: II, 105v.; A. 20 n. 52 Latine et Germanice; D. 55. — Cum dato: xiii kal. febr. p. n. a. 5: ex originali Gracensi VII, 3G7, quod sequimur. Originale, quod iam antiquitu8 in domo Theutonico Yindobonensi fuisse pcrhibetur, cum bulla in filis rubris et luteis appendente ibidem vel nunc est. — C'um dato: viii kal. febr. p. n. a. 5, cd. Ducllius Hist. ord. Theut. U,4 n. 3. (errore?) 1. deest II. 2. ecclesiis eorum U. 3. decst A. 20 nominatim eciam II. 4. con- swetis et A. 20. 5. confraternitates A. 20. 0. eorum A. 20. 7. v. a. A. 20. 8. causas A. 20. 9. sc. p. m. A. 20. 10. eos A. 20. 11. gencralis A. 20. 12. curaA.20. 13. publici A.20. 14. publice VIL 15. aliarum II. 16. aut A. 20. 17. confra- ternitates A. 20. 18. aliis illa VII. 19. defensionis II. 20. fuerint II.