Ego Conradus divina miseratione dux Masovie et Cuiavie cunctis presentibus et futuris scriptum presens inspecturis notum

89

essevolo, quod cum Pruteni et alii christiani nominis inimici magnam partem terrarum mearum ipsis adiacentium depreda- tionibus, incendiis tam ecclesiarum quam aliorum locorum, in- terfectionibus ac captivationibus virorum, mulierum et permul- torum , peccatis hominum qui altissimum in suis vanitatibus irritaverunt exigentibus, miserabiliter divina permissione vasta- verint, eorumque qui Christum oderunt semper ascendens et super ascendens superbia invaluerit adeo ut nec adhuc ipsum in membris vivis persequi cessent aut desistant, non solum res imo magis ipsum sanguinem fidelium inter infinitas et horrendas auditu et dictu abusiones quas in contumeliam exercent crea- toris, sitientes; sperans per viros religiosos manum domini que nos tetigit et flagellum indignationis sue placare, eiusque favente gratia que suis adesse consuevit, per Christi milites, quorum spes virtus et gloria deus est, brachium fortitudinis Saraceno- rum conterendum; salutis anime mee ac meorum eterneque retributionis intuitu, ac ob defensionem fidelium in Polonia; uxore mea Agasia filiisque meis Boleslao, Casimiro, Zemovito expresse de bona et spontanea voluntate consentientibus; acce- dente quoque consilio et consensu episcoporum, magnatum et maiorum terre mee dedi et contuli hospitali sancte Marie domus Teutonicorum et fratribus eiusdem domus totum et ex integro Culmense territorium cum omnibus suis attinentiis, ab eo loco, ubi Drivenca egreditur terminos Prussie, et per decessum eius- dem fluminis usque in Vislam, et in decesSu Visle usque ad Ossam, et per ascensum Osse usque ad terminos Prussie, in veram ac perpetuam proprietatem possidendum, pleno iure, cum omni libertate, totam terram cum aquis, aquarumque de- cursibus, stagnis, paludibus, montibus, vallibus, saltibus, ne- moribus, sylvis, arbustis, pratis, pascuis omnibus, cultis et incultis, viis et inviis, cum omnium eorum libera et plena uti- litate et fructu, que in predictis omnibus sunt vel fuerint in- venta, apparentia vel inculta, et specialiter sive aurum sive argentum vel alia quecunque species aeris vel metallorum aut gemmarum, fontes vel vene salis et quicquid omnino in terra vel supra vel in aquis inventum fuerit, castores et omnes vena- tiones quarumque ferarum, piscationes quoque piscium omnis generis, cum ipsis aquis predictis et omni eorum proventu et utilitate in piscationibus, navigiis, passagiis, pontibus, molen- dinis et insulis, cum villis et castris, oppidis, grangiis, loris,

90

monetis, pedagiis, theloneis terrarum et aquarum, et omnino cum omnibus continentiis intra limites predictos et pleno iure et integra libertate, ipsorum etiam limitum, sine qualibet di- minutione, cum omni honore et iurisdictione, perfecto ac vero dominio , proprietate ac possessione omnium predictorum et aliorum omnium que in privilegiis largitionum, in favorabiles quaslibet personas vel loca, in favorem, commodum et cautelam eorum, quibus conferuntur, conscribi solent aut possunt, ita ut beneficium mee collationis largissimam ad omne commodum, honorem et utilitatem domus et fratrum eorum recipiat inter- pretationem. Nihil prorsus iuris, utilitatis, advocatie, patronatus vel cuiuslibet alterius iuris, ditionis aut potestatis, quocunque nomine censeri possit vel appellari, mihi heredibus vel succes- soribus meis in omnibus supradictis vel quolibet eorum retinens aut reservans, sed omnia ea cum libertatibus et pleno et integro iure sine omni dolo, fraude, captione aut captiositate, sine diminutione ac coarctatione, cum bona et exuberante fide et largissimo intellectu domui et fratribus memoratis contuli et conlata recognosco, me heredes et terram meam obligans et teneri volens de evictione. Preterea quicquid de personis vel bonis omnium saracenorum, captivatione, depredatione , extor- sione, occupatione vel subiugatione, mobilium sive immobilium, terrarum vel aquarum atque omnium in eis contentorum quo- libet modo fratres predicti adipisci potuerint, cum omni et in- tegro iure ac libertate superius premisse donationis ipsis a me, heredibus meis vel quolibet alio, quem nos prohibere vel coarc- tare possumus, prestando vel procurando eisdem concessi, cum vera proprietate et perfecto dominio quiete possidendum: et in hoc consensi, cum uxoris mee et filiorum meorum, episcopo- rum, baronum et magnatum terre mee consensu, contra omnem hominem, ad observationem et defensionem omnium predicto- rum, secundum omne posse et totas vires meas, eisdem auxi- lium et consilium bona fide promittens, omnes heredes ac suc- cessores meos et terras meas obligans mecum et astringens, ad ratihabitionem, observationem et conservationem donationum, eoncessionum, obligationum et promissionum omnium supra- dictorum. Fratres quoque predicti bona fide repromiserunt mihi heredibusque meis, secundum dei honorem et amorem, contra Prutenos et alios saracenos nobis conterminos terram nostram impugnantes, quamdiu hostes fidei sunt et inimici cultus Christi

91

assistere et sine dolo ac fictione una nobiscum omni tempore militare. Ne igitur donationes et concessiones predicte, celebri digne memoria, tam utiles quam necessarie, non solum secu- ritati tideliuni in Polonia qui graves impugnationes et oppres- siones ab hostibus Christi iam dudum sustinuerunt, in-presenti proficientes, verum etiam propagationi et ampliationi sanctissime iidei catholice etiam ad ipsos infideles quorum exinde speratur conversio, per dei gratiam profuture, abeant in oblivionem aut cuiuscunque calliditate dolo versutia sinistra interpretatione de- bilitari perverti frangi violari valeant aut irritari vel saltem ma- levola machinatione attemptari, sed potius pie mee donationes sancte firme maneaut et inconvulse: ad perpetuam prefatorum gestorum memoriam presentem paginam testium infrascriptione, mei, uxorismee, episcoporum et magnatum terre mee sigillis roborari feci ac communiri. Acta sunt in Crusswitz ante pontes, ab anno incarnationis dominice m.cc.xxx. , mense iunii, indic- tione tertia.

Testes horum sunt: Guntherus episcopus Masovie. Mislie episcopus Cuiavie. Christianus episcopus Prussie. Arnoldus pre- positus. Wilhelmus decanus. Pacoslaus iunior comes Dirscho- viensis. Nicolaus cancellarius. Magister Ioannes. Magister can- cellarius. Georgius subcancellarius, et quam plures alii tam religiosi quam seculares.