Charter: St. Pölten, Augustiner Chorherren (976-1668) 1248
Signature: 1248
no graphic available
Zoom image:
Add bookmark
Edit charter (old editor)
1248
Bischof Rudger von Passau bestätigt die Vorrechte, Pfarren und Besitzungen des Stiftes.Source Regest:
LAMPEL, Urkunden Sanct Pölten (=FRA I, Wien 1981) S. 60
LAMPEL, Urkunden Sanct Pölten (=FRA I, Wien 1981) S. 60
A, 19' nr. 17; C, 65 nr. 104.
In nomine sancte et individue trinitatis amen. Ruegerusa dei gratia Pataviensis ecclesie episcopus dilecto in Christo fratri Marichardob preposito ecclesie Sancti Ypoliti suisque successoribus ac fratribus ordinis et regule beati Augustini in eodem cenobioc deo famulantibus imperpetuum. Austri terram inhabitantibus per prophetam dominus precepit cum panibus occurrere fugienti. Idcirco te frater in domino karissime tuosque confratres ad omnipotentis dei servicium conversos per sancti spiritus gratiam confovemus munimine sedis ecclesie Pataviensis. Per presentis igitur privilegii paginam nostra statuimus auctoritate, ut quecunque hodie idem cenobium possidet sive in futurum liberalitate principum vel oblacione fidelium iuste ac canonice poterit adipisci, firma vobis vestrisque successoribuspermaneant et illibata. Decernimus ergo, ut nulli omnino hominum liceat idem monasterium temere perturbare atque eius possessiones auferre vel ablatas retinere minuere vel temerariis vexacionibus fatigare, sed omnia integra conserventur eorum,d pro quorum sustentacione et gubernacione concessa sunt, usibus omnimodis profutura‚ salva in omnibus nostra et nostrorum successorum canonica et consueta iustitia. Sub anathematis eciam comminacione prohibemus‚ ne ullus claustrum et septa claustri, obediencias seu officinas violenta inva sione audeat perturbare. Volumus etiam ne prepositus bona ecclesie in feodum sive beneficium sine consensu fratrum ulli dare vel modis aliis presumat alienare. Sane sepulturam eiusdem loci liberam esse decernimus, ut eorum qui illic sepeliri elegerint devocioni et extreme voluntati nullus obsistat, salvo tamen iure illorum quorum fuerint parrochiani. Liceat etiam vobis interdicto nostro misso in terram clausis ianuis, sine campanarum sono, exclusis excommunicatis nostris divina sub silencio celebrare. Nullus etiam vos impediat recipere investrum consortium clericos seculares sive laicos ad vos de seculo migrare volentes, exceptis hiis quibus canonica obviant instituta. Obeunte prelato ecclesie nullus ibi qualibet subrepcionis astucia sive violencia preponatur‚ nisi quem fratres communi consensu vel fratrum pars consilii sanioris secundum dei timorem canonice sibi elegerint. Si qua igitur ecclesiastica secularisve persona hanc nostre constitucionis paginam sciens contra eam venire temere temptaverit, secundo et tertio commonita, si non satisfaccione congrua emendaverit, excommunicationis vinculo se sciat astrictame reamque divino iudicio existere se cognoscat de iniquitate perpetrata et a sacratissimo corpore ac sanguine dei et domini redemptoris nostri Iesu Christi fiat aliena nec non in extremo examine divine subiaceat ulcioni. Cunctis autem eidem loco sua iura servantibus fiatf pax domini nostri Iesu Christi, quatenus et hic fructum bone accionis percipiant et apud districtum iudicem premia eterne pacis mereantur invenire. Notumg eciam sit cunctis sancte matris ecclesie filiis‚ qualiter nos omnes parrochias cum antiquitus prefixis terminis earum, quas bone memorie Berngerus Engelbertus Altmannus Udalricus Regenmarus Regenbertus Chuonradus nostri antecessores Patauiensis ecclesie episcopi ecclesie sancti Ypoliti et fratribus deo ibidem famulantibus tradiderunt et eas ipsis comiserunth providendas, ob spem mercedis eterne ecclesiastica confirmavimus auctoritate. Et ne quis aliquid ex hiis infringere audeat vel minuerei valeat, sigilli nostri signavimus inpressione. Hec sunt ergo parrochie et decime tradite per antecessores nostros ecclesie Ypolitensi: Prukka cum capellis suis exemptis et non exemptis, Wulflinstorf,j Arwaiztal,k Goteinsprunn,l capella sancti Nicolai in civitate cum terminis suis et decimis et dote, Cappella cum capellis suis exemptis et non exemptis, Jaeuttendorf, Weizzenchirichen, Chaczenberg cum terminis suis et decimis et dote, Pehemchirichen cum capellis suis exemptis et non exemptis, Chasten superius et inferius, Lanczendorf, Schiltperg‚ Stoezzing cum terminis et decimis et dote, ecclesia sancti Christofori cum capellis suis exemptis et non exemptis, Prant Sebach cum terminis et decimis et dote‚ parrochia sancti Ypoliti cum capellis exemptis et non exemptis, capella in Potenprunn superior et inferior, capella Vichouen, Grafendorf supra fluvium Pielaech, Weinperch, Haindorf, Marichartsdorfm ad sanctum Zenonem, capellamn in castro Pielach, Charlsteten cappella, cappella sancti Georii in Stainfeld cum terminis suis et decimis et dote. Volumus autem et concedimus parrochiam sancti Ypoliti per unum ex fratribus, qui ad hoc fuerit idoneus et quem prepositus ad hoc vocaverit, officiari, qui refectorium eto dormitorium cum ceteris fratribus frequentet tempore constituto, nisi eum eximat aliqua necessitas regularis.1 Roboramus eciam et confirmamus ecclesie supradicte et fratribus ibidem omnes decimas quas nostri antecessores in parrochiis subscriptis: ad sanctum Michahelem in Wachowe, in Chotans, in Muezliche, in Pulka, in Reczz, in Naeleub, in Mutarn, in Witenp etq in Medelico supra Danubium eis tradiderunt. Ad hec decimas que vulgo porczehentr dicuntur, quas in nostris parrochiis, videlicet in Stokcherawe, ad sanctam Agatham, ad sanctum Georium‚s in cappella Hollnbuerch dicti fratres ex pia pontificum possident traditione, scripto presenti et episcopali banno communimus. Confirmamus eciam predicte ecclesie fratribusque deo ibi servientibus omnia predia subscripta ex utraquet parte Danubii: in Loch iuxta Wiennam unum beneficium, Draestorf I hubam, in Aespeinhofenu I hubam‚ Grintdorf hubam, Steten II beneficia, Oeczinstorf hubam, Chapellen hubam, Persnich dimidium beneficium, Penning II beneficia, Rapotendorf I beneficium, Mautterhaim II beneficia, Roernpach II beneficia, in Wisingev hubam et IIII beneficia, Muestinge I beneficium, Schiltperg II beneficia cum quinque areis, Anzenperg IIbeneficia, Graben I beneficium, Adelndorf tria beneficia‚ Grueb I beneficium, Plettendorfw curiam magerinam cum V areis‚ Plastorf I beneficium, Snaebling tria beneficia, Steuderstorf hubam, in Wagrainx superiori et inferiori XII beneficia et IIII areas, Zwischenprunn II beneficia, Geswent et Puechperg quatuor beneficia cum pratis et pascuis et nemore, Aeczling V beneficia‚ item Geswent II beneficia, super litus Traisme fluvii tria beneficia et III molendina‚ Michelpach tria beneficia et unum molendinum, Rafoltesperg I beneficium, Metersy tres areas, vineas in Chunehosteten,z Vreindorf, Sighartschirichen‚ in Prunn apud Perichtoltstorf, vineam in Enczinge, in Regelprunn hubam, in Staelczersdorf hubam, Tulne I beneficium cum areis et agris, Chaltenprunn I beneficium‚ Maenzing II beneficia, Meinhartstorf curiam magerinam, Haimpuech hubam, Igelsgraben hubam cum vineis, Stokaecha* duo beneficia, Sicherpach hubam et beneficium, Danholfsekkb* V beneficia, Winchlaren I beneficium, Persnich I beneficium, Swabdorf apud Sanctum Ypolitum duo beneficia, Maeczleinstorf curiam magerinam et unum beneficium, Veldwingc* I beneficium, Weinczuerl I beneficium, Distelbuerch hubam, Frising hubam‚ Mos curiam magerinam, Phaeffing II beneficia, Staneganstorfd* I beneficium et aream, Ainoed curiam magerinam, Pruennleinstorfe* duas areas, Waeczendorf XVI beneficia cum quibusdam areis, Perngarn IIII beneficia, Wieczendorf V beneficia, Phflinspach II beneficia, Weidarn curiam magerinamf* et hubam‚ Rust I beneficium et duas areas, Fridhelming II beneficia, Muemoug* IIII beneficia, Chraeulingh* III beneficia, Fuching hubam, Anczenperg I beneficium, Chueffarn I beneficium, Eiskerstorf II beneficia, Waltprestorf I beneficium, Ruczinstorf villicacionem, Nendorf duo beneficia, Siernichhubam, Charnarnhubam‚ Helmgersteten I beneficium, Oberndorf IIbeneficia, Griezz I beneficium, Chaelbling II beneficia, Reizinstorf I beneficium, Duerrenholcz hubam cum areis cultis et incultis, predium in Ganczendorf, Veilndorf tria beneficia cum quibusdam novalibus, Inczeinstorf I beneficium, Weigantstorf V beneficia, Aitterpachtria beneficia, Hohenekk I beneficium, Stainfeld villicacionem cum agris et vineis, Waltrichstorf novem beneficia et octo areas et ius montis et unum molendinum, Goldarn unum beneficium, Spraeczarntria beneficia, Chastenhubam, Urolfstali* II beneficia, Alreichstorf II beneficia, Pilichdorfj* V beneficia cum areis et iure montis, Duerrenpach I beneficium, Diepoltstorf villicationem et unum beneficium et unum molendinum, Velz II beneficia, Sebarnk* II beneficia, curiam in Pach cum areis et vineis, predium in Egelse, areas duas in Teizzel* et in Radendorf cum vineis adtinentibus, predia in Wachowe cum vineis adtinentibus, in Greiderowe, in Schraenpach et in Zeganspach et in Stainporcz et in Vorichenveld XII beneficia cum areis cultis et incultis, molendinumm* silvam prata pascua piscationes distincta cum suis terminis, Wilhalmspuerch quinque areas, predium in Puechel cum vineis et iure montis, in Germunt IIII beneficia, in Germans II beneficia, in Augea apud Pielach tria beneficia, Sibenhirten I beneficium, Perntal villicacionem cum quibusdam agris novalium, Rotenpuech unum beneficium, Mos apud Sanctum Vitumhubam‚ in Sancto Ypolito areas domos vineas agriculturas et III molendina et duas partes forensis iuris, Jeuttendorf I beneficium, Anczenperg I beneficium, Leubs hubam et ius montis, in Uolreichschirichen IIII beneficia et dimidium et VI areas, in Hauczendorf IIII beneficia cum areis. Ut ergo hec nostra et omnium anteces sorum nostrorum pontificum aliorumque Christi fidelium tradiciorata imperpetuum permaneat et inconvulsa, sigilli nostri hac est impressione firmata. Si quis igitur ex hiis que nos et antecessores nostri et alii Christi fideles ecclesie sancti Ypoliti et fratribus ibidem deo imperpetuum famulantibus contulimus et confirmavimus aliquidabstulerit, imminuere vel infringere temptaverit, anathematis sit vinculo obligatus‚ ac nisi cito resipuerit, divini examinationisn* iudicii perpetuo sit dampnatus; amen. Data anno incarnationis dominice millesimo CCXLVIII, indictione VI, pontificatus autem nostri anno XVI.
Source Fulltext: LAMPEL, Urkunden Sanct Pölten (=FRA I, Wien 1981) S. 60-64
Comment
Vorstehende Urkunde beruht offenbar auf mehreren Vorlagen. So lässt sich im ersten Teile, S. 60 und 61, bis »Notum etiam«, womit A eine neue Zeile beginnt, deutlich die Formel einer verlorenen Pabsturkunde, vielleicht die Bulle Honorius III. (vgl. Nr. 45) unterscheiden. Auch die Aufzählung sämmtlicher Bischofsnamen von 1013 bis 1148 deutet auf Aehnliches hin. Es wurden aber auch spätere Bischofsurkunden benützt.Language:
Notes:
11 Vgl. dazu die Urkunde Bischof Mangolds vom 19.12.1213, Nr. 24.a Rudegerus C.b Marquardo C.c monasterio C.d eis A. C.e asstrictum C.f sit C.g A fängt eine neue Zeile an.h comm- C.i imminuere C.j Wlflinstorf A, Wülfleinsdorf C.k Arbaistal C.l Gotemsprunn A, Götesprunn C.m Marcharstorf C.n so A und C.o fehlt in A und C.p C, Wicen A.q C, fehlt in A.r C lässt eine Lücke für den Anfangsbuchstaben, der in A deutlich lesbar ist, hatte also wol A nicht vor sich.s Georgium C.t C, unaque A.u Aspemhofen A, Espeinshofen C.v Wischinge C.w Plittendorf C.x Wagerein C.y Mechters C.z Kunigsteten C.a* Stokcha C.b* Dankcholfsek C.c* Velbing C.d* Staigerstorf C.e* Prunleinstorf C.f* mognam C.g* Muemenaw C.h* Chreling C.i* Ulrolfstal C.j* Pilhiltdorf C.k* Sewarn C.l* Teiss C.m* C, molendinis A.n* C, examinatore C.
St. Pölten, Augustiner Chorherren (976-1668) 1248, in: Monasterium.net, URL </mom/StPCanReg/1248/charter>, accessed at 2024-12-26+01:00
A click on the button »Show annotation« displays all annotations on the selected charter image. Afterwards you are able to click on single annotations to display their metadata. A click on »Open Image Editor« opens the paleographical editor of the Image Tool.
You are copying a text frominto your own collection. Please be aware that reusing it might infringe intellectural property rights, so please check individual licences and cite the source of your information when you publish your data
The Charter already exists in the choosen Collection
Please wait copying Charter, dialog will close at success