DCXXI.

In nomine Domini, Amen. Nos Ericus dei gracia Rex Norwegie et Haqui- nus eadem gracia Dux Norwegie. Notum facimus || vniuersis, quod, veniente ad presenciam nostram apud Tunsberg, circa festum Penthecostes sub anno domini jftCC nonagesimo quarto, discreto viro et honesto Johanne Runese, nuncio || et procuratore ciuitatum Lubek, Ryge et Teutonicorum in Wisby, inter nos et sub- ditos nostros et dilectos nobis Ciues Bremenses, ex parte vna, ac predictas ciuita- tes, nec non et || ciuitates Campen, Stouer, Wismar, Rodstok, stralesund, Gripes- wald, Stetin et Tangelem ac earumdem incolas, ex altera, taliter extitit placitatum: quod cause contra nos et subditos nostros mote, que propter aliquorum absenciam actorum videlicet uel reorum ad presens decidi non poterant iusto modo, apud predictam villam Tunsbergensem quoad illos, qui sunt ex parte australi Lydendenes, ac Bergis quoad illos, qui ex parte altera commorantur, circa festum beati Johan- nis Baptiste proximo futurum tractari debent et legitime definiri. Promisit nobis insuper suprascriptus procurator et nuncius nomine procuratorio ciuitatum predicta- rum, quod nobis et subditis nostris ac Ciuibus Bremensibus debet iusticie comple- mentum fieri super causis et querimonijs, quas habemus contra dictas ciuitates uel earum aliquas aut aliquam, seu incolas earumdem, quandocumque Consules ciuitatis, contra quam aut contra cuius incolas mouebitur querimonia, fuerint requisiti. Debet insuper inler predictarum Ciuitatum ac Bremensis ciuitatis incolas, sicut inter nos et ipsas ciuitates, esse vera concordia et stabilis amicicia vbicumque conuenerint, fruique debent hinc et inde libertatibus et immunitatibus, quas hacte- nus ullo tempore liberius habuerunt. Ad hec compositionem, kalmarnie factam inter nos et suprascriptas ciuitates, firmiter obseruare volentes et inuiolabiliter, eandem tenore presentium confirmamus. Volentes insuper dictarum ciuitatum incolas vniuersos, qui regnum nostrum mercandi causa tamquam hospites duxerint frequentandum, amplioribus priuilegijs munire de gracia speciali, vt cognoscant, se ad nostra beneplacita eo fortius obligatos, eisdem infrascriptas gracias decreui- mus liberaliter concedendas, In primis quod, cum ad ciuitates uel villas forenses

Bd. I. 71

562 1294. Jul. 6.

regni peruenerint, licite poterunt ad pontem applicare, balliui licencia non petita; debent tamen eadem die uel sequenti proxima, postquam ad pontem applicaue- rint, insinuare balliuo nostro, quas et quales res aportauerant, ac res easdem transferendi de nauibus infra domos licenciam petere, que non debet eis aliqualiter denegari, hoc adiecto, quod balliuus noster res illas, quas nobis credit necessarias, primitus emat infra triduum iusto precio et soluat precium tempore debito pro eisdem; quod si balliuus non fecerit infra triduum, vendant post ea libere cuicum- que. Postquam autem infra ciuitatis uel ville forensis districtum, qui Takmark dicitur, peruenerint, debent res suas venales ibidem vendere; alioquin easdem ducere poterint qifocumque voluerint extra regnum et infra, non tamen vltra Ber- gas versus partes boreales, nisi hoc alicui de speciali gracia concedatur. Item de qualibet naue annonam deferente, ad ciuitates uel villas forenses regni veniente, dabitur unum melius talentum annone in eadem existentis pro theloneo, quod procurator noster eligendum duxerit, excepto flore tricici, quod flurin Norico nun- cupatur. Debent eciam esse liberi de trahendis nauibus, nisi nostris. Si quis autem infra regnum Norwegie decesserit, bona sua debent heredi vero uel eius procuratori legitimo restitui, super hoc testimoniales patentes ciuitatis litteras deferenti, de qua fuerat qui decessit, infra annum scilicet et dimidium post diem obitus decedentis. Item ad ostendendurn arma sua, uel ad sequendum fures ad patibulum uel alios dampnatos ad mortem non tenentur. Item pro solucione, que dicitur ledanger, immunes debent esse, qui ante festum natiuitatis dominice cum nauibus suis sunt ad viam expositi et de suis niercirnonijs penitus expediti; quod si postea vi tempestatis compulsi fuerint moram contrahere in aliqua ciuitatum uel villarum regni, nichilominus immunes debent esse a tributo, dummodo merca- ciam suam emendo non exerceant uel vendendo. Item merces suas in domibus ciuitatum uel villarum forensium reponere valent, vbi eis videbitur oportunum, dummodo non alienent easdem alibi, quam in locis ad hoc specialiter deputatis. Item naues proprias locare poterunt alijs ad loca Iicita, sicut premittitur, nauigan- das, nec ad conducendum naues aliorum aliquatenus compellantur. Item si quis ab aliquo super causa pecuniaria, uel leui crimine, pro quo pecunia solet solui, per modum illum impetitur, qui taksaetning in norico appellatur, potest illud tak ferre cum proprio domestico et duobus suis compatriotis, nauem propriam haben- tibus iuxta pontem, ad recedendum minime preparatarn, que ad cautionem sufficit pro quantitate petita uel emenda, secundum quaiitatem criminis exhibenda. Item ad nocturnas vigilias et excubias non tenentur. Nec in cista cuiuspiam debet fieri scrutinium, nisi contra eum de falso probabilis oriatur suspicio, uel de furto. Pre

1294. Jul. 6. 563

terea volumus, quod pondus, appellatum pundore, in publico loco sub fida custo- dia ponatur, vt ad illud eis libere pateat aditus, si aliqua voluerint ponderare; ac in eadem haberi debet grauitate, sicut de antiquo fuerat et in legibus contine- tur. Item si naufragium passi fuerint infra terminos regni nostri, res suas per se uel per alios colligere valeant, et rebus ipsis et nauibus vti pro libito voluntalis, donec easdem res et naues abdicauerint voluntarie uel habuerint pro derelicto. Item si quis nautarum delinquit, puniatur ipse legitime, sed non alii innocentes pro eo, nisi quatenus puniendi sunt illi secundum leges patrie uel loci consuetudi- nem, in quo delictum probatur esse commissum, qui judicio scienter subtraxerint delinquentem vel defensauerint violenter. ISec priuate persone delictum alicui ciui- tatum imputabitur, nisi iusticiam facere neglexerit requisita. Quisquis eciam pro causa aliqua fuerit accusatus, que contra ipsum legitime nequeat comprobari, debet, si poterit, cum personis ydoneis, consimilibus quoad statum et conditionem incusati, qui veritatem rei, de qua queritur, magis creduntur agnoscere secundum arbitrium legiferi, prout delicti qualitas exegerit se legaliter expurgare, alioquin in purgatione defficienti pena conscripta legibus infligatur. Item in causa criminali uel ciuili, quando actor intencionem suam fundare voluerit et testes producere, non nisi bone fame et ydonee persone in testimonium admittantur. Hec itaque omnia et singula superius expressa taliter duximus concedenda, si libertates omnes, ab eisdem Ciuitatibus concesse hominibus nostris, nec non et compositiones, inter nos et dictas ciuitates facte, ab eisdem firmiter obseruentur, et quatenus de iniu- rijs, dampnis nobis et subditis nostris ceterisque fautoribus nostris ab incolis dicta- rum ciuitatum illatis, cum requisiti fuerint, satisfactum fuerit cum effectu. In horum igitur testimonium et euidenciam pleniorem sigilla nostra presenti priuilegio sunt appensa. Preterea, si quis mercatorum in Norwegia merces, emptas a teuthonicis datis arris, quas vulgariter vocant festepenig, secum eodem die, quo emerit, non asportat, licitum est ei, cuius illa merces fuerant, eas vendere postea cuicumque, exceptis hijs, que ad vsus nostros necessario sunt emenda. Datum Tunsbergis, anno suprascripto, jn octauis beatorum Petri et Pauli apostolorum, Anno Regni nostri quintodecimo.

i\ach dem Originale, mil zwei anhangenden Siegeln, auf der Trcse.

71*

1294. Jul. 6.