CCXXXIII.

Joannes Dei gratia ecclesie Lubicensis Episcopus. Advocato, Proconsulibus et consulibus civitatis Lubecensis salutem in Domino. Noveritis vos sanctissimi patris nostri Alexandri Pape III bullam inconcussam, inconvulsam et intemeratam vidisse litterarum harum formam continentem: „Alexander Episcopus, servus servo- rum Dei. Dilectis filiis Priori et fratribus Heremitis in Alimania constitutis tam presentibus quam futuris regularem vitam professis in perpetuum religiosam vitam eligentibus. Apostolicum convenit addere presidium, ne forte cujuslibet temeritatis incursus aut eos a proposito revocet, aut robur, quod absit, sacre religionis infrin- gat Eapropter, dilecti in domino filii, vestris justis postulationibus clementer annui- mus et domus vestras, in quibus divino vacatis obsequio, sub beati Petri et nostra

1256. 217

protectione suscipimus et presentis Scripti privilegio communimus. In primis siqui- dem statuentes, ut ordo canonicus, qui secundum Deum et beati Augustini regu- lam in domibus ipsis auctoritate apostolica institutus esse dinoscitur, perpetuis ibidem temporibus inviolabiliter observetur. Preterea quascunque possessiones, que- cunque bona predicte domus in presentiarum iusta ac canonice possident aut in futurum concessione pontificum, largicione regum vel principum, oblacione fidelium seu aliis iustis modis prestante domino poterunt adipisci, firma vobis vestrisque suc- cessoribus et illibata permaneant; in quibus hec propriis duximus exprimenda uoca- bulis: Loca ipsa vel prefate domus, (prout) site sunt, cum pertinenciis suis, videlicet in ecclesiis, decimis, ortis, vineis, olivetis, pratis et nemoribus, usuagiis, pascuis in bosco et plano, in aquis et molendinis, in viis et semitis, et omnibus aliis liber- tatibus et immunitatibus suis. Sane novalium vestrorum, que propriis manibus aut sumptibus colitis, de quibus aliquis actenus non percepit, siue de vestrorum nova- lium nutrimentis, nullus a vobis decimas exigere vel extorquere presumat. Liceat quoque vobis clericos vel laicos liberos et absolutos e seculo fugientes ad conver- sionem recipere et eos absque contradictione aliqua retinere. Prohibemus insuper, ut nulli fratrum vestrorum post factam in domibus vestris professionem fas sit sine prioris sui licencia sub arctioris religionis obtentu de iisdem domibus discedere, discedentem vero absque communium litterarum cautione nullus audeat retinere. Insuper auctoritate apostolica inhibemus, ne ullus episcopus vel quelibet alia per- sona ad synodos vel conventus forenses vos iri vel iudicio seculari de vestra pro- pria substancia vel possessionibus vestris subjacere compellat, nec ad domus vestras causa ordines celebrandi, causas tractandi, vel aliquos conventus publicos convo- candi venire presumat, nec regularem prioris vestri electionem impediat, aut de instituendo vel removendo eo, qui pro tempore fuit, contra statuta ordinis vestn se aliquatenus intromittat. Illud adjicientes, ut scilicet priores ipsi episcopo salvo ordine suo profiteri debeant et contra statuta ordinis sui nullam professionem facere compellantur. Pro consecrationibus vero altarium vel ecclesiarum sive pro oleo sancto vel quolibet ecclesiastico sacramento nullus a vobis sub obtentu consuetu- dinis vel alio necquicquam audeat extorquere, sed hec omnia gratis vobis episcopi dyocesani impendant. Alioquin liceat vobis quoscunque malueritis catholicos adire antistites gratiam et communionem apostolice sedis habentes, quod nostra freti auctoritate vobis quid1 postulatis impendant. Quod si sedes diocesanorum episcopo- rum forte uacav(er)it, interim omnia ecclesiastica sacramenta a vicinis episcopis acci-

1) Lies: quod, Bd. t.

218 1256.

pere libere et absque contradictione possitis, sic tamen, ut ex hoc inposterum propriis episcopis nullum preiudicium generetur. Qu°dsi interdum propriorum episcoporum copiam non habeatis, si quos episcopos Romane sedis, ut diximus, graciam et communionem habentes, et de quibus plenam noticiam habeatis, per vos transire contigerit, ab eis benedictiones uasorum et vestium et consecrationes altarium apostolica auctoritate recipere valeatis. Cum autem generale interdictum terre fuerit, liceat vobis januis clausis, exclusis excommunicatis et interdictis, non pulsatis campanis, dummodo causam non dederitis interdicto, suppressa voce divina officia celebrare. Chrisma vero, oleum sanctum, consecrationes altarium seu basi- licarum, ordinaciones clericorum, qui ad ordines fuerunt promouendi, a dyocesanis suscipietis episcopis, si quidem catholici fuerint et gratiam et communionem sacro- sancte romane sedis habuerint et ea vobis voluerint sine pravitate aliqua exhibere. Prohibemus insuper, ut intra fines parochiarum vestrarum nullus sine assensu dyo- cesanorum episcoporum et vestro capellam seu oratorium de novo construere audeat, salvis privilegiis pontificum Romanorum. Ad hec novas et indebitas exactiones ab Archiepiscopis, Episcopis, Archidiaconis seu Decanis aliisque omnibus ecclesiasticis secularibusve personis a vobis omnia fieri prohibemus. Sepulturam quoque in ecclesiis vestris liberam esse decernimus, ut eorum devocioni et extreme voluntati, qui se in eisdem ecclesiis sepeliri deliberaverunt, ut forte excommunicati vel inter- dicti sint, aut eciam publici usurarii nullus obsistat, salva tarnen iusticia illarum ecclesiarum, a quibus mortuorum corpora assumuntur. Decimas preterea et pos- sessiones ad ius ecclesiarum vestrarum spectantes, que a laicis detinentur, redi- mendi et legitime liberandi, de manibus eorum et ad ecclesias, ad quas pertinent revocandi libera sit vobis de nostra auctoritate facultas. Obeunte vero generali priore vestro vel suorum quolibet successore nullus vobis qualibet surrepcionis astucia seu violencia preponatur, in quem fratres communi consensu vel fratrum maior pars consilii sanioris secundum Deum et beati Augustini regulam previderint eligendum. Paci quoque et tranquillitati vestre paterna in posterum sollicitudine providere volentes, auctoritate apostolica prohibemus, ut intra clausuras locorum vestrorum nullus rapinam seu furtum facere, ignem apponere, sanguinem fundere, hominem temere capere vel interficere, seu violenciam audeat exercere. Preterea omnes libertates ot immunitates, a predecessoribus nostris Romanis pontificibus locis vestris concessas, nec non libertates et exemptiones secularium exactionum, a regibus et principibus vel aliis fidelibus racionabiliter vobis indultas, auctoritate apostolica confirmamus et presentis scripti privilegio communimus. Decernimus ergo, ut nulli omnino hominum liceat prefatas domus temere perturbare, aut eis posses

1256. 219

siones auferre vel ablatas retinere, minuere vel quibuslibet vexacionibus fatigare, sed ea omnia integra conseruent, eorum, pro quorum gubernacione et sustentacione concessa sunt, usibus commodisque profutura; salva sedis apostolice auctoritate et dyocesanorum episcoporum canonica justicia et in superdictis decimis moderacione concilii generalis. Si qua igitur in futurum ecclesiastica secularisue persona hanc nostre constitucionis paginam sciens, contra eam temere venire attemptaverit, et mo- nita ut reatum suum congrua satisfactione corr(igat, negl)exerit, potestatis honorisque sui careat dignitate, reamque se divino iudicio existere de perpetrata iniquitate co- gnoscat, et a sacratissimo corporis et sanguinis Dei et domini redemptoris nostri aliena fiat, atque in extremo examine districte subjaceat ultioni. Cunctis autem eisdem domibus sua iura servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum actionis bone percipiant et apud districtum iudicem premia eterne pacis inveniant. Amen. Datum Laterani, per manum Guillelmi Magistri Scolarium Pannenensium, Sancte Romane ecclesie Vicecancelarii, Vt0 Idus Decembris, in- dictione XIII, incarnationis dominice MCCLV, Pontificatus vero domini Alexandri PP. IIII anno primo." Hanc igitur litteram de verbo ad verbum insertam ac sigilli nostri munimine roboratam ad vestram noticiam volumus pervenire.

lSach dem Abdrucke in den Miscellanea Lubicensia. Th. II. S. 10.