In nomine sanctae et individual1 trinitatis. Notum sit omnibus fidelibus hominibus, tarn praesentibus quam et succedentibus, qualiter Chönradus, 111 i us Hartuigi de Burrun '). primum Augiensi ecclesiae a liberis hominibus traditus est. In tempore Chonradi régis quidam liber homo, nomine Chönradus, in cast ello quod did tur Hirsbil 3) residebat, qui in ni t is virtutibus atque divitiis equanimiter pollebat, cuius unicus tilias, nomme Hainricus, filiam Reinhardi, liberi hominis de Tapheim3), nomine Richenzun, uxorem duxit, de qua fllium cum nomine avi sui C(honradum) et filiam nomine ma t ris suae R(ichenzun) generavit. Quibus genitis pater eorum non diu vixit. Nam cum cask-Hum comitis Eberhardi quod Nellenburg 4) vocatur a comité de Chiburc 5) Adelberto impugnaretur, contigit ut pater puerorum ibidem a quodam sagittario interflceretur. Post cuius mortem CChonradus) pater pa t ris puerorum et R(einhardus) pater mat ris eorum, statute tempore in quand am villain, que vocatur Altheim6), in publico plácito comitis Marchuuardi cum matre puerorum R(ichenza) convenerunt, et uterque omnem substantiam suam quam in Sweuia et in orientali Francia tarn in prediis quam in hominibus utriusque sexus tune temporis habuerunt, ex integro pueris tradiderunt. Cui traditioni sex comités interfuerunt: Marchwardus cum filio suo Manegoldo, comes Diepoldus et frater suus Rappoto, comes Burchardus de Zolrem, comes Rudolfus de Rammesperc '), et insuper LVI liberi homines quorum nomina longum est enumerare, -exceptis alus quam pluribus. militibus, qui omnes hanc traditionem audiverunl et videront. Comes vero Rödolfus prefatum puerulum C(honradum), quia tenere eum dili- gebat, in brachio suo honorifice tarn diu tenuit, donee, Witegöone de Albeche8), eiusdem pueri cognato, omnia legaliler predocente, ab utroque avo cunctam traditionem sibi suaeque sorori suscepit. Quam traditionem predictus puer C(honradus) paucos annos possertit. Nam post mortem avi sui C(honradi) ad cognatum suum, comitem Adelbertum de Dilig/zen, se transtulit, cum quo, quum aliquos anuos, factus probus adolescens, moraretur, ludens cum caeteris iuvenions circa Danubium, prob dolor! contigit, ut ex inproviso in eodem Ilumine

1163. 143

infeliciter submergeretur. Quo submerso cadaver eius a uullo reperiebatur, et omnis familia sua, tarn maior quam minor, in morte eius desolabatur. Cuius mortem Suuiggerus et frater suus Heinricus de Gundeluingen9), fllii amitae suae, postquam primum perceperunt, omnem traditionem, quam senior Chunradus aequivoco suo puerulo C(honrado) el sorori suae Richenzae antea tradiderat, in usum suum usurpaverunt et cognatae suae R(ichenzae) penitus nihil reliquerunt. Factum est antera ut Chonradus rex moreretur, et fratruelis suus, nomine Fridericus, in regnum a principibus constitueretur. Quo régnante Reginhart de Tapheim cognatam suam, filiam filiae suae Richenzun, cuidam militi nomine Chonrado nubendam tradidit, qui super omnem Augustam civitatem urbicomes potenter extitit. Interim dam haec agerentur, Fridericus imperator magnum placitum cum episcopis, abbatibus, ducibus et cum reliquis principibus in villa quae dicitúr lima condixit, cum quibus multa utilia et necessaria de statu regni disposuit. In quern conventurn predictam Richenzam cius amici detulerunt. Nam Suiggerus et frater suus H(einricus) de Gundeluingen pariter. illuc venerunt. Quos duos Richenza ubi coram imperatore astare conspiciebat, statim cum prolocutore suo impetebat, conquerens, ut omnem traditionem quam sibi fratrique suo C(honrad us) avus eonim tradidisset, tarn in prediis quam in hominibus utriusque sexus, prorsus abstulisseut. Tandem multis questionibus bine et inde de liar causa habitis et consumptis, ab imperatore et a ca'leris principibus coacti sunt iudiciali ordine et bono consilio, ut illam part em, tarn in prediis quam in hominibus, quam R(ichenza) posscdisset, si frater eius adbuc vixisset, ex integro restituèrent; quod et ita fecerunt, sicut imperator et caeteri �?ndicos censuerunt et consilitim dedenmt, homines et predia prefatae mulieri reddiderunt. Inter quos homines traditus est Chonradus, fllius Hartuuigi de Biurrim, prefatae mulieri R(ichenzae), quern ipsa rogatu oilalrici, cognati sui, tribuit-Augiensi. ecclesiae, in quo monasterio idem Ö(dalricus) tune fuit custos, frater et monachus, per cuius man um, et per manum H. plebani de Ylleingen misit et commendavit eundem C(honradum) Swiggero cognato et advocate suo tali conditione, ut traderet eum ad monasterium sand at- Marine quod constructum est in ínsula quae vocatur Sintlezesowa ' '). et talem iusticiam atque legem sibi a domino abbate O12) dari impetrare!, qualem caeteri Aùgienses, qui abbati et fratribus suis in eadeni �?nsula serviunt, obtinent. Quod sicut ipsa petiit factum est. Nam predictus Swiggerus tradidit eundem Chonradum in manus duorum liberorum virorum, scilicet Brunonis de March- dorf '3) et Adelberti, fllii Burchardi de Frichiugen 14), ipso Burchardo rhetorice atque secundum legem Sueuorum prudenter edocente, quibus verbis C(honradum) de manu Swiggeri caute susciperent, et quali sermone eundem C(honradum) super reliquias sanctae Mariae, geuetricis dei summi, forent Iradituri, et qualiter eandem iusticiam atque legem quam Augienses iucolae tune haberent, eandem etiam sibi apud dominum abbatem 6. obtinerent. Insuper S(wiggerus) omnem proprietatem et advocatiam quam a semet ipso et a cognata sua R(ichenza) super predictum C(honradum) antea habuit, in manus predict игпш virorum

144 1163.

se amplias hahere fideliter refutavit et abnegavit. Haec omnia facta sunt io villa Wildorf '4), que sita est prope castellum quod vocatur Berge 15), in quo C. Constanciensis advocatus, et frater suus comes H. habitant, presente Ö(dalrico) custode Augiensis ecclesiae; Mar- chuuardo milite, Wizemani filio, presente, 0. ministro de Alohiespach ie) presente, A. de Houe17) scutifero abbatis 0. presente, Gerungo de Kahenang18) presente, Chonrado milite de Lezen '9) presente et aliis multis qui cum ipso Swiggero advenerant. lili »innés banc traditionem videront .et audiverunt, et sicut Swiggerus omnem proprietatem et advocatiam quam super predictum C(honradum) hucusque babuit, in inanus Brunonis et Adelberti doctis verbis deposuit, et in perpetuum abnegavit, similiter H(einricus), Swiggeri germanus, occur- rens prefatis viris in sylva que adiacet villae que ... egingen - °) vocatur, omnem proprie tatem et potcslalom quam super eundem C(bonradum) habere potuisset, Burchardo de Frichingen predocente, in maims Brunonis et Adelberti penitus deposuit et perpetualiter abnegavit. Et ut haec traditio et confirmatio amborum slabilis et robusta fldeliter et aeternaliter habeatur, utrique talenlum Constantiensis monetae dabitur. Deinde prefati viri Bruno et Adelbertus, nobilitatem in qua nati sunt benivolamente sectantes, ('honraduni. eorum fidei depositum, super reliquias sanctae dei genitricis Mariae offerebant, fidemque suam per banc traditionem expurgaverunt, et legem atque iusticiam nobilium Augiensium, domino ('). abbate donante, multis de maiori familia atque minori astantibus, pepigerunt. Ergo omnes populi prope vel longe positi veraeiter comperiant, quod ego 0. Augiensis abbas talem legem et iusticiam Cbonrado tradidi quam de manu B(runonis) de Marchdorf et Adelberti de Frichingen ad obtinendum sanctae dei genitrici M(ariae) suscepi ut, née ab ipso Swiggero, vel a fratre suo Heinrico, qui per manus predictorum virorum B(runonis) et A(delberti) rationabiliter et legaliter mihi eum miserunt, aut ab aliquo homine, nisi graviter in dominum contra ius et contra fas peccent, ab hoc monasterio queat n lis trahi.

Acta est haec traditio a Swiggero de Gundeluingen in villa \Vildprf, anno dominicae incarnationis MCLXIII., Friderico imperatore régnante, 0. Augiensem dignitatem bene guber- nante, Hermanne Constanciensem episcopatum-féliciter régente. Ego O(dalricus), presbyter indignus, custos ecclesiae, scholarum magister, scripsi hoc testameutum.

Ans Gabelkhover, Mise, histor. III. (H.S. der k. öffentlichen Bibliothek in Stuttgart, MS. histor. иг. 16 �?. 8°.)S.399. — Eine Abschrift davon auch bei Schmidlin, Collectanea II. nr. 5., H.S. des k.Staats-Archivs. — Bei der ziemlich buchstäblichen Ueberelnstimmung der letztern Abschrift mit der ersteren darf wohl angenom men werden, dass die Quelle Schmidlln's, der am Rande „ex copia" beigesetzt hat, eben die Abschrift Gabelkhover's gewesen.

1) und 2) AItenbenren,.Dorf der Gem. Benren, bad. B A. Salem; Hirsbil nicht mit Bestimmtheit zu ermitteln.

3) Dapfen, O.A. Münsingen.

4) und 5) Nellenbnrg, Sitz der ehemaligen Landgrafschaft, bad. U.A. Stockach; Klburg, Amtssitz im Kanton Bern.

145

6) nod 7) Altlieim, wegen des Grafen Markwart (von Vühringen) wobl der zu seiner Grafschaft gehörige

Ort dieses Namens, O.A. Riedlingen; Ramsberg, bad. B.A. Ueberllngen. 8—10) Albeck, O.A. Ulm; Gundelfingen, O.A. Münsingen; Unlingen, O.A. Riedlingen. 11—14) Der ursprüngliche Name der Insel Relchenan, der Name des Abts ist Ulrich 1159—1174; Mark dorf, bad. B.A. Meersburg; Frickingen, bad. B.A. PfUllendorf. 15—10) Welldorf, bad. B.A. Salem; Heiligenberg, bad. B.A. Pfullendorf; der Name des Vogts und seines gräflichen Bruders ist Konrad nnd Heinrich; Allensbach, am Untersee, bad. B.A. Constanz; Hofen, bei Gacbnang, und dieses, thurg. Bez. Frauenfeld; Letzi, Weiler zum thurg. B.A. Weinfelden gehörig. 20) Der Anfang des Worts ist durch eine Correctur unleserlich. Schmidlln liest: ...gingen.