Stenzel, Urkunden zur Geschichte des Bisthums Breslau im Mittelalter, Nr. 1, S. 1-4.
Breslau, Dom-Archiv, Urkunden F. 37
... an welchem sechs Siegel, sämmtlich von weissem Wachse, an rothen seidenen Fäden hängen, mit folgenden Umschriften:
Stenzel, Urkunden zur Geschichte des Bisthums Breslau im Mittelalter, Nr. 1, S. 1-4.
In nomine domini amen. Nos Numburgensis1 et de Buch2 abbates et decanus Misnensis, judices a sede apostolica delegati, universis presens scriptum inspecturis salutem in vero salutari. Cum inter venerabilem patrem Laurentium Wratizlaviensem episcopum ex parte una et nobilem virum Henricum ducem Zlesie ex altera questio de decimis et rebus aliis exorta fuisset, ad instantiam nobilis viri, prefati ducis, super eisdem a sede apostolica nobis fuerit causa delegata in hunc modum:
Honorius episcopus, servus servorum dei, dilectis filiis s. Georgii Numburgensis et de Buch Misnensis diocesis abbatibus et decano Misnensi, salutem et apostolicam benedictionem. Dilectus filius, nobilis vir dux Zlesie sua nobis insinuatione monstravit, quod venerabilis frater noster, Wrat.3 episcopus, homines, volentes in sui ducatus finibus nemora et alia loca inculta inhabitare ac deducere ad culturam, adeo gravat indebitis exactionibus nomine decimarum, contra terre consuetudinem quam observant episcopi convicini, quod non solum ad incolenda et excolenda loca ipsa dubitant convenire, verum etiam hii, qui ex hiis ad aliqua jam convenerant excolenda, ea, propter difficultates quas eis ingerit, deserentes ad alias se transferunt regiones, in prius (dicti) ducis non modicum detrimentum, cum per hoc non solum loca ipsa deserta remaneant sed etiam ducatus sui termini occupantur et inter ipsum et vicinos nobiles, ad quorum terras ejus coloni se transferunt, graves interdum discordie oriantur, denique cum predecessores4 episcopi memorati quibusdam servis ejusdem ducis qui Smardi5 wlgariter appellantur, decimas omnino remiserint, quibusdam ex servis ipsius ejusdem condicionis cum certis possessionibus ab eisdem in decimarum recompensatione receptis, dictus episcopus nichilominus ab eis decimas contra justiciam exigit et extorquet, alias multipliciter existens sibi et suis difficilis et molestus, quare nos ipsi episcopo nostris damus litteris in mandatis, ut super premissis et aliis sic studeat abstinere ab ipsius ducis indebito gravamine ac suorum, quod idem de ipso justam non habeant materiam conquerendi Quocirca discrecioni vestre per apostolica scripta mandamus, quatinus, si dictus episcopus mandatum nostrum neglexerit adimplere, vos audiatis, que dux ipse contra eum et que idem episcopus contra ducem duxerit proponenda, et diligenter intendatis ad sopiendas compositione amicabili et honesta hujusmodi questiones, et si per vestrum studium ipsa nequiverit compositio provenire, questiones ipsas curetis, si de parcium voluntate processerit, per diffinitivam sententiam mediante justitia terminare. Quod si forte partes concordare nequiverint ut in partibus illis super hiis sententia proferatur, causam ad nos remittatis sufficienter instructam, prefigentes partibus terminum competentem, quo propter hoc per se vel per procuratores ydoneos apostolico se conspectui representent, justam auctore deo sententiam recepturi, non obstante eo, quod estis extra provintiam constitituti (sic!) dummodo episcopum sepe dictum ultra duas dietas extra suam diocesim non trahatis. Testes autem qui fuerint nominati, si se gratia, odio vel timore subtraxerint, per censuram ecclesiasticam, appellatione cessante, cogatis testimonium veritati perihibere. Quod si non omnes hiis exequendis potueritis interesse, duo vestrum ea nichilominus exequantur. Datum Laterani, VI. nonas Marcii, pontificatus nostri anno decimo.
Nos igitur juxta mandatum apostolicum, juris etiam equitate nobis hoc ipsum suadente, diligenter intendimus ad sopiendas compositione amicabili et honesta hujusmodi questiones Cum autem hinc inde dissensio nimia fuisset, dei adjutorio per nostrum studium talis inter eos compositio intervenit.
Cum enim ex abusu prave consuetudinis et antiquate quidam homines, wlgariter appellati Smardones, Lazaky6, Strozones7, Popraznici8, aratores9, decimas non solverent, prefatus dux ad plenam solutionem decimarum pro bono pacis ipsos astrinxit potestate principatus. Preterea et milites suos, qui villas solutione decimali dignas ab ipso a tempore concili Lateranensis10 obptinuerant vel adhuc obptinere poterunt, decimas ecclesis solvere coegit quibus jure debebantur, jure tamen militali, qui de talibus pro voluntate sua in dampnum aliarum ecclesiarum quibus volebant conferebant11. Auri etiam decimam12, ex eo, quod ipse dux recipere de aurifodinis consuevit ecclesie contulit perpetuo possidendam. Considerata autem benignitate prefati ducis et filii ejus13 episcopus cum assensu capituli sui non alias decimas de castellaturis14, videlicet Crosten, Bytom15, Zagan, Bolezlaulich, Wlen16 se de cetero promisit petiturum, quam hucusque homines illarum castellaturarum solvere consueverunt; de Crosten tres mensuras de manso et hoc in Teutonicis, Poloni vero solvant sicut hactenus solverunt. De Bytom nomine decime ab hominibus ducis mel17 solvetur sicut hucusque. Liberi vero18 et Judei19, uibicunque in dicta Bytomiensi castellatura araverint, decimam solvent ex integro. De Zagan et Bolezlauech nomine decime melle etiam contenta erit ecclesia; de Wlen20 cuticulis asperiolinis. A terminis vero Crostensibus usque ad terminos Othomuchouienses, ubicunque silva locata fuerit, ferto21 de manso solvetur et hoc contenta erit ecclesia, excepto sexto manso vel ampliori, qui cesserit locatori22. Adjunctum est etiam, ut si aliqui mansi de dictis mansis locatoris, venditione, donatione vel aliqua alia alienatione a locatore recesserint, ad quemcunque dominorum fundi devenerint, si eos censuales sibi facere voluerit, solvant ecclesie fertonem, sicut ceteri.
Sopitis igitur inter eos hoc modo hiis que supra dicta sunt, nos, auctoritate apostolica nobis delegata qua fungebamur, habito diligenti tractatu et multorum prudentum virorum usi consilio, utraque parte petente et capitulo consentiente, dictam compositionem confirmavimus et sigillorum nostrorum roboravimus munimento. Actum anno dominice incarnationis millesimo ducentesimovicesimo septimo, presentibus et consentientibus, Petro preposito, Victore decano, Jano archidiacono, Boguzlauo, scolastico, Rudolpho cantore, Radzlauo archidiacono Olomucensi, Lupo canonico, Alberto, Francone, Egidio cancellario, Otthone Prauota, Henrico, Nycolao, Crisano, Symone, Roberto, Gerardo, Heroldo, Dytrico, Prothasio, Orato, Sdyzlauo, Johanne, Martino seniore, Nankero, Conrado, Henrico, Balduino, Arnoldo.
Notes:
- Heinrich, Hz. v. Schlesien
- Honorius III.
- Lorenz, Bf. v. Breslau
Urkunden zur Geschichte des Bisthums Breslau, ed. Stenzel, 1845 (Google data) 1, in: Monasterium.net, URL </mom/BistumBreslau/c789692e-990b-4328-9cb8-46c828235824/charter>, accessed at 2024-12-26+01:00
The Charter already exists in the choosen Collection
Please wait copying Charter, dialog will close at success