1157 Adriano Dei gratia sanctae Romanae aecclesiae summo et ian0.S23 digne reverendo pontifici W(ichmannus) Magdeburgensis provisor humilis tam voluntariam quam debitam obedientiam cum oratio- nibus ac fideli servitio.

Super querimonia, quam domnus W(ibaldus) Corbeiensis venerabilis abbas adversus domnum Ph(ilippum) venerabilem epi- scopum Osenbrugensis ecclesiae habet pro quibusdam decimis, ecclesiae Corbeiensi ab Osenbrungensibus iniuste, sicut asserit domnus abbas, ablatis, iniunxit nobis paternitas vestra, quatinus utramque partem in presentiam nostram evocaremus et, utrius- que partis auditis allegationibus, causis etiam hinc et inde dili- genter discussis, finem debitum tantae controversiae inponeremus. Cuius rei gratia litteris ad utrosque directis locum1 et diem certum' eis prefinivimus, nec non ad cooperandum nobis in dis- cussione tanti negocii suffraganeos ecclesiae nostrae episcopos eodem ascivimus. Venit dies, venimus et nos cum fratribus et coepiscopis nostris ad locum prefinitum", domnus etiam abbas cum ecclesia sua Corbeiensi presentiam suam nobis obedienter exibuit; solus ex omnibus, qui vocati fuerant, domnus Osenbru- gensis non affuit, duos tamen ex canonicis ecclesiae suae T(hi- dericum) et Theth(ardum) nuncios pro se misit. Ventum est ad causam, lecta est ibi seriatim Corbeiensium querimonia, non de novo, non de nichilo, sicut intelligi dabatur, exorta, set coram dominis ac patribus nostris Romanis pontificibus ex antiquo ven-

1. Merseburgum. 2. d. 23 Ian. 1157. 3. Vidi Bambergae apud professorem de Reiders tabulam Wichmanni archiepiscopi, datam Merse- burgi in generali concilio die 24 Ianuarii a. 1157 indict. 5; qua teste inter- fuerunt synodo episcopi hi: Gcrungus Misnensis, Iohannes Merseburgensis, Bertholdus Numburgensis, Wikerus Brandenburgensis, Walo Havelbergensis.

WIBALDI EPISTOLA «5. 587

tilata. Cuius serie audita, assurrexerunt' predicti nuntii asse- 1157 rentes, domnum snum episcopum pro reverentia et mandato vestro 28 iter quidem post nos arripuisse, non modicum viae spatium de domo sua processisse, set in ipso quo veniebat itinere tanta cor- poris invalitndine pregravatum, ne ultra posset procedere; eaque necessitate ipsum eo, unde venerat, non sine gravi labore fuisse reversum. Addideruntque, eum, reddita sibi sanitate, libenter ad nos alio loco alio tempore venturum. Quorum assertionibus ut pronior adhiberetur fides, litteras domnorum episcoporum Hildenesheimensis et Mindensis1, qui eundem episcopum in domo quisque sua collegerat, pre manibus babebant, quarum eadem fuit continentia, quam nuntiorum sonuerant verba. Quibus cum necdum adhuc ad plenum crederetur, dixerunt, se velle iuramento monstrare, dominum suum non venisse, non ideo, quia venire non voluit, set quia venire non potuit. Domnus abbas e contra: Non leviter inquit hoc iuramentum prestabit nobis fidem tante imbecillitatis in domno Osenbrugensi; quia, qui potuit in sua redire, nisi voluntas defuisset, potuit et prodire. Addidit quoque, domnos episcopos, quorum littere ibi lectae fuerant, de re non satis certa minus caute testificatos esse. Cumque in hunc modum hinc et inde disceptarent, domnus abbas ante expecta- tumb appellavit in hec verba:

Ego Wiboldus Dei gratia Corbeiensis abbas appello domnum papam Adrianum et provoco ad presentiam eius domnum P/ii- lippum Osenbrugensem episcopum, responsurum domno papae et nobis in octava sancti Martini episcopi* de decimationibus baptis- malium aecclesiarum in Nortlandia: Wrederen, Meppie*, Aschen- thorp*, Loninge, Visbike, cum suis antiquis terminis, quas deci- mationes Corbeiensi ecclesiae iniuste aufert. Provoco et Thide- (ricum) prepositum et magistrvm Thiethardum, qui ad gravamen causae nostrae de re incerta iurare volunt, prescripta die in pre- sentia domni papae responsuros".

a. sei/uitu r i±L in cod. b. indicinm excidisee videtur. c. responsarns c.

1 . ep. 451 et 453 supra p. 583 et 584. 2. Nov. 18. 3. Meppen. 4. Aschendorf ad Amisiam fl., a Meppen ad septemtriones.

588 WIBALDI EPISTOLAE 455. 456.

1157 Audita appellatione, nichil ultra in causa procedere presum- ian.S23 psimus; set vestro, pater venerande, iudicio examinandum relin- quimus.