useridguestuseridguestuseridguestERRORuseridguestuseridguestuseridguestuseridguestuseridguest
Charter: Codex Diplomaticus Universitatis Studii Generalis Cracoviensis, 1870 (Google data)  LXIX.
Signature:  LXIX.

The transcription and metadata of this charter are scanned by a OCR tool and thus may have low quality.

Zoom image:
Add bookmark
Edit charter (old editor)
Cracoviae, Anuo 1422, die 5 mensis Maii.
Literae Alberti (Iastrzçbiec de Eytwiany) Episcopi Cracoviensis Statuta pro Prae- latis, Canonicis et vicariis eoclesiae collegiatae S. Floriani extra muros Cracovienses, in se continentes.
Source Regest: 
Codex Diplomaticus Universitatis Studii Generalis Cracoviensis, Nr. LXIX. , S. 149
 

ed.
Current repository
Codex Diplomaticus Universitatis Studii Generalis Cracoviensis, Nr. LXIX. , S. 149

    Graphics: 
    x

    In nomine Domini Amen. Quia perfectio universi consistit in ordine, et uni- versitas rerum creatarum non alia ratione poterit subsistere, nisi eam magnus ordo differentiae conservaret; proinde nos Albertus Dei gratia Episcopus Cracoviensis, Eegni Poloniae Cancellarius, significamus quibus expedit universis tam praesentibus quam futuris, praesentium notitiam habituris: quod cupientes paterna sollicitudine cultum Dei in ecclesia Sancti Floriani extra muros civitatis Cracoviensis ampliare, ordinemque in ecclesiasticis officiis ibidem ponere, ac ea, quae honestati et decori domus Dei sunt contraria, quantum est nobis possibile, submovere, de consensu pa- riter et assensu Praelatorum et Canonicorum infrascriptorum ac Capituli eiusdcm ecclesiae Sancti Floriani, Sbignei Praepositi, Francisci Decani, Sacrae Theologiae Professons, Nemerzae de Chrzelow Custodis, nec non Stanislai de Scarbimiria Doc- toris Decretorum, Iohannis Cruczburg, Nicolai Baudissen, Pelczae de Borzikowa, Statuta et Constitutione?, quibus regulentur tam Praelati et Canonici, quam vicarii et ministri praefatae ecclesiae, edidimus, fecimus ac praesentibus facimus, statui- mus et ordinamus, quae sequuntur sub liac forma:

    „In nomine Domini Amen. Quia perfectio universi consistit in ordine, et uni- „versitas renmi creatarum sub mundi machina consistentium non alia ratione pote- „rit subsistere, nisi eam magnus ordo differentiae conservaret; proinde nos Sbigneus „Praepositus, Franciscus Decanus, Sacrae Theologiae Professor, Nemerza de Cbrze- „low Custos, nec non Stanislaus de Scarbimiria Decretorum Doctor, Iohannes „Cruczburg, Nicolaus Baudissen, Pelka de Borzikowa Canonici Sancti Floriani „extra muros civitatis Cracoviensis, volentes negligentias circa divinum officium „diurnum pariter et nocturnum, vicariorum nostrorum ecclesiae praedictae Sancti Flo

    „riani submovere, et ut divinus cultus ordinate et devote in eadem ecclesia peraga- „tur, quatinus ex ordinis observantia, monunque compositione ac Dei devota cul „tura intuentium oculos moveant ad divina, ipsaque corda hominum, quae refrigue- „runt, quomodolibet ad amandum Deum et quaerendum prae omnibus coelestia fer- „ventius accendantur: Constitutiones et Statuta, sufficienti deliberatione praehabita, „de voluntate et consensu reverendissimi in Christo patris ac domini, domini Al geria Dei gratia Episcopi Cracoviensis edidimus, fecimus et constituimus, ac fa- „cimus et etiam ordinamus. Primo, quod vicarius domini Praepositi praedicti pro „tempore existens, nomen inantea habeat Vicepraepositi, non Plebani, qui eminentia „ultra alios vicarios Canonicorum eiusdem ecclesiae in processionibus, divinis offi- „ciis ordinandis et exequendis, in Praelatorum et Canonicorum absentia, in suo or- „dine gaudere debet velut Praepositus ultra alios Praelatos et Canonicos eminens, „cuius personam in praedicta ecclesia repraesentat. Secundo statuimus, quod prae- „dictus Vicepraepositus sicut alios vicarios eminentia dignitatis excedit, ita praero- „gativa gaudeat ampliori, proventus, quos habuit ex antiquo, percipiens et decimas „in villis Peczenyagy et Kadzycze integraliter et ex toto, prout solitus est ante „tempora percipere et levare. Tertio, quod cura animarum de voluntate praefati „domini Episcopi Cracoviensis in omnes vicarios et ipsius curae exercitium sit trans- „fusa et transfusum, ita quod hebdomadarius pro tempore existens habeat curae „exercitium in ministrandis sacrament is, tam sanis, quam infirmis, ita quod omnibus „secundum ordinem vicariis Praepositi, Decani et caeterorum Praelatorum et Cano- „nicorum cura suo ordine, quantum ad exercitium, omnibusque in solidum incumbat „animarum, ita quod ubi unus deficit idiomate vel alio defectu seu impedimento no- „tabili sive necessitate inevitabili, alter in charitate suppleat, maxime in confessio- „nibus generalibus Christi fidelium, in quibus unus alterum support et modo quo po- „terit meliori, ut salus inde veniat animarum. Quarto statuimus, quod omnis „quaestus ecclesiae, baptismales, introductionales, vigiliales, tricesimae, testamenta, „nec non offertorium in ecclesia Sancti Floriani praedicta, ac omnes aliae obven ciones , quibuscunque nominibus nominentur, in septem partes aequales iuxta nu- „merum vicariorum dividantur, ita ut nec Vicepraepositus, nec aliquis alius in „capienda portione alium vicarium antecellat, legatis pro reformatione ecclesiae „seu tributo ecclesiae duntaxat exceptis. Quinto, quod dominus Praepositus „pro tempore existens de villa Skawcze sex marcas annuatim ad maims Magistro- „rum Canonicorum dictae Ecclesiae dare tenebitur. Qui quidem Magistri tene- „buntur de luminibus pro divino officio diurno pariter et nocturno praefatae ec- „clesiae providere, hoc adiecto, quod remanentia Denarii Sancti Petri ipsis subve- „niat, et luminaria ratione introductionum quae dari sunt solita, nec non et pecu- „nia quae solet ex petitionibus ratione luminum provenire. Sexto, quotiens Vice- „praeposituram vacare contigerit, dominus Praepositus pro tempore existens ad Vi- „cepraeposituram suam domino Episcopo vel ipsius Vicario libere praesentabit. Cu- „stos vero et Cantor praedictae ecclesiae, vacantibus vicariis ipsorum, domino De- „cano pro tempore existen ti praesent abunt, ita tamen, quod quilibet praedictorum „suo vicario in quatuor marcis vel decimis consuetis ex antiquo tenebitur providere „annuatim. Magistri autem et Canonici promoti in eadem ecclesia in solidum de „vicariis aliis vacantibus providere tenebuntur cum domino Decano, et cuilibet sin- „gulis annis quatuor marcas effectualiter assignare, et vicarii omnes tenebuntur heb

    „domadas eorundem Magistroímn adimplere. Hoc etiam adiicimus, quod si requisitus „fuerit Vicepraepositus aut alius vicarius pro puero baptisando vel repentinis con- „fessionibus audiendis, qui de facto vel de iure impeditus non poterit istud adim plere, hebdomadarius adimplere cum effectu, si vero hebdomadarius esset impeditus, „alius sequens hebdomadarius vicarius sub poena excommunicationis tenebitur adim- „plere. Caeterum quia optat piaemia quisque labor et bonis laboribus fructus debeat „respondere, nec os bovis triturantis alligari, ut dulcius, diligentius, devotius et con „tinue praedicta ecclesia suis officiis non fraudetur: in consolationem et refectionem „praefatorum vicariorum statuimus, quod de pecuniis infrascriptis divisores vel di visor, electi seu electus a communitate, observantibus regulas infrascriptas pro quo- „tidianis distributionibus quartas sive per medium grossum dare debent; pro quibus „quidem distributionibus sive quartis primo proventus quantumcunque fuerint de villa „Zabloczie vicariorum assignamus, item sex marcas Canonici collegiati annuatim „dare debent inecuse. Item Magister Stanislaus Decretorum Doctor tres marcas „dare debebit et sui successores quomodolibet Canonici succedentes vel commune „promotorum. Dominus Praepositus quatuor marcas pro rectore scholae dare debebit „et iuxta antiquam consuetudinem providere sibi de expensis vel valore expensarum, „hoc adiecto, quod dum et quotiens cantat cum scholaribus Vesperas, quod etiam „Completorium similiter cum scholaribus decantabit. Custos vero ecclesiae eiusdem „duas marcas et Cantor unam dare tenebuntur, quae simul levanda sunt a dictis „dominis per monitiones opportunas et censuras exigenda. ítem de rectore schola- „rium statuimus, quod ad nullum alium laborem sit obligatus, nisi quemadmodum „prius deservivit, ita deserviat, tantum quod pueri diebus dominicis et festivis per „ipsum ordinentur, ut versiculos cantent, et ipse rector scholarium superpelliceatus ince- „dat. In sup er istum ordinem inter vicarios ecclesiae nostrae volumus observari, „videlicet quod quilibet ipsorum officium in hebdomada ipsum tangente teneat, primo „Vicepraepositus et sic alii consequenter; ille vero qui hebdomadarius fuerit pro „tempore, exercitium curae habeat animarum; caeteri vero vicarii eo quod curam „habent in solidum, ipsum adiuvari sub poena mortalis peccati, in casu quo defecerit „vel implere non poterit, tenebuntur. Item de horis canonicis id statuimus, quod „omnes eaedem horae debent palam et publice legi sive decantan, diebus festivis „exceptis, in quibus sermo Sextam aut Nonam impediret. Item statuimus, quod si „contigerit aliquem ex vicariis fornicari et maxime adulteran, dum istud fuerit pro- „batum duorum fide dignorum testimonio, eo ipso vicaria sua sit privatus. Qui vero „fuerit delatus de vita lubrica, si hospitium ubi de ipso habetur suspicio, visitave- „rit contra prohibitionem domini Episcopi seu ipsius Vicarii aut Decani, eo ipso „a vicaria sit exclusus et alius vitae castae instituendus. Qui autem ebrietati ser perit, si redargutus legitime se non emendaverit, similiter a vicaria eo ipso sit „exclusus. Item statuimus, quod dum et quotiens aliquam domum ad communitatem „vicariorum contigerit vendi, pecunia illa nullatenus inter vicarios dividatur, sed „reponatur ad hunc finem, quod alia domus vel hortus, aut aliquid pro communitate „utile comparetur; et si summa notabilis, puta viginti vel duodecim aut decem mar- „carum fuerit legata vicariis, illa non debet dividi, sed aliquid perpetui pro eisdem „vicariis comparari iuxta consilium Canonicorum sub poena restitutionis eiusdem pe cuniae, et si quis contradixerit, ipso facto a vicaria sit exclusus. Item statuimus, „quod dum contigerit processionem fieri pro funere per scholares, vadat hebdoma

    „darius, vel alium substituat, qui impleat officium sunm: per hoc eniui fenror fide- „lium accenditur et gratitudo ipsorum commendatur. Si autem statim post funeris „conductionem missam fieri pro funere oporteat, vadat sequens hebdomadarius pro „funere, prout prius est praemissum; quodsi secus fecerit, careat in missa defuncti „portione. Item statuimus, quod quilibet Canonicorum ad minus unum fertonem dare „tenebitur pro columbatione vicariis, quae columbatio servari debebit ad supplendum „quartas. Item statuimus, quod Canonicús de novo receptns unam marcam pro con- „solatione vicariorum dare debebit sub poena excommunicationis, quam dominus „Episcopus vel ipsius vicarius, si infra mensem dare neglexerit, ferre poterit, dum „per vicarios fuerit requisitus. Item quilibet in Praelatum vel Canonicum inter „Magistros ad ecclesiam Sancti Floriani promotus, tenebitur infra annum a tempore „receptionis se facere in sacerdotem ordinari; alioquin cessante infinnitate vel im- „pedimento, si forte ordines fieri tunc modo non contingat, eo ipso sine omni monitione „Praelatura, dignitate, officio vel praebenda sit privates. Item statuimus, quod ne- „gligens Matutinum, Primam vel Vesperas, cadat a perceptione quartae et obven- „tionum per hebdomadam illam provenientium, impedimento legitimo, vel causa legi „tima cessante, quod impedimentum significan debet Decano pro tempore existenti „vel cui vices suas commiserit. Negligens vero Tertiam, Sextam aut Nonam vel „Completormm, cadat tantum a quartae perceptione; negligens autem hebdomadam „suam vel aliquam diem officiare per se vel per alterum, licentia non obtenta, ca- „dat tam a quartis, quam obventionibus totius illius hebdomadae suae et sequentis, „salvo quod praedicator ex eis tunc existens diebus dominicis et festivis, et diebus „aliis, quibus praedicaverit, a Matutino et Prima sit exceptus. Item statuimus, quod „vicarii praedicti debent conformar i in cantu, in officio, in horis canonicis, aliisque „divinis officiis, ecclesiae cathedrali, vel ad minus Collegiatis Sandomiriensi, Scarbi- „miriensi, Visliciensi, et primo cantent in Matutino Venite in solennitatibus, et dum „et quotiens Matutinum scholares decantant, et in Vigiliis anniversariorum in ec- „clesia dum ipsa fieri et quotiens contingit, aliis Vigiliis exceptis, in quibus Ve- „nite cantent scholares; in missa vero incipiant Introitum diebus festivis, similiter „et alia in missa sequentia, iuxta consuetudinem Collegiatarum caeterarum. In so- „lennitate tamen paschali et diebus dominicis inter festum Paschae ct Ascensionem „Domini cantent scholares Crucifixum, vicarii vero Recordamini, et circa Christus „resurgens versum dicant Nunc in Dei. Qui vero aliquid praemissorum neglexerit li- „centia non obtenta, emolimento eiusdem diei careat, et nihilominus poena spirituali „per Decanum vel eius vicesgerentem puniri potest. Item diebus dominicis, Eoga- „tionum et quotiens stationes fierent solitae ot consuetae, aut dum per Episcopum „vel ipsius Vicarium fuerint indictae, omnes vicarii et rector cum scholaribus in „processione ire tenebuntur; qui vero se sine licentia ad minus Vicedecani absenta- „verit, emolimento careat illo die, poena nihilominus alia, si id videbitur conveniens, „punietur. Hem statuimus, quod circa thurificationem, maxime in diebus solennibus „Apostolorum et Doctorum, et specialiter Sancti Floriani, debent omnes vicarii con- „stitui pro honore Dei et cultu ecclesiae; qui vero absens sine licentia fuerit, careat „emolimento ex offertorio et quartis per totam septimanam; qui vero tempore qua- „dragesimali diebus ferialibus in processione non fuerit feria secunda quartis et sex- „tis, puniatur in uno quartensi totiens, quotiens exceserit. Ule vero, qui in Quatuor- „temporibus processioni pro animabus et vigiliarum Vesperis ac Vigiliis non fuerit,

    „sequenti die careat offertorii portione. Item statuimus, quod divisor vel divisores „quartas non prius distribuant, nisi post Completorium quolibet die, alias vero ob- „ventiones Sabbato die post Completorium, et quod non faciant gratiam negligen- „tibus: super quo ipsorum conscientias oneramus. Item statuimus, quod quilibet „Praelatorum vel Canonicorum inter Magistros ecclesiae Sancti Floriani hebdoma- „dam suam impleat, ita quod die dominico per se vel per alium Canonicum cantet, „aliis vero diebus per vicarium deserviat. Qui vero neglexerit, poenam unius mar- „cae persolvat, quae in usum aliorum vicariorum convertatur, casibus in privilegio „contentis exceptis. Item statuimus, quod quilibet promotus habeat almutium infra „medium annum sub poena suspensionis a salario. Item statuimus, quod in absentia „domini Custodis Vicecustos habeat plenum posse campanatores et ministros insti- „tuendi, destituendi, corripiendi, mutandi et etiam puniendi. Item, cum agris pro- „priis sitientibus alieni irrigandi non sint, et qui emolimentum capit, onus ferre non „recuset: statuimus, quod si quis promotorum ultra sex menses sine licentia Decani „et promotorum absens ab ecclesia Sancti Floriani fuerit, sine omni monitione aut „citatione beneficio suo in ecclesia Sancti Floriani sit privatus. Item statuimus, „quod iuramentum in forma subscripta Praelatus vel Canonicus de novo receptus „debet corporaliter exhibere: Ego N. iuro ad sancta Dei Evangelia, quod iura, „consuetudines rationabiles, antiquas et approbatas ipsius ecclesiae, et praesertim „Statutum de almutio habendo et de marca vicariis danda et ordinibus sacris recipien ts, pro posse et bona fide volo servare, et consilia Capituli, quae mihi fuerint re- „velata, ad eorum damnum vel praeiudicium nulli pandam, et alienata indebite ad „ins et proprietatem ipsius ecclesiae omnibus iustis modis vel rationabilibus, quibus „potero, revocabo; sic me Deus adiuvet et sancta Dei Evangelia."

    In cuius rei testimonium, nostrum et Capituli ac Praelatorum et Canonicorum memoratae ecclesiae, in robur perpetuum et pleniorem evidentiam, sigilla praesentibus sunt appensa. Actum et datum Cracoviae, in crastino Sancti Floriani, Anno Do mini Millesimo Quadringentesimo vicesimo secundo. Praesentibus discretis viris Ste- phano Vicepraeposito, Petro Vicedecano, Michaele Vicecustode, Iohanne Vicecan- tore, nec non Iohanne et Clemente vicariis ecclesiae collegiatae Sancti Floriani praedictae, testibus ad praemissa vocatis.

    Anno Domini 1539 die vero quintadecima mensis Ianuarii, "auscul- tata et collationata est haec praescripta copia cum originalibus ute ris per me Mathiam Iohannis Grzymala de Pokrzywnycza utraque auctoritate Notarium publicum, causarum Curiae suae Paternitatis reverendissimae scribam; et concordat copia praescripta cum origi nalibus de verbo ad verbum, de quo facio fidem. Idem qui supra Mathias Grzymala Notarius publicus manu propria ssc.

    (Ex libro manuscripto: „Annalium almae Academiae Cracoviensis Centu- „riae ГУ', authore M. Martino Radyminski Collegii maiöfis Professore, Sacrae „Sedis Apostolicae D. N. Protonotario, A. 1660," pag. 46, ad annum 1422; et ex copia per Carolum Iaworski S. R. M. Secretarium et Notarium aposto- licum d. 25 Februarii 1757 exarata.— Nr. Archiv. Univ. 10,045.)

    18

    138

     
    x
    There are no annotations available for this image!
    The annotation you selected is not linked to a markup element!
    Related to:
    Content:
    Additional Description:
    A click on the button »Show annotation« displays all annotations on the selected charter image. Afterwards you are able to click on single annotations to display their metadata. A click on »Open Image Editor« opens the paleographical editor of the Image Tool.