Theodericus dei gratia abbas monasterii sancti Michaelis Hildensemensis ordinis sancti Benedicti, commissarius ad infrascripta unicus a sede apostolica specialiter deputatus, universis et singulis Christi fidelibus cuiuscunque status, gradus, ordinis, conditionis et preeminentie existant salutem in domino et fidem indubiam presentibus adhibere. Literas sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Martini divina providentia pape quinti eius vera bulla plumbea in cordula canapis more Romane curie pendente bullatas, sanas et integras neque in aliqua sui parte suspectas, sed prorsus omni vitio et suspitioni carentes nobis per honorabilem virum dominum Johannem Conolfi, perpetuum vicarium in ecclesia Hildesemensi, in eisdem literis apostolicis nominatum, ad cuius instantiam dicte litere concesse reperiuntur coram notario publico et testibus infrascriptis nobis nominatis, presentatas, quas cum ea qua decuit reverentia recepimus, sub huiusmodi tenore: Martinus episcopus, servus servorum dei, dilecto filio abbati monasterii sancti Michaelis Hildensemensis salutem et apostolicam benedictionem. Hiis, que pro divini cultus augmento et ecclesiarum et aliorum beneficiorum ecclesiasticorum comodo et utilitate provide facta sunt, ut illibata persistant, libenter cum a nobis petitur apostolico munimine roboramus. Exhibita siquidem nobis nuper pro parte dilecti filii Johannis Conolfi, perpetui vicarii in ecclesia Hildensemensi, petitio continebat, quod dudum venerabilis frater noster Magnus episcopus Hildensemensis provide considerans, quod idem Johannes propter singularem devotionem, quam ad collegiatam capellam beate Marie Magdalene sitam in aula episcopali Hildensemensi, in edificiis ac fructibus, redditibus et proventibus plurimum collapsam, gerebat, de bonis sibi a deo collatis edificia reparaverat et reformaverat, fructus quam redditus et proventus huiusmodi augmentaverat, necnon quosdam canonicatus et prebendas pro divini cultus augmento in eadem capella de novo instituerat et dotaverat, eidem Johanni conferendi canonicatus et prebendas et alia beneficia et officia ecclesiastica quecumque in eadem capella consistentia, quorum collatio et dispositio ad eundem episcopum legitime pertinere dinoscitur, extunc inposterum simul vel successive vacatura personis ydoneis ac de illis etiam providendi et alia circa premissa necessaria, prout prefato Johanni videretur, per eum quoad viveret faciendi et ordinandi facultatem omnimodam concessit, prout in literis inde confectis ipsius episcopi sigillo munitis dicitur plenius contineri. Quare pro parte dicti Johannis nobis fuit humiliter supplicatum, ut concessioni huiusmodi et aliis omnibus supradictis pro ipsorum subsistentia firmior robur apostolice confirmationis adiicere de benignitate apostolica dignaremur. Nos itaque de premissis certam notitiam non habentes, huiusmodi quoque supplicationibus inclinati discretioni tue per apostolica scripta committimus et mandamus, quatenus de premissis omnibus et singulis et eorum circumstantiis universis auctoritate nostra te diligenter informes et, si per informationem huiusmodi ita esse reppereris, super quo tuam conscientiam oneramus, concessionem predictam et alia in dictis literis contenta auctoritate predicta approbes et confirmes. Datum Rome apud Sanctos Apostolos X kalendas februarii pontificatus nostri anno nono. Post quarum quidem literarum apostolicarum presentationem et receptionem fuimus per eudem dominum Johannem debita cum instantia requisiti, quatinus ad executionem earundem literarum et contentarum in eisdem procedere nosque de contentis predictis iuxta ipsarum literarum formam et tenorem informare dignaremur. Nos igitur Theodericus abbas et commissarius prefatus, attendentes huiusmodi requisitionem fore iustam et rationi consonam volentesque in negotio commissionis huiusmodi nobis per dictum dominum nostrum papam facte iuxta modum et formam supradictos rite procedere nosque de premissis legitime informare ut tenemur, quapropter et pro informatione huiusmodi idem dominus Johannes Conolfi certas literas sigillis reverendi in Christo patris et domini Magni episcopi Hildensemensis, in eisdem literis apostolicis etiam nominati, et venerabilium dominorum prepositi, decani et capituli ecclesie Hildensemensis pendentibus sigillatas, sanas et integras et in nulla parte suspectas tenoris infrascripti coram nobis necnon notario publico et testibus infrascriptis exhibuit et produxit. Quibusquidem literis per nos visis, auditis et diligenter examinatis, invenimus per easdem omnia et singula in dictis literis apostolicis narrata et proposita fuisse et esse vera et omni veritate fulsita et ornata, nullumque supradictis narratis canonicum obstare, quominus confirmatione apostolica super hiis nobis commissa inde sequi debeat seu quod eandem impediri valeat quomodolibet vel differri. Ideoque narrata et proposita predicta in dictis literis apostolicis prosecuta necnon contenta, ordinata, concessa et disposita in dictis literis ipsius reverendi patris domini Magni episcopi predicti fuisse et esse in omnibus et per omnia vera ac veritate fulsita et ornata invenimus, et ideo, quod eisdem plena et indubitata fides sit adhibenda, pronunciavimus et declaravimus, pronuntiamus et declaramus et nichilominus auctoritate apostolica nobis in hac parte commissa in dictis literis apostolicis narrata eadem per ordinem et exposita necnon dictas literas ipsius reverendi patris domini Magni episcopi supradicti ac omnia et singula in eisdem contenta, concessa, disposita et ordinata ac omnia inde secuta grata et rata habentes eaque eadem auctoritate approbavimus et confirmavimus, approbamus et confirmamus etiam dei nomine per presentes. Que omnia et singula vobis omnibus et singulis supradictis et vestrum cuilibet intimamus, insinuamus et notificamus et ad vestram et cuilibet vestrum notitiam deducimus et deduci volumus etiam per presentes. Tenor vero dictarum literarum ipsius domini nostri episcopi Hildensemensis sequitur de verbo ad verbum et est talis: Magnus dei et apostolice sedis gratia episcopus Hildensemensis, quondam illustri principis Erici ducis Saxonie filius, honorabili viro domino Johanni Conolfus, perpetuo vicario in ecclesia Hildensemensi, sinceram in domino caritatem. Quoniam instauratores, restauratores et fundatores ecclesiarum, capellarum, beneficiorum ac piorum locorum elemosinarumque largitores et divini cultus auctores excellentiori premio pre aliis credimus in celestibus remunerandos, tanto magis nos, quos mortalis infirmitas adhuc tenet, ad excitandam piorum animos tales, qui bonorum suorum operum laudes non querunt humanas, speciali prerogativa extollere et remunerare decet. Dudum siquidem nostra collegiata capella beate Marie Magdalene sita in nostra episcopali aula Hildensemensi, in qua ab olim quinque canonicatus et prebende fuerunt, quorum quelibet annuatim vix valuit in redditibus sex florenorum auri de Reno, in suis cultu divino, edificiis, structuris, annuis redditibus et proventibus beneficiorum suorum predictorum, quorum collatio, provisio et presentatio aut quevis alia dispositio absque requisitionem alterius cuiuscunque ad nos et episcopum Hildensemensem pro tempore pertinet pleno iure, adeo fuit destituta et diminuta, quod quasi nulla divinia inibi observabantur et nisi eisdem edificiis relevatum redditusque et proventus predicti meliorati et augmentati fuissent aut augmentarentur, dicta capella et eius status at cultus cum edificiis et structuris ipsius verisimiliter ad inutile redacti esset et redigerentur. Sed quia vos de bonis et elemosinis vestris vobis a deo collatis domino inspirante capellam ipsam, edificia, structuras eius ruinosas intus et foris et in eius ambitu notabiliter et laudabiliter reformastis, ornastis et decorastis et quedam edificia ibidem funditus et de novo erexistis necnon redditus et proventus prebendarum predictarum institutarum et instituendarum, quarum omnium, tam institutarum quam instituendarum debent esse numero octo, dumtaxat augmentastis et augmentare et quosdam alios canonicatus et prebendas de novo instituere et fundare et cultum predictum ampliare in eadem ipsamque capellam cum suis personis magnifice sublimare proposuistis et firme proponitis, sicud rei publica decet evidentem horum intuitu et zelo cultus divini tacti et ut vos prius nostrum patrocinium reddat ad bona incepta ferventiorem et illud de vobis dicatur, quod in psalmis canitur: Ibunt de virtute in virtutem1 pro hiis non tantum in futuro seculo, quo quis pro simplo dimisso centuplum recipiat, sed etiam in presenti, ubi lucent opera vestra bona coram hominibus speciali meruistis privilegio decorari, ideoque nos, qui suffragiis, que in eadem capella ex operibus predictis vigent, etiam in futuris, et que diu in eadem postposita minime viguerunt, de omnipotentis dei gratia partem speramus habere, nostri capituli ecclesie Hildensemensis, quibus de premissis plenarie constat interveniente consensu pariter et assensu collationes, provisiones et omnimodas dispositiones canonicatuum et prebendarum, beneficiorum et officiorum eiusdem capelle presentium et futurorum vobis et persone vestre quousque vixeritis et post mortem vestram illi et illis, ut inferius ex vestra ordinatione est expressum, in perpetuum ut vos per tempora vite vestre ad beneplacitum vestrum de dictis canonicatibus et prebendis, beneficiis et officiis institutis et instituendis c[ur]a, quando et quotiens illi vel illa simul vel successive vacaverint absque nostro et successorum nostrorum seu alterius cuiuscunque persone consensu vel assensu ad hoc requirendo vel accedendo libere et pleno iure patronatus disponere, [ordina]re et ad eosdem et eadem canonicatus et prebendas, beneficia et officia tempore vacante presentare et instituere, vosque eosdem canonicatus et prebendas, beneficia et officia personis ydoneis iure patronatus conferre et de eisdem providere necnon hos novos canonicatus et prebendas, ita tamen, quod numerum predictum non excedunt, de novo fundare et dotare ac redditus antiquarum prebendarum augmentare, commutare prout vobis utilius visum fuerit necnon statuta, ordinationes et observantias, iuxta que et quas canonici et persone ipsius capelle vivant et se regant tam in divinis quam extra divina et alibi ad instar aliarum ecclesiarum collegiatarum Hildensemensium et conditiones personarum recipiendarum exprimere et statuere, condere et ordinare possitis, valeatis et debeatis ac ille vel illi ut inferius annotatur modo suo infrascripto possint, valeant et debeant: Nulla etiam super hiis pro parte vestra oblata nobis petitione, sed ex nostra mera liberalitate intuitu premissorum et propter causas predictas tenore presentium vobis ac illi et illis inferius descriptis ad omnia premissa tam communiter quam divisim auctoritate nostra cum nostri decreti interpositione plenam damus et presentibus concedimus potestatem et facultatem vosque huiusmodi concessionem nostram auctoritate presentibus statim voluistis et ordinastis, vultisque et ordinatis, qui dumtaxat post mortem vestram et non alius dominus decanus ecclesie Hildensemensis, qui fuerit pro tempore, ad omnes et singulos canonicatus et prebendas dicte capelle habeat et habere debet institutionem ac instituat et provideat personis ydoneis sibi ad eosdem presentatis vel presentandis, et quod singuli canonicatus et prebende sint et esse debent tunc sicud nunc de iure patronatus infrascriptorum, qui presentent iuxta ordinem infrascriptum et utantur iure et temporibus presentandi prout iuris est. Ordinem autem presentandi ita statuistis observandum: Cum post mortem vestram primo vacaverint canonicatus et prebende dicte capelle, ad hos presentet advocatus in temporalibus castri Sturwolde. Qui vero deinde immediate vacaverint, advocatus in temporalibus Nove Civitatis domini prepositi ecclesie Hildensemensis, deinde, qui tertio loco, magister curie hospitalis sancti Johannis in Dammone, deinde, qui quarto loco, iterum advocatus dicti castri, qui vero quinto loco, rectori scolarium parvulorum ecclesie Hildensemensis, deinde qui sexto loco, senior camerarius in officio dominorum capituli ecclesie Hildensemensis, deinde qui septimo loco, vicarius domini episcopi in ecclesia Hildensemensis, qui vero octavo et ultimo loco vacaverint, procuratores dominorum vicariorum in eadem ecclesia Hildensemensis supradicti pro tempore presentent ad eosdem modo et ordine predictis, et ordo non redibit ad primum presentantem, donec omnes ut prefertur quilibet semel ordine suo presentaverit. Et dominus decanus predictus presentatum instituat sibique providiat, ut moris et iuris est, cui institutus obedientiam prestet. Et canonici predicti gerant religionem quemadmodum vicarii in ecclesia Hildensemensi in omnibus locis isti sicut illi. Item voluistis et ordinastis, ut presentatus vel presentandus tempore presentationis actu debeat esse in sacerdotio vel abilis ad promovendum infra annum tunc proxime sequentem. Et si quis canonicorum fuerit absens, postquam dictus ordo presentandi incepit, ille temporibus sue absentie nichil de prebendis percipiat, et residentes loco absentis, donec redeat, alium ydoneum presbiterum pro eo assuman[t], cui provideant de illo, quod absens predictus, si presens esset, percipere deberet et posset, et sint prebenda in redditibus equales. Et quotiens ecclesie conventuales ad ecclesiam Hildensemensem conveniant, canonici dicte capelle huic conventioni interesse teneantur et habeant locum in medietate post et infra canonicos ecclesiarum sancti Andree et sancti Johannis. Sed si quis eorum vicarius in ecclesia Hildensemensi fuerit, iste locum sue vicarie in stationibus obtinebit. Nos autem huiusmodi vestras voluntatem, collationes, presentationes, provisiones, ordinationes, dispositiones, institutiones aliaque omnia et singula predicta, quotiens et quando ea simul vel successive fieri contingant, grata et rata habuimus et habemus eaque nostra auctoritate cum dicti decreti interpositione presenti nostro procurativio approbavimus et confirmavimus, approbamus et confirmamus. In cuius rei testimonium presentes nostre concessionis, confirmationis et auctoritate literas nostri sigilli appensione fecimus communiri. Nos Eghardus prepositus, Johannes decanus, Hinricus scolasticus totumque capitulum ecclesie Hildensemensis protestamur publice in concessioni et aliis premissis nostrum intervenisse consensum pariter et assensum. Pro quorum testimonio sigillum nostri capituli apud sigillum reverendi in Christo patris et domini nostri Magni episcopi Hildensemensis supradicti presentibus est appensum. Datum anno domini M°CCCC°XXV°, ipso die beati Severini episcopi et confessoris. In quorum omnium et singulorum fidem et testimonium premissorum presentes nostros processus, huiusmodi confirmationem et approbationem nostras ymmoverius apostolicas in se continentes, exinde fieri et per discretum virum Johannem Brak, notarium publicum coram nobis scribam infrascriptum subscribi et publicari mandavimus nostrique sigilli appensione iussimus communiri, datis et actis Hildensem in curia abbatie nostre in estuario nostro sub anno a nativitate domini Millesimo quadringentesimo vicesimo septimo, indictione quinta, mensis januarii die sabbati vicesimaquinta, hora meridiei vel quasi, pontificatus in Christo patris et domini nostri domini Martini divina providentia pape quinti anno decimo, presentibus ibidem honorabilibus viris dominis Tyderico van der Weyde, canonico ecclesie sancte Crucis Hildensemensis, et Conrado Zesen, perpetuus in ecclesia Hildensemensi vicarius, testibus ad premissa vocatis specialiter et rogatis. Et ego Johannes Brack, clericus Hildensemensis, publicus imperiali auctoritate notarius, quia huiusmodi literarum presentiarum receptionem, examinationem, admissionem, approbationem et confirmationem omnibusque aliis et singulis premissis, dum sicut premittitur per prefatum dominum abbatem et commissarium et coram eo fierent et agerentur, unacum prenotatis testibus presens interfui eaque sic fieri vidi et audivi, ideoque hoc presens publicum instrumentum per alium fidelem scriptum de mandato dicti domini abbatis et commissarii exinde confeci et in hanc publicam formam redegi, quam signo et nomine meis solitis et consuetis unacum appensione sigilli eiusdem domini abbatis signavi in fidem et testimonium omnium et singulorum premissorum. [auf der Plica:] Commissio apostolica Martini divina providentia papae 5tis sub episco Hildensemensi Magno, Erici ducis Saxoniae filio, facta Theodorico abbati sancti Michaelis Hildesii super inquisitione literarum fundationis capellae beatae Mariae Magdalenae a domino fundatore Joanne Conolfi factis, ab episcopo praedicto et reverendissimo capitulo ibidem conformatis et probatis, quorum tenor in praesentibus continetur, et varia notabilia, quod ad ius patronatus et collationes beneficiorum vacantium.