CCCXXXI.

Praelati Gerraani se inspexisse confirmationem per prin- cipes Imperii factam privilegiorum Romanae ecclesiae conccssorum a Friderico II. Imp. afiirmant.

In nomine domini, Amen. Nos Henricus Tre- verensis, Guarneras Maguntinus, Engelbertus Co- loniensis, Conradus Magdeburgensis, Giselbertus Bremensis Archiepi, Conradus Argentinensis, Leo Ratisponensis, Bruno Brixinensis, Octo Mindensis, Fredericus Merseburgensis, Widego Misnensis, Io- liannes Kimensis, Ildebrandus Eistetensis Epi, Fri- dericus Burclavius de Nuremberc et Gottifridus Co- mes Seunensis, presenti scripto fatemur nos vidisse, ac diligenter inspexisse patentes litteras Principum Imperii subscripti tenoris, sigillis eorumdem pen- dentibus consignatas, quarum tenor talis est.

Nos Principes Imperii Universis presentem pa- ginam inspecturis. Ut tollatur de medio omnis ma- teria scandalis, dissensionis, seu etiam rancoris oc- casio inter Eccleciam et Imperium, et hii duo gladii in domo domini constituti intime dilectionis federe copulati exurgant in reformationem universi populi Christiani, et merito mundo appareant in omnem exhibitionem iustitie et veritatis illa magna duo luminaria posita in medio firmamenti, et nos in opere et voluntate filii inveniamur omni tempore devotionis et pacis, qui tam Ecclesiam quam Im- perium confovere tenemur, ac etiam unanimiter

186 GREGORIUS PP. X. ANNO CHRISTI 1214.

gubernare, quicquid ipsi sancte Romane Ecclesie matri nostre factum est per dominum nostrum Fri- dericum dei gratia Romanorum Regem semper Au- gustum et Regem Sicilie per privilegia, seu etiam scripta sua pro omni discordia sopienda et evitanda in posterum, et pro pace totaliter reformanda pa- riter et observanda, ut sit in omnibus eisdem omni tempore idem velle et idem nolle, et nos bonorum operum sectatores feliciter gaudeamus nostri no- mine Principatus, sicut olim ad petitiones et pre- ces, nec non et mandatum predicti dni nfi Regis Friderici tempore bone memorie domini Innocen- tii III. pp. pro bono pacis, ad omnia scandala evi- tanda ipsi sancte Romane Ecclesie super privile- giis ipsius Regis sibi datis nostram tunc voluntatem prebuimus et consensum, sic nunc eandem volun- tatem et consensum nostrum noviter innovamus et per omnia approbamus. Et ut hec nostra voluntas et approbatio sive renovatio a nobis ipsi sancte Romane Ecclesie in perpetuum observentur, ut li- queat in effectu in testimonium illi, et ad perpe- tuam memoriam nostri, hoc presens scriptum inde fieri fecimus nostrorum sigillorum munimine robo- ratum, super omnibus privilegiis ab ipso Rege usque nunc sibi datis, et etiam adhuc dandis tam super facto Imperii, quam super facto Regni Si- cilie, ita quod Imperium nichil cum dicto Regno habeat unionis vel alicuius iurisdictionis in ipso. Acta sunt hec Anno dominice Incarnationis mccxx. Datum apud Frankenfort in sollempni Curia, vmi. Kal. Madii, Indictione octava.

Predicte quidem littere in Consistorio vestro, sanctissime pater et domine Gregori divina pro- videntia pp. decime, assistentibus vobis Reverendis patribus Iohanne Portuensi, Petro Tusculano, Vi- cedomino Penestrino, Bonaventura Albanensi, Pe- tro Ostiensi Epis, Symone sancti Martini in Mon- tibus, Anchero sancte Praxedis, Guillelmo sancti Marci, Symone tit. sancte Cecilie presbiteris, Ot- tobono sancti Adriani, Iacobo sancte Marie in Cos- medin, Gottifrido sancti Georgii ad Velum aureum, Uberto sancti Eustachii, et Matheo sancte Marie in Porticu diaconis Cardinalibus, ac nobis in ve- stra presentia inibi constitutis per honorabilem vi- rum O. sancti G. Spirensis Prepositum, dni nostri Rudolfi Regis Romanorum Illustris Cancellarium et procuratorern lecte, et propter nos supradictos Burclavium et Comitem, qui nec litteras, nec lin- guam latinam novimus, fideliter fuerunt exposite. Prefate quoque littere erant non cancellate, non abohte, nec in aliqua sui parte vitiate, set per omnia in prima sua figura. Acta sunt hec Lugduni in predicto Consistorio Anno dni mcclxiiii. mense Iunii, die Martis vi. mensis eiusdem, Pontificatus vestri anno tertio. Porro ad certitudinem presen- tium et memoriam futurorum nos memorati Ar- chiepi, Epi, Burclavius et Comes presentes litteras

fieri fecimus et nostroram sigillorum munimine roborari.

Ex hoc documento membraneo per funiculos rubei coloris xv. ti- gilla in cera alba optime conservata pendent.

CCCXXXIL

Regi Romanorum pontifex nuntiat ipsum a se regem Ro- manorum declaratum fuisse, suadetque, ut quam primum ad coronam imperialem accipiendam se accingat. Reg.Bernardi de JNeapoli ep. 61.

Gregorius episcopcs etc. Carissimo in Christo filio... Regi Romanorum Illustri, salutem etc. Solent ardua, precipue perpensis digesta consiliis, sentire potius celeritatis ex directione compendium, quam pati dispendium tarditatis. Sic longa belli prepa- ratio celerem consuevit afferre victoriam: sic iter festinatur instanter, dum soilicite preparatur. Hec nos consideratio in Imperialis negotii prosecutione hucusque detinuit: hec in tui consumatione fastigii multa uti maturitate suasit: hec varias vias sug- gessit exquirere, diversaque remedia cogitare, ut deo auspice tanto illa, que instant, deducamus. se- curius, quanto accuratius preparamus. Licet itaque non sine causa distulerimus hactenus Regiam tibi denominationem ascribere, cum fratribus tamen no- stris nuper deliberatione prehabita, te Regem Ro- manoram de ipsorum consilio nominamus. Causas autem salubris dilationis, immo potius consulte ac- celerationis huiusmodi ad totius orbis, et ad ipsius maxime profuture pacem Imperii, ut speramus, di- lectus filius ... Tridentinus Electus, et frater Hen- ricus de ordine Minorum, tue celsitudinis nuntii, non solum ad veritatis expressionem, sed ad exhorta- tionis sollicitationem aperient, ut in eis doctrine specimen exemplaris inspiciens, et salutaris con- suetudinis informationem recipiens, pradenter sa- tagas in cunctis tuis processibus vitare discordias, vias tuas facere pro posse pacificas, et (per) semitas, quas Princeps pacis, Rex Regum et dominantium dominus docuit, quantum ipse tibi concessit, pro viribus ambulare. Ceterum cum inchoata feliciter ad eiusdem culmen Imperii tue promotionis auspi- tia non prosecutionis procrastinatione differri, sed festina deinceps consumatione compleri, utilitas ma- nifesta suadeat: Serenitatem tuam hortamur ac sin- cero tibi affectu et consilio suademus, quatenus sic te prepares, sic disponas, ut cum te ad unctionem, consecrationem et Imperialis diadematis coronatio- nem de nostris recipiendas manibus duxerimus evo- candum, ad quod terminum in proximo, prout cir- cumstantie pensande permiserint, intendimus assi- gnare, non improvisus, sed sicut tanti negotii sol- lempnia exigunt, paratus appareas, et ad premissa non morosus, sed promptus et festinus occurras. Expedit autem, ut aliquem vel aliquos, qui super eiusdem assignatione termini, quid tue commoditati congraat, et ahas plene tuam super hoc per omnia

GREG0R1US PP. X. ANNO CHRISTI 1274. 187

voluntatem nobis insinuare valeant, cito ad presen- tiam nostram mittas. Datuni Lugduni vi. Kalendas Octobris, Pontificatus nostri anno tertio.

CCCXXXIII

Ecclesiasticis et saecularibus Germaniae proceribus super eodem, et ut eidem regi in perficiendo hocce negotio assistant. Reg. Bernardi de Neapoli ep. 62.

Gregorius episcopus etc. Venerabili fratri... Archiepiscopo Treverensi, salutem etc. Carissimo in Christo filio nostvo Rudolfo Regi Romanorum Illustri denominationem Regiam, cum fratribus no- stris deliberatione prehabita, duximus adscribendam, et eum Regem Romanorum de ipsorum consilio nominamus. Cum autem consumationem promotio- nis eius ad Imperiale fastigium non procrastinari, sed accelerari potius utilitas manifesta suadeat, Regem eundem hortamur, paterno sibi affectu sano consilio suadentes, ut se sic preparet, sic disponat, quod cum eum ad unctionem, consecrationem et Imperialis diadematis coronationem de nostris re- cipiendas manibus duxerimus evocandum, ad quod terminum in proximo, prout circunistantie pensande permiserint, intendimus assignare, non improvisus, sed ut tanti negotii solempnia exigunt, paratus appareat, et ad premissa non morosus, sed prom- ptus et festinus occurrat; et nichilominus ahquem vel aliquos, qui super eiusdem assignatione termini, quid sue commoditati congruat, et alias plene ipsius super hoc per omnia voluntatem nobis insinuare valeant, cito ad presentiam nostram mittat: ideo- que fraternitatem tuam monemus, rogamus et hor- tamnr attente, per apostolica scripta mandantes, quatenus cum ad te tamquam ad eximium Prin- cipem et honorabile membrum Imperii pertinere noscatur, que decus Imperiale respiciunt, totis conatibus promovere, in premissis memorato Regi consiho et auxiho sic efficaciter faveas, sic assi- stas, quod tua precipue ac aliorum comprincipum fultus potentia, consequatur illa facilius, incumbentia sibi prosequatur utilius, et sub eo lacera iura eius- dem redintegrentur Imperii, ac status feliciter re- formetur. Datum Lugduni vi. Kalendas Octobris, Pontificatus nostri anno tertio.

In e. m. Archiepiscopis Maguntino, Coloniensi, Salzeburgensi, Magdeburgensi et Bremensi.

In e. m. Henrico Marchioni Misnensi,... Lan- cravio Turingie, Ludovico Comiti Palatino, Henrico Duci Bavarie, Iohanni Marchioni Brandeburgen- si, ... Duci Saxonie, Theodorico Marchioni de Lan- desperch et Iohanni Duci Brabantie.

Gregorius episcopus etc. Venerabilibus fra- tribus universis Episcopis Regni Romanorum per Alemaniam constitutis, salutem etc. Carissimo in Christo fiho nostro Rudolfo Regi Romanorum II- lustri denominationem etc. ad presentiam nostram mittat: ideoque Universitatem vestram monemus,

rogamus et hortamur attentius, per apostolica vo- bis scripta mandantes, quatenus diligentius atten- dentes, quod vestra specialiter interest thronum Imperialem firmitate solita stabiliri, et cum sitis fideles Imperii ea, que ipsius decus respiciunt, promovere, in premissis memorato Regi sic prom- ptitudine devotionis assitis, sic efficacibus assistatis auxiliis, quod idem Rex fretus fidelitatis vestre con- stantia consequatur predicta facilius, incumbentia sibi prosequatur utihus, et sub eo status reformetur Imperii, et vobis sic commoda pacis desiderata proveniant, quod in tabernacuhs fiducie habitantes in opulenta requiescatis. Datum ut supra.

In e. m. Iudicibus, Consuhbus et universis Rectoribus ac aliis Officialibus, et Universitatibus Civitatum, Oppidorum, Castrorum, ahorumque lo- corum Regni Romanorum per Alemanniam con- stitutis.

GrREGORius episcopus etc. Universis Principi- bus, Ducibus, Marchionibus, Comitibus, Baronibus et aliis Nobilibus Regni Romanorum per Aleman- niam constitutis, salutem etc. Carissimo in Christo filio nostro Rudolfo Regi Romanorum Illustri etc. diligentius attendentes, quod cum sitis nobilia mem- bra et fideles Imperii, vestra specialiter interest, thronum Imperialem firmitate solida stabiliri, et ea, que ipsius decus respiciunt, promovere, in premis- sis memorato Regi sic efficacibus assistatis auxiliis, sic promptitudine cooperationis assitis, quod vestra sibi fideliter et constanter assistente potentia illa consequatur promptius, et que incumbunt sibi, uti- lius prosequatur, sub eo vestris temporibus status eiusdem reformetur Imperii, vobisque proinde non solum laudum preconia, sed et utihtatis proveniant argumenta. Datum ut supra.

In e. m. Universis Lancraviis Regni Roma- norum per Alemanniam constitutis.