XXXVI.

Nonnulli introitus et census Romanae ecclesiae debiti in Patrimonio B. Petri in Tuscia. Ex Registro Curiae Patrim. B. Petri in Tuscia fol. 47.

In nomine domini amen. Hoc est exemplum seu transcriptum quarumdam scripturarum reper- tarum in hbro et Regestro antiquo scripto in cartis pecudinis, reperto in quadam cassa hgnea non fer- rata simphci, signata desuper cum numero Lxxvmi. in loco fratrum Minonun sive ecclesia B. Francisci de Asisio in Thesauraria ecclesie Romane, scrip- tum manu mei Olrici notarii pubhci infrascripti. Quarum scripturarum tenor tahs est.

Instrumentum de Iuribus, que debent Ecclesie Romane.

In nomine domini nostri Yhesu Christi. Anno sue incarnationis m.c.lxxxxviu. Indictione L, anno primo Pontificatus domini Innocentii LH. pape,

mensis Augusti die xim. Iudex Berardus Spani- gensis, potestas Reatine Civitatis, de communi con- silio et voluntate Mathei Sinibaldi Dodone, Berar- di Pasinelh, Raynutii Montis Grammari, Symbali Huntelh, Raynaldi Adamagonis, Marmontis et alio- rum bonorum virorum Reatine Civitatis solvit do- mino pape xm. sohdos provensinorum et xxx. de- narios Lucensium de Iustitiis Curie Romane: et promisit de tanto reddere domino pape et eccle- sie Romane medietatem de placitis et bannis et forefactis, et de sanguine et de plaza et scorta, et passagio et ponte Reatine Civitatis, quod vice dfii pape frater Riccardus, domini pape Camerarius, recepit, et infrascriptum redigi iussit, presentibus et rogatis testibus, scilicet Iudice Romaldo, Bon- iohanne Vercellensi, dni pape subdiacono, Bartho- lomeo Palhano, Iohanne, Francisco et Saxo.

Et ego Albertinus sancte Romane Ecclesie Scriniarius de mandato eiusdem domini pape et Camerarii scripsi et sohto signo signavi.

Consuetudines et Iura, que habet dominus papa in Burgo Sutrino.

Iste sunt consuetudines et Iura, que dominus papa habet in Burgo Sutrino. Cum ahquis pere- grinus in Burgo Sutrino fuerit infirmatus, si sa- cerdos pro danda sibi penitentia vocatus ad ipsum accesserit, debet statim habere castaldum curie, quem si habere nequiverit, duos ad minus lega- les vassaUos ecclesie Romane secum habebit, in quorum presentia peregrinus de bonis suis pro sua voluntate disponat, si ahter actum fuerit, pe- regrini dispositio non valebit: quod ideo noscitur esse statutum, quoniam sacerdotes sohtarii pere- grinos adeuntes proponebant eis, quod nisi de rebus suis omnibus disponerent, Curia sibi omnia vindicaret

Item in Rubrica signata per numerum lxxi. que dicit.

De civitatibus et territoriis, que Rex Karolus Beato Petro concessit et pape Adriano tradi spopondit, necnon Civita- tibus, Castris, Terris et Monasteriis per diversas mundi provincias constitutis et Censibus Ecclesie Romane debitis ab eisdem.

Adrianus papa obtinuit a Karulo Rege Fran- corum etc. ut supra Nr. H. pag. 2. Et sequitur:

In Comitatu Narniensi. Item in aho carticio to- mo legitur Gregorms VII. pp. locasse castrum Albi- nium situm in Narnien. comitatu cum terris, vineis, silvis, pratis, pascuis, montibus, colhbus, aquis, rivis, puteis cum omnibus suis pertinenciis intus et foris, cultis et incultis. Est autem situm inter hos fines, ab uno latere Rivus, qui dicitur Laia, ab aho terra Peponis, suorumque consortium, a tertio latere via asinaria, que ducit ad Montem Mori, a quarto Cri- ptule, et via, que ducit ad sanctum Silvestrum et

30 INNOCENTIUS PP. I . ANNO CHBISTI 1198.

■ *

usque in terram Carvisem, prestat annuatim palatio Lateran. in Kalendis Novembris de unaquaque do- mo denarios, maiores quidem vi., mediocres ini., mi- nores n., licet tamen Romano pontifici, si vult, do- mum vel turrim in eodem castro edificare, et pro utilitate et servitio S. Petri ibidem milites ponere, quibus oppidani debent pro amore S. Petri adiuto- rium in omnibus secundum suum posse prebere, ita ut (si quis) oppidanorum obstiterit, suorum am- missione midtetur. Nec licet cuiquam Romanorum pontificum a iure B. Petri prefatum Castrum aufer- re, nec prefatum tenorem commutare: debent ve- ro prefati oppidani Romano pontifici omni tempore gratis expeditionem, colloquium, placitum, sicut mos est fidelium militum. Item Ecclesia sita in loco, qui dicitur Casachis in Comitatu.

Item in eadem Rubrica sequitur.

Portus de Utriculo. Item in alio legitur iunior Agapitus locasse Valdum, qui dicitur Catellianum cum Castello suo Civitella et turre sua, et ecclesiam S. Laurentii et vocabulum eiusdem Valdi, idest col- le de Monno, silva de Longara, colle de Gripta Fi- lerti et terra, que dicitur Camisili, vel quibus aliis nominibus nuncupantur, et cum omnibus finibus eorum et cunctis ei adiacentibus, et portum fluminis Thiberis et aque eius usque ad dimidium Pelagi flu- vii, sicut ipse Valdus designat, et omnibus ad eum pertinentibus, positus est inter Sabinense et Utricu- lanum territorium inter afiines, ab uno latere Laia, que dicitur Rotbanum, a secundo casale Seriulianum et Patirnum, a tertio confinium limitis Valdi Insule, a quarto per medium fluvium, sub pensione trium solidorum auri.

In Utriculo. Item in alio lohannes XII. papa locat fundum Fauristum situm in territorio Utricu- lano cum omnibus suis pertinentiis, prestat annue v. solidos auri.

In Sabina. Item in alio tbomo Gregorius V. locat in fundo Gabiniano territorii Sabinensis ter- ras, vineas, silvas inter affines lios, ab uno latere silicem publicam et pergit in pontem fractum, inde in Scafilum antiquum, inde in Rivum de Silva Ro- saria, inde in fluvium Tbiberis et limen a Canca- ro, inde in duos Rivos, inde in via, que est afiinis de Bretiano, inde in Rivum, qui decurrit inter Sporna, Asina et collem Denigra, et dividit inter paludem et venit in portum de Furella, et per ipsum alveum fluvii usque ad Rivum Rosarum.

In Bleda. Hec ex tbomo Patriarchii Latera- nensis. Honorius vero primus in suo Registro ad Epipbanium defensorem Tuscie legitur locasse Mas- sam Gracihanam apud Bleranam Civitatem.

Idem in eodem ad Epiphanium legitur locasse Massam Stracesnensem cum prato suo et omnibus sibi pertinentibus positam in territorio Centumcel- larum.

Item in eodem libro sequitur in Rubrica lxxxvh.

Redditus Comitatus Narnie et Amelie. Census Ecclesie Romane.

Castrum sancti Gemini vi. libras Lucenses et Collectoribus xx. sohdos. Capitone quinquaginta sohd. et Collectoribus vi. sohd. Insula quinquagin- ta sohd. et Collectoribus vi. sohd. Perticaria qua- traginta sohd. et Collect. vi. sohd. Coldiciplo quin- que hbr. et Collect. xv. sohd. Struncone quinque hbr. et Collect. xv. sohd. Lecoppe triginta sohd. et Collect. nn. solid. Balduinum viginti sohd. Feno- cletum vigintiquatuor sohd. Longula quinquaginta solid. et Collect. vi. sohd. Acuzo triginta sohd. et Collect. inx sohd. Sanctus Urbanus vigintiquatuor solid. Castrum vetus duodecim sohd. Castrum Lage viginti tres sohd. Liteuri viginti tres sohd. Lafra- cta quatraginta sex sohd. Utriculum undecim hbr. Carvi sex hbr. Albinianum tres hbr. Bulgaria qua- traginta quinque sohd. Derzanum decemocto solid. Bofoni decem solid. Confignum decem sohd. Margi- nata et Corbianum quatraginta sohd. Ameha xv. hbr. et Collect. xl. solid.

Item in eodem Registro sequitur sub Rubri- ca Lxxxvm.

Redditus Comitatus Sabinee.

De Malhano xxn. hbr. Lucen. cum Castello Astriano. De Flaxano sex libr. provensinorum. De Tarano sex hbr. provensinorum. De S. Polo sex hbr. proven. De Poza sex hbr. proven. De CoUe veteri sex hbr. proven. De Turre sex hbr. proven. De Bacone sex hbr. proven. De Coctanello sex hbr. proven. De Monte sex libr. proven. De Aspra sex hbr. proven. De Castello Dni sex hbr. proven. De Caprignano sex hbr. proven. De Monte Calvo sex hbr. proven. De CasteUono sex hbr. proven. De Fogha sex hbr. proven. De Roccha sex hbr. proven. De Corino tres hbr. proven. De Luto tres hbr. proven. De Civitate Lor. que est hodie Mon- teaside decemocto hbr. preven. De Marchihano de- cem. sohd. denar. paparenorum.

Item in eodem in Rubrica cvi. sequitur scri- ptum:

Conventiones inter dominum Adrianum papam ttU. et Urbevetanos. Vidc supra Nr. XXHI. pag. 17.

Item in eodem hbro in Rubrica signata per cxin. cuius tenor tahs est.

Transcriptum Cartule transactionis, quam fecit Geczo de Damiano dfio pape Adriano super quibusdam possessionibus et rebus positis in Castro de Orcla. Vide supra Nr. XXTV. pag. 18.

Item in eodem hbro in Rubrica clxxxxvuii.

De terris Arnulphorum. Terra Arnulphorum solvit pro fodero lx. hbras, et pro adiutorio Nati- vitatis xvi. libr. pro Roccha secundum quahtatem viUarum et pro adiutorio Pasche edos et ccc. cop- pas parvas frumenti, et totidem spelte ad coppam consuetam, et omnia banna et foUias et passagia.

INNOCENTIUS PP. III. ANNO CHRISTI 1199. 31

Civitas Interampni. Civitas Interampni, quam nunc detinet dominus Camerarius ad manus suas, solvit pro fodero cxx. libr. et duas partes banno- rum et folliarum et omnia passagia.

Castrum Collestanch solvit pro fodero xv. libr. et pro adiutorio Nativitatis c. solid. et pro adiuto- rio pasche edos et piper, et quelibet domus ipsius Castri i. coppam spelte et unam gallinam.

Abbatia de Ferentillo solvit pro redditu, quod debet, xl. libr. et duas partes bannorum et follia- rum, de quibus quantitas incerta.

XXXVIL

Litterae consulum et populi Montisbelli de fidelitate Romanae ecclesiae facienda. Ex Eeg. Innocentii PP. LTL An. L ep. 45. Tom. L pag. 13.

Sanctissimo patri ac domino Innocentio dei gratia summo pontifici, Petricius, Azius, Sandonus et Henrigerus consules Montisbelli cum omni popu- lo ipsius castri, debitam fidelitatem cum omnimoda reverentia. Ea nos vestre paternitatis beatitudo ex temporum mutatione noverit collegisse, que profe- cto gaudium vobis portant cum honore, dummodo ad ipsa clementer oculum elevare dignemini. In ar- chivio igitur sancte Romane ecclesie credimus ex maiorum memoria fore iam antiquatum, qualiter ad eius dominationem castrum nostrum pervenerit: et ideo non est opus insinuare, quod luce clarius con- stat, nec umquam ab aliquo negari poterit, quod non fuerit de Comitatu Comitisse Matildis: sed pre- valente adversus ecclesiam dei olim potestate pu- blica, dominationem suam in ipso castro ecclesia non valuit exercere. Nunc vero, quia omnipotens deus sic disposuit, ut tempore vestro fihorum dis- persiones ad sinum catholice matris redeant, patris imperium per omnia servaturi. Hinc est, quod una- nimes uno voto omnes querimus et dihgenter petimus dominium vestrum, vestreque sanctitati tanto devo- tius fidelitatem facere cupimus, quanto indubitanter vos credimus spiritum dei habere, atque ideo acce- pisse potestatem, ut omnia in statum rectitudinis vestra sapientia reducatis, facta in presumptoribus vindicta, et hgatis in compedibus, qui contra catho- hcam Romanam ecclesiam ausi sunt minus iusto pugnare. Commendamus itaque misericordie vestre castrum, ecclesias ipsius, clerum et omnem popu- lum, rogantes cum omni humihtate, quatinus ad ista, que postulamus, mora sublata, respondere dignemi- ni. Quod si placet de latere vestro mittere, cui ve- stra debeamus vice intendere, ilhus concordie sumus et esse volumus, ut facta fidehtate vobis dominatio- nem castri iuxta vestrum mandatum assignemus, ea videhcet ratione, ut cum omni integritate tam nova quam vetera nostra iura serventur iUesa, nec ah- quando imminui nobis debeant, vel in peius aliqua- tenus commutari. IUud attendat sanctitas vestra, quod pro fortitudine loci multi nobiscum confederari

cupiunt: sed nulh dare responsum volumus, donec a misericordia vestra nuntium recipiamus.

xxxvm.

Fredericus rex Siciliao gratulatur hominibus Castri Montisflasconis de ipsorum ad devotionem ecclesiae reditu, suadetque, ut in eadem devotione persistant. Ex Beg. Innocentii PP. III. An. I. ep. 179. Tom. I. fol. 185.

Feedericus dei gratia Rex Sicihe, Ducatus Apuhe et Principatus Capue, hominibus de Monte- flascone fidehbus suis salutem et dilectionem. Cum Karissimi in Christo patris nostri dni I(nnocentii) summi pontificis, et ecclesie Romane circa nos et regnum nostrum non modica iugiter beneficia sen- tiamus, in quibus possumus, grata sibi volumus filiahs devotionis vicissitudine respondere, et tam regahter quam humihter eius implere beneplacitum voluntatis. Gaudemus autem, quod sicut accepimus, ad fidehtatem ecclesie matris vestre et ipsius sum- mi pontificis humUi curastis devotione redire, et in ea fidehter et firmiter permanetis. Ne autem de iuramento, quod nobis prestitisse dicimini, in po- sterum dubitetis, presentes vobis duximus htteras destinandas, quibus et affectum nostrum exprimi- mus, dum id gratum scribimus nos habere, et tam- quam ecclesie fihi vos ad fidelitatem eius regahter exhortamur, monentes, ut sic in ea persistere pro- curetis, ut non ex temeraria levitate, sed ex deh- beratione discreta potius ad id videamini proces- sisse. Datum Panormi xxii. mensis Iunii secunde Indictionis (An. Christi 1199).