Serenissimo principi ... Ludovico ... capitulum ecclesie Iauriensis ... Litteras maiestatis vestre ... recepimus in hec verba:||
Ludovicus Dei gracia etc. ... Exponitur nobis in personis fidelium nostrorum venerabilium et religiosorum fratrum Helie prepositi et conventus ecclesie de Chorna, quod cum idem prepositus exponens in festo Beatissime Marie Virginis domine proxime preterito iuxta continenciam literarum nostrarum adiudicatoriarum in quadam causa inter ipsum exponentem ab una ac venerabilem et religiosum fratrem Matheum abbatem Sancti Martini Sacri Montis Pannonie ab alia partibus racione non observacionis per eundem abbatem cuiusdam obligaminis seu composicionis inter ipsum abbatem et religiosum condam fratrem Gregorium prepositum dicte ecclesie Chornensis, predecessorem videlicet eiusdem prepositi exponentis alias pretextu usu cuiusdam piscature Tanya nuncupate in fluvio Danubii inter possessiones ipsorum exponencium Zeghye ac eiusdem abbatis Wenek vocatarum (!) in comitatu scilicet Iauriensi existentes habite mota mutuo facte et inite emanatarum causa in huiusmodi ad quandam communem inquisicionem literis in eisdem partes inter easdem demandatam una cum nobili Iohanne literato de Felpecz, homine nostro regis ac honorabili magistro Michaele Zany concanonico et testimonio vestro illud per vos ad mandatum nostrum misso ad dictam possessionem ipsorum exponencium Zeghye accessisset ibique cum eisdein nostro et vestro hominibus huiusmodi communem inquisicionem expectare habuisset, tunc religiosus frater Martinus de Thyrnavia, frater conventus dicte ecclesie Sancti Martini in personis prefati abbatis et conventus eiusdem, una cum honorabili magistro Luca Debreczeny concanonico vestro ac discreto Paulo presbytero de Rekomaron ad ipsum prepositum exponentem in eadem Zeghye constitutum personaliter accedendo ipsum coram eisdem nostro et vestro hominibus ac aliis predictis requisitum habuerit, quod scilicet idem prepositus de huiusmodi communi inquisicione ubinam et quomodo secundum contenta dictarum literarum nostrarum adiudicatoriarum illa fieri debeat, secum conferret et concluderet, idemque frater Martinus ibidem coram nostro et vestro hominibus aliisque predictis cum eodem preposito exponenti superinde taliter eciam concordasset, ut pro quieciori huiusmodi communis inquisicionis execucione neutra parcium, hoc est, nec ipse frater Martinus, sed nec prefatus exponens, ad ipsum communis inquisicionis locum, faciem scilicet dicte piscature, familiares aut iobagiones ipsorum, sed neque ex illis quempiam secum duceret, sed unaqueque parcium cum suis dumtaxat testibus eo convenire deberet. Sicque tandem idem prepositus exponens ad eundem communem locum cum predictis nostro et vestro hominibus suisque solummodo testibus, nullam adversitatem formidans accessisset et ibidem dictum fratrem Martinum et eiusdem testes aliquamdiu in facie dicte piscature, loco scilicet ipso communi expectasset. Tamen idem frater Martinus immemor concordie cum ipso exponenti modo premisso inite assumptis secum de commissione et voluntate dictorum abbatis et conventus ecclesie Sancti Martini religioso fratre Urbano, fratre eiusdem conventus ac nobilibus Petro Alfewldi castellano ipsorum abbatis et conventus per ipsos in castro eorum Sancti Martini constituto, item Ambrosio de Azzonfalwa, Nicolao Priber de Musly ac providis Michaele literato in possessione Aswanthew ... aliisque quam pluribus iobagionibus eorundem abbatis et conventus dicte ecclesie Sancti Martini in ... Wenek commorantibus, item hwzaronibus et pixidariis, equitibus scilicet et peditibus, necnon armigeris ipsorum manibus armatis et potenciariis ad ipsum communem locum consequenterque eosdem prepositum exponentem, ad dictos nostrum et vestrum homines testesque dicti exponentis irruisset atque ibidem certam particulam terre ipsorum exponencium intra veras metas eorundem in eodem communi loco piscature occupare volentes, eosdem nostrum et vestrum homines istic examinandis testibus ... ad mensam sedentes armata manu et potenti circumdantes ac cum ipsa multitudine circumquaque verbis comminando et clamorose [circum]stando exinde totam ipsam communem inquisicionem perturbasset. Deinde ipso exponente super his ibidem coram nostro et vestro hominibus protestante, idem frater Martinus et Urbanus ac alii predicti furia succensi ad currus et equos eorum cum omni illa armotorum multitudine, equitum scilicet et peditum, conscendentes, versus dictam possessionem Wenek subito et furioso impetu proficiscentes in eundo et currendo ibidem in eodem loco communi nobilem eciam Georgium literatum de Nema, alias vicecomitem comitatus Iauriensis, testem videlicet ipsius prepositi exponentis, illuc ad mandatum nostrum vocatum, cum equo currenti in terram graviter deiecissent et prostravissent atque ipsum exinde in manu dextra usque ad copiosam sanguinis sui effusionem lesissent. Prefatus vero frater Urbanus non veritus ibidem in dedecus et scandalum sui Ordinis se dissolute, turpiter et irreligiose gerere, ipse quoque equum cum ingenti furia ascendendo et inter tantani multitudinem secularium et armatorum excurrendo impudenterque vociferando, minaci manu extensa dicto preposito exponenti taliter minatus fuisset: Certe, inquit, et tu ipse hinc statim libenter discederes, si discedere et aufugere posses. Nihilominus tamen prefatus exponens volens mandato et eisdem literis nostris adiudicatoriis parere et satisfacere, eisdem nostro et vestro hominibus ita volentibus, testes suos coram eisdem examinandos producere cepisset et sic tandem illis ibidem relictis ad dictam possessionem ipsorum exponencium Zeghye pro prandio sumendo reversus fuisset; tunc prefatus frater Urbanus non magna tandem mora adhibita, eadem furia et temeritate assumptis secum ex commissione et voluntate dictorum abbatis et conventus eiusdem prenominatis familiaribus et iobagionibus aliisque quam pluribus hwzaronibus, armigeris, peditibus et equitibus, nobilibus scilicet et ignobilibus dictorum abbatis et conventus Sancti Martini ad ipsum communem locum consequenterque prefatos nostrum et vestrum homines ibidem in mensa sedentes et ad huc testes ipsius exponentis examinantes rursus armatis et potenciariis manibus irruisset ibique testibus ipsius exponentis, quominus fassionem facerent huiusmodi impetu minisque et clamoribus eorum territis et abinde remotis, testes eorum producere cepisset, ubi prefatus Petrus Alfewldi, castellanus publica minacique voce contra ipsum prepositum exponentem tunc ibidem absentem taliter exclamasset et minatus fuisset: Opportet, inquit, adhuc per fidem meam Christianam pro hac piscatura hominem mori.||
Tandem his non contenti, quidam ex iobagionibus eorundem abbatis et conventus in dicta possessione eorum Wenek commorantibus ex dicta multitudine armatorum exclamantes eosdem nostrum et vestrum homines verbis inhonestis et satis illicitis et contumeliosis coram affecissent adeo, ut iidem noster et vester homines ob furiam et minas huiusmodi et clamores tante multitudinis coacti fuissent pro tutanda salute eorum a mensa relicta testium examinacione surgere et propius ad portum Danubii sese ibidem conferre. Per quod eciam plures ex testibus prefati prepositi exponentis et presertim conprovincialibus nobilibus pro parte eiusdem exponentis fassionem facere volentibus fateri minime ausi fuissent. Preterea dicti providi Michael literatus et Stephanus officiales dictorum abbatis et conventus per eos, ut prefertur, in dicta possessione eorum Wenek constituti ex speciali comissione et voluntate eorum abbatis et conventus post paucos tandem dies certa iumenta iobagionum ipsorum exponencium in eadem possessione Zeghye commorancium in communibus pascuis inter easdem possessiones Wenek et Zeghye existentibus reperta manibus armatis et potenciariis abegissent, nec interim dictis iobagionibus dictorum exponencium illa reddere voluissent, donec ab eisdem certam pecunie summam extorsissent. Hocque modo eosdem iobagiones prefatorum exponencium ab antiquis pascuis et usu eorundem interdicerent et prohiberent eciam de presenti potencia mediante in preiudicium et dampnum dictorum exponencium et iobagionum eorundem valde magnum. Super quo fidelitati vestre harum serie firmiter precipiendo mandamus, quatenus vestrum mittatis hominem etc. Datum Posonii in festo Decollacionis Beati Iohannis Baptiste, anno Domini MDXX. [1520. aug. 29.]||
Nos ... una cum ... Georgio de Koronczo, homine ... maiestatis vestre, nostrum hominem ... Paulum presbiterum de Rekomaron, rectorem altaris Sancti Colomani martyris ... duximus transmittendum. Qui ... ad nos reversi ... retulerunt ... quod ipsi feria quarta proxima ante festum Beatorum Cozme et Damiani martirum [1520. szept. 26.] ... omnia premissa ... sic et eo modo facta ... fuisse rescivissent, prout eidem maiestati vestre expositum fuisset ... Eodem die idem homo vester ... fratrem Matheum abbatem et conventum ... in oppido ipsorum Zenth Marthon alias Alsok ... necnon nobiles Petrum Alfeldi (!) castellanum ... preterea dictos Ambrosium Azzonfalway in portione sua possessionaria in ... Azzonfalwa ... Nicolaum Priber in possessione porcionaria abbatis et conventus Petherd vocata, prenominatos autem Stephanum Ispan et Michaelem litteratum in possessione eorundem abbatis et conventus Zenth Iwan vocata, quemlibet scilicet ipsorum in officiolatibus ipsorum ... contra annotatus Eliam prepositum et conventum ... ad tricesimum secundum diem ... in curiam vestre maiestatis ... evocasset. Datum sexto die diei inquisitionis ... anno suprascripto. [1520. okt. 1.]