CII.

1272.

Ladislaus Dei gratia Hungarie, Dalmatie, Croatie, Rame, Seme, Gallicie, Lodomerie, Cumanieque rex. Omnibus Christi fidelibus pre- sentem paginam inspecturis salutem in omnium salvatore. Ad univer- sorum notitiam tenore presentium volumus pervenire, quod Nicolaus iilins Chyl de villa Kalnuk ad nostram accedens presentiam pro se, et t'ratribus suis exhibuit nobis privilegium clare memorie regis Stephani karissimi patris nostri, petens a nobis humiliter supplicando, ut ipsum pririlegium nostro dignaremur privilegio confirmare, cnjus quidem privilegii tenor talis est.

Stephanns Dei gratia junior rex Hungarie, dux Transsyluauus u. s. w. S. Urkunde Nr. XCV. Datum per manus magistri Petri ... viceeancellarü A. D. 1269.

Nos itaque petitionem dicti Nicolai attendentes esse justam, et ea que in premissis per ipsum patrem nostrum karissimum rite et

7*

100

congrue actum exstitit, ratum habentes atque firmum, tenorem dief i privilegii de verbo ad verbum presentibus inseri facientes, ipsum pri- vilegium duplicis sigilli nostri patrocinio duximus roborandum. Datum per manus magistri Nicolai prepositi Albensis ecclesie Ti ;ui>ylvane dilecti et fldelis nostri, aule nostre vicecancellarii. A. D. MCCLXXJi* regni autem nostri primo.

cm.

1273, 23. Mai.

Ladislaus, Dei gratia Hungarie, Dalmatie, Croatie etc. rex. Notitie cunctorum declaramus, quod cum oobilis vir et honestus magister Petrus, de genere Chak, a primo j'uuentutis sue principio, auo nostro et patri nostro, victoriosissimis Vngarorum regibus ac nobis demum — studuit complacere — que longum esset propter sui multitudinem suo modo — enarrare; aliquid tamen de gestis ejus, quorum quedam vidimus, quedam a patre nostro, quedain a regni baronibus veraciter intelleximus, ad memoriam futurorom et informationem ceterorum presentibus jussimus annotari. Primum si quidem cum dominus rex pater noster tunc gerens terre trans- danubialis gubernaculum a facie patris sui, qui eum ex infidelium instigatione, relegato paterne pietatis affectu, persequebatur, in castrum de Feketyuholm cum pauca comitatiua declinasset, idem ma- gister Petrus ex missione patris nostri sub castro Dewa contra Cuma- iioniin exercitum viriliter dimicauit; quosdam ex iis captiuando, quosdam autem perimendo, triumphalem reportauit victoriam nego- cium patris nostri inibi feliciter inchoando. Preterea cum castrum Borynka per inimicos patris nostri et regni Vngarie exploratores, fuisset occupatum, prefatus magister Petrus cum effusione sanguiais sui, et morte suorum rocuperauit castrum illud et jurisdictioni resti- tuit fidelium nostrorum, eliminatis infidelibus ex eodem. Ad bec cum predictus auus noster transmissa armatorum multitudine primum nos et dominam reginam matrem et sorores nostras carissimas de castro Patak educi fecerat et extrahi, et exinde patrem nostrum investigari facieb.it, machinans eum priuare jure geniture, et regni diademate spoliare, ipse magister Petrus, cum Matheo fratre suo, primum cap- tiuauit speculatores exercitus aui nostri, contra patrem nostrum ad ex- plorandum rlanculo destinatos, quibus de captiuitate hujusmodi ad

101

cautelam absolutis, per quorundam baronum, patri nostro fidelium, licet tunc ipsi auo nostro coacte famulantium Saxones et alii homines regionis Transiluane ad patrem nostrum redierunt, eum naturalem terre dominum cognoscentes. In quibus qnidem casibus palre nostro et nobis, quasi in desperatione positis, idem magister Petrus cum eodem Matheo fratre suo, et cum quibusdam aliis sub castello pre- dicto et locis aliis, repetitis nempe vicibus, pro honore et liberatione negotii patris nostri, dubiis bellorum euentibus se eommittere non expauit, potenter dimicando, militiam exercuit frequenter virtuosam; sudores bellicos et lethalia vulnera sustinendo, maxime in eo con- flictu, quando Laurentius, filius Kemyn, et multi alii capti fuerunt et jugulati. Sane cum Herney banus, et alii aui nostri barones, preno- tata persecutionis temporo, contra patrem nostrum domata militia accessissent, idem magister Petrus cum prefato fratre suo, hujusmodi preueniens exercitum, ipsum Ernei banum deuictum in prelio capti- uauit, vbi ipse lethaliter exstitit sauciatus. Item in Ilsuazeg cum idem pater noster contra Belam ducem, Pmveilinum, Heuricum banum et alios ipsius aui nostri adjutores et barones, conflictum haberet, idem magister Petrus, licet antea transfossus lancea et sectus gladio militare non valerct. mori tamen pro patre nostro et nobis elegit potius, quam ante consummationem laudabiliter relinquere initiatum negocium patris nostri; vbi coronam regni Hungarie celitus nobis per successionem traditam, in persona patris nostri obtinuimus, et recuperavimus per ejusdem magistri Petri fidelitatem commenda-

liilein In quo quidem conflictu, Bela duce eflugato, et Prew-

celino interfecto, Henricus banus cum filiis et complicibus suis exstitit captivatus. Porro cum Ottocar, Bohemorum rex, tunc patris nostri, nunc autem noster capitalis inimicus, fidei sue desertor, violata pace, fractis treugis, et ruptis juramenti sui vinculis, ducens in auxilium sibi florem totius Alemannie, contra patrem nostrum fines regni Vngarie potentialiter adiisset Posonium et quedam alia castra pro- ditionaliter occupasset; idemque pater noster generalem leuasset exercitum, contra eum, sepe dictus magister Petrus, simul cum eodem fratre suo, apud Posonium, post circa Musunium, quo idem rex Bohemorum castra sua defixerat, militie sue aciem ad bellum pre- parando, ac demum in fluuio Rebucze vnde de area certaminis, quum patri nostro felix cesserat victoria, vt vi\ euasit fugitiuus, ante alios irruens in aduersum exercitum tales titulos triumphi, talemque

102

laudem obtinuit victorie, quorum memoriam non tollet ohliuio iu eter- IIIIIM. Qui licet hinc inde impugnaretur, et pugnaret, Belam tamen ducem, tunc intimum patris nostri defensorem, et militum streauum, ejus equo in bello mortuo, ipse magister Petrus de medio cuney per probitatem suam et virtutem propriam redemit et reduxit. Ceterum post decessum ejusdem patris nostri, nobis ad coronam regiam et regni solium per successionem hereditariam, seu ordinem geniture, annuente domino sublimatis etc. Anno dominice incarnationis MCCLXXII. (sie) decimo kalendas Junii, regni autem nostri anno primo. Venerabilibus PP. Nicolao, sancte Strigoniensis ecclesie electo, aule nostro cancellario; Stephano Colocensi, et Joanne Spalatensi archiepiscopis; Lamperto Agriansi, Job Quinqueecclesiensi, !'!-'- lippo Vaciensi aule domine regine, karissime matris nostre cancel lario, comite Neogradiensi, Briccio Chanadiensi, Paullo Wesprimiensi, Tymotheo Zagrabiensi, Lodomerio Varadiensi, Dionisio Jauriensi et

Petro Transiluano episcopis Laurentio palatino, comite Supru-

niensi et de Borona, ac judice Cumanorum; Heurico bano totius Sclauonie: Egidio bano de Macho et deBozna; Joanne wajvoda Tran siluano, comite de Zownuk, Stephano magistro tauernicorum nostru- rum; Ladislao curie nostre judice, comite de Bana; Reynoldo magi- stro dapiferorum nostrorum, comite Zulgageuriensi; Vgrino magistro agazonum nostrorum, comite Syrmiensi. Laurentio magistro pincer- narum nostrorum comite deKewe et deKaraso; Paulo bano deZeurino; Emerico comite Symigiensi,Dedalo comite Zaladiensi; Michaele comite Nitriensi, et aliis etc.